장음표시 사용
51쪽
8 Disput. I. De Deo, ut causa Maleficiorum.
admiranda naturae secreta, & abscondita ejus penetrare mysteria Θ Immo artem illam tanquam e coelo dilap1am amplectuntur, magicasque operationes, non ut a ca- codaemone prodeuntes: sed ut a Deo bonorum omnium auctore prosectas suscipiunt& venerantur, qui eas se velle testatur, cum ipse modum doceat, quo fieri debent rIta coram me se jactabat quidam Magus, de quo insta diu. 3. At jactationes has non modo fallaces,&falsas,sed Deo injuriosas eleganter ostendit Origenes apud Euseb. lib. 7. praepar. evang. ωρ.9. Nam si ars magica, mirabiliumque horum operum scientia ab eo tanquam a volente, & docente procedit c ut isti volunt sequitur, eum maleficii esse auctorem,&causa mecum maleficium sit ho rendus magiae faetus, di magicarum artium abominanda propago, ut ostendimus sit pia I Io quid injuriosius Divinae Majestati λ Quapropter, ut homique Deu, rim, neS ilii Sattianae tradici discant, non blasphemare, detrahamus huic malo Iarvam, gevust. nec do- ostendamus Deum maleficia non velle; sed prohibere e quod duobus capitibus explicabitur.
Non vult , Nec docet .im VI ea Deus vult fieri, quae ipse docet facienda, fatendum est, eum velle magicascam Deu, o operationes, di per consequens maleficia, si magicam scientiam docet, ut varioli velix niloqui,& blasphemi isti Iactatores asseverare non erubescunt. Sed quia salsissimum ori r due est, quod asserunt, falsum etiam est, ouod insertur; Ideo ut Divinae Majestatis ho- vult malefi- ' norem ab hujusmodi blasphemiis vindicemus, ostendamus toto hoc capite, scien- .. u. . o.. tiam illam perniciosam a Deo Doctore non procedere. Ex quo colligore licebit, nee
Dogore proe. 6uS Operationes velle.
ςdvpp. omnis equMem Sapientia is Domino Deo es , eis eum iliosuit per,or est anta invum, ut ait Sapiens Iesus Sira classi cesses. I. In quo enim erit, nisi in eo, qui est immensa omnium persectionum abyssus y N am si omnes, quae in creaturis elucent, nobiliori modo in Creatore reperiuntur, cum scientia, sive certa cognitio sui, dc aliorum una ex primoribus inter creatas reputetur, asserendum est, eum certissimam, & clarisii mam sui, & omnium, quae sunt, & esse possunt, scientiam eminenter possidere, ut Selemia Dei unanimi consensu omnes fatentur Tlaeologi, a quibus vocatur scientia simplicis imi Iz; hisi telligentiae. Sed a quo erit, nisi ab eo, cujus scientia non est aequisita per species in-huuiaua telligibiles inhaerentes, nec certis coercita limitibus, nec mutationi obnoxia, nec succestione comparata, nec nuda, & inestica x; Sed essentialis,infinita, invariabilis, unica, & efficacissima λ A quo enim ea, quae sunt ver participationem, quam ab iselo, qui est per essentiam λ In eo auremuissemper, cir es ante . me cum sit estuntiat ter Sapiens. Ideo sicut ab aeterno essentiam habet, quae successiones, dc mutationes non admittit: ita ab aeterno sapientia praeditus es , quae nullo clauditur termino. Sed ab eo est in tempore, cum, ut prosequitur Filius Sirach: Effudis illam super omnia ope sua, Osisper omnem camem fecundum darum suum. Non tantum, quia in tot
Proprietatibus, virtutibus, di operationibus variis uniuscujusque creaturae Soluste lucescere multiformem sitam sapientiam ι sed etiam quamlibet suo modo fecit ejus eme participem secundum mensuram donationis dixinae, dc propriae capacitatis. De
hac Scot. in 3. dist. Iq. per totam. Quare omnis scientia, quae in creaturis reperitur sive obscura, quae in animanti- Mahia noli bus lucet: sive clara, quae viget in hominibus: sive cena , quae splendet in Angelis,abest a Deo , immenso, & perenni illo fonte manare non cessat. DorsHentiarum Dominur l, ait nota I. Anna in Cantico I. Regum c. a. Sed inter tot scaturientia undique scientiarum num N ee per se na, quae Divina Sapientia effundit in homines, scientia magica sola fluere non contDN e bis 'ites probatur: neque enim illam edocet aut per se. aut per alios, Mediate: aut Immedia- mediate. te. Quod sequentes sectiones declarabunt. .
52쪽
Antequam committantur, ea non &α s
SIeut Deus duplex esse hominibus contulit; ita duplicem scientiam Iargitus
est, Naturalem unam, supernaturalem alteram. Prima se ad omnes rerum naturalium causas, effectus, & proprietates extendit . Secunda notitiam tradit duplieem sciceorum, quae naturae vires superant: ut sunt Omnia, quae gratiae, & virtutis divitiae auxilio fiunt. Utraque vero a spiritu sapientiae, communicatur immediate, rithm aliam
vel per modum disciplinae, & artis et vel per modum gratiae particularis.
