Chronique du religieux de Saint-Denys, contenant le règne de Charles VI, de 1380 à 1422

발행: 1839년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

m cu NICORUM AROLI SEXTI LIB. XXXIV.

Ium et dedecus nostrum et nostri filii supradicti. Sic ingressi per vim et violenciam valde terribilem et sormidabilem ad cameram ejus perrexerunt, quamvis per eumdem filium predilectum et

fidelem cognatum nostrum ducem de Baro, Ludovicum ducem in Bavaria, fratrem nostre dilectissime consortis, plures quoque alios nobiles cambellanos et officiarios nostros et nostri filii, plures inhibiciones, preces et equeste eisdem lacte suerint, ne rem tam nephandissimam attemptarent. Et tunc per vim et violenciam dictum cognatum nostrum de Baro, cancellarium nostri filii, quamplures alios nobiles cum quibusdam canihellanis, consiliariis et servitoribus suis et nostris ceperunt. Unde ex tanto surore et commorione populari territus, noster filius sui in periculo incurrendi gravem egritudinem. Captos autem variis

mancipaverunt ergastulis, et tam diu quam potuerunt eos inca ceratos tenuerunt. Eodem iterum vesano surore stimulante, quosdam ex servitoribus nostris inhumaniter oeciderunt alios carceribus particularibus posuerunt, quos postmodum ad ingentem et excessivam peccunialem redempcionem posuerunt. Inde quadam altera adhuc die, et suo pessimo et detesta-hili perseverantes proposito, accedentes ad hospicium nostrum Sancti Pauli, in proselicia nostra multa proponi secerunt, Plane et absolute dicentes quod certas personas volebant habere, contentas in quodam rotulo, quem tenebant, qui erant in societate nostra, de quorum numero Ludovicus dux in Bavaria, frater consortis nostre regine, erat unus, et plures alios ex cam- bellanis, consiliariis nostris, magistris nostri hospicii, et variis nobis servientes ossiciis pquos omnes per vim et violenciam manifestani contra voluntatem nostram, ubi voluerunt, incarcerari secerunt. Nec excessibus predictis ac violenciis contenti, iterum cum tumultu consueto cameram dilecte consortis nostre regine

182쪽

lans, de se conseillers et serviteum et des noues, et telle sulci'M tion ea se . notis sis par ce inviis eu populatre et cet attentat Inoui, M'il siillit en satre uiae grave maladie us enserinisent endiverses prisons ceu qu' iis avalent arretes et les 1 retinvent a si long-temps M'il te purent Dan te transporis de leur rage orce- Me, iis massaciarent aussi sans pilisquetque uias de nos serviteum, en ethrent d'autres dans des cachola, et les obliserent de se foumetire Lune enorme et exorbitanto rarison. Un auue our, es rebelles, murmivant te mura de leura dεt rabies attentata, vinrent . notis holet de Satiataeaul, et sirent ex serplusteum requetes en notre presence, dclarant formellement et mremptoirement Uilso latent avolescertaines personnes doni lenom linit indiquestans uniole Θ'iis tenaient Lia main, et qui talenten notre compagnie, entre auremde due Louis de Baviise, Hre de la

d'hote et auires ossiciem, et iis Iecentralnisent malges nous, iis voviurent par orce et par violence, et les rent tous emprison T. Non contenta de tant d'exia ella' trages, illa pinsitiarent torioursave la meme insolence dans l 'appartemen decla reine, notis muse hien aimω, et porthrent malges elIe leum main sacrildges su pi sieurs times et demo iselles, doni quelques unes Haient unies par tessiens duciani nous et Delle, et les traliarent ignominie ement en

183쪽

os CHRONICORUM AROLI SEXU LIB. XXXIV.

