장음표시 사용
221쪽
quidant posteriores accident bus, posui
enim Aristot. hunc ordinem, materia, contrarietas ι ignis . : Dicimus etiam sequentcs Averr. in . secundo degeneratione tex. mos: Grauitatem .di leuitatem grauitatimnem , & leuitationem importare; qua di, cui motus quosdam sursum, vel deorsum,& haec elementis suas proprias qualitates habentibus posteriora ess e dicuntur; Addi mus etiam contrarietatem inter grauit tionem , & leuitationem incidei lcm mi
ni me primam esse contrarietatem , nam a prima contrarietate . posterior contrarie tates fiunt, ut etiam vult Averr. in tertio dpgeneration ,, text. com ulli. quia abactiquis posteriores contrarietates fiunt ', nota
autem a passivis, veluti sunt grauitatio, deleuitatio .
222쪽
De Coelis.& de eius materia. Cap. VII . .
eius elementis hucusque bin uitet locuti sumus,nunc vesuperiore vi ad Coelum nempe exquirendum transeamus, cum mundus hic inserior a superiori illo regatur, primo eius
materiam indagem 's. Ea his qui Sqd
materia verba fecerunt, sunt varii uaria locuti, Empedocles enim Coelum eX quatuor Elementis constare putauit, Academici, ex elementorum eminentiis,& sublimitatibus dixerunt Heraclitus asseruit ex igne, Diogenes dixit ex aere, Hesiodus , & Phericides, Chius ex terra voluerunt, Alii vero ex horii
nullo constare, sed esse naturam,& cssentia his eminentiorem asseruerunt, NOS uero nec elementa,nec eorum eminentiae,&sublimitates,neq. ignem,ncq. aerem, ncq. ter-
223쪽
ram, neq. naturam elementis eminentiore
Coeli materiam existere putamus, sed una cum Thalete Milesio Coelum ex aqua tenemus esse creatu. quod quidem nos etiam sacra Scriptura docet: Coeli nanq. ante di-Iuuium antiquitus sicuti in mundi procreationta patet apud Moysem, ex aqua extiterunt, inquit enim ille Genescos primo,& 2. iussisse Deum 'in medio aquae firmamentum fieri firmiorem nempe aquarum subsistentiam existerα ι Idem attestatur in Petti epistola catholica secunda, cap. tertio, ubi haec inquit ipse ι latet enim ipsos hoc uolenties, coelos suis se antiquitus, &terra ex aqua per aquam constitisse Dei uerbo: perquae qui tunc erat mundus aqua inudatus periit, qui uero nunc sunt Coeli, & terra ipsius uerbo reconditi igni seruantur in dieiuditii,&perditionis i m pioru m lio minu m: Haec omnia intuerba D. Petri,ex quibus
nostrum comprobatur intentum: Ex quibus etiam elicimus terra simili modo creatoris iussu emersisse,cum prius obruta detineretur,& sicut ex aquis Coelum , α terra constante
224쪽
constante diluuium mundo inopinato siuperuenit, ita etiam nunc repositum esse, ut per ignem uniuersi pernicies essiciatur, quo cum impii quoq; sint perituri . Cum enim duo sint elementa, quae uniuersi hac
machinam maxime continent,& colinentem conseruant,aqua, & ignis ex quibus reliqua duo etiam existunt, nam aer ex aquarum exhalatione, terra ex earundem concretione constat , quae utraq. idest exhalattionem concretionem ι x aqua, exprimituis ignis quae a creante Deo naturaliter insta est ei. Quare cum duo haec praecipua sint elementa , & per aquam prius impio, rum scelera fuerint deleta, necesse ut rurses impiorum per ignem perditio fiat: Et de hoc quidem mundi interitu non Christiani Elum uerum etiam Graecorum sapientes,ut Heraclytus,& Empedocles AElneus
tradiderunt. lSed dicet quispiam, Quamam est ratio cur mundus suerit conditus, si rursus interire debet 3 Cui ita respondendum est, mundum tunc non in perniciem prorsus interi
225쪽
turum, sed in renouationem abiturum,unde etiam, & Propheta inquit in psalm. citi.& renovabis faciem terrae: sensibilis enim' creatura a principio a Deo constituta, bona erat, &postea hominis transgressione uanitati etiam ipsa suit subiecta, ut non stabiliter amplius esset,sed fere fluxu, & refluia xu hii interitum abiret ue diluuio effectum est, ut ad pietatem rursus reductis hominibus per Noe, & ea, quae conseruata in arcasu erant animalia ad semen excitandum rursus mundus quasi instauraretur, ac nouu quasi exordium sumeret; sed cum neq. tuc hominis natura admodum multum profecisset sed ad deteriora delapsa suisset, eam postea lex per Moysem data a prauitate conata est auertere,postremd uero Christi aduentus ad salutem deduxit, quae nisi a pa
cis tamen admittitur: Quotus enim est eorum, qui salui fiunt. numerus prae eorum, qui in singulis aetatibus pereunt, multitudine Z paucissimus admodum ut tempus c5 summationis prorogari propterea e isti- me, ut illorum qui seruandi sunt, numerus. compleatur.
