장음표시 사용
231쪽
Contra appellantes agravamine , vel futura executione liserarum Apostolicarum ad laicum potenateηL
Tem excommunicamus, &anathemat,
fita zamus omnes tam Ecclesiasticos, quam
saeculares,cuiuscunque dignitatis,qui pr texentes friuolam quadam appellatione,a grauamine, vel futura executione literarum Apostolicarum,etiam in forma Breuis,tam gratiam, quam iustitiam concernentium: Nec non citationum, inhibitionum,sequestrorum,monitorio ru,processuum executorialium, & aliorum decretorum a
Nobis, & a Sede praedicta, seu Legatis, Nuncijs, Praesidentibus,Palatij nostri, & Camerae Apostolicae Auditoribus , Commissarijs, alijsque Iudicibus,& Delegatis Apol olicis emanatorum,& qtrae pro tempore emanauerint,aut alias ad Curias faeculares, & laicam potestatem recurrunt,& ab ea, instante etiam Fisci Procuratore, vel Ad uocato, appellationes huiusmodi admitti,ac literas, cita
tiones , inhibitiones, sequestra, monitoria,& alia praedicta,
232쪽
CAP. XIIII. prae capi,& retineri faciunt, qui ve illa simpliciter, vel sine eorum beneplacito, &consensu, vel examine executionid mandari,aut neTabelliones,& Notarij, stiper hiatusmodi literarum,&. processivum executione, instrumenta, vel aeta co-i facere, aut confecta, parti, cuius interesst, tradere debeant,impediunt, vel prohibent, ac etiam par- tes,seu eorum agentes, consanguineos,affines, fa- . miliares, notari os, executores, dc sub executorestiterarum,citationum,monitoriorum, & aliorum praediistorum capiunt, percutiunt, Vulnerant, carcerat,detinent,ex Ciuitatibus, Locis,& Regnis e ij-ciunt bonis spoliant, perterrefaciunt, concutiunt,
dc comminantur per se,uel alium, seu alios, publice,vel occulte , qui ve alias quibuscunque personis,in genereri et in specie,ne pro quibusvis eorum negotios prolequendis,seu gratijs,vel liter is imp trandis ad Romanam Curiam accedant, aut rein cursum habeant, seu gratias ipsas, vel literas a dicta Sede impetrent seu impetratis utantur, lire-ete, vel indirecte prohibere,ffatuere, seu mandare, vel eas apud se,aut Notarios,seu J a belliones, vel alias quomodolibet retinere praesumunt.
233쪽
dis Apos holicae in fit uotis appellaticinibus , in suis executionibus, in suis officialibus, E in alijs, quae in
litera continentur . De hac re est textus. in Cap. monia. de immunit. Eccl. in s. prς dicti tamen capitis Censura non ita extendi
tur, sicut ista , quae quoad persenas osscdotes, quoad literas, quarum occasione sit ossentio , S quoad --tiones, & modos, quibus talis offensio fieri potest, ampliatur. Diuiditur hic Canon in duas partes. In
appellantes, & impedientes literas Apostolicas: in secunda, quae incipit,
tur impedientes recursum ad Romanam Curiam. Haec censura quoad personas vialiter alis est , Comprehendit namque omne; tam Eces eii asticos, quam saeculares,cuiuscuq;
dignitatis sint, ita ut quicunque aliquid ex prohibitis hoc canone facit, per illum excommunicctur. Actiones in priora parte prohibitae decem de scptu sunt. Prima est , praetcxta friuolae appellationis agravamine , vel futura executione literarum Apostolicarum ad curias iaculares,& laicam potestate recurrere. Secunda, huiusmodi appellationes a laica potestate facer c admittere, etiainstante Fisci Procurator vel aduocato. Tcrtia, literas Apostolicas capi,& retineri facere. Quarta,prae. dictarum literarum CXC-cutione impedire. Quinta, illud ide prohibere. ScXta, impedire, vel prohibere
instrumeta, vel acta cofici super executione earundo literarum . Septima, acta vel instrumenta confecta tradi parti,cui interest, impedire,vel prohibere. Octava, aliquam ex personis
infra nominandis Caper . Nona, easdem percuter . Decima,vulnerare. Vndecima, carcerare. Duodecima, detinere. Decimate tia excivitatibus, locis, de regnis ebcere . Decima
quarta, bonis spoliare. Decimq
234쪽
re. Decima septima, Com- . minari. Vt censura posita
propter praedictas actiones incurratur, satis est quod siue per se, siue per altu, seu alios,sive publice, siue occulte exerceantur.
