Chronique du religieux de Saint-Denys, contenant le règne de Charles VI, de 1380 à 1422

발행: 1839년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

- CHRONICORUM AROL SEXTI LIB. XXXIV.

ter sui artis ex ruinam struit, et in eumdem, que in alterum fecerat venena, retorquet. Nam mendosis assercionibus suis regnum tamdiu sediciosum reddidisse, ut ubique nobiles et ignobiles in ejus viscera arma verterent furiosa, et in necem genitoris, Datris, consanguinei et compatriote quisque viribus aspiraret, rex impacientissime serens, de consilio suorum illustrium eos non modo noxios criminis es majestatis reputavit, sed innocenciam consanguineorum suorum ubique manifestare decrevit per suas litteras, que sequuntur :αKarolus, Dei gracia Francorum rex, universis Presentes litteras inspecturis Salutem. Cum nuper occasione et sub umbra divisionum, uerrarum

et discordiarum in regno vigencium inter quosdam sanguinis et generis nostri, multa nobis dampnabiliter, mendaciose ac se liciose relata suerint atque data intelligi, cum in consilio nostro et villa nostra Parisiensi deessent, qui consultando animum haberent liberum, qui nos ossent suteliter consulere et dirigere in agendis nam nonnulli parciales erant et inordinate assectati, alii timebant timore qui cadere potest in

virtuosas personas et constantes, cum plures viderent pro

veritate dicenda ab ossiciis suis privatos, quosdam clam Pr latos, nobiles et alios de nostro consilio ac ville Parisiensis violenter et torcionari capi, depredari, ad redempcionem cogi et cunctis mobilibus spoliari, unde multi nobis benivoli se reddiderunt fugitivi et absentes iterum multe littere patentes dampnabiliter procurate et indebite obtente homine nostro lacte fuerint, et magno sigillo nostro sigillate, transmisseque per regnum et extra variis regionibus et precipue domino nostro Pape, regibus christianis, sacro collegio Rome ac aliis magnis principibus et dominis, continentes quod plane ac luce clarius

192쪽

nobles et laieuples inurner leur armes sacri ldges contre te sein dela patrie arm te Is contre e phre, e stare coniverae Phre, Iesparent et les concitorens les uias contre les aiatres, ne se borna mini. les dbelarer crimineis de ths majesia, d 'api A l'avis de son conseit,mais it oulut aussi proclamer en in clieuxa'innocence de se parenis par te lettres patentes qui inivent i Charies, parua grace de Dieu, imi de Frances . tous ceux qui tespresentes lettres verroni, salui.

Considorant que aguhre, ara' casion et inus Ie rhtote des divisions guerres et discordes qui regnatent dans te roraum entre quelque princes de noti e san et de Dotre simille, o nous a damnablement calomnieusemen et sέditie ement rapporta et donii .entei re plusteum choses, auxquelles it no ratai d'autant plus faciled' outer sol, qu'it,' avait ni dans noue consei ni dans notre ille de Paris personiae qui int 'esprit asse libre mur nous donne deiidhles avis et nous diriger en e que nou avions . si ire, es una hiant aveuglos . l'exias par 'esprit de parti, les autres paralyses paria cratnte qui eut atteindre quelqueseis les gens vertueux et semes, parce'u'iis oratent qu'en disantua veri id onci'exposait hietare sesemplois, qu'un gran nombre de prhiala, de seigneum et auires denotre conscii et de la villa de Paris italent violeminent et impitor blement arretis, pillis, mis hianson, dipouilles de inus eura biens, re qui a dὁtermin plusteum de nos partisans . prendrecla fuit et .