ΝΑturalem primo modo antiquos Philolaphos Platonem, Aristotelem, & sir Naturalis eε miles docuit, qui quamvis acutissima ingenii acie cuncta lustrarent, & continuae spiritus occupationi intenti sublimes volverent animo cogitationes φ atque ph so=his. diversorum Auctorum libros non cessarent nocturna versare manu, versare diutana, ut rerum omnium etiam abditissimarum, quae in orbe sunt, notitiam conse querentur; tamen solo spiritus acumine, continuo studio, & lectione non in te Pellata ad scientiarum apicem pervenire non potuerunt: sed particulari sapientiae divinae thesauros naturae absconditos revelantis illustratione opus fuit, uuae virtutem intelligendi naturalem augeret, ut merito dixerit Gemens Alexanarinus in si romat. dorso Iudaeis legem, philosiophiam Gentibus communicatam . Quod probat ex illo dicto Davidis pol.9 I. cui docet hominem scientiam. Secundo modo Salomonem erudivit, ut de se ipso Sapaenisae T. testatur dicens et Irae G seeundo mordit m; hi horum, quae sunt, scientiam veram s ut sciam dissim itanem orbis terra. do s ium0Mrum , O virtutes elementorum : initium , O consummationem , O medietatem temporum, se cael. anni cursur, O sellarum disporificinest Natinas animalium, se iras hesiarum, vim veniorum, O cogitationes hominum, disserentias virgu
torum, O virtutes radicum 3 or quaecunque sint absonia, O improvisa didici: omnium enim Artifax docuit me sapientia. Ita etiam late tradit Franciscus de Pistigianis in 3.Moti distIq.q.3.arz.3.
s. I I. SUpernaturalem vero hominibus tradit. Primo modo Iustis, qui divina luee I9
donati crescunt quotidie in scientia Dei, hinc operante Divino spiritu sapie tiae illos majora, & majora edocente: Illine cooperante homine, qui toto cona-eata est. mine spiritus humani fertur in secreta caelestia. Nam, ut recte sapiens ait Proverb. q. Iustorum semita quasi lux splendens procedis, or crescit Qque ad perfectam Hem . b., 'Quamdiu enim in mortalis peregrinationis viis, di rectis sanctitatis, & justitiae semitis ambulant in aenigmate, &non per speciem: tamdiu in Iumine Dei lumen aeternum contemplantur primo obscurius, tum clarius, dein perspicacissimἐν sicut ii, qui ab obscura luce surgentis aurorae ad clarum lumen ascendentis solis; &ab illo ad splendorem meridianum stantis iubaris mundi progrediuntur. Secundo modo Apostolis,&apostolicis viris, qui subito divina luce respersi Omnium sciem festiriatim tiarum plenitudinem acceperunt. Tum Theodicatis omnibus qui iacularium litte- do Apostoli Iarum prorsus exteries, divinae sapientiae Iumine naturalium, &supernaturalium SThςudica rerum rationes subtilius, & profundius venetrarunt, quam illi, cui longo tempore, & assiduo studio se se litteraria palestra exercitarunt: ut constat de S. Didaeo, aede Beato Egidio socio Seraphici P. S. Francisci, ac de aliis pluribus hominibus idiotis, qui rerum divinarum maximam a Deo receperunt cognitionem sine ullo
disciplinae, vel artis exercitio: ut habetur ex Chronicis ordinis Minorum.
53쪽
Iilebs maria a Deo est, vel est Naturalis
si eonta remur magiaevpera potest dici Naturam vel Super. nati iis .
to Disputa. Deo, utcausa Maleslatorum
Quare si scientia magica a divina aperuia flueret, vel esset naturalis 3 vel supernaturalis 3 cum nulla alia detur species, quae a perenni illo fonte scaturiat satque uno, aut altero modo suis prole ribus communicatur ι Unde cum nota sit aeque omnino naturalis, neque omnino supranaturalis e neque uno, vel ait in modo tradatur, sequitur, in illa non procedere et ut sinuentibus articulis en eleabimus .
