장음표시 사용
151쪽
CIsTERCrpres Is, Drstis crio I v. 1 1 natum, munda& nitida cum c teris misericordiae vasis translata est ad palatium summi Regis sed antequam de lacu miseriae&de luto faecis educeretur, ad consolationem omnium vere poenitentium meruit in hac vita prcli
bare tactum laboris de patientiae suae: d nescio quid inessabile de illa superna dulcedine, ad quam lane sine fruendam in proximo erat admittenda, pr gustare. Quagus lata, tamquam musto coelelli inebriatus, protinus erupit
in iubilum praeconij ccclesiis. Et serenata facie ccupit idiota, & qui numqua is , e. z.
cantare S legere didicerat, cum suauissima melodia quosdam nouos, multumq: delectabiles hymnos, ac modulos cantare de canticis Sion. Facta autem nac voce conuenit multitudo fratrum, videre cum grindi miraculo ho- .minem tantis miserijs & calamitatibus oppressum in ipso mortis accessu cantando ac tripudiando morti insultantem,& quodammodo dicentem. Vbi est mors Uectoria tuas Ecce ego magnus peccator&pauperculus homu- i ζε secio, quoniam stigmata Dominil esse in corpore meo pro nomine ipsius pa-tjenter sustinui, te, larvalis umbra, mater moeroris, gaudi j exterminatrix, de vitae perditrix, non timeo, sed potius contemno: sciens te absorptam, de pe- nitus anni hi latam in victoria crucis Domini mei Iesu Christi. Ita ergo pr centor noster modulizans oc , quod in plateis coelestis Ierusalem. frequentatur, quodammodo praeoccupans, quid post mortem carnis facturus esset, in carne adhuc corruptibili postus pr sago miraculo declarauit sicque laetabundus 5c laudam in voce exultationis& confessionis beatam animam illam exhalavit. De cujus felici consummatione beatus Bernardus multum exhilaratus, sermonem deuotissimum ad fratres in Capitulo fecit, commendans in eo dignum poenitentiae fluctum, & admirabilem patientia
eius omnibus proponens exemplum Caput TVI I.
De Conterso, cui cientia diuinarum Scripturarum collata est Sotta ANT infirmarii Claraevallis cum gaudio & admiratione magna re. ferte de quodam religiosae vitae Converso, gratiam quadam admirabilem & memoria dignam: quam Domi ilus ipsi ante obitu illius conferre dignatus eli. Cum enim mater gratia bonae vitae ipsius mersea remunerare disposuisset, & infirmitate correptus aliquamdiu decubuisset, tandem ingrauescente languore mortis signa evidentius apparentia resolutionem corpusculi imminere nuntiabant. Et ecce spirante ubi voluit, & quando voluit, Spiritu sancto, nouo vere de stupendo miraculo illuminatus est intellectiis eius, & aperta lingua illi . coepitque homo rusticanus, qui numquam literas didicerat, expedite latino vii eloquio; miras quasdam sententias descri- Mino M rinris sacris differens, nihil tamen proferens, nisi quod sanae doctrinae congruebat. Mirabantur fratres Laici, qui literas nesciebant, qu nam esset haec rei novitas, Raccitis quantocyus Monachis, in audientia nihilominus eoruidem infirmus Scripturarum mysteria luculento sermone pandebat. Pr ter- . ea suaves quasdam cantilenas de mysterijs sanctae Ecclesiae modulatis vocibus decantabat, quae nusquam audiri consueuerant 1 ita ut audientes miraculi nouitate attonitos redderet, & cantus suauitate mulceret. sed quid omnipotens& misericors Deus in hac tam insolita gratia simplici & iusticano homini collata mortalibus innotescere voluit: nisi hoc, quod in aeterna beatitudine regni ipsius, sectandum Apostoli sciat entia, Non erit Iudaeus
aut Vraecus , Barbaros, o Scytha servus ' bber, Iterutus seu illiteratus: sed se-
152쪽
cundum prophetam, erunt omnes δέ Alo Des omnes , a max o et pie caminimum eorum ci fient me, dicit Do nus' Vtinam attenderent exe inplum istud homines inquieti, qui circumeunt mare & aridam, ut talea literiere
pleantur,& typho scientiae turgeant: vi vocentur ab hominibus Rabbites& magistri: ut glorientur se esse Legistas& Decreti stas, Dialecticos& So phistis: ut de negotio pietatis auaritiae di ambitioni serviant: utinam inqua cordis aure perciperent &intelligerent, quoniam sicut rustico huic&idio .rae, qui simpliciter in timore Dei ambulare studuit, in obitu ipsius diuinae scientiae sublimitas collata est, ae notitia m79 eriora coelestium relerata: sti: econuerso ipsi stulti & fatui remanebunt in obitu suo: cum diuitias scientiae, quas sine timore Dei deuorauerunt, evoment: & de ventre illorum extrahet eas Deus bEt haec dicimus, non ut scientiae appetitores seneraliter condemnemus: sed ut doceamus omnem hominem, priniitus fundamentum tim iis Dei collocare in fossato humilitatis: quia timor Dei, secundum veram
diis nitionem, initium sapientiae est: dehinc quant uti iique voluerit scien tiae superaedificet: quia nulla umquam scientia instat, ubi diuina pariter ω fraterna charitas aedificat. Itaque novus iste Theologus de quo locuti sumus, quia timore Dei incipiens, fastigium persectae sapientiae apprehende
re meruit in consummatione pr sentis vitae, cum aliquamdiu sententiarum varietate, & cantuum modii lata suauitate, tamquam dulcissimo poculo audientes ictificasset, tandem in bona confessione transiuit ex hoc mundo ad Patrem, felici ab rptione in abyssum aeterni luminis absorbendus: c jus in hac vita primitias ad hoc tantum, ut reor, acceperat, Vt nos in odore unguent rum, quibus delibutus erat, tanto auidios currere faceret, quanto solis mansuetis 5: humilibus fontem verae sapientiae patere cognosceremus. Caput TVI ILDe. Conversi bubulco, qui missit in Usione Dominum Iesum bouessicum minantem.