193쪽

86 CHRONICORUM AROLI SEXTI LIB. XXXIV.

ad nostram venerat noticiam, et quod eramus debite et sum- cienter informati tam per quasdam litteras, non diu est, repertas, nobis ac consiliariis nostris oblatas, quam per opera, que exacto tempore videramus, et de die in diem fide oculata videmus, quamvis nuper id satis suspectum diuque coopertum, palliatum et dissimulatum extitisset, quod Iohannes Biturie, avunculus noster, arolus Aurelianis fratresque sui, nepotes nostri, Iohannes de Borbonio, Iohannes de Alenconio, Grolus Dalebret, cognati nostri, Bernarius de Armeniaco, adiutores, consolatores, adherentes, consederati et complices eorum, Pe simo, iniquo perverso et dampnabili proposito moti et inducti, conati suerant et conantur nos de statu nostro et auctoritate regali deponere et destituere, nos quoque pro PosSe uora struere et nostram sobolem, quod Deus non aetatur Dei in Francia recreare novum regem, quod abhominabile est dictu pariter et auditu, relacione indignum, et quod mentibus nostrorum fidelium subditorum fixum non credimus, et quod in predictis et aliis sibi nequiter et infideliter impositis, in nos et nostram regiam majestatem magna et enormia delicta, crimina et maleficia, tam lese majestatis quam alia commiserant;

insuper plures libelli diffamatorii facti et traditi, quibusdam valvis ecclesiarum affixi fuerant, et locis publicis publicati ingravem oneracionem et dedecus nobis sanguine et genere comjunctorum, ut pote precarissimi avunculi nostri ducis Biturie, carissimorum filii, nepotum et cognatorum nostrorum, ducum de Aurelianis et de Borbonio, comitum Virtutum, de leno nio, de Armeniaco aes iam domini Dalebret, conestabularii Francie, relatorum quoque baronum, nobilium et plurium aliorum sibi benivolorum, nec non persone nostre et dominii

194쪽

CHRONIQUE DE CHARLES VI. - LIV. XXXIV. 87

Sumamment inform6, initia cortaines Ietues troinfesta guismet remis a nous et . nos conseillers, soli pardes acies doni nous avions

εω dmoin piaesdemment, et doni nou sommes cliaque jour en ret/moin oculaire, quelque sol D'on ait 'ailleur apporto depulsiongclemps . acher his vri r . pallier . dissimule Ieriait, queaean de Berri, notre oncte, Charies d'OHεatis et ses sesres, nos neve , dean de Bourbon, Iean 'Alenson, Charies d'Albret, nos mustiis, Bernata 'Armagnae et eum aides, auteum, adhεrenis, Ilih et complices, mus et musias paron tres hchant, inique, pervers et damnable propos, avalent cherchi et cherchatent encores nous demser et dεpouille de noue diat et autorii rorate, . nous d/truire,autant qu'il ἡtait en eux nous et nocensanis, ce'u'. Die ne platsele . Me en France u nou ea mi eliose abominablea dire et . enlendre, qu'on ne domitias apporter et qui ti' pu certa inementeniser dans l'esprit de nos sidἡles sirieta, et que par Iesdites tentatives et uires qui eurrataientishchamment et perfidement imputo , iis avalent commis contre nous et noue royale majest de grand et enormes desiis, maldfices et crimes, tant de ths majesta que inui autre

considerant que plusteum libelles diffamatoires avalent tέ satis, exm-did et assichἡ aux portes de certaines inlises, et publiἡ en plusleurali eo publics, a grandi iudice et destionneu de plusleur princesqui nous soni uni par te sang et Ia parenta, 'est4-dire de Dotre oncte hien aimide duc de Berri, de nos ista chera fils, neveux et cousins, Ies dum d'Oritans et de Bourbon, te comtes de Vertus, 'Alenson etd'Armagnac, commesa si de messire d'Albret, connὐtable de France, des prelata, baron et seigneum et de heaucoupra'autres personnages de leur parti, ainsi'u'au diriment de notre personne et de Dotre mu- voir, par tesques libelles comme par tradites lettres, nous exposioris nosilit oracle, neveo et cousinc la vengeance de inus, in qu'iis su sent arretes, mi h mori, priv& de leurs terres, domaines et biens, Molarant qu'iis avalent so ait ei vera nous, corps et biens, exagdrantleur toris murclesialoigner clavantage''aupias de nous, et fouieverplus promptemen te penple contre ux, ous prὐtex te de certaines bulles acco de depuis plus de quarante an contre les Compagnies,

