장음표시 사용
151쪽
uia splendidε instructa versabatur, epulabatur quotidie: at postea inter eorporis cruciatus & linguae praesertim scribitur immoratus; ut enim Gregorius ait , ea ... Aia dicat calpam, sed & Toletana Synodus hoc vitium serpere inter mensas aduertit,
qaia solent crabro mensis otios abuta inrevoni. Cone. Tol. Non ea tamen Sacris Conciliis mens est, ut Epistopos a conuiuiis interdictos ς γ.c pro velint , cum vel hospitalitatis causa, vel 1d concordiam &charitatem fouendam conuiuamur: dummodo tamen ab ipsis confabulationes exulent, de pari mensura qua dapibus corporis vires reereantur, sacris litteris lectis reficiatur etiam animus , & temperantia religiose seruetur: II ac plane ratione ad Sanctum Gregorium scribens Salonensis Antistes de frequentibus conuiuiis quibus fuerat expostulatus,
se purgauit.Cona rara, qua ex inteπιι one impendenda cbaritatis fiant,νecte υών ra-D Gregi. x ternitas in suis litteris laudat; sed tameae sciendum est, quia tane ex charirare υeνaciter prodeant, eam in eis nulιa amentiam Uira mordetur, naus3 ex irrisione reprovisti i enditur, nee ιο eis isanes seculanum negotiorum fabula, sed υerba s.cνa lectisxisaadιuntari non eum plas quam necesse est, seraitur cνrpori , sed sola elas infirmitas re- ω, sicitur , υι ad inum exercenda υDtutis habeatur. Dpoisgoti in Huiusmodi etiam honesta lolatia non raro in Episeopali palatio Diuus Augustivit. F.Aug. nus frequentabat, ad mensae conspectum palmari charactere exaratum hoc distychon in pariete apponens. Eoisiquis amat dictis absenιum rodrae viιam , Hanc mensam indignam nouerit esse sibi.
Quia autem semel in obtrecta torium sermonem Episcopi eonuiuae incurrerunt, generosε eos alloquens Augustinus , vel, ait, sermo iste defietat, vel deleantur hic carmina, vel celer ipse discedam. Quae autem de moderato epularum apparatu superitis statui, probata adeo fue- te ipsi Platoni, frequenti conuiuio familiares suos excipienti, ut Timotheus dixerit , Bene cum dis fore, quor Plato excepisset cffusi aio. sis , in .i . Hoc forte ipse a Socrate tuo olim praeceptore didicerat, qui eum aliquando, ut boerata. e Laertio habetur, de nimia frugalitate,qua conuiuas aliquos exceperat,arguere- Ctur, sepienter illud respondisse, fertur ἔ si boni sunt aruanimite erent, si maιι, non est carandum. Quam autem sobria fuere conuiuia, quibus adolescentis Ecclesiae lectatores mutitabant, Philo, Clemens Alexandrinu , Minutius 'lix, Baronio referente, significant: qua occasione de conuiuijs illis publicis agit Baronius, quae coram Episcopis etiam aurea illa aetate instruebantur, de vel connubialia , vel Agape natalitia vocabantur. Epaminon. Commendatissimus omnibus hac in re Epaminondas Dux Thebanorum clatissimus sit; cum enim hie ab amico ad epulum inuitatus accessisset, magnificum erufusumque prospiciens mensae apparatum, indignatus abscessit, illud pronuncians,
uo ιe opinabar ret diuixae operam dare, non de costameιιa cogitare. quam autem
bene haec Antistiti accommodarentur, qui eodem apparatus luxu laboraret.
