장음표시 사용
161쪽
iere lignum quoddam in superiori parte stilli in quo stabat, Ingeniosa co- 2
positione sic aptauerat, ut siquando prolixitate vigiliarum perta ius dormitare coepisset, nutantis capitis inclinationem malleolus repercutiens excita terit. μperet: es ad vigilandum repentino ictu suo solicitiorem redderet. Porro ad
pus manuum cum forte alias exoccupatus esset, frequenter erat, haud segnem se& in hoc exercitio demonstrans: & pusillanimes, non tam voce quam exemplo, ad tolerantiam laboris exhortans. Pr cipue vero secationis de messionis tempore, quando beati illi Clar vallens marty res velut infrixorio tota die friguntur,adia tenacitet labori instabat, ut omnes pariter fnegligentias aliorum temporum illis laboriosis diebus quotidiano sudore
se diluere reputaret. Vt vero peregrinum & aduenam se esse super terram, nec habere hic manentem ciuitatem,sed futuram inquirere, reminisceretur: de substantia mundi quantum minus poterat, accipiebat: sobrietatis de parsimoniae decore corpus suum castificans: quoniam virtus animae in carnis maceratione perficitur. In vestitu quoque eandem modestiam de humilitatem seruabat: grotas, Veteres, di concitos pannos semper appotens & amplectens: pretiosos Vero, molles, ta subtiles, quasi quamdam pestem, fugiens. Nam, ut de cς teris taceam, ipsum,capitale iccii sui, in quo post nocturnas vigilias & diurnos labores fessum caput reclinare consueuerat, non patiebatur qualescumque plumas habere: sed foeno & paleis illud farciens sic cubabat: haud surdus auditor sententiae, quς in vita Patrum legitur, sed a multis quasi dura declinatur, quoniam abominabilis omnis corporalis requies. O beata, α potius appetenda hujus sancti viri vilitas & abjectio sui in humilitate vera, quam arrogantia. illius Atabatis in pr sumptione pessima: de quo certa relatione cognouimus, quod in partibus Saxoniet Coenobium quoddam Cisterciensis Or is regens. pannis qui de lana terret illius fiebant, nequaquam uti dignabatur: sed pretiosos de Flandria pannos, quibus lenocinijs volotatis 5: vanitatis satisne cere posset, annuatim sibi comparari iaciebat. Quo defuncto, cum Monachi vestimenta ejus inter se partirentur, Prior domus unam de iunicis ejus sibi retinuit: quam etiam cum quadam solemni nocte, quasi pro reueren ita diei festi indueret, tamquani si ardentibus laminis candentis aeris urer tur, terribiliter exclamauit,&detestabilem vestem longiu4 a se projecit. α- .ri Quae projecta, velut candens ferrum scintillas ex se emittere visa est. Attoniti stupore miraculi cςteti, qui de anathemate illo aliquid rapuerant, cum omni velocitate partes singulas in medium proferunt, ac in unum locum componunt, scintillis creberrimis undique, quas de clibano ardente , mican bus. Nec cessauit exitiale prodigium, quousque vicini Abbates intest smonium tam tremendi judici j Dei asciti sunt. Non sc humilis Ioanne non sic; qui improperium humilitatis Christi pluris aestimauit omnibus pompis AEgyptiorum: qui vestem pretiosam non quaesiuit, sed despexit: nec tamen de vilitate habitus sui gloriam mundi stiuit, sed ad gloriosu' η 'votis & desideriis amictum Angelorum saspirauit.