195쪽

hamus universis predictos avunculum, nepotes et cognatos, ut caperentur, destruerentur, terris, dominiis et bonis omnibus privarentur, eos declarando foresecisse erga nos, corpora et bona sua, predictorum aggravando injurias, ut amplius elongarentur a nobis, et cicius populus commoveretur contra eos sub colore quarumdam bullarum a quadraginta annis citra concessarum contra gentes societatum, que sine titulo, sine causa, sed auctoritate propria gentes armorum adunabant, Per modum societatis, contra nos et regnum nostrum, que quidem bulle contra avunculuni nepotes et cognatos applicari non

poterant, ut lucide patet per inspectionem illarum ob desectum sani consilii, ut dictum est, sine preambula declaracione domini nostri pape sine notabilium prelatorum deliberacione, ut casus opta bat, nec servando ordinem juris processus, adm niciones ad hoc requisitas, et sine deliberacione precedente, indebite, per inordinatum favorem, vim et violenciam lacte

fuerunt et declarate quedam excommunicacionis sentencie contra predictos nostri generis, subditos, ossiciales suos, sibi adherentes et benivolos per quas contra veritatem, per totum regnum nostrum excommunicati publicati fuerunt, ulterius tanquam proditores et malefactores ad hannum suerunt evocati, aede sacto de regno nostro banniti, tanquam exules proscripti, statu suo, honoribus, beneficiis et officiis privati, unde multi seminati sunt et publicati errores, inhumane et inique peracte

crudelitates in quosdam, captos et necatos occasione predictorum , animarum suarum Salutem contemnentes ac Pietatem naturalem, quam increduli nec modo diversarum sectarum viri,

ymo et alique bestie mute habuissent et habere deberent una ad alteram, subtrahendo ipsis captis et exequcioni datis non modo hona spiritualia, ut consessio, et oraciones, et elemosine adlDj9jljred by Corale

196쪽

CHRONIQUE DE CHARLES M. - LIV. XXXIV. 89

qui sanctitre ni motis, et de leur propre autoriis rassem, latent des gens 'armes contre nous et notre roraume tesquelles ullo nepouvalent eire appliqufes contre nos oncte, neveux et musitas, ninsiqu'il appret clatrement de l'examen d'icelles considirant que vii ledAaut de bous conseiis, alias qu'il a tydit, certaines sentences 'excommunication ontrat dresiae et publiἡes indliment, ave une partialitesiavoltante, par orce et par violence, contre letalis princes denotre sam ille leuis Hela, ossiciem, adlidrent et partisans, satis diei arationi liminatre de notre seigneu te pape sanci'avis des nota hie prolata, ainst que te casH'exigeait, san forme de procri Dirhgle de justice, sanctes admonition requises et satis aucune ddlib/ratio prealabie, et que paries sentences iis otii th contrairementa lav/rita, d&lares excommuniis dans inui te roraume, et en outrescit6sa comparalire comme traitres et malia iteum, hannis de sat de notre Iaume, exiles et proscriis, et comme inis, priv/s de leuessitat, deleum honneum, b/nhsices et ossice, ce qui a donia Ite . a propagationi'une laute d'erreurs, et ait commetire d'injustes et horribies cruautas contre plusi eurs 'entre ux, qui onciti arretes et /gorgri cetis occasion, ave uti rassinement de barbarie qu'on ne trouvera it Pas, qu'on ne devmitias trouver, non seulement chercle ins hie et lesidestiques, mais encore chea Iesietes brutes; car, a mἡpris dusalut de leum ames, o a priv&les prisonnier et ceu D'on metinit mort de tout semur spirituet, 'esb. dire de la consession de aprihre, dea'aumone n/cessatre mur leur subsistance oma id juriu'aresus erra leuam cadavres la iapultur e terre profane, et on es exposes en patur aux hiens, aux hetes Eroces et aux isean de Prote, e qui est dur et inhumain, et doliratre oput damnabie, inique, mel et harbare surtou dans uti roraum tria histieri,

tria pim et catholique, comme est et doliratre te noti e lesquelles chos 4 dites ontrioutes eu lieu hes'instigation et par sinite des obsessioris, violences importunitas et entremis de uelques Editieux, Perturbat eum de lataicet malintentionia/cenversi diis oncte, iis, nevem et co ins, qui on siit usage de morens injustes et clande titis, de Lux rapporis, de machination et d' inuigues condamnabies,