praedictae actiones seri prohibentur, octo numeratur Prima,partes actrices. Secunda,earum partium agetra. Tertia, consanguinei. Quarta affines. Quinta, familiares . sexta , notarij. Septima, executores. Octava, subeXccutores. Literae,quas impedire no licet, sunt primo, literae Aposto. Iicς,etiam in forma Breuis, gratiam, vel iustitiam con . cernentes; secundo, Citariones , tertio, inhibitiones; quarto, sequestra;quinto, monitoria; sexto, processus; septimo , eXecutoriales;octauis, quaecunque alia decreta:siue literae praedictae emanent aRomano
Pontifice, & a Sede Apostolica, siue a Legatis, Nis-
iij, Ss Camerae Apostolicae Auditoribus, Commis- striis, ali)sque Iudicibus , de Delegatis Apostolicis.
Ex Communicaturque nosolum praedicta absolute prohibetes, sed etia impedientes ne executioni, sin eoru beneplacito,& co sensu, vel examine,Dradentur.
In secuda huius canonis parte aliquωt personarum
Primum, prohibentes ne aliqui ad Curiam accedat, vel recursum habeant, pro quibusvis eorum negotiisῆ proseque dis, vel gratijs,reliteris impetrandis: ne Vogratias ipsas, & literas imis petrent,seu impetratis via tur. Secundu , ne praedicta fiant,statuentes. Tertium, id ipsum mandates. Quartum praedictas literas, gra- . tias, Lunegotia, quomodolibet apud se, aut notarios , seu tabelliones retinentes. Excommunican.
turque istorum aliquod facientes, siue directe, sue in directe, dummodo tamen cum prςsumptione,
235쪽
non excommunicari illud facietes per ignorantiam, etiam si culpabilis sit, ut notat Sayr. lib. 3. de cens Cap. IZ. numer. 8. Nam iuxta doctrinam Cardina lis communiter receptam, io Clementi n. i. de priuil. qua it. 39. quem sequitur Nauar. in Comment. dedatis 5 acceptis. NIVn. 38. LOm. 2. & in relech. cap. opposit. 8. num. 33. de restit. spoliat. lex punies prae iumentem, non comprehendit eum, qui bona fide ignoranter,aus imprudenter, siue inanimaduertens operatur.
Circa hanc clausulam,& sequentes,in quibus de pertinentibus ad libertatem Ecclesiasticam agitur sunt in hoc Lusitaniae Regno nonnullae determina tiones, quae inter Ecclesiastico . Sc saeculares iudices, in aliquibus causis in praxi seruantur : de quarum iustitia non est nobis modo disputandum. Qui has determinationes scire Cupit, eas inueniet in diplomate
Regio ad finem huius Relectionis addito. DIS P. LXXII. - .
thoritate executionem literarumhcaris impedientei
clausulam personas priuatas,quae praetcX tu tituo lae appellationis a grauλ-mine , dc executione literarum Apostolicarum, ad laicam potestiatem recur runt, dubitandum non est,
Contineatur. Vir una auteimpedire literas Aposto licas, acta, & instrumenta, exercereque actiones illas, scilicet capere , detinere, dcc. ad solos Magistratus referendum sit, ita ut personae particulares, quς hoc ipsum faciunt, non excommunicetur,dubitari potest.