O nversus quidam in una grangiarum Clar vallis bubulci gerebat oss-
icium, homo purus ac magnae simplicitatis: qui omnia quae sbi a magistris suis fuissent in juncta promptus ac deuotus exequebatur, di intuitu r tributionis diuinae quotidianos labores patientissime tolerabat. Hic quadavice vidit in somnis juxta se Dominum Iesum Christum jucundo nimium spectaculo illa sua dulcissima manu tenentem aculeum, atque ex alia parte temonis boues secum minantem. Cumque euigilasset, & piissmi collaboratoris sit mansuetudinem, benignitatem, dulcedinemque mente reuolu ret, exarsit subito inpricordijs eius ignis vehementis desiderii, ipsum suspirantis, ipsum facie ad faciem videre cupientis: quem in beata vitione collaboratorem habere meruerat. Cumque dissolui vehementer cuperet, & cum Christo esse: pius Dominus, qui cum mitibus ambulat, & cujus sermoci natio cum simplicibus est, desiderium pauperis sui nequaquam differre voluit : sed mox idem frater aegritudine correptus lecto decubuit, & die septimo laborem & dolorem cum morte statuit: vitamque perpetuam cum requie sempiterna, quae est Chris iis Dominus, seliciter apprehendit. Ad hunc in extremis agentem reuerendis sinus Abbas ipsius beatus Bernardus gratia visitationis intrauit: quatenus silio repatrianti, cujus conscientiam puram
ac simplicem nouerat, valefaceret: &jam exire parante contra latrunculos
spiritualis nequitiae sua benedictione muniret. Comueris pr dictam visio-
153쪽
CisTER CIENs Is, Dis TiNCTIO IV. r nem ipso infirmo referente cognouisset, plurimum inde gratulatus est. in o defuncto pronuntiauit de eo confidenter, quoniam cum Deo ambulauit, & vere cum ipso operatus est Deus: ideoque transtulit illum Dominus. Nohyenim poterat miseraser omnipotens servusuu in supremo ago ne deserere: cui dignantissimus comes & cooperator suerat in labore. .
De humilitate in xi cujusdam Conuersi 'onversus quidam de fratribus Clar vallis, innocentis vitae, & conuer- Osationis honestae, cum grauiter aliquamdiu aegrotasset, tandem ad extrema deuenit. Introiuit autem ad eum gratia visitationis beatus Bernardus, Meo fortans illum ait. Confide fili, quia migraturus es jam nunc de mori ad vitam, de labore temporali ad requiem sempiternam. Ille vero cum iri senti fiducia respondit. Quidni pergam ad Dominum & creatorem meum Vere confido,&quantum de misericordia Domini mei Iesu Christipi sumere audeo, certus sum, quia cito visurus sum bona Domini in terra viven- ιήλ tium. Porro beatus pater, ut erat medicus sapiens, pet storque solicitus, times
nimirum Eoimini rusticano, ne tam fida responso de praesumptionis magis
temetitati,quam de conscientiae puritate procederet air. signa cor xuum,
frater, signa cor tuum. Quid est, quod locutus es' unde tibi surripere potuit tantae praesumptionis audacias Enimver0 tui ii es ille hau perculus demiserabilis homo, qui ctim nil ait, aut pmpe nihil liaberes in saeculo, necessi. tale forsitan magis quam timore Dei cosente ad nos confugisti, multis precibus tandem aditu impetrado, nosvero causa Dei collegimus inopri&p rem te fecimus in victia atque vellitu, caeterisque comitantibus, ijs qui nobiscum sunt sapientibus atque nobilibus viris; &factus es quasi unus cx illis Quid ergo tribuisti Diio pro omnibus istis es Et ecce non sufficit ingratitudini tu , grati saccepisse te tot beneficia de manu D siti nisi & regnu ipsius hereditario jure vendices tibi: quod nullus umqua Regu aut Principu qualislibet rauri&argeti molibus potuit coparare Z Adhqc ille res dens, placido vultu α traquillo animo dixit. Bene, pater carissime, bene utiq; perorassi:& vera sunt omnia quς dixisti. Verutamen si jubes, loquar ad te dominu & patrem meu &paucis aperia, unde mihi pauperi &misero, suggeri potuit tantae, noprcsuptionis,sed ut ego consido,deuotionis occasio. Na si vera est illa pr dicatio vestra, qua nobis saepius inculcatis, quθd scilicet regnu Dei noli carnis nobilitate, non terrenis diuiti js possidetur,sed la obedientiae virtute acqui, rata,
mu r: hanc una sententia, tamqua verbu abbreviatu a Diio sedula comem
