장음표시 사용
281쪽
quo exigit ,& praesupponit approximationem: siue ergo uno modo, siue alio intes praetetur Averr. in hoc loco, nullo modo mihi probatur Averroes, na positio utraq.
est falsa, sed praecipue illa, quod Intelligentia det esse C oelo, repugnat Philoῆphis,&physicis professoribus, qui uolunt substantiam intellectualem non uniri corpori, nisi mediante uegetabili,& sensibili. si Coelum itaq. perficeretur a substantia spirituali, haberet sentire, & uegetare, & ita naturaliter posset corrupi,sed hoc est falsum, ergo &c. falsa ergo est opinio Averr. Nec ea tamen uerior est opinio Au icennae in s. met.c. a. qui dicit orbes callestes moueri ab animabus sitis efffcctive, &que libet orbem cieri ab una Intelligentia sibi appropriata in ratione amati, & desiderati, hoc est dictu, quod animae eorum mouet eos propter amorem, & desiderium cauta
Quam erronea sit ista opinio ex eo patet, quia supponit Coelos esse animatos, &propriam animam habere, Coeli enim noOl sunt
282쪽
sunt animati, quod ex eo probatur,quia secundum philo phum in a. de Anima c5. xiii & infra. non datur praeter animam uegetativam dc intellectivam alia anima, sed
Coelum non habet animam vegetatiuam, non sensitivam, non intellectivam ,ergo n5
habet animam Minor probatuΠ quoad omnes partes,& primo quoad primam naquicquid habet animam vegetatiuam nintritur, augetur, &de se sibi simile generat,
generativa enim, nutritiua, & augumentativassint partes potentiales animae vegetatiuar, sed Coelum non nutritur, non augetur nec sibi simile de se generat, ergo non habet animam vegetatiuam. Quoad secudam partem etiam probatur, omne habes animam sensitivam habet organa sentiendi, nec anima sensitiva separatura vegetatiua,quilibet enim sentiens habet aliquam, potentiam vegetatiue, sed cum Coelum n5 habeat organa sentiendi,& similiter careat anima uegetativa, ut probauimus caret etiam anima sensitiva: Quoad ultimam partem tandem ostenditur, Non enim habet
283쪽
Coelum animam intellectivam, quia nullum corpus potest informari anima intellectiva, nisi habente uim delectandi, vegetandi,& sensificandi, quia suas operationes intelligibiles per corpus non exercet, nisi mediantibus aliquibus uiribus sensitivis, sed istis non habet Coelum,ergo nec inte,
Est itaq falsia Avicennae opinio, & si
quae adducantur Philosophi auctoritates in gratiam Avicennae, ex quibus comprobari uideatur Coelum esse animatum,ueluti est a. Coeli tex. com. r. quod corpora caelestia sunt uiua habentia operationem animalem,&sic etiam in tertio coeli tex. com .s I. quod si essent in unoquoq; orbiuhaesitantium stellae multae, esset orbis ultimus in labore, & poena , cum ipso moueret orbes, qui sunt post ipsum motu diuerso,&reuolueret eos,sed esse in labore,&poena non competit corpori inanimato, ergo ultimus orbis est animatus', & ueluti est in
primo Coeli tex.com. xx.& insta, corporM caelestia maxime recedunt a contrarietat M
284쪽
ergo maxime stat animabilia anima inte Iectiva, nam homo etiam propter recessum a contrarietate est animabile anima intelle
Respondebitur ad primam licet Theologus illam propositionem Philosophi tria
proposito ad mittere non deberet, suit .n. contrariae opinionis,curiose tamen dici potest) quod Intelligentias motrices uocauit animas corporum callestium, propter sui deputationem,& appropriationem admouendum illa corpora,& proportionem uirtutis eorum ad mouendum ea tali motu.
Ad secundam respondetur Aristotelem ibi accipere esse in labore,&poena per se habere ad modum laborantis,& nimiam pinnam sustinentis, quia sicut homo , qui in proportionali laborauit, non potest mouere aliquod mobile magnum ita uelociter, sicut potuisset ante laborem, sic Intelligentia mouens primum orbem,& reuolues Orbes inseriores, non posset mouere primu orbe ita uelociter,dc ex cosequeti nec orbes inlariores ita uelociter reuoluere, si in uno-Κ a quoque
285쪽
quoque eoru essent stellae multae, sicut modo
potest, na eius uirtus ita est proportionata ad mouedu primu orbe &reuoluendu Orbes in fetiores illo motu, quo mouet, quodno posset eos velocius mouere, & ideo si alia corpora adderentur, no posset omnia
ita velociter reuolucr . Ad tertiam dicendum non omnem recessu a contrarietate facere corpus esse animabile sed tantummodo illum, qui est per
naturam conuenientis proportionis in mixtione ad actus vitae. Nec mihi vetitati uidetur consentaneu, quod nonnulli asserant Coelum ab Intelligentia naturaliter moueri, non enim est ratio cur Intelligentiae naturalis influetia magis ad mouendum Coelum ad unam partem, quam ad alteram sit determinata, quapropter erit dicendum non naturaliter, sed per uoluntatis imperium determinate ad ipsium Coelum ad hanc partem movcnda,& non ad illam determinari. Praeterea a simili, sicut anima intellecti ua licet corpori, quod perficit, sit connaturalior,
286쪽
ralior, quam aliqua Intelligetia alicui orbi,
tamen motiva potentia secundum locum non mouet hominem , nisi ad uoluntatis, uel sensitivi appetitus Imperium, cum suu non habeat usum uoluntas rationalis, sicut & in somniis quandoque contingit . De nostra uero circa hanc opinionem , in sequenti cap. breuiter uerba faciemus. Modo ad argumenta contra nostram positionem aceedamus; quorum primum Argumentum Averroistarum hoc estQuaecunq; serma dans alicui corpori , quod sit intelligens secundum se totum,& secundum cunctas eius partes, unitur ei secunduesse, sed Intelligentia dat corpori coelesti quod sit intelligens secundum se totum,&secundum omnes partes eius , ergo illi socundum csse unitur: Probatur minor per
commentatorem a. Coeli text. com .