197쪽

90 CHRONICORUM KAROLI SEXTI LIB. XXXIV.

sustentacionem corporum, sed et corporibiis eorum denegata est sepultura eciam terra prophana, et exposita suerunt canibusseris et avibus devoranda quod quidem durum, inhumanum, dampnabile, iniquum, crudele et irracionabile debet reputari, et precipue in regno christianissimo, piissimo et catholico, ut nostrum est et debet esse; que quidem omnia et singula supradicta ad instigacionem, impressionem, violenciam, importunitatem et promocionem quorumdam sediciosorum perturba itorum pacis, malivolorum predictorum nostrorum avunculi, filii nepotum et cognatorum acta suerunt irracionabiliter contra veritatem, clandestine, per machinaciones et fictiones dampnabiles, ut cicius suum pessimum et iniquum Prosequerentur intentum, prout postmodum suimus et sumus plane et certitudinaliter informati idcirco, quia nolumus nec valemus racionabiliter, quod predicta crimina et improperia, non vera, sed facta et procurata, ut dictum est, remaneant ad gravem oneracionem et dedecus consanguineorum nostrorum et aliorum supradictorum, ut qui semper optavimus et optamus ut veritas rerum ad lucem veniat, ac clam reparari quidquid per errorem, inadvertenciam vel alia indebit sactum esset per nos, in gravem Oneracionem et dedecus alterius et maxime illorum qui sunt de sanguine nostro et genere, ut ad hoc racionabiliter tenemur, notum facimus per presentes, ut plane insormati et cerciorati sepe dictos avunculum, filium, nepotes et cognatos, nec non prelatos, barones, nobiles et alios sibi benivolos, semper bonam et fidelem intencionem erga nos habuisse, et fuisse nostros fideles parentes, vero obedientes et subditos, et tales erga nos ut debebant esse, et quidquid in contrarium

extitit publicatum, dampnabiliter sactum sui et subrepticie

impetratum, contra veritatem et racionem, ad promocionem,

198쪽

et perfides dessetns, ainst que nous en avons es de is et en sommes maintenant insoris avre pleine et entiise certitude ne oviant paset ne ouvant alsonnablement inus te que t dites accusations et altaque calomnieuses, que es reproches controuvos et supposes, commerit a tydit, demeurent acla charge et a dishonneu de nos-dit musin et auires attendu que ous avons toti our d&ir et desimias que la udrit se lasse our, et que inutis que nous auriorissat indament par erreur, inadvertance ou utrement, a grandpriudice et Ahonne. 'autrui, et furtout de ceu qui soni denotre angis de Dotre simille, sol repata comme nousa omines tenuisaisonnablement. Quoi salsons par te presentes, comme pleianement informέ et convalli , que nosdit oncte, siti, neveux et cou-

si , alias que les prelata, barons, eigneum et utres de leur parti, ont oujourceu de bonnes et fideses intentionsa notis star H qu'ilson to ourchia nos fidἡles parenta, nos oMissanis serviteum et frieta, et tris qu'iis devalent eis enuera nous, et que inutie qui a dia publiε llancontre a lia extorqu6 par de morens condamnatiles et d'une mansere subreptice, contrairement k la visita et Plataison, parci'em tremise les obsessions instigations importunitas et violences dequesque seditieux, perturbateum de latai et malintentionials mur