Castut XXVI i. constantia mentis venen is Prior Ioannes τοι plates citrali calcaueris. ν
VErum in his& hujusmodi sanctae Religionis pijque laboris exercitiis
tanta inerat ei constatia metis & longanimitas patieti ut licet in quoti-
162쪽
diano agone desudaret, non facile tamen refrigerium qualiscum ut temporalis consolationis sibi surripere pateretur; numquam, nisi extrema necessitate urgente, vigilias fratrum deserere, seu infirmitori uni introire, consentiret. Accidit autem quadam vice, dum sacris vigilijs interesset, ut corporali molestia tactias infirmaretur, nec valeret Psalmodiae oda, strenuitate qua selebat explere. Cumque magis ac magis malum intra se grassari,& per vitalia diffusum serpere sentiret, licet multum a cogitationibus seis urgeretur, ut de choro exiret, perstitit tamen . tristis quidem,& reputans, ne sorte ejusdem inualetudinis inaequalitate pressus, ins mitorium, quod, quantum in se fuit, semper vitare studebat, intrare compelleretur. Finitis vero vigiliarum solemn ijs locum quemdam feci tiorem adiit, ibique remotis arbitris, quanto secreti iis, tanto securius t
lia secum loquebatur. Quid modo miser Ioannes, quid modo erit Numquid infirmaris . Numquid infirmi totium, quod solet aut sub D- llis Dei laborantium corpora misericorditer resinere, aut flagellari se simulantium conscientias terribiliter dissipare, tantillae incommoditate victus intrabis es Bene. Videlicet ut lectum mollioribus culcitiis stratum de ornatum ascendas, quaeque molliora sunt in cellario, quaeque delicatiora in promptuariis, propter reuerentiam ossici j , quo indignus sum geris, moriturae & putredini obnoxiae carni tuae accuratius prςparentur: de si e negligentiores quique fratrum ad sect da carnis lac commoda tuo prouocentur exemplo. Ergone deliciosa hac infirmitate cursum poenitentiae tuae interrumpere debebis Z Quare non potius praesumis de misericordia Dei, qui potens est tibi morbum temperare, ut re corpus exerceat, α de labore poenitentiae, qui est seminarium beatitudinis aeternae, nihil minuere cogatur Nutu vero Dei Monachus quidam proximus erat loco illi, in quo vir Domini talia secum loquebatur: qui parietis tantum i terstitio ab eo diuisus, clarius pij murmuris susurrium audiebat: quiq; mox festinus ad Reuerendissimum Abbatem Giraldum, cujus supra mentionem fecimus, currens, quid a Priore audisset, intimauit. A quo vocatus, vix obedientia cogente infirmitorium intrare compulsus est: licet hoc inualescentis aegritudinis ejus pondus per se requirere viceretur. terum, quam strenue, quam discrete, quam prudentesiossicium sibi commissum administrauerit rquam benignu, quam pium, quam charitativu se fratribus suis exhibuerit:
suam rigidum, quam authorabile, cum forte censura justitiae id deposcerer.e ostenderit, non est nostrae parvitatis euoluere. Ita enim delicatis & teneris morem gerebat, ut tamen novas, de contra formam ordinis usurpatas consuetudines, carnem magis quam spiritum redolentes: quas per negliginti a Praelatorum, in sabuersionem religionis, & perditione animam, tacite pullulare nouerat, numqua temporibus Prioratus sui Claraevalli surripere pas
sus sit. Sciebat nimirum, sicut beati sunt Pr lati, qui traditiones Patrum petvigorem disciplinae illibatas custodiunt: se proiecto miseri nimis, qui per
negli sentia&incutiam sua Religionem intepescere,& Ordinem deperire per tunt. Nam semel exterminata Religio, non sines rauissimo scandalo M perturbatione, tam Praelatorum quam lubditoru, reformari poterit. Nec modo in majoribus, sed etiam in minoribus occasonibus,sicubi sorte eme sissent, cautissime vietilabat: adeo ut cum quada vice unus de seniorib' prorsu, decrepitus ec fere edentulus indulgentia venerabilis Abbatis Gerardi pa
163쪽
CisTER C iEssis, Dis YINCtio iv. iue nen, Insirmitorij in Conuentu fratrum manducaret, patienter ferre ne quaquam valeret. Haec autem impatientia non de tabida peste inuidiae, sed de fervore Religionis, id ordinis aemulatione, descendebat. Dice tergo. Numquid non senes & debiles ante nos in hac sancta domo De
