장음표시 사용
181쪽
aquae resertum quam exhaustum caperta: eodemq modo nec putandum ab Echenaeide pisciculo uolantia nauigia sisti: Quae enim uis tantillo pisciculo inesse potest cotra tantum impellentium remigum conatum, contra tam varios ruentium ventorum impetus, contra tantas procellas aestu antis marisὶ quis putaret, quae nec anchora iacta, nec senium,aut cathenarum nexu cotinentur, unius pisciculi adhaesu contineri tQuod si haec fieri videmus naturae progredientis via , quorum nulli asscrri ratio potest, num existimandum est nobis quaedam incredibiliora in Dei natura exister , quae
nullo modo sub hominis notionem, cadant 3 Trinitatem itaq. cum personarum VnItate nos pic, catholiceq. profitemur, sunt enim tres personae,& unus est Deus, persona prima a nullo emanat, secunda est per generationem a sola prima,tertia per spirationem a prima& a secunda procedit; Quare una tantum persona est improducta , nem Pater, aliae duae uero productae a filius.
182쪽
& S. S. Vnica nanq. Qia ex his personis esta sta, puta Pater, quia a nullo ente promanat, Duo uero sunt producendi principia, Intellectus, & voluntas, & horum Intellectus, ut est in prima persona, habet secumdam personam sibi terminum adaequatuproductum, voluntas uero ut est in primis duabus persionis, patre,& filio, sibi terminsiproductum tertiam personam adaequant, quae est S. Sans'. ex quo personaru Trinitatem elicimus, in qua Pater cum unigenituproducit, nequit sicut nec ualet filius) aliunatum generam,& quum simul Pater, ac Filius Sactum Spiritum emittunt,non possunt alium producere S.Sanctum,quin &ipse Spiritus Sanctus, qui est tertia in Trinitate persona alium Spiritum Sanctum spirare minime ualet: Horum autem ratio:
haec est, intellectus gignendi potentia est in prima persona &sibi adequate gaudet filio termino producto, quamobrem licet eadepotentia,&intelletus sit etiam in filio, tame& Pater,& Filius posse alium natum producere priuantur, Quoties enim potentia aliqua
183쪽
oua est in quodda determinato supposito,s habeat terminum sibi adaequale productum licet illa sit in alio supposito,non tamen aliud producere potest , Quod uerbFilius sit adaequatus terminus, si quis inaniter dubitaret,consulat hic Arist. in post: primo quid sit adaequatus terminus, quem id, quod neq. excedit, neq. exceditur, esse cognosceti a Theologis vero in personis diuinis aequalitatem affirmari,& excessum quecunq. negari ediscat,ex his nanq. cum filius neq. excedatur a Principe perjona patre . neq. ipsum ullo modo excedat, cum Paterno,&sivo met intellectui adaequatum colliget esse terminum - Et idem de uolunta- te,de S. Sanct., qui ab ipsa terminus accipitur adaequatus,eadem ratione dicendum esse facile conspicere ualemus, Cum S. Sanctus sit terminus adaequale per uoluntate, ut est in patre,& in Filio productus. Sed hoc unum etiam censeo dignum animaduersione tenendum, ne qui ex hoc
credat Filium a Patre produci peractum intelligendi,co quia producitur per actum intellectus
184쪽
tellectias, nam cum actus itucllectus possit' bipertito metiri, alter enim est actioni praepositus, qui activus, seu ut' proprie dicunt,operativus nuncupatur, & est intelligere , alter uerd productioni inseruit, qui productivus appellatur, & huius ni odi est dicere; Filius non per primum actum intellectus, sed per secundum producitur, quia cum primus actus intellectus tribus omnibus peisonas communis existat, qui per pri mum actum intellcctus ponerent Filium generari, eum a tribus omnibus personis assererent posse produci, Quod quidem dicere fatuum,& haereticum esset; Et idem de Sancto Spiritu dicendum existimamus , quod licet per volontatis actum spiretur , non tamen per actum uolendi, uel fruendi essetia diuina potest expirari, Quaelibet .n .psona vult essentia diuina,& ea fruitur, quare si per hunc actum produceretur S. Sanctus, a trib' omnib' pet sonis spirari potuisset', quod etiam falsissimum est : intc productionem vero filii, & Spiritus Sancti haec quoq. est differentia,Filius enim per modu
185쪽
naturae,&no volutatis λ Patre producitur, Spiritus Sanctus autem per modum voluntatis,& naturae a Patre, & a Filio simul spiratur,nam intellectus est naturalis,& non libera, voluntas autem ex opposito libera, non naturalis est potentia, Filius, qui per naturalem potentiam producitur a Patre, naturaliter producitur,ab eo, SpiritusSanctus,
qui per liberam potentiam a Patre,& Filio - spiratur,libere spiratur ab ipsis : Ne tamen in hisce limitibus aliquis deficiat ,& exinde opinetur Spiritum Sanctum produci n5 potuisse,cum sit libere productus, & libertas ad quodlibet sit indeterminatamam duplex est libertas, una,quae necessitati adlia ret,altera cui nulla cst coniuncta necessitas, haec terminis Theologicis contradictionis appellatur,illa vero complacentiae nomen sortitur Spiritus Sanctus non est productus libertare contradictionis,quae nullam necessitatem secum admittit,hac enim potuisset
non produci, sed est libertate complacentiae spiratus, qua quidem libertate Spiritus Sanctus non produci nequiri.
