장음표시 사용
151쪽
ΜARTIANI CAPELLAEm e m n O n, amittunt apud nos di litteram in nominatiuo et comparabuntur his Latinis quae conuersis casibus correpta esseruntur ut uirgo turbo. quae apud Graecos recipiunt Τ litteram, apud nos quoque eandem habebunt, 297 ut Phaethon Phaethontis. It littera praecedente Α εterminatorum ut Caesar lar sar par impar unalbrma est nisi quod neutrum in reliquis casibus D litteram geminat ut sar sarris. poetarum uero licentia haec nomina pluraliter dixit, cum Omnia nomina , quae pondere
aut menSura aestimamus, pluralem numerum non admit- 1οtant ut aurum plumbum triticum oleum. Errant
ergo qui parium dicunt, quoniam haec in plurali triptota sunt ut hi Caesares hos Caesares o Caesa re S, nec potest accusativus I habere ante S si genitivus 76 G ante V R habet. uidentur tamen qui parium dicunt 1s
nominatiuum pluralem generiis neutri intueri et quoniam paria dicuntur vi suauia, sacere parium ut Suavium. 298 R littera praecedente Ε terminatorum Species Sunt SeX. Prima quae genitivo casu nullum incrementum admittit et in I litteram mutatur ut aper niger macer: apri mnigri macri. secunda haec tener lacer puer: teneri laceri pueri. tertia ut imber uter, quae a
superioribus hoc dissert quod haec in genitivo S litteram
accipit et dativo I sinitur et non crescit ut secunda Species et in genitivo plurali IVM litteris finitur. quarta ut mater 25 pater frater, quae dativis pluralibus non ut prima species apris sed fratribus lacit, nec ut secunda syllaba crescit et in genitivo plurali VM syllabam habet, dicimus enim patrum fratrum non ut tertia u trium imbrium. praeterea tres casus similes habet hi patres hos pa-m tres o patres, cum imber et uter hos imbris et utris laciat. quinta Species est ut passer anser later mulier, quae a secunda specie hoc disserunt quod illa eum incremento syllabae I littera finiuntur ut gener 4 t D o B ll 5 foeton fostontia BD il littera Om. DB eom D li 13 ut B u D li 15 haboat R il 19 amittit B R21 haeel hoc R il 22 inber R il 27 ut om. BR add. D li 2s ut
152쪽
generi, liaec in S exeunt ut passer passeris et in ceteris discrepat. piper namque et cicer neutra in quinta specie habentur, nam ut passer ita declinantur
in numero singulari, quem numquam egrediuntur. Sexta ο species ut neuter uter. neutrius enim et utrius
facit et declinantur ut cetera pronomina, quae in IVA litteras genitivos et in I dativos agunt. praeterea eos genitivos et dativos communes habent cum reliquis generibus id est seminino neutroque. B littera praecedente Ι Π G10 una tantum species est u i r. n littera praecedente O terminatorum species Sunt duae, alia quae per obliquos casus producuntur ut sopor soporis color coloris, alia corripiuntur ut arbor arboris, sed uno modo declinantur. Castoris et Hectoris genitivos ueteres produ-II xerunt, sed nos corripimus, quoniam Graeci horum nominum genitivos corripiunt. R littera praecedente V terminatorum Species Sunt duae: prima ut satur quae genitivo I finitur ut s a t u r i, secunda quorum genitivus in IS litteras exit ut sulphur sulphuris augur cauguris. 20 neutra autem quae VR litteris finiuntur alia retinent V litteram ut sulphur sulphuris, alia in O mutant ut ebur oboris. S littera finitorum nominum formae sunt octo. 299 nam aut Λ littera praeponitur ut Maecenas ciuitas aut Ε ut uerres moles, aut I ut panis, aut O ut 25 custos nepos, alias V ut uetus Ligus, alias R ut iners, alias N ut serpens, alias P ut praeceps. Sautem littera praecedente A species sunt duae. prima ut Maecenas Laenas, secunda ut nostras Privernas quae a superioribus hoc disserunt, quod communia sunt M omnibus generibus et assumere debent 1 litteram in genitivo plurali quae neutralibus in plurali nominativo accusatilao uocativo familiaris est. igitur nostratium Privernatium dicemus, quia sunt haec nostratia Ι'rivernalia, sed et praegnatium et optimatium ab dicimus, quia accusativus pluralis I litteram habet ut 2 et adii. Vulcanius it 6 ius p us Bre 2 14 eetoris Λ
19 sulsuris D li 21 in o mutant D immutant B sl 22 nominum formae sunt B omnium sunt D li 31 acussatiuo D ll
153쪽
82 MARTIANI CAPELLAE 'hos et has optimatis et has praegnatis, quamuis
ueteres praegnatum et optimatum dixerunt. praegnas autem seminini et neutri generis est. as et mascum sint monosyllaba, analogia non tenentur sed propria quadam declinatione assis et maris laciunt et in plurali s300 assium marium. sas et nefas aptota sunt. Graeca nomina, quae apud nos in AS exeunt, tres species habent.