NMών Ister ἀCUm ex fructu arbor dignoscatur. Dimonet Christus stthaea Ia. non possumus certiori modo iudicium serre de scientia magica: Λα sit naturalis , eius opera considerando. Si enim naturalia sunt , S commanem naturaetatem non excedunt, quis negabit, naturalem esse scientiam λ Si vero summaturalia, dc vires naturales excedentia deprehendantur, quis concedet esse naturalem p At utrimque in illa reperitur, ita ut magiam utroque possis vocitam
s. I. Visnaturalem p Certumest nonomnia magorum opera esse simulata , & a parentia p sed aliqua vera, ct naturalia- Saepissimὰ quidem nudam sistum repraesentant inruginem rerum I Illudunt enim sensibus, di fallunt spectantium oculos, qui nimis creduli, &superstitiosi rebus illis exteris admirandis facilἐcapiuntur. Quare, mim multa eorum onera falsa sim, utpote ab impostoribus conficta,velnimium credulis persuasa,&a vulgi vanitate,& lavitate credita,pluries to tam stlantiam nrancam,ut vanam,falsam,& in vostricem condemnarui3 inter quos Plinius multis in iocis,praecipue lib. 3oae.1. Saepe realiter, & secundum exisse tiam inlia opera fieri, non es h dubitandum ι eumex sacris litteris, & probatis historiis naturales, & veri essestiis a magis produci comprobentur . Possunt enim opera naturalia, hoc est, ex causis mere naturalibus, di nona labit intiisseparatis dependentia perficere duplicivicivter Caelestir aut Terrestri. His enim duobus modisillos operari, asserit Hernres Trimegistus apud Augustinum lib.8. de
F. I LVIrtute estinura , &vera fieri posse videtur, de probatur, s Mercurium
illum audire velimusex duplici fundamento o Aliero, quod viri Caele stis Iladi non foraraliter, tamen viri liter, dc eminenterest viriux omnium ele mentorum, Ec mixtorum, eorumque omnium emeaciam in seipsa complectitur. Altero, quod multa fieri possunt plurium naturalium causarum C cursu , quae unius status vim, quamvis inicacemexcedunt. Ex quibus insertur nil obstare , ex mente ipsius, in imagine, vel stadira , vel annulo astrologico fabricatis, &comis positis ad cenam stellarum di stionem, dein Mentiam inesse. viriutem, di esti- Caciam ad aliquosenectus, aci quos producendos ea astrum multitudinem concurrere, ne eest. Et simither adhibitiscertis, & paucis seminibus, quae sunt cauta naturales, sub certo astrorum situ, di concursu stellarum subito opuSexum re Pocte, quod alias longiorem temporis moram, & plurium causarum concuris uin quiseret. Si enim aliquae cauta naturales convertere possunt aliquam materiam in auriam, aut serpentem, quare influentia caelestis opportu adhibita, omnium
54쪽
Antequam committantur, ea non &z II
nium aliarum causarum vicem supplere non poteris p Qiodeonfirmatur ex his tia a Damide, ut refert Caelius Cripta, Iarcham Inἀorum principem annulas septem stellarum semem nominibus praesignatos fabricasse, quibus opera mira ed hat, eosque Apollonio Thyanaeo a no datos, in eo juventae nitorem longius conis seimasse, cum diebus singulis singulos annulos gestaret secundum dierum, &pla..et rum nomina. Sed quia ineruuctam dator, Uram acceptor fuerunt Magorum,ntesignani, subjungamus annulum Grais magici artificii egxegium opus, quem
gestatum vertebaLintra digitum, cum nolebat videris Naturalem enim fuisse , eenis D Gregor. NaaianMinn rig. Et annulos ferreos ad certam stellarum po-fitionem si eiactos, qui vulgo gestantur ad uuasdam aegritudines depinendas . Nec imagines adtronomicas reiiciunt Philoinphr nonnulli in curatione morborum, ut MarsiliusFicinus, qui illasnumerat inter messicamenta, sic Victoria M. ia.de --, non dubitandum esse, censet, uid insigne, de singui re, di praeter conmunem ordinem naturae, seu rerum contingere posie ad certum
sitim, di orianem astrorum adhibitis paucis rebus naturalibus. Sed praedicta pistriquoad id, quod astruit de imaginibus, di figuris astronomicis, a nobis ut superstitiosa , ac periculosa infra improbatur δὴ scio ιλ1- a a se creeta is 2- equint.
V Irtute autem terrestri mirabilia fieri certo assctere possumus. Esse enim in
naturali g terrae rebus virtutes admirandas, quas pauci hominum norunt: quia nec sensu possunt comprehendi, nec ratione aliqua Invelligari,quae si vel natura, vel arte iungantiae, insolita opera, Mitrusitatos essemas producere queunci quis dubitat, cum hoc natura ipsa demonstret puras, sunt eius miracula λSi lapides spectes; magnes serrum attrahit, de illud affricatum aIiud allicit,. V M pro miracula refert August. 2I.- ω Des p. . se vidisse annulum ferreum a magnete dependentem, M trahentem secundum, &ilium testium uέue ad ce tum numerum, quasi catena contexeretur. Lapis molaris, querita Tigride reperu ur delatus seras coercet, auctore Aristotele lib. da mi MM. Montes Euo sunt j ta flumen Indum, quorum unus ferrum attrahit, altet relauit. Si herbas, dea horeae tactamum sagittas expellite cervis; Chelidonia visum restituit; herba puci seras merit: frondes quercus serpentes necant 3 solia platani abigunc vespertitiones; ragus viperas Pereustas occidit 3 Erynchium caprae sumptum ore totum gregeminis; ficus alliisos tauros mansiresiaere facit: si aves: Galaulus visu sana inericum; Gallus Militiaeeus terret Leonem; Aquilae pennae caeteris mixtae illas absumunt; pavonis caro nescit putrescere. Si pisces: Remora flatibus agita tam navem firmat; lepus marinus visu, aut tactu plures necat. Si animalia: Lupus raucedinem per vitiam ingerit 3 Hyenae umbra canes mutos reddit et torpedoleta manum, corpusque torpefacito testudo, & struthiocamelus visu ova excludunt; lupinas fides si iungas agninis, istedissiliunt. Si homines raniculae lippie tibus oculis pueros fascinant; menstruatae visu speculum vitiant; lyncei homines vident abdita inter visceribus t plures osculo, &contactu mor tollunt ν ferimus massitumas, seu istutulas sanat 3 ut fere nihil sit in rerum natura, lapidum, herbarum, arborum, animantium, volatilium, piscium, quod aliqua speciali virtute non sit praeditum; quae si agnosceretur, proculdubio per ejus applicationem mirabilia fierent. De quibus integrum librum scripsit Aristoteles, qui inscribitur. De admirandis a disionibus, quanquam eum nonnulli ascribant Theophrasto. Plini etiam lib.a--ον. 1-. Proclus inlib. da sacris io, ιω-S Nbratus Ammissi mrrari .aacap. LI .es IT. Fracastoraus in lib. da sympathis , di Fici si G Thaalceis Plauias. ε.ia multa prodiderunc. Si ergo AOt sumnat tali urerum virtutes occulta mirabilium inessiiura, quare negabimus, magos
