장음표시 사용
51쪽
telligerα non sumus idonei ι ueluti ubiqι
Deum esse scimus , quomodo autem ubiq.
sit intellectu non ita capimus. Quod sit etiaincorporea quaedam virtus , quae omnibus sit causa bonorum scimus, quomodo aut
uel quae ista sit ignoramus: Ecce quod plura dicimus, & non intelligimus , dixi quippe quod est ubique, sed no intelligo: Dico quod est sine principio,nec quid sit etiam intelligo: Dico quod filium genuit ex seipso, sed inescio qualiter intellectu hoc percipiam , ex quo patet intellectum nostrum Dei incomprehensibilia mi steria capere non posscit: UndeBasl. Magnus in sermone super illa uerba, In principio erat. &c. haec habet de ipso loquendo ue Nemo est,qui non laudet & ipsius imagnitudinem, simulq. pulchritudinem, &radiorum Symmetriam,& lucis splendorem admitans; si uero in eo diligentius, atq; pertinacius intuebitur, & in dies eius aspectum considerabit,non ilum quae sentit in eo deprehendet, sed etiam oculorum aciem debilitatus abscedet, Tale quid mihi uideor mente
pati si de Deo quid sit requiratur. De Deo
52쪽
itaq. quod sit credere debemus, quid verost indagare, nequimus ; nam a nobis Elum exigitur,ut esse Deum stiamus, non ut quid si indagemus, quod innuit Apostolus ad Hebreos II.cum dixit;Credere enim oportet eum,qui ad Deum accedit quia est, & sic s. tis est ad pietatem scire Deum zNam ipse n5 est cognostibilis natura animae humanae, licet sic cognostibilis uolutate, ut inquit Alex. de Ales in prima q. a.art. primo,Hinc Deum esse non est nobis per se notum , ut etiam asserit D. Thomas in prima parte qua L a. art.i. & in primo sentent. dist. I. qci. art. a. Scotus in primo in eadem distinctionα 3. Durandus ibidem dist. 3.q.3. Riccardus tria eodem primo dist.3. q. a. similiter Ioannes deBassolis in primo dist. 3.q a.&alii fere omnes Theologi super eadem dist. Deum inta est per se notum, inquit Diuus Thomas secudum se S secundum naturam rei sed non est nobis per sta notum, nc unam praemittit distinctionem , .s propositionem esse perso
notam bipertito intelligi posse : Vno modo secundum se,&sic propositio est per se, no-
53쪽
ta, cuius praedicatum est de ratione subiecti Alio modo quo ad nos , & silc nom lassicit praedicatu esse de ratione subiecti, sed oportet nos scire quid est subiecti, per cuius notitiam cognoscere possumus necessariam cohnexionem , & inhaerentiam praedicati cum
subiecto , & quia licet in hac propositione,, Deus est,praedicatum sit de ratione subiecti; tamen quid est subiecti in scientia scire non possumus; ideo dicit, quod ista propositio
est per se nota primo modo,non autem secudo modo. Sed ista Diui Thomae expositio mihi non probatur' : Nam nec possumus scire propositionem aliquam esse per se notam, nisi nobis innotescat, quomodo ea propositio sit per se nota, quod si eueniet, tunc propositio illa erit nota non per se solum sed
etiam quoad nos, secus no ualeremus uere,& scientifice assirmare propositionem illam esse per se notam: nisi sciremus ea esse per se notam.. Quum igitur affirmatur in primo membro distinctionis Thomistarum, quod ista propositio,Deus est,est per se nota secundu se,uel ipsi affirmat,quod nesciunt, uel scio uni
54쪽
unt eam esse per se notam ,&per conse quens quoad nos erit per se nota,quod comtradicit secundo membro suae distinctionis: Nec tamen mihi placet expositio eorum distinguentium de propositione per se nota sapientibus,& per se nota omnibus, nam eadem est propositio; similiter fiustret datur distinctio illa de propositione per se noscibili,& per se nota; quia sicuti non exigitur ut homo actu rideat ad hoc quod sit risibilis, nec quod stilogismus actu per tractetur ad hoc
ut dicatur necessario concludens; ita non oportet ad hoc ut propositio dicatur per se nota,quod actu cognoscatu .FDicimus edigo Deum esse sablatis illis distinctionibus in
non esse nobis per se notum, scd sola fide tenendum; & quod nobis non sit per se nota patet, quia propositio per se nota est illa, quae statim habet euidentiam.&nata est haber apud intellectum bene dispositum ex notitia suorum terminorum: Cum ergo nos unius termini, nempe Dei in hac propositione eta, dentiam non habeamus, neq. etiam propositio ista nobis potest innotescere, & licet di-
55쪽
cat Diuus Bonau: quod Deus, cum si summa lux summe intellectum nostru mucomplens , clarissime a nobis est cognoscibilis . hoc verum est de se, non autem ex parte nostri, quia impedimentum in nobis intercedit ex desectu a parte uirtutis cognoscentis, qui quidem non tollitur perfecte,nisi per Dei informationem gloriae.
De Potelia Dei philosophorum opinio. Cap. III.
M.de Deo contemplatim. nem simus auspicaturi, duomnia ab ipQ creata 2, ab ipso conseruata, ab ipso deniq; auctata conspicimus, merito eius potentiam, atq. virtutem nobis ante oculos speculandi sese offert occasio .