Sanctissimo Antistite digna suit illa correptio,quam Diuus Carolus Borrometus et loquens simul & silens Senensem ArchiepIscopum castigauit: hie enim hospitio
lil. . e.p. eum excipiens, non dignitatis Sanctitatem, sed nobilitatis iubar obseruans, regio L luxu lasciuientem mensam instituit, di nobiles aliquot viros ei famulaturos addixit; vultu tristi & acerbo excepit haec Carolus, omniumque epularum parcissimus feth omnes amouit, tanquam sibi ingratas, & molestas: eum autem post secundam mensam recenti rursus pompa tragemata & bellaria vidit apponi , festinanter assurgens, ne uno quidem obtutu dignatus ea fuit, ut animum penitus ab eis alienum ostenderet λ cum autem praeualidus imber irruisset,& pluuius adhuc aer esset,
noluit ibi amplius immorari, licet validissimis precibus eum Arehiepiscopus ab itinere reuoearet, quin eidem de longiori hospitio deprecanti respondit ι iniuri sus pauperibus essem, si diutius hic immorarer; sumptus enim illi, quos tam magnificus apparatus ad me detinendum absumeret,debentur pauperibus,quos ut genitor enutrire debet Antistes,ea illis impertiens, quae suae neeessitati lupersunt: his dictis sine mora designatum iter arripuit. Alias cum Prouincialis Episcopus eum hospitem tecto reciperet, ut musicὐ
152쪽
Caput Trigesimumsecundum. I s I
quaedam instrumenta perita manu tangi percepit, grauiter eum redarguens, effa-Α tum illud Apostoli ore dignissimum pronunciauit. 2Macamqae Φιροι uosa sensibo μοι, sant ab Episcopis fetienda. Vetum quidem est, quod in prophanis Principibus & Dynastis hospitio excipiendis, commendanda videtur opulentia quaedam & pompa,quae eorum dignI- Nouicie3
tati respondeat: Presecto Diuus Laurentius Dublinensis in Hibernia Episcopus,
magnifieo apparatu suos hospitea detinebat, suaeq; gulae voluptatem ad eorum a Dpectum immolabat; varias enim delibare appositas dapes videbatur, cum re vera illas abstemius non attingeret. Eadem plane ratione admirandae vir famae Ambrosius, licet repetitis ieiunijs vi- ., res corporis labefactaret, adhuc tamen non rarct cum Praefectis & Consulibus Urbis dias pili. conuiuabatur splendida regalique mensa instructa, ut Diuo Martino Uincentius Bar. n.367
Galliarum Praesectus memorauit, saniae simul & politic8 hoe Ambrosius peragebat , ut scilicet exiguo epularum dispendio, Prineipum illorum animos fidei Christianae latitandae & amplificandae perutiles lucraretur. B Ad septimam iam describendam ei reumstantiam accedo, quae bifariam diuiditur, hoc est in precibus Deo tum ad initium , tum ad mensae finem habendis, & in sacra lectione , ut superius si gaifieauimus; quod de precibus dixi, non Praestilibus tantum,sed Lythurgis omnibus commendatissimum ea Synodus habuit,quam Diuus Martinus Pontifex celebrauit, & inter sacros Canones habes: praeterquam quod a primo usque fidei nascetis exordio Christus idem suo nos exemplo ad hoc
exeitauit; de eo enim habetur quod extremum cum Apostolis conuiuans, eis atis e. non Ileetocalιs gratias agent , benedixit: vetustissimis autem e Christianae fidei asse elis, do . q. visu
quibus sub specie Essenorum loquitur Philo Hebraeus, & Christianos suisse Urbis
Alexandrinae simul cum Episcopo conuiuentes, docet Diuus Hyeronimus, religiosissimos hae in re fuisse. Sic Philo memorat. Sacerdos cibum anteuertit ne aefas est gustare quenquam, nisiprius Deo celabretur oratior post sinem quo ae ρνεσουν, vota repetant; nam ct cum inci iunt, ct cum de uat, qaasidatorem victas Deam cla.dibus canunt. sed ipsemet Diuus Hyeronimus hoc idem edocuit, nec cibi δε- D. II; ibis mantur, nisi oratione praemissat nec recedatur . measa , nisi referataν creatori ep .