runt: a quibus tamen numquam tale aliquid usurpatum est, quati nune a nobis prς sumitures Numquid non remissiones & indulgentias corpo .ralis magis pro arbitrio imperantis, quam requisitione propriae voluntatis accipiebant: ita tamen, ut misericordia eis impensa consuetudini- ubus ordinis minime obviaret Scimus vero nonnullos eorum tanta altitudine spiritualis vitae a curis carnis auolasse, ut etiam in decrepita aetate miseros se reputarent, si inferiores alijs in vigiliis, vel in jejuniis in- vuenirentur : consolatiunculas quoque corporales a Pr latis sibi oblatas, recipere nullatenus acquiescerent. Timendum, & valde timendum nobis es Ine cum sancti antecessores nostri spiritu fortiter coeperint, S: . spiritu fortius consummauerint, nos spiritu incipientes, carne, quod Deus auertat, consummemur. Quapropter si quis est inter nos emeritorum laborum senex, qui fatiscentibus membris in acie conuentus stare non possit. satius est, ut missionem accipiens, necessitate sua in infirmitorio transigat, quam conuentum tenens inter abstinentes, & naturam gros soribus alimentis utcumque sustentantes, consolationes infirmitorii re quirat. Certus sum autem, quod unusquisque propriam inercedem acci-piet secundum suum laborem: & qui parce seminat, parce & metet: & quia 2 2. i
Iudex, qui terribiliter minatur, scrutaturum se Ierusalem in lucernis, subtilissima examinatione discutier, qua occasione, quave necessitate, quis podus diei deaellus, quod in vinea Domini Sabaoth portare suscepimiis declinet. In hae igitur sancti servoris aemulatione, & religiosae couersationis claritate, gratiae Dei alumnus Ioannes vitam sua laudabiliter consummans, denarium murnum,& insuper mensuram bonam ct confertam & coagitatam & superciquentem, quam sibi laboribus multis, vigilijs supra modum, strenua quoque executione seruiiij Dei conquis erat, a summo patrefamilias recepturus, infirmitate correptus lecto decubuit. Ad quem vistandum cum venerabiles viri Eshilus Danorum quondam Archiepiscopus, & Alanus Antiis odorensis quondam Episcopus venissent: videntes hominem sero ventissimum nec in ipsa grauissima infirmitate a solito rigore suo in tan- . tum cedere, ut saltem vestibus aegritudini & debilitati suae competentibus refrigeraretur, zelo quodam compassionis ducti vestes aliquantulum tractabiliores, quas tantae personae & infirmitati congruere nouerant, jusserunt afferri: petentes, ut causa leuaminis eis vestiri dignaretur. Tum vero fortis athleta Domini eadem vesti irienta coram se posita seuerius intuens, μνι afolia
ait. Itane beatiorem me faciet vestis mollis & tenera, magis quamgrossare rusticana 3 Aut quale emolumentum erit . humilitatem, quam a primis conuersationis meae annis tanta soli litudine seruate curaui, imminente mortis articulo perdere Credite paruitati meae; quia quamdiu superest spiritus in visceribus meis, non recedam a vilitate, per quam elegi a jectus esse in domo Dei mei: nec dabo occasionem inimicis meis conm-dendi me, cum loquar eis in porta ..Cὐm aut e vocante Domino moribudos
hos, jamjamque morientes artus exuero, quantu vultis putridum hunc D '
nis iaccum induite & ornate: quia quidquid de massa vitali spiritia carente x ij
164쪽
t 8 ExoRDivM MAGNvM ORDINI sfiat, nihil mea interesse, conlido. Tanta itaque fidei virtutisque constanti
munitus vir Domini Ioannes, corruptibilis carnis materiani acuit,&bona D omini in terra viventium videre promeruit. Corpus ejus iuxta si cra ossa
fratrum veteris Abbatiae, quorum patientiam & humilitatem haud segniter imitatus fuerat, condigno honore sepultum requiescit in pace.
De etenerabili D. Gerardo Monacho Ctiraeetu's, posita Abbate. Ostquam aquila illa grandis magnarum alarum, multarumque plu- L marum, magnus videlicet Pater Bernardus, magnus meritis, sublimis
sanctae contemplationis alis, ornatus varietate virtutum, medullam cedri, id
ψ est perfectione Religionis, quam de summitate Libani, id est, de altitudine diuinae gratiae acceperat, in solitudine vallis absinthialis plantauit, quatenus eadem vallis mediante amaritudine poenitentiae verteretur in Claram-
vallem, coepit jam Religio ipsa transplantari super aquas multas, id est diuersarum nationum ceruicosas ac tumidas voluntates, tamquam caeruleos
undarum vertices ad verae pietatis cultum inclinare. Volens autem idem ves abina a populis Aquilonarium partiu, sicut & in caeteris gentibus i. aliquem fructum habere,petente religiosa femina Regina Suecia, conueniufratrum ad partes illas direxit. Cumque Monachi &Conuersi, qui ad hoc denominati fuerant, ut hominibus rudibus & indomitis Armam religionis&disciplinae traderent, nimio moerore consternati, precibus quibus valebant, agerent, ne tanti Patris praesentia carituri, ad exteras & barbaras mitterentur regiones, Sanctus Abbas respondit. Vt quid irrationabilibus fiet, bus &precibus affigitis animam meam Aut numquid voluntatem meam,& non potius voluntatem Dei, cui omnes obtemperare debemus, sequor in hoc negotio ' Erant autem coram eo posita vestimenta, & vasa sacra, caeteraque utensilia ad ministerium diuini ossicij pertinentia, quae ijdem fratres,
