장음표시 사용
101쪽
dici illam mandare,& ideo actus non comparatur ad illum laquam effectus,sed tanquam obiectum. Qua re licet quoad culpa aequaliter peccet, ac mandanS, censuram.tamen non incurrit.
verbum Interdicimus, circa et niuersitates,
appellantia adfuturugenerale Concilium
ius explicatione supponendum est primo interdictum esse Ecclesiasei neenseram , qua prohibentur diu offla,aliqua Sacram
actine, passive. Ita ex Comuni Doctorum sententia interdictum definit Sayr.
Supponendu est secundo, interdictum duplicem
sortiri duissioaese: prima D IS P. XXIII
est, qua diuiditur in locale tantum, personale latum, locale, & personale simul. Ita Syx verb. Interdictum. I.. quaes2. Viuald in Candes. tit. de interdictonum. III . Valentia tom. q. disp. T. q. I 8. pucto 2. Barth.Med. lib. I.instruct. Confessi c. II. g.
num. Iss. &alij. Interdictum locale tantum datur quando solus locus interdicitur,ut ciuitaS,regnum,
prouincia, dum ibi prohibetur ne diuina celebrentur ossicia, ne Sacramentaministrentur, & ne alicui Ecclesiastica sepul tura co- cedatur. Interdictum personale tantum, est quo personae ipsie interdicuntur, ne ea,qu per interdictum prohibentur, alicubi eXerceant.Interdictum locale, & personale simul, seu mixtum est,quod in locum,& personas fertur.
Secunda diuisio est,qua interdictum diuiditur in generale,&speciale. Quod tam de interdicto Iocali,qxiam personali intelligi-
102쪽
sa 'CAP. III.: tur. Sic Palud. in . dist.
principis. vers nilim ad renium. Astens p. 1. lib. .
Ledeta. ubi supra,Nauar. etiam citato loco, & ali1. Interdictum locale generale est, quo interdicitur locus aliquis uniuersalis continens in se plura loca particularia , Ut Regnum, Prouincia, Ciuitas. Interdictum locale speciale, seu particulare est, quo interdicitur aliquis locus par- ticularis non continens in se alia loca. Interdictum generale personale est,quado aliqua hominum uniuersitas interdicitur,ut involae alicuius Ciuitatis, aut Collegij. Interdictum per--Anale speciale est, quoaIiqua, vel aliquae particula 'res personae, siue determi-inatae siue in determinactae
6- Supponendum est ter- tio, G quando sintqtdictum:
est locale, non posse prohibita per interdictum ititali loco exerceri, siue ab incolis illius loci, siue aSextraneis et extra vero illu,
qui causam interdicto non dederunt, illa exercere valent. Quando autem in terdictum est personale, personae interdictae nulli bierohibita per interdictum facere possunt: quae vero interdictae non sunt, illora exercitio non priuantur, etiam in loco ubi degunt personae interdictae , puta in Collegio, vel Ciuitate , ubi omnes personae sunt interdictae, diuina ossicia celebrare, ministrare Sacramenta , & sepelire in Ecclosiastica sepultura , exclusis personis interdictis,licitum est. s. His positis,quod interdictum , de quo hoc loco loquitur Summus Pontifex , sit locale probatur, primo; Interdictum hoc
plena est, imponitur enim proculpa; ergo restringendu est, & fauorabilite interpretandum sed restrictio , dc fauorabilior in
103쪽
terpretatio est cxplicare interdictum indefinite posituna, quale est hoc, de loCali; ergo probabiliter dici potest huiusmodi interdictu locale esic, no pcrsonale. De inde; Summus Pontifex intedit p unire appellantes pro culpa in appellando comissa , & ideo cx- Cona unicat per nas veras, quae appellar; cu auteVniuersitates, Cotilegia,& Capitula personae sint repraesentat ,quς excomunicarino pollunt illa interdicit; ergo solum videtur in ictio. Summi Pontificis extendi ad culpabiles. Si autem esset interdictum personale, di intelligeretur de tota persona represetata, & innocentes partes illius sint,etia talem poena subirent. Ne igiturhoc admittamus, dicendum est interdictum hoc eme locale. Accedit, quia Universitas aliquando accipitur pro loco, ut in I. Sicut. T quod cuiusq;.&etiam in Capitulo aliquando sunt Capellar,& altaria,
in quibus diuina celebrantur ossicia. DIS P. XXIII.