pecierunt, qua invita plures dominas et domicellas, ex quibus alique nobis et sibi jure consanguinitatis attinebant, sacrilegis

apprehenderunt manibus, et ad carceres ignominiose perdux runt. Unde regina territa, ex displicencia et ira inde concepta periculum mortalis egritudinis incurrisset, nisi divinum munus et physicorum opera sibi subvenisset. Inde malefactores predicti, contra detentos insontes per viam iacti procedentes, quosdam per tyrannidem crudelem tormentis assecerunt contra omnem formam uris, quosdam ex generosis proavis trahentes originem inhumaniter in carceribus occiderunt, ipsis mortuis mendose imponentes quod mortem sibi consciverant, dictum homicidium imputantes, quos postea decollari et amgi patibulo preceperunt, alios in ergastulis secrete interfectos in Secanam postea projecerunt. Predictas vero dominas et domicellas inhumaniter tractaverunt, quamvis instantissime rogarentur ut detentis

viam justici apperirent et starent in judicio coram dominis nostri regii artanienti Racionabili tamen consilio non modo obtemperare neglexerunt, sed per vim et violenciam salsas quasdam patentes litteras in cancellaria regio nostro sigillo pr curaverunt sigillari. Nos quoque et dominum filium nostrum coegerunt ut eas approbaremus et signetis nostris manualibus firmaremus, approbando eorum omnia sor acta. Et ut sibi propicium cancellarium haberent, qui ad nutum suum deinceps sigillaret, fraudulenter, maliciose per vim et violenciam nostrum dilectum et fidelem eancellarium, Arnaudum de Corbeia, militem, qui nobis diu servierat, expulerunt et loco ejus substituerunt Eustachium de Atrio.

In dictis autem litteris mendose assirmabatur quod quidquid egerant et quod inde sequium fuerat, de voluntate nostra ac filii nostri procedebat, et quod redundabat in commodum Dipjljred by Corale

184쪽

CHRONIQUE DE CHARI ES VI. - LIV. XXXIV. 3 7

prison. La rareur, eradjaisi et eis sentiment sirent tomber lareitae et une maladie, qui intrata suivie decla mort sicia Providelice et te fauoi des intaecin ne lassent venus . son secoum. Apria cela,ces mallat teum, mcddant par vole de sat contre eum prisoriniere innocenta, mumirent plusteum d'entre eux au plus asseeuses tortures contre toute forme de justice, sirent Fri inhumatiaement en primiaqueique gentilfhommes de haut naissance tuis, Ies accusari calomnieusemen de 'ere dotan la mort iis leur muserent a tete, et pendirent leur corps au gibet, en punition de ce prirendu sulcide ensin iis en gorghrent d'autres en secret aurion de leum cachois et jethrent ensuite eur cadaures h la Mine quant avxdites ames et de moiselles, iis les malimithrent indignement, malges outes Ies instances qu'on sit alipi A 'eu mur obteni qu'elles lassent jugω selon tessormes deda justice et qu'elles compartissent devant messieur du Par. lement. Non seulement iis res harent d'acquiesce Dune demande sil ggitime, mais encore iis se sirent donne par orce et par violencede Lusses letum patentes scelides de noue scea rorat e notre chancellerie. Il nous contraignirent meme nous et monseigneu notresiis . confirmer Iesdites letues et Dies signe de notre propre main, comme our nous seire approuver inus leur sortitis. Voulant a siavoir un chancellera leur dgvotion, qui scellat dἡformai toti ce qui leur plairait, iis expuliarent frauduleusemen et michamment, parsorce et par violente Dotre amd et stat chancelier, Arnaud de Corbie, chevalier, qui nous avait long-temps servi, et mirent en a place Eustache de Laitre.

185쪽

regni nostri, ipsasque litteras ad plures urbes et civitates regni transmiserunt. Item alias litteras diffamatorias et contra honorem filii nostri miserunt ad alias varias partes regni, ad aur hendum, inducendum ceteras villas et populares ad suam iniquam et infidelem intencionem, et ut attemptarent in personas Propinquorum et consanguineorum nostrorum, contra n et dominium nostrum, ad extirpandum, destruendum et machinandum in mortem claro progenitorum sanguine i it Sordinis clericalis, ocius nobilitatis, cleri milicie burgensium, mercatorum et aliorum honestorum hominum, et ut dominii nostri atque regni sibi attribuerent regimen Ad ipsas quoque suas infideles intenciones venire potuissent, attenta multitudine eisdem adherencium favore eciam quorumdam incitatorum guerrarum et violatorum pacis. Et id luce clarius patuit per minas notorias, quibus publice utebantur contra quoscunque qui de concordia loquebantur, ac clam propter inobedienciam, quam laciebant in nostra curia Partamento, preposito eciam Parisiensi, perturbando omnem viam justici et pacem impediendo pro posse quam tamen gracia Dei, veri pacis actoris, et per sensum, fidelitatem et prudenciam quorumdam parentum nostrorum et amicorum nostre fili Universitatis honorum burgensium et aliorum fidelium subditorum nostre bone ille Parisiensis, adepti sumus. Ipsam namque procuraverunt toto posse, et simul inito maturo consilio, quadam die, in magno valde numero ad dilectos filium nostrum et

avunculum venerunt, unanimiter et una voce clamantes quod

pacem desiderabant, et si vellent equos ascendere, secum irent prompti vel mori pro pace jam concordata et jurata Assecta bant clam nostri boni urgenses nos libertati reddere et a servitute liberare, in qua nos diu tenuerant prenominati eri- Dissilire by Ooste