ratione apud me continui, ponens illud quasi sgnaculusu per cor meu, assidue meditando; & super brachiu ineu, solicite operando. in rite, s placet, abonibus magi litis de socijs, quibus me obsequi ac servire iustistis: & s cui- πqua illo tu aliquando inobediens fui, si de fratribus nostris quepia verbo auti signo,vel quolibet alio modo, quantuin me fuit, cotristavi. Quod si opera dedi, omnib'in Christo obedire, cucios': pcr Dei gratia diligere: quis prohi- bete me potest, ut de misericordia ipsius non confida ξ Beatus itaq; pater cum tale responsu ab homine rusticano accepisset, gauisus est gaudio magno, Mait. Vere beatus es, fili carissime, quia caro& sanguis non reuelauit tibi sapi Stia in hanc, sed pater caelestis ipse te docuit: ipse posuit animam tua ad vita, rectissimoq; tramite perduxit ad patria. Iam ergo securus ingredere: quoniam
patefacta est tibi janua vitae. Deficto itaqc fratre, de exequi scelebratis,uene: -
154쪽
eusMariis . iatroni M. S dablata recipit.
1 3 EXORDIvM MAGNvM ORDINrs rabilis pater de conuersatione&consummatione eius sermonem in Capitulo luculentum sua illa deuotione& facundia peiorauit : omnesque illius . exemplo ad amorem obedientiae mirabiliter accendit. Vchementer namque affectus fuerat in responsione illius, magis ng atulabatur ei super obedientiae virtutem, desuper ipsius animi puritatem, quaa. si vidisset eum
signis & prodigijs coruscantem.
ve Conversi, post cujus mdinem Dominus Dorios reuelatione demon aere dignitus est, quantae pers bonis in vita Jua fuerit, quantam beatitudinem in morte co cutus sit. IN supradicto Coenobio alter quidam Conversus extitit, vir religiosus ac magnae mansuetudinis, qui per magisteri u diuinae gratiae didicerat essenii tis & humilis corde. Huic c teri fratres testimoniu perhibebant, quὀd nu- quam visus fuisset irasci: numquam quibuslibet injuriis prouocatus ad in patientiam erumpere. Hic inspirante Deo, statuerat firmiter in animo suo, ut quoties a quibussi bet fratribus juste sue injuste proclamaretur, toties pro illis oraret, de pro singulis Pater noster ad minus una vice diceret. Cuius etiaexemplo informati multi Clarae vallensium fratrum, eadem consiletudinem usque hodie quasi pro lege custodiunt. Verumtamqn si accepta Deo &grata nominibus erat deuotio&humilitas hujus beati viii, videant, quid responsuri sint theo in die tremendi maminis ejus, qui e contrario nituntur: qui si forte ab aliquo proclamati fuerint, exasperantur,& ad impatientiae verba prorumpunt: rancore quoque, quem adusrsus proclamantes se concipiunt, dissimulare nequeunt et seu etiam oportunitatem captant, quo non charitatis, sed rancoris spiritu impulsi, eos qui se clamauerant, cum quanta possint exaggeratione reclament. Praedictus itaque vii Dei quadam vice pro negoti js Ecclesiae suae in via directus,necesse habuit per fauces cujusdam nemoris solus transire. Contigit autem eum ibidem in manus incidere latronum, qui etiam despoliantes eum, jumentum quoque quo vehebatur cum sarcinulis rapuerunt: & nihil ei penitus praeter solam charitatem reliquerunt. Illa ver0, quoniam non erat incaute foris in cistarcia relicta, sed firmissimae patientiae nodis intus in intimo cordis sapienter asstrictii, scariorum violentiam timere non potuit. Salva igitur charitate, nihil Dei servus amittere poterat: quia pro nihilo erat, quidquid illa remanente perdebat. Recedentibus vero latronibus, cum jam paululum processissent, ipse ad orationem prosternitur, obsecrans Dominum, ut hanc eis impietatem remitteret. Quidam autem ex ipsis nutu Dei reuersus, & fratrem illu a longe subsecutus, curios0s obseruabat: volens scire, quid aperet. Et videns eum orationi diutius insistentem, celeri cursu reuertitur ausocios, percutiens p ctus suum,&dicens. Vae nobis miseris β: damnatis. En moriemur omnes, quia hunc tam sinistum hominem, & tam sincti Monasteiij fiatrem malo nostro tam male tractauimus: siquidem ipse reuelante cognouerant, quod de Claravalle esset. Hic enim, inquit, ex quo recessita nobis, non cessat orare cum gemitu&lacrymis: nec dubium est, quin ipse Dominum roget etiai pro seis inimicis. Quod audientes latrunculi illi, compuncti sunt animo, velociterque redeuntes, inuenerunt illum adhuc in oratione fiexis genibus intentum. Cui mox uniuersa, quae violenter ei abstulerant, restituunt: &venia suppliciter postulata in pace dimittunt. Quo viso frater ille Salva-