qui mittendi erant, secum ferre debebant. Volens itaque certos eos reddere, quoniam a Domino egressus esset sermo, eleuauit pelvina, quae ad recipiendam aquam Sacerdotis manibus fundendam deputata erat, & digitum fando ejus imprimens, dixit. Ecce hoc vobis erit signum, quὀd Spiritus Domini miserit vos. Mitum in modum rigor & in flexibilitas aeris teneritudini digiti ejus cedere visa est: adeo ut cujus quantitatis sacer articulus fuerit, v': hodie liquido valeat dignosci. Quantum autem intus cessisse, tantum foris aequalitatem excessisse videtur. In testimonium enim tanti miraculi eadem pelvis in secretario domus, quam tunc pater sanctus ordinauit, summa cum reuerentia seruatur. Porro praedicti fratres videntes perspicuam diuinae gratiae praesentiam adesse, stimulos edacis tristitiae reprimentes gavisi sunt: & li. cet remotissimas, & in ultimo climate Aquilonatis brumae abstrusas nationes, non sine quodam horrore spiritus adire possent: tamen eandem gratiae Dei meritis & precibus sancti Patris nostri interuenientibus se comitatura, pia confidentia praesumebant. Erat vero inter caeteros adolescens quidamnonestae indolis & columbi hae simplicitatis, Gerardus nomine, oriundus de Prouincia Germaniae secundae, ciuitate Trajecto, qui impatientius alijs do- lGn , cum lacrymis dixit ad virum Dei. Beatissime Patex, ego miserabilis j ςn ulu relicia domo paterna, spretisque omnibus, quae mihi in hoc saec amabilia esse poterant, religionis amore paternitatem tua
uti, speram me tua dulcissima praesentia debere filii, tuis doctrinis ta eaepti
165쪽
Crs TER CIEN sis, Drs TINCTIO IV. r19 informari, tuis meritis &precibus adjuvari, subque sanct hujus multitudinis umbraculo a turbine tentationum, di ab aestu juvenilium desideriorum
tutari: quodque votis omnibus exopto, inter sacra corpora fratrum nostrorum in hoc c meterio quiescentium diem expectare nouissimum. Et ecce
ejicis me hodie a facie tua, sanctique hujus collegij consortium perdo, & insuper desiderata mihi sepultura privabor. Hinc prorsus, hinc vehementer
doleo . quia cor meum conturbatum est in me. Compassus adolescenti vir beatus afflictam moerore animam ejus affatu blando mulcere curauit: & quc
post annos quinquaginta futura erant spiritu Prophetico prquidens&prp Pro Inia dicens, ait ad eum. Vade, fili carissime, quo te Spiritus sanctus mittere digna
turi &in agro Dominico tamquam, strenuus operator labora: ego tibi in
nomine Domini polliceor, & securum te facio, quia sicut desideras, in Claravalle morieris:&coelestis sponsi gloriosum aduentiam una nobiscum prς- stolaberis. Hanc ergo tam letiam pis Patris sponsionem frater ille velut arrhadesiderii sui suscipiens, gauisus est valde. sciens utique, nec falli posse, nec fallere velle hominem, quem sapientiae de veritatis sectarium esse, manifesta signorum de prodigioru declarabant indicia. Ivit itaque, & in domo quam cum e teris fratribus initiare mittebatur, Prioris & Cellera iij administrationes strenue percurrens, diuina largiente gratia nomen pariter & ossicium Abbatis sortitus est. Cujus dignitatis apicem licet inuitus conscenderet, maletu in humili loco saluari, quam in sublimi periclitari: susceptum rarxen religiosissimae conuersationis nitore decorauit. Quia vero propter paucitat EClericorum, vix aliquis de terra illa conuertebatur, Dominus fideli suo de partibus Germaniae&Angliae literatas & discretas personas mittebat per
quas disciplina Monasticet Religionis in regno illo fundata crescebat,& fiuctificabat competenter in populis, qui Monachi quidem nomen audieransi
sed Monachum antea non viderant. Ipse etiam Domnus Abbas Celleratio suo, Abraham nomine, viro prudeati, uniuersa domus ordinatione in temporalibus, cunctisque negoti js exterioribus commissis totum se spiritualibus studi js mancipauit: animabus lucrandis intendere, in seruitio ni vigil sis. 5. α solicitus inueniri, frequens esse in labore, dum alias vacaret: frequens etiain lectione, corporale suosidium de communi qucrere, & per omnia forma pilatatis & religionis fratribus suis studens exhibere. Tanta quoque mansumtudinis de patientiae gratia pollebat, ut cum quadam vice Monachus quida, quem pro culpa sua castigarat, maligno spiritu affatus, descendentem eum per gradus dormitori j pugno tam valide percussisset ut dolor non modicus