Ab illius ergo potentia ab illius virtute, quae uirtutum omnium est principium, & origo contemplationem incipiamus. Philosophiranqua illi, qui nitidissimo fidei lumine carebant
56쪽
bant in tenebris immers, infinitam Summi motoris potentiam, & uirtutem. minime at . tingere valuerunt, hinc illum finitar uirtutis naturalibus rationibus esse ostenderunt ob Arist.& eius commentator Averr. in a. Cadicom. IS. oe com- 3s. & γ . tali ratione,potentiam ipsius finitam asseruerunt, quia si eius Potentia esset infinita in uigore mouendi, non esset proportio inter motorem&tc- pus motionis, quod si ita tunc motus locali, in instanti proueniret. O . i , t
Quod etiam a. Aristotelis auctoritate c5 probatur, Ipsie enim in primo Phys teressponit infinitum nobis esse ignotum, quare si Deus Orςt viissimis insint ii 'py pqsset ho- imo in intuitiua Dei cognitione fulicitari quod est contra Peripathcticos primo,&xc
i Tertio id etiam per hoc confrmatur ;Nobis enim naturaliter insitum est nole entia male disponi xii. Metaph. & vi. Ethic. cap. I. Deus est sanus in quo non est additio, neq. diminutio, Ideo nihil est in Deo, quod dicatur i mperfectum, di sic quod omne fini
57쪽
tum ad aliquid extra se finiatut est famosium
de falsum Phys quia natura respuit infinitum xv. de animalibus, dc primo de Generatione , m. Ic. dc tertio Phystex. 3I. Ideo Deus cpm finitate sua est persectior omni ente : Qsi tamen infinito tempore mouens non est perfectionis infinitae, quia non est nobilior albedo unius anni, quIabbedo unius diei, Aristoteles primo Ethici ci vii. Et licet sint insiniti effectus in humanis; lnon tamen ostendunt uirtutem insiaita , quia speties sunt in numero determinato quoad naturam nam quarumlibet chiseren itiae sunt finitae. 3 Metaph: rem. neq. in infinitani, multiplicabiles sunt a natura . omnes enim Creaturae mortales aut in aere, aut M terris aut in aquis degunt dc quia haec
tria elementa maxime concurrunt ad mun
di conseruationem non nisi cum dcbita proportione, & cuncta habent esse in numero.& in mensura, ideo nonnulli ex antiquis tot speties creaturarum in uno clemento, sicut&in altero reperiri uoluerunt,sed non ob id earum numerum explicare sunt pro sessi, Pli-
58쪽
nius, qua Terum naturas indagaruit, inquit noua luisse nec eorum animaliun , quae in aere, necemui quae in terris vitam ducunt speties rumacrate. sed solum:eorum, quae in quis uiuunt commemorauidiquas centum, , septuaginta septem numero constituit, I, Quod si uerum esset, & si sapientibus ant, quis esset credendum, speties a nomatae , defensitivat, constituendo in quolibet horum trium elementorum centum,&: . speties, Complerent numerum quingentarum triginta & unius spetierum ι Plato in Timeo refert totum mundum ad uiginti Ohseptem capita reduci, postmodum uero ad centum.&sexaginta duo ascendere, dc demum ad decemilicitercentum, & sexagintaracto speties; . In his quiescendo, quia indiuidua sunt infinita, sic itaq. patet per omnes spetierum ninmerum esse determinatum, & licet Aristote. Ies viii. Metaph. lex. . x. dixerit quod sp ties rerum sunt scut numeri, non tamen intellexit speties esse in infinitum multiplicabiles sicut numeri, uerum hoc uoluit fgnificare, quod sicuti no dantur duae numerorum, speties
59쪽
ipetie aequaliter ab unitate distantes,se nee
duae speties dantii r aequidistantes a non gradu entis etiam sicuti quacunqi unitate addita uel remota uariatur numeras,non secus
ac quacunq*disserentia essentiesradae ii uel assubtracta non remanet eadem speties, ut patet ibidem & quemadmodum minorem c5etinet maior numerus, ita una speties est continens aliam in persectione, quod tamen eminentet intelligendum est, Et ut minor numerus in maiori numero includitur non actualiter pars in quantitativa est in toto in potentia etiam speties imperfecta in spetie includitur perfectiori,sed no actualiter, Quare quemadmodum in numeris in infinitum ascendimus, sic etiam in spctiebus ascendere licet, Et quia numerorum diuisio in infinii uminime procedit; sic neq. destinitionum diuisio, & cuin etiam in numeris non deturne l. maius neq. minus , sic multae sunt formae non suscipientes magis incq. minus Sed
hoc uificum recte perpendendum est, quod quamuis numerus Ex ratione numeri sit in infinitum multiplicabilis,notame ex ratione
60쪽
rei numeratae multiplicabilis in infinitum es.se potest: Vndα si infinitae erunt' reuoluti nes, non tamen in infinitum, reuolutiones multiplicabuntu : Sed redeundo ad rationes philosophorum 3 Quarta eorum haec est ratio frustra est illa potentia activa,cui passiva potentia non correspondeta, sed si potentia diuina activa esset infinita, nulla ei corresponderet potentia passiua in natura, ergo frustra esset Diuina Potelia infinita, quod est absurdum : Minor patet,quia inter diuinam potentiam activa ,&naturalem passivam nulla esset proportio, praeter eam,quae inter infinitum,& finitum,
uuintae ratio, Quadibet Potentia manifestatur per suum effectum , sed Deus nequit producere cssectum infinitum, ergo Dei potentia non est infinitata
Sextae, ratio, omne distinctum est finitum, Dei potentia est dist. ab aliis, ergo finita, . Septimata ratio Nullum pertactum debet Deo remoueri, Ced cum triplex sit finis, nepe magnitudinis, ut punctus, persectionis, ut