Necesse prosectis est , ut homines inter & animantes discrimen aliquod in comestione intercedat I cum enim hi caeca quadam mentis prurigine ad cibos accurrant , & fortuito gressia ad eos seranturi nos E contra eos e cliuinae benificentiae ma nu colligamus nostro commodo impertitos, utique deeet, ut Deum benefactorem ore simul & animo invocemus: huic sane nostri grati animi monumento ,mutua quadam lege gratus adeo Deus ipse est, ut teste Diuo Ioanne Chrysostomo, ad suam munificentiam amplificandam hoc etiam titulo obstringatur: Messa ab DChris. oratione semens initium, o in oratione desinena, nanquam desiciet ; sed faria Iaν ''ri.s omnia nobis a seret bona. Plutareti in
Primitias ab ipsisEthnicis suisse mendacibus Diis consteratas Plutarchus refert Pψεις mn, ut mihi fidem fecere plerique, qui Constantinopolim usque & Hyero D limam peregrinati fuere , Turcis ipsis in more hoe positum est: quodnam igitur .el in Christiano viro, vel in Hyerarcha probrum esset, si fida viris superstitione imbuiis superari hac in re paterentur
Clerieum,qui ante mensam Dei opem preee aliqua non inuocaret, leuiter peceaturum docet Nauarrust grauis noxa in Episcopo esset, quae simul hominibus& Deo esset iniuriosa, praesertim si ex habita consuetudine hoe idem omitteret. in Nee illude Diuo Chrysostomo &Theodoreto silentio praetereundum , quod duri. Ω'g' praesentissimum amuletum ad veneficia & pharmaceu ses dissoluendas est,tum ante, tum post mensam Deo preces litare & salutari erueis signo dapes munire: -- dicamentum in prompια est, Raam crucis illia imprime, o proti us immandιιia om-αu abscesu . Chuc in p. Ad secundam autem circumstantiam, quae versatur in hoc, ut sacra aliqua le- s.ctio inter comedendum habeatur, tum Coacilia, tum Canones hortantur, tum a j TRI' Pars Secanda. V Diuo
153쪽
E , . uia Diuo Augustino exeiramur, Nustam fauces sumast cibum , sed est aures ρενι0Dουι remia M. Dei υerbum: quin iuxta Patrum Toletani Concilii Tertij sententiam, magna duo A. ό -' commoda nobis ex ea derivantur . Per hae eoιm cst amma ad cantur ad bonam ,
ouisaia. orabula non neces νι prohibentur, hoc autem in more ab omnibus suae aetatis E s. piscopis politum fuisse testatur Diuus Fulgentius & Diuus Gregorius Turonensis; ε quina unoquoque Christianorum hoc idem faciendum Diuus Augustinus assit
in vir. s dat mat. Pius Secundus dum mensae accumberet, cum viris omaigena litteraturas, Aut si . cons icuis sermonem laetus agebat, & Carolus Magnus ingeniosam aliquam que- 16 sdi i p. stionem inter dapes agitari iubebat, vel aliquid tu ine veterum historiis, tu me Greg TM. Diui Augustini operibus legi. Quid pluribus immoror e Atticus, quem tanta sibi pii .: p a familiaritate obstrictum Tullius habebat, hoc in more habebat, ut de eo seribens
Secundum. Cornelius Nepos dixerit, nee unquam sine lemstne aliqua apud eum cauatum G, υρ.i , Cuti. ustu minas aui o,quam Ueatre conuiua delam rentur. Quapropter nullum ex Epita u. copis fore mihi suadeo, qui tum populos hac utilitate, tum se ipsos hac voluptate defraudet
Postrema iam perpendenda nobis cireumstantia est, qui de in vini usu mode. Bratione admonemuri eo autem magis huic adhaerere Antistites debent, quo elux defectus turpior in eis & deformior esset, adeo Vt non in hac explicanda longius immorarer,optim8 conscius, quantum ab huiusmodi labe immunes facti homines sint, nisi ad omnes populos haec a me scribenda spectarent, & nisi de ea tanquam in Hyerophantis potissima nos caelitus instructus admonuisset Apostolus: eligatis Episcopum, ait ille non υinolentam, ut ostenderet,quam in vini potu sobrius Epi R., i. ill copus esse debeat: haec certe Apostoli verba Diuus Hyeronimus expendens, ut Io-i p. uiniani profliget errores, ait , sic bibat E sopus , ut an biberiι ignoreιur . Monachorum sua aetate excellentium sobrietatem commendans Diuus Chrysostomus hae loquendi forma usus est, abstemij a vino, aquae tantum indulgebant, ut ebrietatem effugerent, quam iure vocaveris scyllam vorti iam , multiplicem Hydram, omniumque fere vitiorum parentem, quae temperantiae usu radicitus sό- ζ'. e tinguuntur. Nam quemadmodum uertia cyb ἐν a apud Poeras, sic ebrieras multis
Milth. '' capιιιbus armat ν. Ηιxcenimfornicatio, hinc ira, hinc moiluies, hinc turpes amores stri suturi haec ille.