Sit igitur prima coclusio; Interdistu, de quo hoc loco I. Coci agitur, est personale. Pro-μ. batur; Verba legis,vel statuti interpretanda sunt iuxta
vulgarem eorum acceptionem; sed vulgaris acceptio
illorum verborum, uersitates, Collegia, cr Capitati, in materia interdicti, est
quod de personis intelligatur, non vero de locis, ut
patet legenti omnes Doctores, qui illa in exempla personalis interdicti frequenter adducunt rgo
quavis materia sit poenalis, de personali interdicto intelligenda est. Co firmatur
Collegium, vel Capitulu, vel Vniuersitas nihil aliud est, quam corpus quoddafictu ex 'pluribus hominibus constans uno nomin coprehesum, ut colligitur CX l. Reria mixtura. F. deus a
c. de hinc dicu tur Collegia Doctorum , Capitritu Canonicorum, S c. Deinde; Nomine, Capituli, in materia interdicti locus intelligi no potest; ergo nomi
104쪽
intelligendus no est locus in hac clausula, cum eaderatione verba ista apponi videantur . Probatur anteced. In Capitulo , qua Capitulum est, nO CXerce.
tur diuina officia; ergo si in materia 4nterdicti verbum , Capitulum, pro loco intelligatur, tale interdi nullius erit eff.illisi
:ramentorum inuete in Capitulo, qua Capitulum est,exerceri minime solet.
, totum Colo, Capitulum, aut uniuersitas appellauerit, etiam quando maior ars, interdictum incurri. tur: si vero pars minor aps
maior pars, quae appellat, legitime congregata non sit, interdictum non incur-
Prima pars huius Conclusionis est manifesta, quoniaquando appellatio fit a toto Collegio,Capitulo.& C. 'totum dicitur appellare; atque adeo totum interdicitur. Secunda pars eX eo ostenditur , quia, quae fiet a maiori parte Vniuersitatis , ab omnibus facta
ad municip. de in col. & intit. de his, quae fiuta mai. par. Cap.Tertia pars proba
quae fiunt a minori parte, ab Vniuersitate fieri non. dicuntur. eod. tit. de his quae fi . &c. Eodem modo probatur pars quarta; non enim ab Universitate dicitur aliquid fieri, ubi legitime congregata non est. Ex ijs patet etiam ultima pars Conclusionis; etenim ubi
ab Vniuersitate appellatio non fit, a singulis factum fuisse censendum est: sed particulares appellantes
At hi omnes. Ita sentit Ugolin. hoc loc.aa illa verba, Vnmersitates Oen. g. GL
105쪽
. legium. vers. Item interdictat. i8. Tertia coclusio; Huius 3. CFcia modi interdictum generatas. le est . Haec probatur: Illud interdictum personale generale, & non particulare Censetur , quando totum Collegium , Capitulum, vel Vniuersitas interdici turaed ita contingit in proposito , ubi Collegium , Capitulum,& Vniuersitas appellantes ad futurum Concilium absolute,& no secundum partem inter- dicuntur;ergo. &C. Ex quo
sequitur, si quis postea fiat de corpore Collegii, Capituli,aut Vniuersi talis, cumalus interdici, ut colligitur CX c. I. dist. Ia . & tradunt Calderi n. tract. de interd. memb. 2. Palud. in . dist.
arta conci usio: HOC 'I interdictum est ab homi- ne,&incurritur ipsis facto. Prima pars patet ex his , quae diximus disp. I. ubi. Probauiauis censuras hu-
ius canonis esse ab homine.Secunda constat etiam x verbo, Interdicimus,quod latam sententiam c5tinet.