ichai succederet, tantae peruersitatis hominem non sollim non ejiceret, seu graui culpaesubj iceret: sed econtrario seorsum eum trahens, veniam coram ips o peteret: supplicans, ut rancorem, quem aduersus se habebat, propter . Deum dimitteret. C terum quidquid virtutis, quidquid religionis, tam in se, quam in subditis luis deprehendebat: non hoc suae industriae, sed fratiae μι. Dei, meritisque sanctissimi Patris sui Bernardi tribuebat. Iam vetὀ si forte agendorum causa negotiorum, certa necessitas eum de M onasterio progredi postulasset: tantum se ae talem in omni disciplina&continentiastculari, kr bus exhibebat: ut tam Rex quam Principes terrae illius, sicut reuera hominε-
Dei ipsum venerarentur&colerent,&audito eo multa facerent, α libenter eum audirent. Dux etiam terrae illius vir strenuus de potens, totum se ad ro
166쪽
Quacumque hora Abbatem Gerardum me videre tonsidero, tanto timore concutior, ac si omnia secreta & abstrusa pectoris mei pateant oculis ejus. Cum autem jam senuisset, & usque ad decrepitam aetatem peruenisset, qua, dragesimum in Praelatione complens annum, varius quoque infirmitatibus
corpus ejus quateretur : coeperunt eum fratres rogare, quatenus sicut communiter multo tempore cum eis vixerat, ita etiam sepulturae locum apud imsos sortiti dignaretur. Quibus vir Dom in i respondit. Nequsso, ita loquamini, filii mei. Oportet modis omnibus, ut in Claravalle moriar, & secundum sponsionem Deo dilecti patris mei, cum sanctis qui ibi pausant, in pace
in idipsum dormiam & requiescam. Causantibus illis de dicentibus, quom do te, pater, illuc reducere poterimus, cum praeter veteranae senectutis ineb-moda, tot δρ tantis infirmitatibus quassatus de debilitatus sis, ut vix ad proximos terminos Danorum spirante te peruenire posse, putemus: cum multa fiducia respondit. Verbum Dei validum de forte, vivum de essicax, quod per os reuerendissimi viri auribus meis infusum, penetralibus cordis mei arrham bonae spei hujus, qua feror, indidit, prosperos in hoc itinere successuspr stabit: vos tantum, quod praecipio, festinanter implere curate. Itaque gestatorio inter duos equos composito, in eo collocatur: dc non sine grandi miraculo a finibus orbis per tanta terrarum spatia, per tot maris de fluminum pericula, Claravallem peruenit: ibique in infirmitorio aliquamdiu recubans, in bona confessione spiritum exhalavit. Accepit vero desideratae sepulturae locu juxta beatae memoriae Domni Benedicti nani lumbulam, qui eum familiariter in vita sua dilexera t. Cujus decessum cum Rex Sueciae comperisset, cum gemitu protestatus est, regnum do terra suam dignam non fuisse, ut iam tanti visi sacra ossa requiescere debuissent.
De visione, qua ae tentatione sua quidam Nouitius Claraeetallis liberatus est. CLericus quidam de Ordine Regularium Canonicorum arctioris de se- crpioris vitae desiderio Clarava eveniens, deuote susceptus est: sed Mipse primordia tyrocini j sui storibus suaveolentis conuersationis ornare solicitus fuit. Cumque prioris vitae suauitatem nimi gre dedisceret, de nouae quam assumpserat asperitas palato cordis minus saperet, coeperunt de inte rioribus ejus variaru tentationu ebullire tempestates: sicut necesse est, homines alterius ordinis ad Ordinem Cisterciensem venientes, plus multo quam saeculates desiculo venientes, experiri. Versabantur ante oculos cordis ejus imagines consuetudinum, quas antea diu in usu habuerat, de eas rationabiles de honinas fuisse, callidus hostis suadebat: Cistercienses veri obseruan- . . uas quas tunc discere cogebatur, velut rusticas de minus suaves, rudis adhuc' memnaiebat d: abhorrebat. Verum, nutantem atque stuctuantem Cuiculam,jamjamque ad apostasiae retrogradam turpitudinem respicientem, diuina miseratio tali modo ab errore retrahere, dein bono proposito confirmare dignata est. Aspiciebat in visu noctis, de ecce in nubibus coeli Domi- υνδε tri fus majestatis, Rex Regum, de Dominus Dominantium Iesus Christus fit ir Ilus Dei veniebat,tamquam jam judicaturus orbem terrae in aequitate, dc red diturus unicuique secundum opera sua. Tum vero uniuerso genere hominu cumtimore dc tremore multo ad hanc examinatione suspenso, singuli qui
ordin qui sunt in Ecclesia Dei, seorsum&seorsum coadunabantur :ibli
167쪽
eis valde de observantijs & chremoni js Regulae de ordinis sui: ne forte perperam quid ab eis gestum seuerissimus iudex suo illo subtilissimo scrutinio deprehenderet. Vtinam illud attenderentilli, qui Regulam beati August iniprofitentur, & singulas eius sententias quotidie in Capitulis suis legunt: & canem Atamen seculariter vivere, seculares dici & esse, non solum non verentur, verum etiam gloriantur vel illi, qui cum Regulam s. Benedicti habitu & spe- ecie Religionis profiteantur, omnimoda sarculari conuersatione sua se tuantes saeculo fidem , mentiri Deo per tonsuram noscuntur. Videbat interea praefatus Nouitius pr clarum quemdam ordinem ma ae multitudinis se- Vi φὼρ ..