His igitur scedis Erebi agminibus, vini temperantia se Christi miles obarmans, fortis obsistit, ebrietateque ductrice , velut eorum Amarone profligata, facili pugna delentur, & dum mater eripitur, soboles, quae latet, extinguitur: nam cum matrem Uitioνum omnium debilιtent est eneraest, adeo υι turbare nonpossit, relι qua quoque υitta , matre hac, o capite obreuncaro, is eu sepulta μαι.
ci Ai4. Sed duo potissimum vini intemperantia praefert incommoda, quibus Episeopi,i.rid. e. a. praesertim insulae maculantur: alterum est, quod ex ea mens ad caelestia cogitanda retunditur, & ad saera peragenda hebetatur; quapropter Clemens Alexandrinus docuit, Conuenit diuinis cogitationibus Dino minimὸ grauari. Nullius ergo admirationi esse debeat . si legem Dei digito scriptam evulgare Exo. 3I, 8. tunc Moyses populo noluerit, cam suis mandacare se bibere,96rrexeνuns ιudere, nee enim ad caeIestia monita attingenda erat idoneus, qui sobrietatis fines tam li-Deentiosus euaserat: Quo spectae is mνtas, fregit rabatis Musis, indignum iudicans , ut ebrio popula lex daretur Mesde Iudaeis Ambrosius. Quibus verbis tantus fidei Magister significare videtur, non alio ε fonte tot lu-dE Eu,. ει daeoruin flagitia ipsamq; Idolorum in aureo vitulo adorando superstitionem, quam Mun. e. o. ex ebrietate defluxisse; eius autem opinioni Septuaginta Interpretes adhaerere videntur, quae enim nos in nostra vulgata legimus de Moyse,cum E monte desiliens, festasque exultantis populi voces obaudiens ait, Vocem casentium ego audio, legum
EGI. r. lur ab ipsis, Vecem praecinearium υinam ego aadio, quae omnia diuinae sententiae ae- commodantur , Vinam ct mulieres apsaιarefaciunt.
Ephes.s., a Incommodum aliud, quod ex immodico vini haustu derivatur, est faeilitas ad luxuriem; qua de causa monuit Apostolus, Nolite inebriari υias, in quo est Iaxs cis, si rubria, quae Patre Synodi Turonensis expendentes ea de re sic statuerunt Ontem emin
154쪽
Caput Trigesimum secundum. Is 3
venerem & Baechum duos esse socios Doemonas , qui iunctis viribus ad om- A nium caedem virtutum insurgunt , sapientissime Tertullianus docuit: praetens semper luxuria vino est, & cum reciproca utriusque commoda sint, nunquam ista ab eo di scedit ; Veneri or Libero conuem ιr duo ista damonia conspirata, ct con ratε in ter se sent, ebrieratis er libidinis. Ut fornicationis labes, in quam tam valido Apostolus intonat, longissimE euitemus , aptissimam rationem inuestigans Origenes ait, nullum sibi aptiorem mO- dum esse, quam si ab iis omnibus, quibus illa fouet ut, nostrum animum subducamus, & a vino potissimum, quo sopitae lasciuiae ignis accenditur , furit autem
fornicationem abandantias , qui accendentes , ct excιtantes, escas in quansum valet, euitat, υι υino, si fieri potest, non Utatur .