Quinta conclusio; Collegium , Capitulum , Vel S. CGL
Vniuersitas,quorum auXi- lio. lio , aut fauore appellatio fit, per hunc canonem interdicuntur. Hanc tenet Ugolin. ubi su p. num Cr. 3. Probatur ex ipsb textu,ubi Sum m. Pontifid expresse dicit. Nam . excomunicatappellantes, Mi qui appellant sint Vniuersitates,eas interdicit, & postea addit, Tec non eos, quorum auxilio velfauore dcc. Ad quos proculdubio praecedenteSccissurae extenduntur, accommodate tamen: non enim
est maior ratio quare exco. municatio praecedens particulares personas dantes auxilium, aut fauorem ad appellandum comprehendat, quam praecedens interdictum VniuersitateS .&C. Cum particula,2 nλ. eodem modo praecedentia omnia Coiungat.
Ad primum argumentis respondetur non posse I gem
106쪽
gem poenalem restringi corra propriam, Ac Vsitata iii verborum significatione, qualis est, ut nomine Collegh, Capituli,& Vniuees1tatis absolute prolato non
gantur. Ad secundum respondetur,verum est e innocentes hoc loco puniri non quiden,pro culpa propria personali, sed pro culpa totius corporis, cuius sunt membra, quod illicitumno est; potest enim aliquis
puniri sine culpa,dummodo cum causa puniatur, ut habetur regul. 24. de regul. ivr.in s. & coligitur CX cap. Si uius. 3 .dist. Dari autem adhoc interdictum, &punitionem causam, de se est manifestum. Ad ultimum dicendum est quamuis aliquando Vniuersitas accipiarur pro Ioco, acceptionem hancubnesse vulgarem nec regulariter pro loco intelligi, nisi cum aliquo addito . Quod autem in Capitulo sint Capellat per accidens est ad rationem Capituli. DIS P. XXIIII.
hoc loco excommuniceritur. I N hac dissicultate sunt
qui existiment dantescosilium ad appellandum,
per hanc clausulam exco- municari. Inter quos numerandi sunt Nati in Manu. Cap. 27.num. y8.Tolet. in Sumna lib. I. cap. 2Ο.M
illa verba, non e Verc cipiuntur. quatenus dicunt manere excomunica
tos dantes consilium , si appellatio sequatur. Probatur hςc sententia: In hac clausula excommunicantur dantes auxilium, aut fauorem, sed consilium seouor quidam est , nam qui consili33m praebet, non parum iuina ad opeiandum; ergo
107쪽
x. Sit ' nihilominus cori . cocta classio; Consulentes appellare per hanc clausu
iam non excommuni Cantur. Hanc tenent Sayr. lib. 3. de Cens Cap. 6. numer. s.&Suar. de Cens disp. 2I. sech. 2. num. IT. Et probatur primo : Nudum consilium neque est auxilium, neque fauor; ergo nudus
municatur hoc loco. Co sequentia est bona , quia in hac clausula solum agitur de praestantibus auxilium,&inuo rena. Anteced. ex eo Constat, quia auxilium , fauor, dc consilium ad diuersa tendunt, nam consilium iuuat ab intrinseco dirigendo,& instruendo rationem eius, cuidatur, fauor autem, & auXilium solu m dirigunt ab extrinseco,suntque, proprie loquendo, actus externi ordinati ad executionem
operis. Secundὁ; Quando Sutimus Pontifex voluit comprehendere dantes consilium , de illis expressam mentionem fecit, ut videre est in clausula T. Io. M.&alijs huius Bullae, i quas infra explicabimus;
ergo, cum hoc loco con sulentium non memineri illos excommunicare non intendit.
l, Ad argument. in contrarium neganda est minor, siproprie loquendum sit; nam, ut ex dictis constat, fauor , 55 auxilium adi executionem,&ac m eX-ternum ordinantur, consilium vero ad rationis instructionem. Vult igitur Ssmmus Pontifex per hac clausillam cohibere potentes, qui efficacius resistunt. de illis aute, qui docent, vel consiliti ferunt,
108쪽
De tertia excommunicatione Bullae
excommunicamus, R anathemati- stulti Zamus omnes Piratas, Cursarios, ac La-ensura. runculos mari rimos , discurrentes mare nostrum, praecipue a monte Argentario usque Terracinam, ac omnes eorum fautores, recepta tores,dc defensores.