paratim ab alijs consistere, in cujus medio splendidissimus quidam juvenis, coelesti gloria adornatus stabat :&quasi dux & patronus diuihi illius exe
citus esse videbatur. Cumques acer ille conuentus de statione sua se mou ret, ut coram Domino appareret, prςfatus juvenis cum multa alacritate prς- cedebat, uniuerso caetui sequentium se non mediocre fiduciam consequendae misericordiae praebens. Porro caeteri ordines cum summa reuerentia venientibus cedentes, & per sese transeuntibus inclinantes, pri rogatiuae felicitatis eorum congratulari quodammmodo videbantur. Ipse etiam splendor paternae gloriae Dominus Iesus, cui sit tremendus ineffabilis majestatis omnj potentia, tamen quasi tenerrimus ligni vetaticulus pietatis &miserationis dulcedine, susceptum in osculo pacisjuvenem diuinae claritatis suae gloria ipsum cum omni collegio suo illustiavit. Nouitius butem qui hic videbat, coepit cum ingenti admiratione quςrere, quaenam esset illa justorum congregatio : quae tam speciali praerogatiua prae criteris Ordinibus o a. c. a Domino meruit honorari. Dictumq- est ei, quia ipse esset ordo Cisteta tercissu S. ciens si juvenis vero ille splendidus sanctis limus Beria ardus primus Clarc vallis Abbas. Mox ubi haec audiuit, quasi de extasi laadam in se reuersus, di- ι- tata,cebat intra se. Numquid non ego fui Nouitius in Ordine Cisterciensi, in magna illa domo Claraevallis Ut quid ergo miser otio torpeb, de non festino me conjungere huic praeclarissimo caetui: quatenus cum eis iternae beatitudinis particeps fiam ' Et hic dicens, coepit totis viribus celeres gressis moliri: sed obstaculo quodam pr peditus proficere non valuit. Nam vel viti ramus quidam arboris tortuosus atque nodosius perplexis recurvitatibus pedes de tibias ejus sic arctabat, ut licet summopere impedimentum hoc rumpere niteretur, incassum laboraret. Unde sibimetipsi vehementer indi gnatus, quod tam frivola occasione tanto bono priuaretur, dum totus ad expediendum se mouetur, euigilat:&Visionem suam prudenter aduertens, cinia ita indignatione suam, quam dormiens conceperat, vigilans & sobrius in luque ostentationis, qua irretitus fuerat, viriliter intorsit. Tanta namque s ueritate pristinarum suarum consuetudinum imagines, quas antὸ delectabinliter recipere,& cum eis fornicari solebat, a corde suo eliminauit: ut eas sbi
dominari ulterius non permitteret. Cisterciensu vero sacra instituta, quἡ licet sint speculum justitiae, factione tamen malignorum spirituum in astbmatione ejus viluerant, toto mentis desiderio complexus est:&in eis per 'arduam&angustam viam, noli quasi in incertupi currens, coronam beatl-
tudinis aeternae consecutus est. - ' . u. ,
168쪽
Caput ac π x maliter daemones Converse cui iam nocere voluerunt, o non oluerunt.
Conversus quidam unus ex opilionibus Clar vallis, clim esset vir bonus x religiosus, ossicium sibi commissum cum omni licitudine & mansuetudine timoris Dei exequebatur. Omnium vero bonorum inuidus inimicus, deuotione&simplicitate conuersationis ejus nimium exacerbatus, aliquid nequitiarum suarum contra eum moliri conatus est: sed Deo auxiliante fraudis ejus commenta in se collisa ad nihil a tedacta sunt. Cum enim esset aliquando idem frater ad caulas, vigilans &custodiens vigilias noctis supra gregem suum: ecce subitὀfacta est in aere commotio magna turbinia, α compugnantium inter se tempestas valida ventorum. Tonitrua quoque crebra, & terribiliter undique crepantia mugiebant: sed & Ligura creberri-
ma coelo erumpentia timorem & horrorem maximum mentibus hominum
incutiebant. Pr dictus itaque fiater surrexit, & signo crucis fiequenter se muniens, nomen Domini trepidus M anxius inu'cabat, sanctorumq; omnium suffragia suppliciter implorabat. Cum ergo sic staret ad orationem coepit audire strepitum & vociferationem quasi exercitus ingentis, ad partes illas cursu rapido venientis: de quanto amplius propinquabant, tanto Voces eorum clarius resonabant. In quibus non soli hominum clamores, clangoresve tubarum audiebantur : sed insuper diuersi generis ferarum monstrorumque rugitus, & voces terribiles inesse deprehendebantur. Cilm ergo usque ad caulas ovium cum ingenti trepitu peruenissent, tamquam ipsas oues usque ad ossa laniaturi, fratre attentius orante, diuina virtute repulsi sunt: & intrare quidem minime tuerunt, sed diuisis agminibus hinc inde celeriter transeuntes nihil eis penitus nocuerunt. Verumtamen duo ex eis statura enormes & fuligine nigriores, ad Datrem orantem diuerterunr. Cumque paululum coram eo substitissent, unus ex eis locutus est ad alter dicens. Vere diabolus nos deducit,&ipse modo nos huc venire fecit. An non satis dixeram vobis, quia non licet nobis transire per bonum s His ita
que dictis quasi pennigero lapsu perniciter abierunt :& cum paululum
processissent, omnes tenebrarum incolae una cum eis evanuerunt. Hanc a
tem visionem fiater ipse qui vidit, sub testificatione veritatis innotuit nobis Cujus nimirum talis erat conuersitio, ut fidem dictis ejus non adhibere, nefas esse puturaemus. Constat ergo, quia per bona justoru contrariae porcst xes transire vetatur: nisi forte exigente aliqua causa diuinitus permittamur.