Hine eos alloquens Diuus Prosper, qui, ut suis voIuptatibus effra natiores indulgeant, ingenitam corporis habitudinem obtendunt, quam longe aberratis, ait, luxuriem facit, or nutrit vini perceptio nimia , non naturae de se autem candidE Diuus Hyeronimus fidem iacit , eo magis libidinis aestus,quibus vexabatur, elan-Bgui sse, quo magis a vino eiusque potu discederet , quoties autem sibi in eius potumorem gereret, validiores de calidiores erupisse. Quam egregie hoc idem Sacrarum litterarum magisterio doeemur; Noe enim licet e totius orbis cataclysmo, incolumis emersisset,lenui vini copia horaris ebrietatis voluptate submersus, eas corporis partes indecore detexit, quas ne quidem sexcenti anni sobrietate ob velatas denudarunt. Loth autem, quem lutulentissimae Sodomorum sordes ne leuiter macularunt, vini robore stdissimὰ luxuries impurauit: sed accipe Diuum Ambrosium . Noe ad tinius hara ebrietatem nudat femora' sua, qua sexcentos annos sobrietate contexerat. Loth per remulentiam, nsiens ibidini miscet incestum, or quem Sodoma non vicit,uina Vicerant. Hine quis non agnoscat diuina lege, tum a vino, tum a quocumque potu, quo mens nube aliqua offunderetur, supremum in veteri lege Hyerarcham tu iste a m tum, eo potitumum tempore, quo sacris faciendis vacaturus esset ρ Vinum orComne quod inebrrare potest, tum codex Hebraeus , tum Diuus Hyeronimus Iegunt, er omnem Siceram , idem enim Omnino est , non biberitis ta ct εἰ, tui, quando intratis in taberna calam testimoni, , ne mersamini , ratio autem de hoc est; υι habeatis scientiam discernendi inter sanctam ct prophanum, inter pellulam ct mundum.
Habes hic, quam merito tam acerbe Nadab fle Abiu Λaronis filios Deus ipso vltriet Si fulminea manu percusserit, eo quod pro sacro igne prophanum in Thuribulo apposuerint: negligentiae vitio crimen hoc aliqui dederunt alij timori verterunt , quo recenter inaugurati nutantes, ne errarent, errant; profecto a misericordia nimis alienum hi Deum faciunt: verosimilius alloqui tres Rabbini videntur Simeon , Moyses , Salomon, asserentes ex immodico vini potu deceptos pro sacro igne prophanum suscepisse: sententiam hanc statuta postea a Deo lex roborare videtur de ratio; ebrietate enim, qua vitiantur reliqui homines,sacri viri enorismi veluti saerilegio polluuntur: sed audi haec diserte explicantem Diuum Chrysologum. Vini odor odoremfugarat incensi, ct ebrietatιι ignis flammam prouocaratra aliaris. Vnde aia ahenati β υino, alienam portauerunι Cnem, mox dιaino igne νeferuntar extincti . Ebrietas in alio crimen est , in Sacerdote Caerilegium .
Qua de causa ipsis Trezeniorum Mystis in more erat, ut Alexander ab Alexandro refert, quod triduo antequam vaticinia ab Idolis exciperent, vini essent abstem ij; quod idem postea Ampha ratus apud Volaterranum usurpauit, ut ad erulasa oracula impertienda fierent aptiores: qui in re veri Numinis Sacerdotes Dς-mon idem eam sobrietatem docuisse videtur , qua vini potum temperemus
Nec illud absque admiratione omittendum est, quod ex Aposto Io habetur; hie enim ad Chorinthios scribens prohibet,ne cum ijs, quos ebrietas occupat, Chri .stiani viri conuiuentur : Nanc aarem scripsi vobis non commisceris is, qui frater nominatur , est fornicator, aut avaras , aut Idolis seruiens, aut ebriosas, ast rapax ictim ei modi, nee cιbum sumere, & nihilominus ipse idem Apostolus permittit, ut ab Ethnicis conuiuio excipiantur, μι quis vocat vos in fidelium, O vultis De, omne Para Secunda. V a quod
155쪽
Cone Aga. Anno s. o. e. n. 33. disto D Hier. ad Nep devit.