155쪽
CIsTERCIENfrs, DISTINCTIO IV. 1 stori Christo immensas gratias referens, gauisus est gaudio magno valde compunctione praedonum, magis quam de receptione spoliorum. Iste ergo vir bonus cum in proposito sancto laudabiliter usque in finem vitae sua perseuerasset, tandem vocante se Domino collectus est ad patres suos: visurus bona Domini in terra viventium, a modo & usque in sempiternum. De cuius glorificatione visio talis apparuit, eadem qua defunctus est die. Erat in quodam Monasterio longius a Claravalle remoto Monachus quidam religiosus &magnae opinio nis vir: quem pro sua sanctitate omnes ejusdem Monasteri j fratres sincere diligebant, omnes singulariter honora
bant. Hic igitur eadem die, qua praedi Aus frater in Claravalle defunctus est,&ipse moriens ad extrema deuenit. Cumque jam morti proximus videretur, raptus est ab humanis, ita ut omni membrorum ossicio destitutus, amane usque ad horam nonam iaceret immobilis. Tantummodo in pectore modicum spiramenti sapererat, quod eum a mortuo secernebat. Ita ergo de mane, sicut iam diximus, usque ad horam nonam in extasi positus, tandem ad seipsum reuertitur, & virtute recepta lingua iterum in verba laxatur. Stupetes vero qui aderant, causa ab eo repentinae discessionis ac reuersionis,
flagitant. Quibus ipse respondit. Hodie cum a sensibus carnis in spiritu subleuatus abstraherer, inueni me subitb introductum velut in paradisu in voluptatis, in locum gloriosum atque praeclarum nimia: cujus aptitudinem, pulchritudinem, atque amoenitatem, humani sensus angustia aestimare non susscit. Videbatur illic pretiosorum vaserum aliorumque ornamentorum gloria magna &diuersitas multa, infinita quoque deliciarum praeparatio, quomodo fieri solet in aduentu cujuspiam potentissimi Regis aut Imperatoris. Erant etiam illic sancti innumerabiles, immensa claritate coruscantes: quorum alij jam aduenerant, alij adhuc de cunctis partibus veniebant: quasi ad grande spectaculum certatim properantes,& velut ad diem solemnem undique conquentes. Audiebatur praeterea ibidem suauitas harmoniae coelestis: te resonabat undique gratiarum actio & vox laudis. Ego vero cum in iis quae videbam & audiebam nimis obstupuissem, sciscitatus sum ab Ana gelo ductore meo quaenam esset tantae solemnitatis&l titiae occasio. Ipse vero respondit. Haec est celebritas noua, noui cujusdam sancti hodie dedonio Claraevallis assumpti: & in paudia ista modo solemniter introducendi. Hoc itaque dicto jussit me citius egredi, atque ad humana reuerti. Quod cum ego nimium detestarer, obsecrabam medullitus, ut ab illa felicitate admiserias corporis amplius non remittere r. ille vero respondit. Modis omnibus oportet te ad fratres tuos regredi, donec annunties, quae vidisti. Quo facto protinus reuerteris,&ςternae istiust titiae participi uobtinebis. Huius rei gratia missus sum ad vos indicare ista quae vidi: vi&ipsi beneficientes proiiciatis &perseueretis in bono: scientes utique, quod non deerit merces operi vestro. Et cum ista dixisset, illico valedices eis, obdormiuit in Domino. Planxit aute eum omnis congregatio Monasterij planctu magno, utpote sanctilliinu,&magnae utilitatis virum : de cujus exeplo omnes erant informati, de de cuius consilio pendebant uniuersi. Illi ergo solicite tepus horaq; notantes, cum requisissent in elaravalle, cognouelut fratre supradictu, eadedie, qua visio b c demostrata est, fuisse defunctu. Cuius nimirutanta ac talis inuenta est c5uersatio, ut fide facile faceret tanto ac tali miraculo. Beatus vero bernat d',cum quida de fratriae hac visione cora eo cii gradi admiratione rei
156쪽