236쪽
C A P. XIIII. D I S P. LXXII. 1362. Comprehendi sub hac c& Ugolin. hic ad
censura solos Magistratus illa verba, me illa. vers. videtur docere Graff. lib. Postremo. Et probatur in-4. decis cap. I 8. num. I 7. primis de Magistratibus ει Sayr. lib. 3. decens cap. ex eo, quod eorum exces-I7. numer. 6. Et ratio pro sus in hac parte pernicio-
hac parte sit, quia Magistra sissimi simi,& quia multa, tus simi qui hoc faciunt, de quibus Summus Ponti actiones praedictas ipsi tifex loquitur, de illis tan
tantua1 exercent : nam tum intelligi possunt, ut appellationem ab execu- appellationes prohibitastione literarum Aposto - aceptare,impedire ne sinolicarum soli Magistratus eorum examine,& cosmuccepi ire possunt. suliterae Apostolicae exe- rod etiam non intel- cutioni madetur,& statue- ligatur haec censura, nisi de re, ne aliquis ad Curiamfrcularibu Magistratibus, Romanam recurrat. Proin
ex eo uia 3 eri videtur, qHia batur deinde quoad perso-od istos tantum prohibe- nas particulares: In hac
tur appellari, & in recursu censura excommunican
ad potestatem laicam Ser tur facientes acceptare . des Apostolica maximo facietes capere,&c. sed hu offenditur. iusmodi actiones a parti-1 cdeL- Sit amen pro resolutio- Cularibus personis exerceis ne prima conclusio ; Non ri possunt,&solent, nam solum Magistratus, di qui Magistratus regulariterat thoritatiue prς dictas ac ad instantiam alicuius partiones exercent, sed etiam licularis haec praestant; er- particulares per nae, quae go de particularibus etiam per publicam authoritate intelligitur censura. Et cO- eas fieri procurant, exco- firmatur coclusio, quoniamunicantur. Hanc con- in illis verbis, Faciunt capoclusionem tenet Nauar.in retineri . se. non solum Manu.cap. 27. num. 68.f. comprehenduntur 1 qui praedicta
237쪽
praedicta procurant, sociqui ad instantiam faciunt; nam si procuraro prohibi- bitum est,facere etiam prohibitum erit : iuxta illud Aristotelis , Propter quod unum quodque tale , se illud magis. Secunda conclusio; Po- Gela testates Ecclesiasticae, quae actiones hoc loco pro hi bitas faciunt, & priuatae personae Ecclesiasticς,quq in particulari ad eas con-Currunt , huius censurae reae essiciuntur. Hac tenet Caietan . in Summ. Verb. communis. cap. 29. &Nauar. in Manu. cap. 27. num. 68. Et ratio est, quia
in hac censura nulla inter personas iaculares, & Ecelesiasticas discretio fit, edde omnibu ab lute loquitur Summus Potifex ergo, cum nulla sit ratio, quae Ecclesiasticos excuset , quin potius ipsi rationestatus maiorem videntur Summo Pontifici iniuria irrogare, dicendum est sub hac censura comprehcdi. Ad primum agumentu espondetur particulares
personas actiones illas prohibitas vel per se in particulari, vel per publicas potestates exercere posse .inanuis igitur sint aliquae actiones, quas soli Magistratus per se primo exercere valent, ad eas tamen particulares personaS modo prohibito concurrere posse negandum non est. Ad secundum concedi - .mus solas appellationes ad Masistiatus saeculiares hoci loco prohiberi: nihilominus impedire executione literarum Apostolicarum etiam Ecclesiasticos comprehendit , cum ipsi hoe ipsum authoritatiue praeis stare possint, imo cum ma tori sicandalo, Cum obedietiamEcclesiae magis, quam
faeculares procurare teneantu ,
Ut u in hac elausu'la mandantes, fulentes excommuni.
238쪽
a m Vbium hoc circa ea, quae in secunda parte
huius clausulae continentur, locum non habet, expresse enim ibi excomunicantur mandantes, ne aliquis adCuriam Romanam accedat, aut in suis causis recursum habeat, aut ne literis impetratis utatur. Dubium tamen est circa adi iones , quae in prima parte causulae continen tur, an sufficiat illas mana dare, vel consulere,ita ut mandans, vel consulens appellare ad laicam potestatem, vel retinere literas Apostolicas, &c. hac censura innodetur. -- Viuald. in Candel.inexplanat. Bullae Coenae num. 96. docet mandantes non excommunicari hoc loco, cum de illis in hac censuramentio non fiat; &quado Summus Pontifex vult ce-suram ad mandantes exte-dere,id explicare solet, Vt videre est in fine huius clausulae,& in clausula II. Idem argumentu fieri potest de costuletibus, illorum enim
clausulis, ut in 7. Io. kI. I 2
Haec sentetia quoad co-suletes vera est circa ones actiones cotetas inhac clausula, ut argumentum facta
sufficienter probat, & ito quoad appellantes, quoad
aliquas vero respectu manis dantiu no omniqo placeris
Na si loquamur de illis qui appellationes admitti,tite
ras capi, & retineri faciut, videtur coprehendere ma- dantes;qui enim madat, Se appellatione acceptari, deliteras capi,&retineri facit.