186쪽

Ies adiresiarent acla plupari des villes et citas du royanino II onvorbrent aussi sur divera minis de a France 'autres lettres dissam inires et injurieuses pou notre itis, mur attire dans leura persides et eoupabies trames le aiatres villes et te men peuple, et les exciter quelque attentat contre les personnes de nos parent et de nos co sitis, contre nous et notre Etat mur dotruire et an&ntifice oraumeen machinant la mort de seigneum, de l'otare eccl/siastique inutentiis, de inute la, tesse, du clemd des chevaltera, de bourgeois, de marchand et auires h netes gens, et murci'attribuercle ouve nement de noueata et de noue roraume Iis auraienti meme en venies leum coupablestias, attendu te grandisombre de leura adli renis et l'appui que leur prelatent quelque artisans de guerre et perturbateum de la Mix C'est ce qui sui prouul juriu' i'μidence par tesmenaces notoire qu'il proseratent hautemen contre inus ceu qui partaient de concorde, comme aussi parcia dctobhissan 'u'iis montiarent en Dotre cov d Pariemen et devant te pesvo de Paris, tro lant inutes les voles de la justice et entravant aulant γ'il lisit eneu lethtablissemen de lataix laquelle nous avonc pendant obte

187쪽

minosi Et tunc predicti filius et avunculus cum suis familiaribus et predictis burgensibus quarta die augusti equitaverunt per urbem, et petentes loca, quibus incarcerati tenebantur, eos mox liberaverunt, inter quos et ducem de Baro, dilectum

nostrum cognatum.

Que omnia attendentes prefati criminos et cum quanta diligeneia filius et avunculus urbis policiam et regimen reso mare conabantur, ut redderetur justici gladius ociosus, et attendentes scelerum suorum profunditatem, tanquam desperati, nostra gracia et misericordia indigni, sugam mox arripuerunt et aufugerunt de villa. Ex eis tamen capti fuerunt aliqui, quibus justicia facta fuit; et eciam aliis quod erit racionis a Transactis que prediximus, ad nos, in nostra dicta villa Parisiensi, precarissimi et predilecti cognati filius et nepotes rex Sicilie, Aurelianis et de Borbonio duces, comites de Alen- conio Augi et de anquarvilia accesserunt, quorum consilio, fili eciam nostre Universitatis, fidelium consiliariorum et suruditorum nostrorum Dei gracia mediante, deinceps sic regemus regnum nostrum, quod mediante bona justicia, manere poterit in transquilitate et pulcritudine pacis. Et quia scriptis redigi vel ore reserri posset aliquid in contra rium rerum redictarum, quas reputamus veraces, vobis senescallo Engolesime mandamus, et precipimus cunctis eciam ossiciariis, judicibus et subditis dicte senescancte, rogamus et requirimus amicos,

nobis quoque benivolos, quod dictis salsis litteris vel relacionibus non adhibeant aliquam credulitatem ; et si contigerit

aliquem dictorum criminosorum vestram senescanciam petere, dominia, iurisdictiones nostrorum consederatorum, vel si reperietis in dictis urisdictionibus aliquem vel aliquos malesare rum residere, ipsos apprehendere aut apprehendi faciatis,Dj9jljred by Corale