iso' 'κοχD1vM MACNvM ORDINI sferret, ita respondit. Et vos fratres ista miraminis Ego vero magis admiror incredulitate &duritia cordis vestri, qui adhuc minime creditis, aut minus forte aduertitis vocem illam veridicam, qua de coelo clamatur. Beati mortui, qui in Domino moriuntur. Amodo enim jam dicit Spiritus, ut requiescunt a laboribus suis. Mihi siquidem luce clarius, & vita qua vivo certius constat, Omnes, qui in Ordinis hujus puritate obedientes & humiles perseuerauerinsimox ut carnem exuerint, ab omni miseria protinus exuendos, & immort
litatis gloria vestiendos. Audientes vero fratres ab ore tanti Patris testimonium tale de puritate ordinis, vehementer confortati sunt & de glorificatione fratris qui puritatem ordinis totis viribus sectatus fuerat, Domini clementiam collaudantes, studebant & ipsi districtioris vitae vias nequaquam abhorrere: ut & glorificationis, quae arctam & angusta viam propter C hri stum incedentibus repromittitur, participes essici mererentur. Vtinam Mnos, qui temporibus istis nouissimis, quibus refrigente jam charitate, tepiditas&negligentia usquequaque subintrare coepit, haec audimus vel legimus, recalescamus ad imitandum vigorem fervoris&deuotionis sanctoruPatrum ne forte, qui similia ipsis conuersonis initia habemus, conuersatione reproba degeneres essecti, sicut puritatem ordinis sacri negligimus,
sancta puritate illius summae beatitudinis alienati, illic deputemur, ubi nullus ordo, sed sempiternus horror inhabitat.
Caput XXI. De fiat ne, quem S. gemauus in Usu, ne tentationi cederet, admonuit.
POsr transitum reuerendissimi Patris Bernardi, fuit in Claravalle frater quidam, qui in primordio conversonis suae, tamquam novus miles, crebros hostium assialtus tolerabat, crebra tentationum jacula scuto patientiae vitiliter excipiebat . saper omnia vero spiritum fornicationic adeo infestum sentiebat, ut phantasias miserae carnis, quas malignus ille cordi ejus imgerere continue nitebatur, manu sacrae compunctionis & orationis vix abigere valeret: & in hoc frixorio confrixus tota die contristatus incederet.
Augebatur in dies molestissimi hujus conflictus molestia, nec erat rudi ty-runculo tanta patientia, ut violentiam passionis durae se ulterius ferre posise confideret. Unde etiam deliberauit animo cedere tentatori, & proiecto religionis habitu ad liculum reuerti. Cumque jam solicite recedendi oportunitatem obseruaret, astitit ei per visum beatus Bernardus paulo ante defunctus, increpans ipsius socordiam ,& arguens super iniquitate, quam mente conceperat, & actu perficere satagebat. Cui cum ille respondisset, sese diutius reluctatum fuisse,&jam tentationis violentiam serre non posse, ait sanctus ad illv. scito pr noscens, quonia multa adhuc te certamina manent. Sed age viriliter, & noli deficere: quia Dominus aderit tibi, tam qui adjutor in oportunitatibus, ut eruat te. Vnde tibi polliceor, quia si in Ordine usque in finem perseueraueris, salvus eris. Quod si forsitan aliquis tibi nocere tentaverit in die nouissimo, ego respondebo pro te, & animam mea ponam pro anima tua. O vere amicum fidelem, pium patrem, auxiliarium sortem: qui post mortem carnis in vita beata magis se fidelem probans, ouiculam nutantem, jamjamque in baratrum apostasiae ruentem tam digna ter visitauit, blandis consolationibus fouit, exhortationibus roborauit, de
per Dei gratiam de prccipitio mortis ad vias vitae reduxit. Tali namque pollicitatione tanti Patris p r dictus fratet animatus, spiritum pusillanimitatis
157쪽
CisTERCIEN sis, Drs TINCTIO IV. ist& dissidentiae penitus a corde suo eliminauit, & ad agonem certaminis incredibiliter roboratus, deinceps a stabilitate sua nullis maligni spiritus ma- G via,chinamentis, seu tentationum violentijs n oueri potuit : sed sicut ei pr dictum fuerat, multorum certaminu agonea desudans, de cunctis per Dei gra- his. tiam victoriae triumphum reportare meruit, atque in Ordine sancto vique in finem vitae suae in optima conuersatione perleverans, salutem aeternam,
secundum sponsionem Deo dilecti patris sui, feliciter consecutus cst.