199쪽

92 CHRONICORUM AROLI SEXTI LIB. XXXIV.

impressionem, instiguacionem , importunitatem et violenciam quorumdam sediciosorum, et perturbatorum pacis, et sibi malivolorum, ut dictum est. Quapropter omnes litteras et mandata contra honorein suum et oneracionem eorum facta, publicata, tangencia res

predictas vel dependencia ex illis, declaravimus et per presentes declaranius icis sionaria nulliusque valoris facta, et subrepticie impetrata, per relacionem malivolorum suorum, et nos in hoc decepisse, nec de veritate negociorum advertisse, ob desectum sani consilii et libertatis dicendi veritatem, ut dictum est, et

quod ipsa scripta vel mandata et quascunque alias litteras, que

Onerarent honorem nostrorum avunculi, filii nepotum , cognatorum, supradictorum aliorum, et generaliter omnia que inde sequia sunt, nos existentes in nostro Partamento, tenentes

lectum justicie, associati pluribus nostri generis et sanguinis, multis eciam prelatis et viris ecclesiasticis, tam de gremio filienostre Universitatis quam aliis, nec non multis baronibus, militibus ac aliis notabilibus personis, tam de nostris consilio et

Partamento, nostra quoque bona villa Parisiensi, revocavimus et a nullavimus, et per presentes revocamus, dampnamus et a nullamus penitus. Universis nostris subditis, sub pena incuserendi indignacionem nostram, et in tantum quod timent nos ossendere, prohibemus ne contra tenorem presentis assercionis,

declaracionis, revocacionis et ordinacionis veniant , aliquid dicant vel lactant, nunc vel suturo tempore, verbo vel alias quovismodo. Et si aliqua ex antedictis mandatis nostris exhiberentur, custodirentur aut producerentur in judicio vel extra, volumus quod pro nunc vel in posterum fides adhibeatur aliqua. Ymo volumus et precipimus quod, ubicunque poterunt reperiri, deleantur et destruantur penitus, mandantes per

200쪽

CHRONIQUE DE CHARI ES VI. - LIV. XXXIV. 93

et contre leur honneur, concernant tradites choses ou utres qui end/pendent, son nulles et de nulle valeur, extorqu/es par violence,d'une manthre subreptice, et par les intrigues de leur ennemis que nous avons tharomphis cela, et i 'avonsi appa cier a fritε, vule Maut de bon conseiis et l'ahserice de liberta dans te opinions, ainsi'u'il a tydit; et que, dans undit de justice tenuis notre rivi ment, en compagni de se leur princes de notre simille et denotre sang d'uia grandiso re de pestat et d'eccldsiastiques, tantdu initi de notre sille l'Universit que 'ailleum, de beaucou de barons chevalier et auires person nages notables, init de notre consei let de notre Pariement sol de notis honne ville de Paris, nous avons uoquε et annulἡ, Evoquoias, condam nons et annulon entihrement par te pi sentes vidit scrit ou ordonnances, et les autres lettres quelconques qui chameralentu'honneu de nos oncte sis, Deveux,c sitis, et auires sutatis, et diaἡralement out e qui s'escensuivi dAendon inus Dos frieta fous mine d'enmuri notre indignatione en tant qu'il craignent de nous menser, de conti eveni h latenor de la essent assertion, Eclaration a vocation et ordon- nauce, de rien dire o seire . Peticontre, pessentemen oth I'avenir, de parole ou utrement. Et si quelque uiae de nos ordoianances ci-dessus mentionnges liaient exhibhes, garddes o produites en j lice ou hora justice, nous oulon qu'on''Lajoute auculae sol ni malim tenati ni parci inite ovoulon meme et ordonnon que, partout oul'on murra es trouver, on te dέtruis et anfantisse, mandant partes prosentes . nos fidἡles conseillers, aux gens de noti e Pariement knotre privo de Paris, a tous nos baillis, pesvois ian/chau et auires justiclers, alias qu' leur lieuleuanta de stire publieres pessente assertion, d/claration. vocation et ordonnance, a soli de trompeiua utrement avec inute la solennityusitae murae publications impo tantes, dans leur auditoire et avum lieuco il est ' age de si ire les proclamations dans te limites de eum juridictions respectives, asin que personne,'en puisse pestenti causeta' ignorance Votitoris . as

SEARCH

MENU NAVIGATION