55쪽
11 Disput. I. De Deo, ut causa Maleficiorum.
intra opera naturalia posse emcere, si illas plane persectas habeant, &eas optim Estiant ad usum accommodare pS. I U. n. Τ magorum scientia non esse purὰ naturalem, sed potius praeternaturalem 3
Sed ii in pure & prodigiosam patet ex hoc , quod non viribus naturae, & naturalibus cau- v li sed potestate aliqua immateriali ,&virtute se parata nituntur. Quamvis enim in suis operibus nonnunquam utantur, sed potius abutantur facultate solii mnaturalis tamen sepissim8al uos producunt effectus, qui per causas naturales emcio fari , tau non post hi sed necessario ad causam, & naturam intellectualem, &ad aliquasia, nazurales. substantias separatas, quae occultd cum eis operantur, reserendi sunt. ver.gr. Da re re sponsa de occultis, puta, thesauris deperditis; statuas e ligno, aut altera materia compingere, eisque nullo extrinsecus impellente motum imprimere progressivum; arboribus, aut rebus inanimis loquelam tribuere, ita ut quaestiones de variis rebus propositis solvant; indicare ea, quae in remotissimis regionibus geruntur; ea, auae clausa sunt, repente pate tacere ι se, & alios ex hominum conspectu subito subduceres &-alia hujusmodi peragere, quae nisi ab intellectu pro cisci non possunt, & quidem humano praeliantiore, atque excellentiore. Quo rum exempla plura narrat Philostratus ΓΛ.5a . . Non oper ' Insuper non operantur modo naturali, scilicet, per causa, naturales: cum iurauet enim volunt illa mira perficere, certis quibusdam vestimentis induuntur , ducunt. lineas, describunt figuras, pingunt characteres, certas voces, & verba pronun- tiant, adhibent invocationes, obtestationes, comminationes, sacrificia , pros rationes corporum , dc alia hujus generis, quae per se nec vim habent naturalem illos producendi effectus; nec materiam praeparandi ad illos producendos, aut recipiendos r ut docet Benedictus Pererius lib. I.de magiae.q. E4. u, Praeterea neque illam scientiam acquirunt naturaliter, hoc est, per modum diis reruto ex ea. sciplinae, &artis, nempe per speculationes, libros,&praeceptores; sed quadam v d in tio, ct traditiva, quam qui habent, statim inusitatos illos effectus producunt: ut videre 'v'μ' - in multis, qui cum sint penitus ignari, &litterarum expertesue tamen illa Op rantur , quae suolimioribus imbuti disciplinis nec tentare, nec cogitare quidem auderent. Quare cum illa magica nec naturaliter acquiratur, nec operetur percau sas naturales; nec opera intra limites naturae conclusa, sed excedentia producat , ra ou E his. sequitur scientiam pure naturalem d ici non posse, sed potius prodigiosam, & prae-tia naturalis Iernaturalem,& per conseques non fluere a Ia pientia divina ut naturales disciplinas non edocente: ut latc probant D.Thom.tib.3.c ιramitrae. Io . Alph. a Castro diu fusa P - ' haeret puniιά e. 33. usque ad I7.9AVI 2 qu.unica de arte mag-.2.
- . t Uid ergo scientiam hane magicam supernaturalem vocabimus 3 Quidni , Σφ'. a. . NI cxim multa primo intuitu illud suadere videantur, opera, operans, ope-
supernatura. ratio, finisi i ilis, si spectes.