De Iratre, cui Dominus Iesus cum gloriosa matre sua apparuit. IN domo Fontis- Mauriniaci Conuersus quidam degebat, nomine Robertus, qui illuc a Claravalle transinissus, religionis &disciplinae, quam in Claravalle didicerat, nequaquam immemor erat Hed virtutis&deuotionis exempla fiatribus ejusdem loci in omni conuersatione sua dabat. Inter chera vero pietatis studia, quae Domino sedulus offerebar, hoc prς cipuum habebat, quod beatissimae Dei genitricis & virginis Mariae seruitio deuotus insistebat: specialis quoque Patroni sui Bernardi memoriam nequenti dulci meditatione ruminabat. Cursu denique pr sentis vitae feliciter Pe acto, salvationis suae certitudinem, diem quoque mortis suae prognostica visione praeuidere meruit. Ante quintum diem dormitionis suae vidit in vi
sione Dominum Iesum Christum,& beatissima Dei genitricem, cum sancto
169쪽
CisTERCIEN sis; ors TINCTIO:IV. 16ι Bernardo Abbate, stantes in quodam horto deliciarum, cujus amoenitatis& gloriae tanta erat immensitas, ut humana locutione explicari non valeat. Ipse vero frater, qui haec videbat, stabat seorsum : ac respectum diuinae miserationis suppliciter flagitabat. Tunc pijssima mater ait ad Glium suum. Domine fili, quid facturus es de isto paupere tuo ' Et Do minus ad eam. Quidquid tibi placuerit, mater. Respondit illa pauperum susceptrix,& humilium consolatrix. Volo igitur, ut mittas eum inrequiem tuam. Dixit autem ad eam .d Fiat ei, sicut vis. Respondit ei beatissima Virgo. Et cauando set istud' Ait Dominus. Quinta die veniat, & salvetur. Transacta itaque visione, fiater ille quod viderat&audierat, caeteris indicauit: de attonitos, & ad praedictum diem suspensos reddidit. Vt autem certitudo reuelationis probaretur, ingrauescente mgritudine qua premebatur, quinta die juxta sermonem Domini migrauita corpore: de in requiem & pacem quae exuperat omnem sensum, assum
plus est . quam ei beatissima Virgo Dei genitrix suis pijssimis precibus ob.
tinere dignata est. Beati igitur omnes, qui confidunt in ipsa, ejusque se uitio vigilanti deuotione insistunt: quoniam menseram bonam, & confertam, de coagitatam, &superessiuentem, largissima remuneratrix reddet in sinum eorum. C terum fratres ejusdem Coenobij de tam felici assumptione hominis Dei multilin aedificati, Clarae vallensis quoque disciplinae, quam in eo viderant, aemulatores effecti: venerationi sanctae Theotocou Dominae nostrae tanto alacrius intendebant, quanto sibi perire non posse sciebant, quidquid ejus famulatui impendere potuissent.
De Monacho, cui dictum est, Dimissa fiunt tib; peccata tua. ΙNter athletas Christi, qui spirituali pal stra in stadio Clar vallis exercebatur,erat strenu' quida agonotheta, Enarradus note,nobilis quonda in R-culo miles: qui reliba mudiali pompa vana militia mactuosa militia comutauit. Militibus naque Templi Dhi sociatus, de apud ipsos fidelis inuentus, milita quoque Templi magister effectus est: in quo ossicio industria animi, vire'; corporis, quas a Diio acceperat, non in ciues, sed in hostes vibrare didicit, de de strenuitate sua non plausum terrae, sed prim iu caeli sperare, cautus fuit. Quia vero eade militia Mariae otium nesciens, tota erat in laboriosis ne gotijs Marthae, quae sine pulvere delictoru vix aut numqua peragi possunt, ut in sacratioris adhuc militiae sacramenta juraret, Clar valli se contulit: ubi sicut antea priorem militia secunda nobilitarat, sic nunc secundam tertia superauit. Coepit namque robur corporis non exercere, sed frangere jeiunijs, vigiliis, de laboribus multis: propriae quoque voluntatis mortificationi in- tedere: volutariae paupertatis, quae sola Christianae religionis vera militia est, amatote se probans. Sedulus erat in compunictione de oratione: propraet ritis erratibus suis Christi Domini misericordiam quotidianis lamentis enixius implorans. Cum talia diutius actitarer, factus lacundum Prophetam vir videns paupertatem suam in virga indignationis Domini: volens jam pius Dominus lactucis agrestibus, id est, amaritudini poenitentiae ejus, a mos panes, id est gratiam consolationis adiungere, sine quibus agnus aeternae vitae mandi non potest: tali modo indulgentiae suae largitatem moerenti ac assii genti se praerogare dignatus est. Cum esset aliquando postus in oratione, pr veniens facie Diti in confessione de obsecratione pro peccatis sui , ra
170쪽
v crsτEnci ENs Is, DIs TINCTIO IV. mordio conuersionis suae multis tentationibus vexabatur, & contra malignotiam spirituum venenatas suggestiones diuturno certamine exerceba- Damis .