prima est ut Olympias Pythias, nam Olympiadis et
Pythiadis facit. secunda ut Pallas Τhoas Atlas, nam Pallantis Τhoantis Atlantis facit. tertia utio Aeneas Pythagoras Lycas, nam facit Aeneae ΡΤ-thagorae Lycae, quando nostra ratione nomina quae genitivo in E exeunt nominatiuo A flniuntur ut C a t i l l n a e7SU Catilina. sed haec Graeca sunt: ideo in nominatiuo S litteram retinent. quaedam tamen perdunt S litteram in nomi- 15 nativo ut Nicia Mela. Ergo in his nominatiuis consuetudo seruanda est. S littera praecedente Ε termina-30i torum species sunt quinque. prima quorum nominatiuus et accusativus et uocativus plurales similes sunt, genitivus pluralis in ves exit ut Hercules proles, Herculum 2o prolum. Secunda species est, quae a superiore hoc dissert quod genitivum pluralem in IVM compellit accusatiuum in ES ut nubes rupes cautes. in qua forma masculina non habentur. tertia, quae etiam si aliquam inter se habent disserentiam in declinatione, tamen quo- 25niam incremento syllabarum pares sunt in obliquis casibus, in unam speciem rediguntur ut Ceres bipes
merces, maS lina autem exempla non sunt nisi Graeca
ut Chremers Laches. quarta species hoc dissert a praecedente quod per Obliquos casus E in I compellit, sociam superior E litteram seruat: uidelicet quoniam in nominatiuo non ut superiora Ε producunt sed contrahunt ut hospes antistes ales comes. quinta species a 4 et ante analogia add. r il 5 facit R it 6 assum BR corr. p ll 11 phytagorasti licas BR η phitagoras fi li12 Iicas Bri 13 finiuntur add. p u 20 ercules B li 24 hahentur B habent BR li 28 maseulini lib li exempli li30 per obliquos B li
154쪽
superiore hoc dissert quod genitivus auctus syllaba I littera sinitur, qui etiam dativus habebitur, accusativo in Eri exit, ablativo in E productam, cui adiecta RVM syllaba genitivum pluralem facit. cuius numeri nominatiuum 5 cum prima positione et uocativo singulari confundit, dativum et ablatiuum Bus syllaba sinit ut facies dies
spes acies. sed eonsuetudo rei et spei corripuit, sortasse quod monosyllaba sunt. S littera praecurrente i 302 terminatorum alia crescunt per obliquos casus, alia intra id modum positionis continentur, dumtaxat in numero Singulari. eorum igitur quasi non crescunt species sunt duae. prima generis masculini ut scrobis mensis, licet Lu- . canus exiguam scrobem dixerit, seminini et eommunis ut canis iuuenis, quorum declinatio liquet. Ib secunda Species hoc a superiore dissert quod ablatiuum 79 Gin I litteram sinit, accusativum in III, ut duo Sola mascu-
lina Ligeris Tiberis, seminina clauis Peluis turris sitis tussis. hanc rationem declinandi manifestam diminutio facit, quae I producta in omnibus istis pronunta tiatur. itaque quotiens dubitamus de nominum enuntiatione, , diminutionem eius consulemus. eorum quae sΤllaba crescunt species sunt duae, quarum altera corripit
I litteram, in qua forma sunt masculina sanguis puluis lapis, seminina cuspis cassis, in quibus nihil interestas quod alia in declinatione I conseruant alia in E transeunt. item quod alia DIs alia RIs syllaba in genitivo finiantur. altera species Ι litteram producit in nominatiuo glistis amnis quam et in obliquis similiter conseruant et
in genitivo plurali I ante VM syllabam dicimus gli
adrium litium amnium non ut superiora lapidum cuspidum cassidum. S littera praecedente O ter- 303 minatorum cum sit paruum discrimen, una species poteSt1 auctus acripsi aucta BR it 6 et om. R il 9 crescunt Vulcanitia crescit BD it 10 continetur BD corr. Vtile. li dum taxxat D li 11 species sunt tres BD corr. marg. Vulc. li
155쪽
MARTIANI CΑΡELLAE esse. nam cum Omnia in obliquis syllaba crescant, hoc