Destatre, cui Sta lactius, ct N. Fer Mus apparuerunt, o pro culpa sua
ALivs quidam de fratribus quidem Coenobij, cum instimstu diabolico
ita mente corruptus esset, ut jam atostatare a Deo, de pactum cum inferno facere, id est ad saeculum redire disponeret: vidit in visu noctis beatu Bernardum, sanctumque Malachiam, reuerendissimos ipsius loci patronos in dormitorio deambulantes, de fratres in lectis suis pausantes sigillatim visitando benedicentes. Qui cum in O rdine visitationis ad lectulum videntis hic deuenissent, nec tam benigne eum respexere, nec benedictione, quac teros firmauerant roborauere: sed magis quasi indignantes aduersus eum stabant: sicque beatus Malachias ad sanctu bernardum locutus est. Homo iste pravus & inquietus nihil omnino boni gerens animo, non timet iniquitatem meditari in cubili cordis sui: iamque prona voluntate diabolicae filasioni assensum dedit, ut ad vomitu saeculi, quam citius poterit, reuertatur. Quo audito, beatus Bernardus dixit ei. Tu de Monasterio meo sugere quς-ris 3 Et quo fugies miser a facie Domini s Crede mihi, quia malo tuo talia cogitasti. Scio, scio, sola vexatio intellectum dabit auditui: & qui per timorem Dei te corrigere neglexisti, dignis verberibue castigatus, ulterius fugere non tentabis. Et his dictis coepit eum crebris ictibus tundere baculo quem tenebat,&ait. Ecce stipendia, quae mererio: surge nunc,&fuge, si poteris. Evigilans autem frater ille inuenit se tunsionibus illis totum conquassatum Ermar atque confractu, ita ut in infirmitorium ductus, lecto detineretur. Tremens itaque ac pavens, fratres qui sibi assistebant rogat, ut Priorem quantocyus ad se venire faciant. Quo accersito, cum multa contritione cordis consessus est malitiam, quam mente conceperat, & opere perficere intenderat: poena quoque, quam inde pertulerat. Priore vero desidiam & secordiam ejus, sicut dignum erat, corripiente, & pro reatu instabilitatis poenitentia injungente, Prater idem perfecte resipuit:& non apprehendit eum ultra desdstium figiendi. Cum enim salubriter didicisset, durum sibi fore, contra stimulum pungentis gratiae recalcitrare; studuit de caetero eidem gratiae saluto
sui in se misericorditer operanti, cum timore & tremore cooperari. Caput T XIII. i 'De Gnies , qui sanctos Angelos in obitu μο videre meruit. IN firmabatur aliquando Conuersus quidam de fratribus praefati Monasterij, homo religiosus&laudabilis conuersationis: qui in s mplicitate cordis sui viam arctam & angustam, per quam itur ad Deum, inossense pede, sicut in morte ipsius patuit, cucurrerat. Cὐm enim bonum cursum con summasset,& jam ad extrema deuenisset: apertis oculis vidit Angelos sanctos praesentes assistere lectulo suo. Qitos ut vidit, mirum in modum exhilatatus, quasi jam de morte tri upharet, circumstantibus fratribus ait. Num-
158쪽
IXORDrvM MAGNvM ORDINI squid non aspicitis Angelos Dei, qui modo aduenerunt f Pulsate ergo qua-tocyus tabulam: quoniam ipsi praestolantur exitum meum. Vix verba finierat, &mox pretiosam resolutus in mortem, felicem animam reddidit: nec dubium, quin spiritus beati quos pr uidete meruerat, eam susceperunt,& secum ad gaudia sempiternae beatitudinis perduxerunt.
a 'alter Conversus, qui sine licentia caligas fas Luit, guinitus punitus sit.