226쪽
compleatur. Quoniam igitur sicut multi plex ad salutem vocatio suit,ita varia quoq. ex inobedientia perditio est subsequuta, fit ut ignis diluuium sit necessarium,quo mudus totus,etiam si non omnino interiturus sit,conSumatur,no enim animae interibui, sed neq. corpora, quippe cum Oporteat, ut omnes non cum animabus corpore destitutis, sed una cum corporibus, quae etiam
ipsa immortalia sint effecta , ante tribunal Dei omnipentis,irini, & unius assistamus, ut inquit Apostolus ad Romanos,xiv. Quo pacto enim sola anima poenas eorum reciperet,quae per corpus perpetra 3 Quinneq. iusti esse iudicis videtur , ut cum duo simul eadem in re peccarint, alterum ilic sum dimittat alterum totius criminis surplicio afficiendum ducat. Praeterea si nos
materias conflare per ignem consuevimus, non ut poenitus eas destruamus ne sint, sed ut purgatiures eas ac sinceriores reddamus; credendum non est, Deum cum per ignem
consummationem promiserit , vel id non
Deturum, vel si faciat,in perniciem, & inte
227쪽
titum mundi id esse facturum: Nam si perdentur,& consummentur aliqua, quae eMerunt3 Superuacua haec,& praesenti vitae accommodata,cuiusmodi sunt iumenta, herbae plantae: Iumenta si quidem vitae huic corruptibili hominum ministerium exhibent , Herbae vero iumentis, & pecudibus victum suppeditant, ut recte in Palmo citi qui efficit, inquit, ut gramen oriatur iumentis & herba ad seruitutem hominum, Platae autem,&stirpes aliae materiam, & ligna ad tabernacula,& domos extruendas, aliae fiuctus ad alimentum hominibus producunt. Alimentum,& nutritio corruptionis argumentum cstue Desectus enim, & repletio quid aliud promittere, quam Corru ptionem possunt 3 Haec igitur, quae uana sunt, & superuacua ad uitam incorruptibilem, corrumpentur,& perdentur, noui vero Coeli,&noua terra substituetur, quae tamemateria diuersa no erunt, quippe cum neq. qui nouam domum extruit eam ex nulli
stibiecta materia faciat : Sic Deus cum semel materiam a principio produxerit,&sor marit,
228쪽
marit, omne id quod ad usum quidem vitae huius necessarium sed ad alteram tameincorruptibilem inutile, ac superuacuum, est, tollet,ac perdet: Quicquid verb ad eam conducet, id incorruptibili, & admirabili
pulchritudine reformatum ad secundum,& incorruptibilem mundum Ornandum relinquet Cum autem Petrus in ea epistola terram ex aqua, & per aquam constitisse, ex aqua,tanquam ex materiali causa, per aquam, tanquam per finalem constitutam
esse ipsam significat, aqua enim est , quae quasi gluten quoddam terram continet, atq. ut cohaereat, facit ue alioqui nisi ea esset. in puluerem evanesteret, ac fatisteret,& diffoluta in aerem difflaretuC. Sed fortasse insurget quispiam contra nos, & nugaci quaestione quid , inquiet, Deus cum mundum hunc visibilem constitueret, non a principio stabilem eum, dc immutabilem, sed mutationibus obnoxiuficit, ut postia,&tempore Noe per diluuiu,&in consummatione per ignem , ut dicit Petrus, suerit ad incorruptibilitatem rcstitu . C a endus'
229쪽
endus p Huic occurrendum hoc modo dicimus, ut asseramus non potuisse sieri, ut immutabilitate esset praeditus, qui ex mutatione constiterat,quippe cum ad id productus fuerit, ut esset ex eo quod non erat,id quod
alterationem, & mutationem esse negaret nemo qui compos mentis existat: Vndet. cum alteratio peioribus commixta in deterius euasisset, necessario huius opifex, ut in melius restituat,& tempore Noe per expurgationem, per aquam intulit,& in consummatione per ignem est illaturus, quemadmodum etiam nos materias sicut dictum est, non ut destruamus, sed ut purgemus,
conflarta consiueuimus. Concludimus antem ut eo reuersamur,
unde digressi sumus) Coeli materiam aqua existere nam & Coeli superiora, & inferiora sunt aqua circundata, nam si de superioribus perquiramus, praeclarus ille Dauid res γndebit psallendo Qui obtegis aquis superiora eius. si uero inferiora, nempe terrarum sundamenta conquiramus, eundem
psallentem huiusmodi audiemus, Quoniasuper
230쪽
super maria sundauit eamiΕt haec de CoeIorum materia sussiciant.
OE L I autem natura ea est, ut sit ab omnibus corpus purum appellatum, natura simplicissimum, essentia subtilissimum, incola ruptibilitate itidissimum, quantitate ma ximum, qualitate lucidum diaphancitat perspicuum, materia purissimum , figura Sphaericum, situ locali supremum amplitudine creaturarum aliarum in se contenti-uum, Quae quidem omnia hoc modo dicta dc coelo,& primo mobili aeque conueniunt. De primo autem Coelo , de Coelo nempe Empyleo dicimus quod est a motu extraneum beatorum spirituum habitaculum, quod spiritualiter Dei sedes nuncupatur.in quo quidem Coelo varia sint caelestia corpora, nonnulla enim sunt splendetia, nonnulla diaphana, aliqua uero quae minime