opera. I enim scientiarum magicarum spectes opera, similia videntur operationibus ao gratiis gratis datis, quas vocant, procedentibus. Nam quid tribuitur scientiis magicis, nisi actiones mirabiles supra causas naturales ederet Et quid gratiis gratuito datis, nisi opera perficere supra naturae facultatem y Si ergo illae sunt sum
56쪽
Antequam committantur , ea non M. I 3
pranaturales, quare non illae 8 Differre quidem videmur in hoc, quod aliquae gratiae dantur totam naturae creatae excedentes facultatem , etiam Angelorum, de Dς- monum: opera vero magiae, naturae fines non praetergrediuntur. Attamen late
dum est, aliquas esse gratias, quae angelicam, & daemoniacam potestatem non superant; ut sunt genera linguarum, & gratia sanitatum I. Corinti, ia. Cum boni,& mali spiritus omnes linguas norim, dc morbos curare valeant, quarum actiones actionibus magicis poterunt comparari. u. Si prosetares harum scientiarum consideres, etiamsi sint perditas moribus , presistite, . stan hanc gratiam, Domino acceperunt. Nam nihil prohibet, homines etiam pessimos talibus donari gratiis, cum ad publicum bonum, non ad particularem utilitatem concedantur. Nonne operarii iniquitatis multas virtutes facere, ut dicitur Matthaei T. vers.22. Charitate privati montes transferre secundum Paulum I. Cor. 3. dc scelerati quaedam miracula edere pomunt, Quae boni facere saepe non possunt λ ut affirmat D. Augab.83qq. Nd exemto Balaam,&Caiphae confirmatur, qui ambo prophetaverunt, quamvis hic esset Simoniae, avaritiae, invidiae, ali rumque vitiorum sordibus inquinatus: ille ariolus,idolatra,& cultor d oniorum. 3. Si modum attendas, quo operantur, nihil apparet, quod non redoleat san- Moduci; ctitatem. Orationi enim vacante nomina Dei varia proferunt: Angelorum dive forum implorant auxilium: Sanctos in Gelo regnantes invocanti scripturae sacri verba adhibenr: signo crucis multoties repetito utuntur: dciis, qui ad illos accedunt, in jungunt orationes, eleemosinas, peregrinationes, vilitationes altarium, sacrosinctae missae celebrationes,& alia pia, de religiosa opera; ex quibus colligere Iieet, ab iis nihil nisi sancte fieri. Quae omnia quidam Magus, cum ei ex mandato Reverendissimi P. Inquisitoris cujutiam Civitatis Lombardiae suadere contenderem, ut magicam detes aretur artem, obiiciens mihi ajebat: Quomodos dissem hi rem detestari, AEquicquid in euertim , totum redoletsanctitaram 4. Denique si finem operum respicias, videtur optimus, dc saluberrimus, nempe , hominem sanare longa infirmitate detentum, consolari moestos ob amicorum 'aegritudinem, certiorem facere de rebus perditis, injuria passum sublevare, io, tere impedimenta, quae inter conjugatos generationi liberorum Obstant, patientem deliria reducere ad sanam mentem, adducere pluviam terrae arescenti, aut
subducere nimis madidae, tempestates sedare, dc alia hujusmodi peragere, quae bona esse quis negetrita esto magicis ambus eorum professores in malos fines uta Iur, nonne etiam suis donis abutuntur, qui habent gratias gratis datas λ Si enim mali sunt, ut dictum est, quare ad malum unem eis uti non poterunt ps. I I. AT iisdem rationibus scientiam magicam non esse supernaturalem, nisi improprid ideoque nec a divina procedere sapientia, probatur . Sicut iisdem
praefatus Magus convictus, εc confusus, s d non conversus, consessiusve remansit. nibus prob
I. Opera enim magica cum operibus gratiarum eadem non sunt. Non enim prae- IVM stigia cum vetis miraculis sunt confundenda. Sed esto sint similia in quibusdam ierinem . verbi gratia in sanitatis restitutione: An sola illa opera faciunt smiliap Sed quam tribu .multa dissimilia λ Tempestatesciunt, sterilitatem inducunt, pestes excitant, traducunt messes, greges perimunt, immittunt ciniphes , dc bruchos , inducunt morbos, dolores, mortem ipsam, quae nullo modo competunt gratiis gratis d ducunt messes, greges perimunt, immittunt ciniphes , dc bruchos , inducunt morbos, dolores, mortem ipsam, quae nullo modo competunt gratiis gratis datis. Quam multa vero impossibilia Θ ut sunt illae imprecationes, di minae, quibus utuntur. Imprecantur enim damna, Ec insoriunia, & minantur, quod demnent sidera, coelum venent, solem retrocedere facient, ut narrat Porphirius E s. ad Anebo m 2Enprimm apud Benedictum Pererium IV. I. de is cap. . de rusu
mi Pontis qui varias contra hujusmodi operationes ediderunt conit. de quibus i
57쪽
i Disput. I De Deo, ut causa Maleficiorum.