in lib. de substantia orbis dicentem, quod homo non est intelligens secundum se totum, sed ipsius intelligere uiget in determinata corporis parte, non tamen sermaliter. sed obiective, forma uero corporis c estis
287쪽
eo quod sibi unitur non mediante aliqua parte, dat corpori coelesti quod sit inteli,
gens uniuersalitet secundum totum. Secundum argumentum, uel Coelum
est indifferens ad circularem motum , uel naturaliter inclinatur ad ipsum, si est indifferens; ergo ille motus non est naturalis: patet consequentia, quia motus naturalis est determinate ad unum, ut videre est in a. physic. text. com .iii. si vero naturaliter inclinatur ad illum, vel ista inclinatio est a figura sphaerica, vela corporeitate, vel ab Intelligentia, sed non a figura sphaerica, non a corporeitate, ergo ab Intelligetia, Quod noa figura sphaerica ex eo patct, quia figura sphaerica est propter motum, non autem Cconuerso, quod non a corporeitate est manifcstum, quia motus circularis est non corporis, sed animae proprius, ergo solum est ab Intelligentita. Tertium argumentum .in Coelo sunt virtutes, quae in corporeitatem reduci non potsunt, nam oriens habet specialem uirtute, unde habet dextrum,& occidens sinistrum;
288쪽
& planetae habent aliam,& aliam uirtutem secundum quod sunt in alia,& alia domo, ergo istie uirtutes sunt ab Intelligentia dante esse Coelo. Quartum arg. si Intelligentia non esset serma Coeli, sequeretur quod in Coelo noesset principium naturale motus ipsius, sed
hoc est falsum, secus ille motus non esset naturalis, ergo Intelligentia est serma Coeli: consequetia in secundo argumento iam deducta uidetur: Minor probatur, corpus, in quo non est naturale principium motus, est corpus mathematicum, & non physicum, ut patet ex ratione corporis physici, sed Coelum est corpus physicum , ut dicitur primo Coeli,ergo in eo est naturale principium motus. Quintum arg. Coelum est causa princ, palis plantarum ,& multorum animaliu, saltem eorum quae generantur per putrefactionem, ut dicit comentator. xii. metaph. cOm. σὴ ergo necessario est in eo aliqua, anima, ista autem non potest esse alia nisi Intelligentia , ergo &c. Probatur consequentia
289쪽
Aliqui vero tenent coelum a sua serma naturaliter moueri quamuis sit corporalis 3 . Alii vero affirmant' coelum cssective a causa prima immediate moueri hoc est nomediante causa secunda. Sed omnes hae positiones sunt false, ut licet videre discurrendo per eas nam quod Coelum moueatur ab Intelligentia solo uoluntatis imperio videamus esse falsum per hoc,quod in motu,quo anima suum corpus localiter mouet,est intellectus dirigens,& voluntas imperans,& alia potentia a voluntate motum exequens secundum volutatis imperium prout potest: sic ergo & in
motu, quo Angelus mouet coelum, non solum est intellectus dirigens,& uolutas motum imperans sed etiam alia potentia motum exequens secundum imperium uoluntatis Angeli pro ut potest. Praeterea quod haec positio sit salsa, patet etiam ex eo , quod a Stephano Episcopo Parisiensi excommunicati sunt tenentes Angelum λla voluntate, coelum mouere:
290쪽
ium naturaliter moueri a sua propria somma,quamuis sit corporalis,dicentcs, quod sicut sormae grauium,&leuium determinatae sunt ad motum earum sursum, uel deorsum, sic forma coeli determinata est ad circularem motum,est falsis,quod quatuor quidem rationibus comprobatuC. Et primo,nam corpora ad aliquem motum naturalem determinata, sunt ad illum
propter hoc determinata, quod per ipsum aliquam persectionem conicquutur. Hinc grauia,& leuia per suum motum ad sua loca suae salutis conseruationem a sequuntur, Coelum vero per suum motum nullam perfectionem consequitur , nec ideo sic mouetur, ut motus perfectionem assequatur, nam post resurrectionem, cum mudi facies meliorabitur, Coelum , sua peIsectione priuaretur, cum cessaret a motu .
Secundo, si motus esset persectio naturalis ipsius Coeli, huiusmodi persectio maxime esse deberet in nobilissimo Coelorum, in Coelo uidelicet Empyreo,&tamen illud quiescit,ut patet. Tertio