disserunt quod quaedam in genitivo S litteram in T,
quaedam in D, quaedam in ii conuertunt ut nepos nepotis, custos custodis, monosyllaba masculina ut flos storis, ros roris, item neutrum os oris. in fiossibus autem nominatiuum consuetudo lacit os contra rationem quoniam in genitivo n non habet. sed nec ossum potest dici, quoniam neutra quae nominatiuo M terminantur BVS syllabam non admittunt numero plurali. ergo in monosyllabo anologia non te- 10s04 netur. S littera praecurrente V terminatorum species sunt sex. in prima genitivus I simplici, uocativus Εterminantur ut Marcus Sextus, genitivus ut Marci . Sexti, uocativus ut Marce Sexte . Secunda species
a superiore hoc distat quod genitivo Ι geminat et in 1suocativo Ι terminatur ut Antonius Iulius, huius Antonii Iulii lacit et o Antoni Iuli. in ceteris cum
8o s superiore consentiunt. terita species nominatiuum cum uocativo miscet et genitivo easdem litteras producte conseruat, dativo V et I, ablativo V. aecusativo 1 M ter- 20 minantur ut senatus fluctus exercitus quae pluraliter nominatiuum cum accusativo et uocativo in VAProductum agunt, genitivum in Uri, dativum et ablatiuum in BVS syllabam. quarta species incrementum syllabae per obliquos casus accipit ita tamen ut ali- 25 Iuam uarietatem inter Se habeant. quaedam enim Vlitteram cretinent alias correptam alias productam, ut Ligus Liguris palus paludis uirtus uirtutis. quaedam eandem V litteram in E mutant ut uetus ueteris genus generis Venus Veneris, quaedam Min O ut nemus ii emoris, quaedam tamen uno modo declinantur. laus et fraus cum sint monosyllaba et duas uocales habeant iunctas in eadem specie habentur, quia similiter syllaba crescunt. quinta Species prono-8 nee η nunc BR li s amittunt R il 12 simpliei bri simplieom B li uocativo B R il 24 syllaba R il 30 gonus generis
om. B li quaedam in o ut nemus nemoris Om. D li 31 quae
156쪽
minum quae VS terminantur ut uitus solus totuS, quae hoc modo declinantur unus unius uni unum une ab uno uni unorum unis unos uni ab uni S. sexta in EVS ut hi iiii leus eculeus a uoca-5 tiuo Ε littera geminata esseruntur ut e culee hi nu-le e. sed quidam malunt in ΕV ut Tydeu uocativo Graece dicere. S littera sinita praecedente I neutra 305 monoptota sunt ut tres sis sexis. S littera praecedente V duae species sunt. prima quae in I genitivum ad agit et pluralem non habet ut uulgus pelagus. uirus Lucretius uiri dicit, , quamquam rectius inflexum maneat. in Secunda specie sunt quae per obliquos ea sus crescunt et genitivo singulari in RIS litteras exeunt ut genus nemus, ex quibus quaedam V in Ε15 mutant ut olus oleris ulcus ulceris, quaedam in O ut nemus nemoris pecus pecoris. in dubitatione ueniunt senus et stercus, in E au in O mutent, quoniam quae NVS syllaba finiuntur V in Emutant ut uulnus genus stinus et funeratus di--s
20 cimus. senus enim exemplo non debet nocere, cum inter dubia genera ponatur. item ueteres Ster Ceratos agros dicebant, non stercoratos. S littera sinita 306 nomina praecurrentibus N uel R omnia sunt unius generis, nisi quae ante S R habent interdum D recipiuntra ut socors socordis, interdum Τ ut sollers iners. in plurali quoque excepto genitivo et accusativo omnibus casibus similiter declinantur. nam quaedam in VII genitivo, accusativo in ES exeunt ut Mars Aruns. quaedam in IVM ut sapiens patiens. et ob hoc ac- ad cusativi eorum in IS exeunt. pleraque autem ex hi Snomina tribus generibus communia sunt et I litteram, quam habent neutra in nominativo plurali, dant etiam 3 uue y uaius BD it 4 in om. B li inniens ND ll5 inulae BD it 8 monoptatκ BD il 11 Luer. II 476 il II sao
runs B li 31 et n litteram B li
157쪽