Tu 6yeranti. - 2 operantes vero quinam i Mali ,. inquies. At per malos Deus miraeuIa opera,-bus . turr Elto edam aliquando propter reveremiam Cntisti nominis, quod in iis peragerulis interponunt. distimes . cum subesi nece inriso alio ad dilatationem fidei , de Religionis amplificatumem, noditamentioc habitualiter habent r nam
sublata necessitare, aut opportumeate uisa ad talia. yerassiperest in eis facultas , uedocet Scarus in galistavde Aretim ibi Mam vero operantur ex nabitu ouandocunque volunt. Unde cons ac, pam rimede rationem. ν, mri46- y d di m de modis, quo agere Bonsuevere A inare videntur, sed daemoperandi. nem adiuranxia Dei profvirant nomina, sed incognita signiscationis, ut ais idem Imrphinus Deotat. Angelos vocaratuita malax. Sanctorum sutariam implorant auxilium , sed Ortinum domnanorum. . Scrieturam famas adhibem, sed devortam ira sensusarin cisia Signa crucis utuntur, sea non, Moportet, Hrmato. operae
aliis imperanst, sed ut maleficia tegant. In iis eaim quanta incongruitas, dc disi ruintiαῖ vim collocant, utatumretius ab I x.8. m. verbis notis, fissis, Vocri-phis, absurdis, nihil cohaerentibus: mcertis diebus, de ii is p ad certum stellarum
si nil fici rario numero: iuur,ocationum audesarum ι & creta corporis pos in L In Laeli carta,taliscoliuis, is figuraraaelibus chara et us imprestae In observamiissuperfluis, diridisset eius radendi. PuDS, telam nunquam. Ioram induendi, spargendi captu pedeararuum denudandi, de vestes cingendi ι qu bucto ub a1suam eratio meliciendam iraene, ia-um, ut si unum desi totus operantis conatus mirus,dc super araneus evanescinquasi vero gratusta Dei nasu ciantur humanoartificio, de certis numeratis,&ridiculis servationibus: aut aiudetentanatumum , ciccasionem, de caeremonias restringantursi ita ut si minimum deficiat, nihil fiat. Erufiho. πει. - Tanta mu&horim finis p Angloria Dei, de filus animarumi Nequanua randi sed lucrum, curiosita voluptas, vindicta, oc huiusmodi vitiis. Qui enim ad talea
operarios accedunt, amue eommopera expetunc, varii pastiorii bus ducunturia
Hic ditescere vult, ecquaerae cunias, atquedivitiarum copram ule prodigiosa intueti desiderar pugnantemructarem eum Achilla, aut alia monstra ponentosa v hoe dicimnia scientiam digiosa invariam uia,' Operaturinii aestuan-ttalibidinis facibus uritve Aldextur e , ct iridi Nationem in mimicumpemi tusspirau ianuas,& caedes,quibus uisfacere volens Magus subdolas ἡ suod comicremit, de scientia naagica sua maleficia, quias Deum ovis initae sceleri sacruma. variis v at malis. inre ex hisfin obatur illa opera a gratia non oriri. Quibus adde. G-Deioacui . scingratiasgratis da xuom possideri Ρα tem, dc disciplinam ad praeceptorum modum, quia, ut Paulus ait I. Cor. I a. omneWpatiaν operatur unus , atque idem es ritπιι idens Angulis prout vult. Qinnim, in nostra esset potestate acquirere gratias, sicque gratis non communicarentur, ecper consequens maria --ἄaematis. Magio vero lateae 1Magis readiciat sitis diseipulia qui eorumpraeceperiet tr. ea , quae lita illi, mus. C mergone uatur , nec ruperimursis iis Q icia: neque minis inii ,. iupema alaevi patraticia a endum est et firmenua divisa non urocedere ,
placato se ipsa edocere sobri pis vult Pituali siauoribus ampline. Videamusram,an mala mediate illam tradaa hominibus Equod nequeas siniadeclarabis ia
mia per alios lamoni,pkntisinrausPν--λ3. - Miuper servos, de ancillas suas cum -Σ - excelsa pradicatione vocare insipientes ad comedendum panem vitae, dc intesta et m
58쪽
. Antequam committantur, ea non &e. Is
ctus, & bibendum vinum mixtum aqua lapientiae salutaris, quotles mortales eruis Ait in lege Dei , & docet scientiam sanctorum per p dicatores, quorum alii sunt caelestes: alii terrestres: alii inseri, nempe, Angsti, homines, di mortui. Cum enim ubique dominetur, quotquot reperiuntur in cia, terra, inseris, creatinae intellectu, & bona voluntate praeditae, divinae ejus scholae sunt Humnata &iis ad IN bitum utitur ad sublimem suam doctrinam omnibus P alandam. Qiare si per M. tu . alios scientiam magicam hominem edocet, utiqueministerio in Angelimum via Hominum ι QMOttuorama, Quod, an muniityi utinaes articialesucidabunt.