tur. Nocte vero quadam, dum sinuis Matutinis in quodam domicilio solus esset, ecce immundus spiritus mugiens & plangens, discursu gyro uagoci ca eum rotabatur. Ipse vero fronti suae signaculo crucis imposito, quisnai esset, interrogauit. Versipellis autem malignator, ut rudi adhuc & tenerae menti grauiorem metum incuteret, respondit. Ego sum ille, qui tentaui αssagellaui Iob. Quod audiens frater,quoniam adhuc Bovus in conuersatione sancta erat, timuit vehementer, & fugit a facie maligni spiritus, & eum ulterius non vidit. Post transitum autem B. Bernardi contigit, ut idem fiat ra Domno Philippo venerabili Claraevallis Priore ad Regem Siciliae Rogerululan: mitteretur, pro negotio ejusdem Ecclesiae. Qui cum Romam fuisset ingres--δε sus, comperto quod idem Rex nuperrime mortuus fuisset, consternatus est animo: & quid in tali articulo facere deberet, prouus ignorabat. Lt recordatus sanisti patris sui Bernardi, sub quo pro diuersia negoti js frequeter misitis: prospere ibat & redibat, cum gemitu dc lacrymis mulxis conuersus ad crati , nem, eudem sanctum Dei inuocabat dicens. Pater mi, pater mi, currus Israel α auriga ejus, ut quid dereliquisti nos Z Heu me, pater sancte, quid di a, vel iquid faciam ego pauperculus & misellus: ego omni consilio & auxilio destis tutus 3 Te vivente & te jubente securus procedebam ad terras di ad nationes diuersas,& ubique recipiebar ob gratiam tui, nimirum deferens salutationes & literas tuas: quas Reges ta Praesules cum c eris omnibus tamquam: caelitus missam benedictionem suscipiebant: & eulogijs tuis nobiliores qui, que se nobilitari gaudebant. Nunc autem te defuncto defuncta est tecum pariter & gratia mea . nec erit jam, qui peregrino & inopi manum porrigae adjutorij. Et ecce mortuus est Rex, qui te sincero diligebat assectu: suris xitque filius pro eo, puerqui te forsitan ignorax. Quem adhuc tam longe remotum si adire voluero, & repulsam ab eo pati contigerit, inconsolabilis mihi erit dolor, post tanti laboris &longissimi itineris defatigationem, insecto redire negotio: qui te vivente bonis omnibus cumulatus in Claraval- Iem tuam redire solebam. Si verὀ incontinenti reuersus negotiu intentatui eliquero, torporis de insipientiae argui pertimesco. Pprri se precor auxiliu, praebe consilium indigenti: & ne despicias gemitum servuli miserandi. Eadeitaque nocte apparuit ei idem beatissimus pater, & magnifice consolatus est eum, dicens. ina id tibi visum est, frater, ita de Dei misericordia & mea inte ueritione dissideres Quando enim, vel ubi sensisti, defuisse tibi adminiculu x, . cineu in necessitatibus tuis' An forte impotentiore me modo autumas, quan- C es a do jam introductus sum inpotentias Diii, quam olim fuerim, dum in carne vixi Vade ergo securus, quia prospera cunctaeuenient:& in hoc ipso scies, quia ego te miserim. Haec & alia plurima sancto loquente, frater ille prae nimio pietatis ardore totus in anima liquescebat: & corde ejus immensam parturientel titia, foris quoque deuotionis lacrymae erupebant. Cumque rubgilasset, madentibus oculis atque maxillis, etiam pulvillum in quo caput reclinatat,eodem lacrymara profluvio undiq; perfusiam esse cognouit. sumo igitur mane iter arripiens, cum de urbe fui siet egressus, reperit cuneu institorum mercimonij gratia Sicilia adeuntiu . Qui cognoscentes eu esse de Clar valle, mox eum in suo conductu atque conuictu gratanti animo receperunt: μα quaeque necessaria gratis quotidie ministrabant.Tande ingressus ad Rege