188쪽

Cependant leo ditie , considirant ave que sol et quelle vigue. notre fili et notre oncte entreprenatent de rἔtabli I'ordis et la tranquilliti dans la ville, et de rendre . la justice tro long-temps inactive son latve vengeur, ongeant a si h l'hnormita de leum attentata sentirent γ'ilsiataient indigne de notre clemence et de noti epitio, des Frhrent de leur pardon, et s'ensuirent aussito decla ville. On e pri cependant quelque uns, et omen sit justice. justice serasaite aussi des autres commerit convient. Apris quoi nos tias cher et bien aimis musiris, fit et nevelix, te mi de Sicile te dues d'Oridans et de Bourbon, les comtes d'Ale son, d'Eu et de Tancamille soni venus nous trouver datis notredite ville de Paris, et desomais aidyde leur conseiis et de ceu de notresilieci'Universita, de nos sidἡles conseillers et suieta nous smrons, aure 'appui de la grace divine, gouuerner notre roraum de tellesorte que morennant une bonne justice, it puisse onterues charines de la Mix et de la tranquillies. Et commeri murrat arviverriu'onrbpandit des crit o des ruit qui sera ient contraires auxilites

juridictions arrete les ou salte les arreter commerii attres infames, homicides, rebelles hiotre autorita, crimineis de iis majestyen versim seigneu naturet, et enuorα-le nous, asin que nous te punissioris selon te cdε rites, et que leur exemple serve de Ilion aux aut res.

189쪽

tanquam pessimos proclitores, homicidas, rebelles contra nos et noxios crimini Iese majestatis contra suum dominum naturalem, eosque nobis mittatis, ut ulcionem qua lance cum ossensione pensemus, ut ceteris possint cedere in exemplum; litteras eciam nostras sollempniter voce preconia cum clangore

tubarum publicari iaciatis cunctis locis, in quibus consuetum est mandata regia proclamare, earum quoque copiam, ad originale actam affigi in valvis ecclesiarum, ad finem ne quis possit ignoranciam pretendere, nec occasionem habeat credendi contrarium cin hiisque non sit desectus, in tantum quod om-ciarii judices et subditi nostri timent incurrere perpetuo indignacionem nostram, ceteri quoque nobis benivoli assectant nobis placere. In cujus rei testimonium presentibus litteris sigillum

nostrum duximus apponendum. Malum Parisius, die decima octava septembris, anno Domini millesimo quadringentesimo decimo tercio, regni nostri tricesimo quarto.

CAPITULUM XXXIX.

Sequntur regis liuere concesse ad meomment laetonem bone fame ac noeenete

consanguineorum suorum.

Egregium animi regii ab odio et persequcione consangui neorum suorum ad graciam deflexum fideles regnicole meritis laudibus attollentes juste dicebant et civilium principes sedicionum dampnatos, qui in prefatos dominos linguas virosas laxantes hucusque detestandis criminibus eorum reclaram famam non erubuerant denigrare, ignavi, pusillanimes atque vecordes homines, quibus nulla virtus, fiducia nec mentis vigor inerat ac astucia pessima usi sunt, ut sincere dominorum insidiarentur fidei, donec experimento didicerunt quod Dequen-Dj9jljgeo b Corale

190쪽

mRONIQUE DE CIMMES VI. - LIV. XXXIV. 483

Faites avisi publier solanuellement nos laures par te hisaut . son de trompe, dans in des lieucolici est d' age de proclamercles ordon- nances rorales salte en assicher de copio consormes h l'original, in te portes des inlises, asin que nes,'en puisse piatendre caused'ignorance, ni mi occasio de croire te contraire et que celawit rigoure ement exsicut6, en tant que nos ossiciers, juges et frietis reaignent d'etimuriri jamais notis colhre, et que inus nos adhhrenistiennenta nous latre. En sol de quoi nous avo Tait appose notre scea au prἡsentes laures. Donnes Paris, te dix-huitihme jour de septembre, an dii Migneu mi quatre cent tretis, et de notre rhgne te irent qua

Suivent les letues duiso areordem murua justifieation et laisehabilitationdes princesta sang.

Tous te bons Fran is applaudirent vivement . l'heureu chan- gement qui avait dέtermindue mi h laire te sacrifice de moengeanee contre se in insista leur rendis se bonne gracras iis appro visent galemento condamnation des ches de a rivolte, qui avalent repandu partout te veni de leur calomnies contre letalis seigneum et n'avalentias craint de ternir leur iaputation par les plus notres accusations. En esset ces mi rabies, gens Iaches et sans coeur, qui n'avalent ni veris, ni sol, ni courage, avalent eu remur auxilias viis artifices mur salae suspecter Ia fidἡlita des princes mais iis apprirent enfina leurs Oens que inment les mhchanta tombent dans leura

SEARCH

MENU NAVIGATION