N Ihil est, quod Magi, ut suam scismiam extollant, tantopeia iactitent, quam
eam esse effectum bono Angelarum, quos antonomastico vocant spi- aTritus. Estque vetusi estina Platomicorum, Iamblici, Porphiria, Placini, Pr ιρε dies.s Ui, &Juliani Apostatae. Necdeest appare ratio, uuae talibus Jactationi,nia. Angelu proinueat. Si enita creduntur mali Angeli malis Domnibus4uum impendere sequium: Si uectuntur precibus, desinificiisut ad tibiciam, fit vocum impiorum mirabilia tione. Operentur : Si praestant sanitatem, & alia bona collata mortalious, q re boni etiam suam vinulem non communicabunt ι atrissectisesinent ι aut arrationes conferem, ctim sint ad benefaciendum propensiores, de potentiores ad agendum p non Raphael Arinelus, ut racioni exemplum superaddatur , iuvenem Tobiam docuit mirabilem piruis ab eo pii virtutem, cujus cordis particula posita super Carbones omne daemoniorum genuffumo extricabat, &fel unctos oculos sanabat
ab albuginep Si unus ex primoribus Λngelis haec charitatis ministeria exhibere non dedignatur, quare alii nonatam praestabunt, illi praecipia , qui sunt ins riorum ordinum p
ΡLausibile dictum, sed captiosum. Fateor, potentes esse Angelos, charitate digflagrantes, ad benefaciendum propenses, suamque aliquando Potentiam AngeliMae communicare, flecti precibus, re oblationibus bonorum operum, conferre sa- rum Praecernitatem, & similia beneficentiae ossicia exhibere mortalibus, cum Deo praecipiem te mittuntiar: ut late docet D. Bonavent. tua. A. Ιαω II. re communiter om- mali. 'nes Patres, &Theologi. Sed nego, bonos Anges magorum esse praeceptores , ει cooperatores in operibus facieiais, quae non fiunt per causis naturales. Malos esse concedo.
x. Quomodo enim coluntur illi stiriciis Magis y Adorationibus, sacrificiis , ν--j-ti summi honoris actibus, qui ad Divinitatem solam Periinent τ quod proprium in qui ius solum esse daemonum, quis neget ' Divinam etenim aequalitatem, quam fi primordiotae creationis askqui non potuerunt, alima ex parie consequi cuprum , , mines decipiendo. Boni autem, abfit,ut hujuisuiui eorum, rem crimen, qui, cetim fini per gratiam impeccabiles, nec unum minimum quidem des madmi tere valent: immo non1esumtales honores tibi fieri non anti sed vehementer adversantur: unde Apo I. I9. unus existis Ioannem prohibuit vesentem eum ad rare et Vide, ne feceris , inquit, e seretis ta- sinis , O fra-- ra -- M-stam sinimoniam IOS, Daum Mara. Ut Mobservat etiam Ioseph Angles in a.
a. Sed quomodo evocanturὸ Precibus, & orationibus inanium, de ridiculis liba- ενος arae.
59쪽
non traditur A Deo per honos Aninael .
Datur magia Iieita ,& ho nesta,quae res natur. debito modo appli
1s Disput. I. De Deo, ut causa Maleficiorum.
mentis, &suffimentis, verbis barbaris, &nihil pland significantibus, quae omnia ita observare cesse est, ut si Quid omistum fuerit, nunquam comparentcs videbis. Sunt enim quaedam cui liti volunt quibus avertuntur, &fugantur ι quaedam, quibus oblebantur, & alliciuntur: Haec autem ridicula, de vana licet cadant in daemones, qui talia dementatos homines docuere. s tamen in bonos Angelos cadere audeat asserere λ3. Mod si spiritus illi evocati venire noluerint, ut crebrius sit, Post iteratas invocationes solent Magi illis minari quaedam impossibilia; immo pland absurda , ut apud Eusebium lib. stae praeparas .evang. docet Porphirius. Qui si adfuerunt dicto obedientes, illis imperant, &cogere putant, ne inde discedant, eosque includunt vel loco, vel vase, vel annulo, vel statua. At homines talem non habent potestatem, ut minis, coactione; & imperio uti possint in bonos Angelos rSecus in daemones, qui se cogi a Magis, simulant 3 cum tamen id voluntariὰfaciant, ut decepti homines tantam vim, atque auctoritatem magicam admirantes, facilius daemonum laqueis vinciantur. q. Quaeris, quare evocentur, &includantur λ Fortὰ ad Dei gloriam, &proxumorum salutem p Immo ad inserendum aliis exitium,ad patranda adulteria, homi ei dia, furta, infanticidia; &invehenda varia mala in orbem: a quibus omnibus Angeli boni abhorrent; nee talia perpetrantibus cooperari ullo modo possunt , sicut nec modo, quo peraguntur, multis, nempe, mendaciis, deceptionibus , fallaciis, quibus ipsi se immiscere non possunt, cum sint in gratia conlirmati , ac in statu, quo peccare non possunt. s. Denique *iritus magici omnia iaciunt ad ostentationem, aut maleficium ;Ideo cum apparent, sepissime in regia se exhibent pompa coronis redimitos, vestibus aureis, & gemmatis amictos, longa aulicorum caterva stipatos, ut alias S. Martinor atque ad varia flagitia hominibus inserenda solicitant, ut odium into- tum genus humanum conceptum exsatient. Boni e Contra nunquam pompatita procedunt i multo mimis ad mala incitant sed potius provocant ad bona, quia charitate ducuntur erga nos, &Zelo pro gloria Dei. Ut erudite docet D. August. scribens ad Fratres in Eremo. Ex quibus omnibus evidentissimὰ patet, artes magiac as a bonis Angelis nec doceri, nec practicari.