ΜΑRTIAM CAPELLAE genitivis reliquorum generum cum quibus communia 307 sunt. Τ littera neutra tantum nomina quaedam pauca
siniuntur ut git quod non declinatur, et caput sinciput. quidam cum lac dicunt, adiciunt T propter quod facit laetis. sed Vergilius 'lac mihi non aestate nouum 5 non frigore desit quippe cum nulla apud nos nomina in duas mutas exeant, et ideo ueteres lacte in nominatiuo 308 dixerunt. X littera terminatorum quaedam in genitivo plurali, in quibus omnia communia, in IVM exeunt, Ob hoc accusativo in I et S: plurima uero genitivo in V et 1οM non praecurrente I et ob hoc in E et S accusativo exeunt. nam in reliquis consentiunt utpote cum singulariter omnia nominativo habeant X, genitivum in I et S agant, dativum in I littera, ablatiuum Ε definiant, adiectaque Maccusativum desiniant impleantque, pluraliter uero dati- 15uum et ablatiuum BVs syllaba finiunt. nam de ceteris de
luibus dissident ueteres, quidam atro cum et sero cum qua ratione omnium X littera sinitorum una species uidebitur. huic X litterae omnes uocales praeseruntur ut capax frutex pernix atrox redux . ex his nomini-20bus quaedam in nominatiuo producuntur, quaedam corripiuntur, quaedam consentiunt in nominatiuo, in obliquis Sas dissentiunt. pax enim et rapax item rex et pumex item nux et lux primam positionem uariant. at nix et nutrix item nox et atrox sic in prima positione con- 25 sentiunt ut discrepent per obliquos. et illud animaduertendum est quaedam ex his X litteram in G quaedam in C per declinationes compellere. I e x enim legis, grex gregis lacit et pix picis, nux nucis. nam in his, quae
non sunt monosyllaba, non numquam X littera genetiuo ad in C conuertitur ut frutex fruticis serox serocis. supellex autem et Senex et nix priuilegio quodam con-5 Verg. Lync. II 22 li 7 in om. B li 12 utputo Π ll 14 literam fi li in e ditiniant Ii li 15 di finiant Ii g 16 et ablativum bus II ablativum quibus fi li de addidi ii 21 quaedamst quaen
24 lux B dux D li 26 animaduertendum - quaedam Om. D
27 his D is B lj quasdam ante tu g del. in B add. D li 28 post ca . quaedam in o D li 29 quae N quaedam O ll 30 genitivo B li 31 post sero eis add. facit D li 32 suppellex BD il
158쪽
tra rationem declinantur, quoniam supellex duabus syllabis crescit: quod uetat ratio. et senex ut in nominatiuo item genitivo disyllabum manet, cum omnia X littera terminata crescant. et nix nec in C conuertitur ut pix 6 nec in G ut r e x sed in V cum consonans in uocalem transire non possit. in plurali autem genitivo ablativus singularis formas uertit. nam in Α aut O terminatus in RuM exit, E correpta in Ves, producta in RVM, Ι terminatus in IVM, V terminatus in VUM. dativus et ablativus pluralisio item aut in IS exeunt aut in BVS, quae praecepta in Scholis sunt tritiora. sed quotiens in IS exeunt longa syllaba terminantur, quotiens in BVS breui. Decursis nominis regulis aequum est consequentia 309
dicere canonesque uerborum. genera uerboruni Sunt 15 quinque: activum passivum neutrum commune deponet S.
activum est quod in O exit et agendi significationem habet ut lego scribo. passivum in II et patientis significationem monstrat ut scribor caedor. neutrum in Oet neque agentis neque patientis plenam significationem 20 habet ut sudo dormio: nescias enim agat quis an pa- SI Gliatur. commune et deponens in II exit, sed hoc interest quod in communi duo sunt significationes et agentis et patientis. cum dicimus enim osculor, nescis utrum OSCuior te an osculor a te. in deponenti autem aut agentis 25 effectus est ut luctor, aut patientis ut morior. est etiam inpersonale ut sudatur curritur, quod ideo sic vocatur quod cum omnes personas contineat nullum habet certam.