Quoniam de praeclaris moribus religiosaque conuersatione, seu etiam pretiosa morte sanctorum Patrum, ad aedificationem proficientium multa jam diximus, libet nunc ad cautelam desidiosorum, negligentiam cujusdam fratris, & poenam, quam pro eadem negligentia sua diuinitus sustinuit, interserere: quatenus sicut proficere volentes virtutum exemplis ad meliora prouocantur, ita negligentes quique diuinae animaduersionis vitio. ne territi, non solum majora, verum etiam minora sacri ordinis instituta transgredi vereantur. Conuersus quidam in una grangiarum Claraevallis c ligas tuas absque magistri licentia lauare pr sumpsit. Exierat autem solus, ct
stabat in crepidine rivi, qui prope gragiam quit, coepto operi insistens: heu miser, non considerans, quὀd grauiter delinquunt, qui vel in minimis puritatem sacri ordinis viollare praesumunt. Cum emo, ut diximus, temerario operi, cujus magistri sui testem conscientiam non nabebat, instaret, audiuit vocem clamantem, tamquam si aliquis alteri loqueretur,&dicentem. Percute, percute. Nec mora sensi se idem Conuersus duobus grauissimis ictubus feriri, uno in capite, de alteroin pedibus: tremensque ac pallens concitus
in grangiam redi jt: quid fecisset, vel quid audisset,quid etiam pateretur, tr mentibus labi js fratribus indicauit. A quibus cum confestim ad Abbatiam
transmissus fuisset: peccatum suum pariter, & poenam peccari, qua poterat humilitate, confessus est. Dicebat autem eosdem ictus, quos inuisibiliter acceperat, paulatim ad interiora sua serpere, unum a parte capititiae alterum a parte pedum : seque modis omnibus vitae terminum sortiturum,dum ijdeictus in corde ipsius sibi mutuo jungerentur. QDd etiam verum fuisse rei exitus probauit, dum idem frater paucis interpositis diebus in bona confessione vitam finiuit: tanto purior, ut credimus, ad Deum vadens, quanto terribiliore morte pro culpa sua puniri promeruit. Sed quid causae esse putam'. quod ille Iudex justus, Dominus Sabaoth, qui judicat orbem terrae in aequibtate, pro consimili culpa disparem frequenter videtur ferre sententiam: cum certum sit, nec fallere velle, nec falli posse sapientiam Dei, quae non solum suauiter, sed de prudenter disponit omnias O quanti sunt hodie, qui Religionis habitu teguntur, & Monachorum nomine censentur,qui cum secum dum Regulam α Ordinem sium proprietati abrenuntiauerint, exemplo tamen Ananiae&Saphirae temeraria nimis prcsumptione proprietates habere non verentur: cum illos virtus quae exivit de ore Petri Apostoli terribili mo te mulctauerit, istos verὀ nulla plaga tangat : sed econtrario videantur in bonis ducere dies suos, utinam non in puncto ad inferna descensuri. Sed &
in ipso Cisterciensi ordine, qui licet per gratiam Dei purus & integer sit 1
tam enormivitio proprietatis, nonnulli tamen fuere, vel sunt, ab illo tempore, quo frater ille pro leui, ut videbatur, culpa tam durae mortis sententia excepit: qui sine respectu sacri ordinis facile in leuibus excedentes, solent significare, aut verbo dicere, quid, vel quantum est s Nec attendunt, quod
159쪽
Crs TER CIENs Is , DIs TINCTIO IV. aues scriptum est: quoniam qui minima sternit, utitim ecisset. QVos tamen omnipotens Deus non continuo punit: non quia nunc in hoc tempore non sit
adeis graue delictum, absquo licentia quidpiam auare, vel aliud sine nutu senioris facere, sicu Leo tempore, quo talia voluit Deus ad exemplum posterorum districte ferire : sed quia pius &misericors est, di ipsa benignissima
patientia sua nos ad Confestionis&poenitentiae remedia prouocare dignatur. Caeterum, siqui sunt, quod Deus auertar, qui se haec leuia absque graui periculo animi suae facere posse putant, & tales excessiis suos per conditagnos Confessionis & paenitentiae frui ips diluere negligunt : paulatim
ipsis minus curantibus sep tina negligςntiae excrescente, nauis conscientiae
ipsorum sne dubio, nisi Dpus soccurrat,in profundum demergetur. Qua propter omnes nos, qui praeclarissimo Cisterciens Ordini profestionis ti- m m.
tulo astricii sumus, studeamus iton sesi mirnajora, sed etiam minora ejus instituta omni solicitudine servare . ne forte quod absit, fervor ordinis in- sim L. tepescat, & pereat temporibus nostris:&nos, si tanti sacrilegij rei coram justo iudice fuerimus inuenxi, districta eius sententia tollamur cum impiis, ne videamus gloriam Dei.
Caput. De Monacho, qui sine calati dormire praesumpsit, propterea per divinum
reuelationem metatus est AIUMSIlari.
QViA,scut superioipdeclarant, cognouimus, quanta districtione ponitus sit excessus, per deliberationem quidem, sed quantum reor, percontemptum minime contractus: adhuc aliud quid da simile huicilicet non in Claravalle, sed in alia domo Cisterclepsis ordinis factum, referre libet
quatenus per hoc probemus, etiam minimorum mandator una transgressio
nem non parui ponderis apud Deum esse. &Vt mentis nostraedesidia gemino hoc exemplo, quasi manu quadam solicitudinis, ut ad cautelam sui euigilet, excitetur. Coenobium quoddam Cisterciensis Ordinis vacabat Abbate. Vocatus est autem pater Abbas, quatenus ipso piassente,&consilium dante, secundum ordinis instituta fiatres domus idoneam personam in patrem & pastorem animarum eligerent. Cum autem tempus electionis instaret & patervbas tam ex priuatis quam ex publicis collocutionibus singulo rum vota & voluntates didicisset, cognouit saniorem partem unan, mi consensu eademque sententia in personam quandam conuenisse, quae tunc forte aberat, sed incontinenti sperabatur esse ventura. Erat autem pedisona eadem major Cellerarius domus illius. Nocte vero diem electionis praecedente, audiuit pater Abbas per diuinam reuelationem vocem dicente sibi. Vide, ne Monachum illum constituas Abbatem, qui sine caligis do mire praesumpsit. Ad hanc vocem venerabilis Abbas vehementer expauit; α cum multa admiratione quidnam sibi Dominus per hoc insinuare dignaretur, ancipiti cogitatione pensabat. Porro persona supra memorata, quae ad tanti ossicii dignitatem idonea fore sperabatur, pridie quam electio celebraretur, sero venerat: quae etiam summo mane patrem Abbatesgno Con- GV fessionis secto in Capitulum traxit, & quia quadam vice dum esset in itine.