28. est latrocinium maritimum. Quae etiam habetur in C. Excommunicatiom. de raptoribus ; ex vi tamen illius non incurritur Cen-
. sura ipso facto,ut ibi innuit glost. & cum Sylv. notat Tolet in Surum. Eb,I cap. 2o. Persenae principales
in hac clausula excommunicatae sunt tres, totide accetariae . Principales sunt Piratae , Cursarh, MLatrunculi accessoriae fauthres, receptatores, ω defenseres. Circa romen, Pisara ,
quid proprie significet,vi- 'cenci sunt biluest verta
109쪽
commv. 7. Angel. verb. Pirata. Gras . lib. 4. decis. Cap. I 8.num. quet.&Sayr. lib.3. de Cens. cap. 7. num. 4. Illud tamen certum est in hac clausula excommunicari omnes la trones maritimos quocussnomine appellentur.
Utrum solidiscurrentes mare 2Fontificis excommunicentur. i. I N hae dissieultate Gras
3. exponens Bullam Sixti j V.& Suares de cens disp.
Bullam Clemen. V III. asserunt non solum ex communicari discurren res mare Ecclesiae,sed omnes piratas depraedantes in mari Christianorum, &in hoc sensu explicat Grast. illam particulam , Icare nostrum, idest, Christianorum. Suar. vero non
DIS P. XXV. 9s ita explicat, sed eam exponit de mari Ecclesiae;
tacit tamen diue rsam clausulam,ita ut sit sensus, Ex communis mus omnes Piraras, Cursarios, ac Latrunculos maritimos, & addatur tanquam noua clausula, Discurrentes mare nosum. M. quod non aliter probat , quam ex eo quod inter particulam , Maritimos, dc particulam , Discurrentes, ponitur virgula, quae facie
membra distincta. inodautem in praedictis Bullis
valeat argumetum ad hac, quam eXplanamus, inde patet, quia in omnibus h cclausula eodem verborutenore ponitur. . Sit tamen conclusio; et . Probabilius est selos latrones maritimos,qui distur, si runt mare Ecclesiae, praesertim a monte Argentario usque ad Tarracinam, hoc loco excomunicari. Hanc tenet Tolet. in Sum. lib. I. cap. 2 o. . Adueram dum autem es. & Ugolin. hoc loco ad illa verba. Bem excommunicamus, β. a.
110쪽
quia in antiquis Bullis , ut videre est apud Nauar. in
Man. C. 27. num. I9 inter particulam, Latrunculos martirmos, Ac particulam, Difcurre νω,apponebatur particula, Et, quam sine causa in hac Bulla ablatam fuisse credendum non est : cum igitur ante particula, Et, praedicta verba copularet, distinctionemq; actionum faceret, modo ablata nec Copulat, nec distinguit, sed potius restringit praece dentia , ita ut sit sensus eos
latrones excommunicari, qui discurrunt mareEcclesiae, praecipue a monte Argentario.&C. Et confirmatur,quia particula, M, quae Ponitur ante particulam, Latrunculos,ostendit seque-ria verba unam tantum
clausulam cssicere,semper enim coniunctio copulatia ua, si detur multa nomina, ante ultimum ponitur secundum regulas Grammaticae Deinde; Inclausiu-la sequeti excommunicat Summus Pontifex surri pientes bona nausi agantiu
in quocum uiari; sed in D I S P. XXV.
Mare nostrum; ergo de eo tantum intelligenda' est censura. Tandem proba
fauorabiliter interpretandae; cum ergo lex ista poenalis sit, intelligenda erit in ea verborum significatione , quae accommodatior, & magis propria fuerit, qualis est explicare particulam , Mare nostram, incensura Pontificis de mari Ecclesiae , hoc enim proprius dicitur mare Pontificis, quam ipsius mei in propria persona loquentis mare Christianorum dicatur. Ad rationem Suares dicendum est appositionem illius virgulae non facere clausulam diuersam, imo
ex ablatione particulae,Et, eandem esse clausulam os. tenditur,cum appositione illius esset diuersa,particula enim copulativa diuersitatem rerum, quas copulat,ostendit.