186쪽
Verum inter Theologos magno certa mi ne disteptari solet an Spiritus ut amor, &uoluntas procedat, Diuus enim Thomas persbnam aliquam , quam Grecivocant, amoris modo in Dei natura pringredi arbitratur; At acerrimus bellator Scotus, qui velut ferrum usu splende sicit, Spiritum tanquam
amoris actum dimanarta censet, assirmasi in his, quae in rerum diuinarum notionta versantur,di uotum caelum sequendum es.se ducem,qui in omni methodice christiana Spiritum amorem nomincr. .
Henricus autem ex his rebus a Crit,quae usu experimur,nos deberta ad natum diuinae notionem permeare , quandoquidem in nobis tergeminae diuinitatis Simulachiuinfidere dicatur, sed cum affirmet nos du- iplex amoris genus experiri, quorum unus blandissimus ex rei obieetie inuitamento oriatur. Alter sit igneus &exardescens,quo luoluntas ad re obiecti impellatur, utrunq. . analogica collatione in Deo esse opinatur; lNos uero cum dicamus quipdiam sei, ιν O I Q X amoris
187쪽
amoris diuinatatis'. actu indiuinitam progredi , facile sequi uolumus, prosopon aliquam esse amoris , & uoluntatis progre1- sonta manantem, sed cum perspicuum sit nullam quam Spiritus prosepon uideri, in
promptu esse dicimus Spiritum amoris,uoluntati . progressu dimanare. i . Sed causa Scoto exoritur,cur nolit a parente, & filio Spiritum natura educi; cui ita est Gregorius Ariminensis assensus, ut nec eum libere dimanare opinetur: At uero cuaffirmamus filium intelligentiae modo ut verbum , ac spiritum uoluntatis modo ut amorem progredi necesse erit confiteri nobis amorem a uerbo dimanare: Idq. max, me rerum ordine probatur: si quidem nunquam cernere licet ab uno plura sine ord, ne progredi, nisi in eorum genere, quae imter se materia differant,ut figulus tornat ollas inter se materia distinctas, quae inter se
nullum certum ordinem nancistuntur:
At in his generibus,in quibus nulla est materiae distincta descriptio, semper dicimus ordinem reperiri, Quod si ab una parentis
188쪽
persona duas dimanare assirma bimus, fatendum erit etiam a nobis in his ordinem quempiam uersari,At cum nulluliis praeter naturae ordinem ascribi posse uideamus, quo unus ab altero existit,fieri noposse scimus,ut Filius,& Spiritus ita a parete progrediantur,ut eorum nemo ab altero procedat,nisi in his materiae distincta descriptio statuatur, quod fieri ullo modo in Dei natura nequit, Ex quo fas erit confiteri spi, ritum a Filio dimanare. Itaq, ob eam causam diuinitati prosiopa ascribimus. Inquirimus'. primo an hae inter se aequales esse dicantur, in quo non desino corum haereticorum laetatem, stolidisssimam q. superbiam illudere, qui opinionum prauitate Deum lacerarunt: Quod enim Dolium tam pertusum, quam Macedonius Episcopus inueni ri potest cui Spiritus non videtur Deus 3 aut quid Donato numida crassus, qui Affricam totam hoc tetro latice respersit, ut parente Filius & Spiritus Filio minor uideretur3 Nam quid de Eumonio moroso sophista dicam, a quo est diuinitati dissimilix a ludo
189쪽
tudo adieci Quid Pris illianum commemorem qui ut bigena quendam mo stium conflaret Gnostica,& Manichea ueneua permiscuitὶ Iam quid Arrhium nominem ardentem haereticorum follem,qui in Diuinitate multitudinem ,tanquam gradus minoris gentium adiunxit λ Non ne satius suisset nullum eisitributu esta ingenium, quam tanta cum lue datum Quanquam intelligi potest eos cum nocere ucllent,profuisse, prouisium q. a Deo vicorum adumbrantis praestigiis veritatis lumen clucercta. At quanto melius ex nostris Dahomas aequalitatem in Diuinitate statui oporter putat, cum maius,& minus in t ei natura versari posse negat3Nobis vero si diuinitati aequalitatem adimendam esse placeret confitendum etiactet nullo modo i rio unam in tergemina Diuinitale cxistere, nec ela... tres unum existere Deum. Quod fieri nullo modo potest Ergo neccsse uideri dcbet,ut aequalitas in di
Sed quaerendum in hoc loco uidetur,an
190쪽
dimanans, principio suo sit in aeter Mitate par, Arrhius enim duodecim generadi genera inducit, Quae a sectis suis omnibus ipse praebuit ediscendas,Ex quibus multitudo illa appendix varia est monstrorum genera adepta: At D. Thomas detrahendarum controuersiarii causa filium assirmat pateti in ae tern itate eis: parem, cum praeclare notum sit filium a parente non uolum late sed natura generari: Itaq. parentis naturam ab aeternitate ab lutam esse dicit , ac ut filium parenti, ita Spiritum utriq. aeternum esse parem : Sed cum parens is sit, a
quo alius dimanat, facile intelligi posse putat, parςntem principium debere dici: In quo affirmat a Grecis principii, & causae
nomen αμνω misceri , rectiusq. nostrae principii nomine uti, cum nomen quo latius uideatur, eo aptius diuinitati congruat, quare diuinae naturae nomina imponimus, quam nus eius absolutio in rerum cieatarum absolutione splendescit, multaq. etiainterdum methaphorice inducimus: Vnde