quod hic expresse prohibetur, & sic sub nomine, AL
retineri ieris,madantes Coprehcduturi
Ide dicedu existimo quoad personas , & actiones sequeres a quarta usque ad de Cimaseptima,eo quod postones illas additur particut Perse - alia, malus:quvverba proculdubiomadato includui: na qui madat,per altu impedit, & perturbata
Licet igitur madantes non exprimantur per Verbum, , Primunturi
239쪽
me per verba aequi ualctia. Ex quo ad argumentum Vluald patet solutio.
Vtris omnes appellates a mandatis lo- stolicis ad curias oculares haec censisra comprehendat.
ex verbis Bullae facile respondetur, scilicet, Praetexentes uoti m appellatλε ex quibus constat non Omnes appellantes excomucari,sed solum do friuolam appellationem praetexentes, ut notat Gras lib. . decis cap. 78. nti. IOS.& Sayr.lib. s. de cens cap. IT. num. F. dummodo sub nomine appellationis ad saeculares curias non fiat recursus,ut infra dicemus.
Solum igitur quia sit friuolam appellationem praetoxere, explicandu superest. Praetexere nihil est aliud, si verbi vis expendatur, H in
ta illud Virgil. 4. AEnead. Comumum vocat,hoc praetexit nomine culpam. & Cicer. in Pi n. Nemo potest exercitisi aperte petere,ut non praetexu cupiditatem Iriumphi. V nde, Praetexere friuolam appellationem es sub colere, or nomine appellationis illam, quaestiuola iudicatur, erre. Non tam C sufficit appellationem 1ecundu in se esse friuolam ,std requiritur, ut appellas friuolam esse sciat. Nam, Praetexere, nodicit quomodolibet afferre, sed afferre ex intentione . Quanuis
igitur aliquis per friuolam appellationem ad potestatem laicam recurrat cum
Friuola appellitio illa cen . ssetur,quae sine legitima causa interponitur,ut colligitur ex Gloss. in cap. Cum appellarionibus friuolis.de app ellat. in s. & tradit Miranda de
ordin. iud. quae f3Ο.art. I 2. Cocl. 3. Itaque quando sine causa rationabili, aut omnino sine illa , aut cucausa ficta
240쪽
C A P. XIIII. D I S P. LXXIIII. rao
ficta appellatio interponitur, taliS appellatio eli iii uola. Existumandum tamenon est appellationem esse friuolam , quotiescunque sententia secundum acta est iusta: cum stante iusta sententia secundum allegata,& plobata, licitum sit appellare, suincit enim ad iuste appellandum quod sententia re ipsa iniusta Credatur,& per agenda de
nouo talem esse demonstrari procuretur, ut docet
Nauar. in Manu. cap. 27. num. IS. quarto.
Dubitari tamen potest, Vtrum omnis appellatio , quae secundum Ius admittenda non est,ad effectum incurrendi hanc censura, friuola dicenda sit. Et pro Parte affirmativa arguitur;
Appellatio friuola, idem est,qubd appellatio vana, Δ nullius momenti, ut dicit Miranda loco cit. sed talis est. illa, quae secunduIus non recipituriergo Om.
friuola est.Et confirmatur, quoniam in dict. cap. Cum friuoi lis appelles ionibus deseredum non est . Dicendum tamen est non omnem appellatione, quae secundum ius non admittitur ad effectum incurrendi censuram huius canonis friuolam esse. Probatur: Friuola appellatio, si proprie loquendum siti
non ea dicitur, quae acceptari, & admitti non debet, sed quς irrationabilis est,&sine legitima causa interponitur; ergo non omnis praedicta appellatio sufficiens est ut censura huius canonis incurratur. Dein de; Iura appellationem in aliquibus casibus remouCtia solummodis procedunt in foro externo , ut docet N uar.ubi sup.I. Nota remtio. ergo in foro conscientiae in illis appellari licet, atque adeo sic appellans
Ad argumentum in C trarium dicendum est appellationem friuolam non ex eo dici vana, & nullius momenti quia per eam,eo quod non acceptatur, ese