Verborum autem modi sunt quinque, sed alii sex alii 310 septem alii octo alii nouem pauci decem esse dixerunt. ad qui uero quinque dicunt hos aiunt: indicativum imperativum optatiuum coniunctivum infinitiuum, quem et Perpetuum dicimus. qui sex memorant addunt promissilium: qui septem, inpersonalem; qui octo, percontativum; qui
nouem, subiectivum et a coniunctivo eum Separant: qui 1 suppellex BD il a dissyllabus B il 5 eum alite consonans
159쪽
MARTIANI CAPELLAE decem. etiam hortativum adscribunt. sed hos superflue adiectos ratio non admittit. 311 Coniugationes autem, quas Graeci curuTicic appellant, tres esse non dubium est, quae in uerbis activis neutralibusue in secunda persona tempore praeSenti mon- 5 Strantur . nam quotiens finalis syllaba in As exit, prima est: in ES, Secunda: in I S, tertia: ut cantas uides audis - si producta sit haec tertia, nam si correpta sit curris. harum omnium coniugationum uerba in prima positione ante ultimam litteram tres tantum uocales reci- 10 piunt Ε I V ut sedeo lanio irruo, consonanteS autem
omnes exceptis F Κ et Q ut libo uaco cado lego
traho inpello amo cano scalpo curro lasso G p et O nexo. bis accedunt I et V loco consonantium positae ut aio adiuvo . sed nec F excludunt cum dicamus 15 trium so, quamquam a Graecis ueniat et per P et II potius conscribatur. praeterea ab eo quod dicimus saris et satur primam uerbi personam uolunt sor. et de 0 littera dubitatur. nam dicimus eliquo et aequo et in huiusmodi uerbis V littera nec uocalis locum ut est inr ii Ora nec consonantis ut est adiuvo ualeat optinere. 312 Harum omnium coniugationum in de- clinando sormae sunt triginta sex exceptis desectivis et impersonali-hus et inchoatiuis. primae coniugationis uerba, quae uel O littera nulla alia praecedente uocali terminantur uel in praeeunte uocali qualibet, sormas habent quattuor. Secundae coniugationis uerba formas habent sex. tertiae coniugationis correptae uerba formas habent uiginti. sic quaecumque uerba indicativo modo tempore praesenti persona prima Io litteris terminantur sormas habent sex, ω quae VO formas habent duas, quae nulla praecedente uocali O littera terminantur sormas habent duodecim. ter- 1 ortativum n li 3 synetygias B sinetigias It g 8 eorreeta D li 12 uaco do D li 13 amo om. D li euro D sl 14 accedunt Koppius accidunt B ascendunt D li 16 trimso B triumpho bD li ueniunt quae per D li 17 conscribuntur D li18 et om. D li 21 obtinere D li 26 habet Bin il socundao
160쪽
tiae coniugationis productae uerba quae indicativo modo temp0re praesenti persona prima Io litteris terminantur formas habent quinque. quaecumque autem uerba cuiuS- cumque coniugationis indicativo modo tempore praesentib persona prima uel nulla praecedente uocali uel qualibet alia praecedente O littera terminantur, eorum declinatio hoc numero sormarum continetur, de quibus singulis
Primae coniugationis uerba indicativo modo tempore 313 ad praesenti persona prima aut O littera nulla alia praecedente uocali terminantur ut amo canto, aut ΕΟ ut commeo calceo, aut Io ut lanio satio, aut Vo ut aestuo continuo. primae coniugationis uerba imperativo modo SI ω tempore praesenti ad secundam personam A littera pro- 15 ducta terminantur ut amo ama canto canta. insinitiuo modo ad imperatiuum RE syllaba manente productione terminantur ut ama amare canta cantare. item prima coniugatio: quae indicativo modo tempore praeterito specie absoluta adiecta ad imperativum modum VI 20 sγllaba manente productione terminantur ut commeo commea commeaui, lanio lania laniavi, satio satia satiavi, eodem modo eodem tempore Specie in-chbatiua adiecta ad imperativum modum BAM syllaba terminatur ut commea commeabam, lania laniabam,25 Res tua aestuabam. prima coniugatio eodem modo
eodem tempored specie recordativa adiectis ad imperativum modum VERAM syllabis II terminat partes, ut
commea commeaueram, lania lania ueram, ae-Stua aestuaveram. prima coniugatione eodem modo
M tempore suturo adiecta ad imperativum modum Bo Syllaba terminantur ut commea commeabo, lania laniabo, aestua aestuabo. quae uero indicativo modo 31 tempore praesenti ad primam personam O littera nulla alia praecedente uocali terminantur, ea indicativo modo23 syllabam ii 26 eodem tempore deleui li 27 sylla, is m torminat partes B syllabam terminantur partos D