re, nimio aestu decoctus, caligas exuere, atque sine caligis dormire praesum- δε msse.
psisset, humiliter confestat est. Dehinc senioribus, di qui maturioris erant consilij cum patre Abbate conuenientibus, quatenus de elcctione tractaret, coeperunt omnes pari voto eademque sententia petere illum, quem diuinae
160쪽
is EXORDrVM MAGNvM ORDINis reuelationis arcanum tali honore priuandum judicauerat. Ea propter pater Abbas secretius eis innotuit, quid sibi diuinitus imperatum imitet: & ut alia pet sonam eligerent, consilium dedis: dicens, impossibile cilli, ut contra co- scientiam sitam mandato Domini inobediens existeret.
De minasili femore dulcis memoriae Ioannis quoniam Prioris Clarae gis. O Portunum fore exillimo, vini virtutis, dulcis videlicet memoriς Ioamnem quondam Priorem Claraevallis, quem conditio tulit, ad aedificastioneni posteroru styli ossicio reuocare qui de calore domus Rechab, quod nomen ascendens interpretatur, id est de fervore coelestis disciplinae, quam sanctus Pater Bernardus tradidit, incentivum sumens, ascensiones in corde suo disposuit: & tanta constantia indeclinabilis intentionis limitem paternet traditionis Obseruauit, ut vinum carnalis voluptatis seu pompae saecularis, tamquam virus pesti serum perhorrescens, sumere illud penitus non acqui sceret. Exigit autem hoc a nobis nostri hujus temporis plane miserabilis inopia: iii quo tepiditas& negligentia usque adeo inualuere, ut hodie se ventissimus sibi quisque videatur; si non usquequaque tepidus & remissus inueniatur. Hic itaque strenuus vir Prioratus ossicio in Claravalle per plures annos functus, tanta alacritate spiritus & paticntia corporalis exercitis parte hane solicitudinis administrauit, ut quasi lignaculum videretur posuisse s ιι. per cor suum, sententiam illam, quam beatus Pater Benedictus Praeposito, leu Priori Monasteri j proponit, dicens: quia quanto plus praelatus est caer ris, tanto eum solliciti iis oportet servare praecepta Regulae. Erat ergo in exequendis diuinis promptus M alacer nimis: non noctibus, non diebus requiescens. Praecipue vero dulcedini Psalmodiae, quae in sacro illo conuentum ultita moro sitate & vocis intentione persoluitur,tota mentis selicitudine insistebat: ita ut stupori & admirationi posset quidem esse omnibus, paucis vero imitationi. Dederat autem ei Dominus ad opus pietatis congruum satis instrumentum, vocem scilicet grossam & validam, quam etiam in sei uitio la gitoris feliciter expendere curauit: sciens nimirum quenta gratiarum pro-Da ii x prio fonti sine fraude esse restituenda, ut uberius iterum fluerent. Stabat ergo in medio juvencularum tympanis triarum, sicut superj rcςteris pro ota ei j sui dignitate, se etiam eminentior cunctis sanctae deuotionis fervore, de vocis exaltatione: psallens&satagens praevenire principes, id est, spiritus Angelicos conjunctos psallentibus, paratos deuotione psallentium in conspectit diuinae majestatis in odorem suauissimi thymiamatis offerre. Neci uena conscientiae suae jacturam reputabat, si quando raucitatis, vel alicujus
infirmitatis incommodo interueniente, i lemne psalmodiae synaxim minus R. retia alacriter persoluisset. Quod tamen rarissime accidebat: quia cum caeteris V m μ' etiam a gratia sanum de competentis robotis corpus acceperat: di ad omne opus bonum, pro regentis illud spiritus arbitrio, paratum. Caeterum
instexibilem mentis ejus in seruitio Dei vigilantiam quis digne admirari, dis congrue esseri queat: qualiter scilicet infra longissimum & quotidianucrarum vigiliarum spatium seipsum ad tolerantiam ardui illius laboris ani inabat: acediam, pigritiam seu somnolentia viriliter propulsabat: & si propter humanae naturae fragilitatem dormitare se vel ratὰ deprehedebat, quam seuera inuectione negligentiam suam redarguebat 3 Vt autem perpetuita tem vigiliarum quasi conuitonitorio quodam pulsatus illibatam seruare va-