CErtum est, magiam aliquam honestam, & licitam ab hominibus edoctri ,
quq singulares virtutes in rebus naturalibus latitantes, mortalibus ignotas cognoscit,&applicat: agentia, &passiva suo loeo, & tempore componit; & sicut opus est,temperat,effectusque producit inusitatos,quorum ratio videtur incomprehensibilis. Hoc enim nomen magiae praeelse,& absolute sumptum significat; & in hae significatione primitus usurpatum pro arte, & facultate hujusmodi rerum es.fecttice, quae pars est secretioris,&absconditioris philosophiae; & pro exactiore arcanorum conditione, quae coelorum desiderum cursu, di influxu, sympathiis,& antipathiis rerum singularum observatis, debito modo res rebus applicat, dimirifica quaedam hoc pacto perficit, quae causarum ignaro praestigiosa , miracu-Iosa, & auxilio daemonum facta videntur: ut bene tradit Benedictus Pererius lib. I in Mis a e. r. Aristoteles, lib. de admirandis audisionib. S. Albertus Magnus, Pilianius, Proclus, & alii supra relati n.aa. Haec autem est duplex: Naturalis una, Arissicialis alia, prout effectus ejus ascribuntur, vel insitae rerum naturae; vel humanae industriae. Et utraque ruriam
bifariam dividitur. Nam Naturalis secatur in Divinatricem , & Operatricem .
60쪽
A ntequam committantur, ea non &c. I 7
Artifieiosa in Mathematicam,&Praestigiatoriam; quarum praeceptores innumeri sunt, tot nempe, quot de scientiis physicis, mathematicis, & medicis libr. edidere. Videamus modo, an inter illas icientia magicae locus detur. 6. I. NAturalis circa occultas rerum naturalium virtutes effectrices rerum mirabi lium versatur: re nunc abdita, & futura conjectat: nunc miros esse itus pro- ω,ri, ';. .' ducit, prout divinatrix, aut operatrix est. Si abdita, &futura praedicit, hoc ali- .ei Divi quando certo, aliquando conjecturaliter facit. Certo praedicit quaecunque dependent a musis necessariis, & ab aliis nequeunt impediri r ut sunt motus Gelorum , Eelypses , coniunctiones altrorum, &hujusmodi. Conjecturaliter praescit ea, quae non necessario eveniunt; led ut plurimum , quia possunt ab aliis cauει impediri, ut sunt pluviae, grandines, tonitrua, tempestates, & similia ι ut Iate describit Petrus
Si vero electus producit varios, hoc semper via naturali, applicando activa passivis perficit. Et si quid producitur, nunquam virtutis naturalis fines excedit, ut videre est in physicis ,& medicis operationibus. Quare magica scientia inter illas computari non debet, quamvis divinatrix, & operatrix sit. α- ω Si enim divinat, non ei sufficit, ea, quae ex causis dependent insallibilibus, pra dicere ι sed ulteritis progrediendo praenuntiare se jactat ea, quae sunt Omnino libeia inridis: efutura: ut sunt omnia, quae absolute a libera voluntate Divina, aut humana depenia divi inoris λde 3&quae omnino,&propria sunt sutura contingentia: ut sunt mutationes Reiagnorum , gubernationes Provinciarum, successiones Principum, actiones, & cogitationesi uturae hominis, quarum praecognitio vel Dei est . vel a Deo, ut ipsimet fatentur Gentiles Xenophon. tibia dedictis, o My. oriir, Apollonius Thyanaeus snorat. ad Iulianus Apostata apud Amnianum, Pacuvius, & Ulia vorinus apud Aulum Gellium, liM. c.s. Sic praelatus Magus supra nu.24. cum Chiromantiae,& Metoposcopiae arte praeditus esset, se per inspectionem linearum tum manuum, tum vultus, futura , quae pendent a libero arbitrio, & 1 divina Providentia posse certitudinaliter praescire, praetendebat: puta quam mortem, quae pericularius infortunia,&alia id generis quis esset subiturus. De quo errore cum rationibus a me fuerit convictus , se illum abjuraturum paratum praestitit.
Si vero operatur, non se continet intra naturae limites, nec causas naturales adhibet etsi hoc faeiat aliquando in sed ordinarie sola voce, de verbis utitur, quae cum ex se non habeant aliam vim , quam significandi, vel quodammodo assiciendi auditum , non possunt esse causa tot prodigiorum, quae ab ipsis producuntur ι ut lupra dictum est.
A Rtificiosa mira perficit per humanam industriam , sive mathematicὰ , sive tyi ..
praestigiatorid agat. Cum mathematice Iaborat, nihil efficit , quod rerum naturae repugnet; quinimo indiget naturalium causarum subsidio, & debita lo- , CO , di tempore applicationer Nititur enim principiis geometricis, arithmetici '&astronomicis, hibus res in liras,naturam imitantes producit; inter quas Antiqui apud Aulum Gellium lib. Io. e. I a. memorant, & pro certo confirmat Phavor, nus Philosephus, Architae Pythagorici columbam ligneam libramentis suspensam, & aura spiritus inclusa, atque occulta concitam, & volaritem : Archia medis Sphaeram tradit Cicero lib.I. Tusculan. diis.O tua. de nasura momo , omnium coelestium orbium conversiones suis motibus clarissimὰ, perfectissimeq.
repraesentantem e manum ferream naves onerarias ad te adducentem: speculana-Brsin. AIMichacon. ' B ves