Laeti invita Mach. ν Timol. 3.
quod vobis an/aesar, manducate: ac si perniciosior eorum eonsuetudo sit, qui vinum redolent , ac eorum qui ad idolorum superstitionem conuertuntur. AQuam metitissimε igitur Agathense Concilium, cui Symmacho Pontifice imperante,Sanctus Caesarius Arelatensis Antistes praefuit, & quinque supra triginta Antistites adfuere, fidei consessione in Arrianos elarissimi, & Sanctorum numero adscripti ex eis aliquis,ut grauiter ij plecterentur decreuit, qui laetis initiati ebrij fui sient; hoc autem Lythurgicae disciplinae poti stimum caput esse dixerunt,eo quod ex ebrietate vitia fere omnia, nequissima veluti proles, egerminent: ante omnia Cle.
. ιν tum fuis c/Uιierit υι εν opatu ν aur triginta dierum θatio is communiose statuimus submouendum , a. ι corporali subdendam sapplicio. Nulla hie exeusatione purgare te potes , ait Diuus Hyeronimus ἔ siue enim vetus siue recens lex Dei spectetur, utrobιque vino addicti Lythurgi damnantur. Uinolentum Sacerdotem , de Apostolus damnat, & vetus lex prohibet: quapropter in Nannetensi Synodo inter decreta a Gratiano memorata, sacris viris adlcripta Blex suit, non tantum corporis valetudini perutilis, sed admodum pietati salutaris, ut scilicet terna tantum vini potione vires corporis in eomestione reficiant: thia1eνtiam vicem floculum non contingat, quae eadem Anacharsis Philosophi apud La-ettium mens fuit asserentis, primum mcntum est necessitatis ad sedandam stim :ἰs c. ndam μινυ hilaritatis , tertiam υ elutatιι ἰ quartam esνietaris est insania. Egregia tamen ea moderatio est, quam Praesulibus designat Apostolus, Nili adhae aquam bibere, sed modico vino υtere Propter stoma Oham tuam , o frequentestaas ia*mitates, ut omnino vino essent abstemij Antistites Apostolum hortati docet Tertullianus, si valetudine integra perfruantur; sollim enim morbi causa vianum adhibendum ostendit, hoe ipso abstinenιiam vini Ggnam Deo suasit, quam ex ..eu uale dissuasiti, his etiam Diuus Ambrosius docet vinum prohiberi, ne ex eius dulcedine caelestium rerum voluptas in nobis amarescat. Praeterquam quod illa eadem epistola transmissa ad Timotheum fuit, virum ab omni vel leuissima intemperantiae suspicione alienum: Da nunc Timotheum alium,fie loquentes interpellat Bernardus ι vltro enim illi ad potum concesserim balsamum , & aurum ad cibum.
Si autem Apostolos & Timotheum ipsum imitati, aliosque illustres Antistites stomachi imbecillitate, qua praeeipue studiosi viri laborantes ad vires defatigati ingenti reficiendas eo indigent, vino penitos abstinere non possumus, eo saltem
Vino quidem , loquentem audi Bernardum, viatur Episcopus, quod ei Apostolus impertitur, sed illud modico animo imprimat, quo eius potum sancte coercet Apostolus.
De Temperantia ab Episcopis seruanda, tum in domestica supellectile, tum innumero
TV M fama, tum sapientia clarissimus e Philosophis Epictetus, euius eharain
cteribus volumina gemmaseunt, cuiusque effatis velut oraculis posteritas tota suit ad sapientiam erudita , totus in eo fuit, ut nos ab ornandis p ictarum t bularum pompa domibus & splendidis amouendis abeat si cultu peripetasmatis amoueret, & tantum ad temperantiae simulachra statuenda hortaretur: illa enim oeulis tantum oblectandis interuiunt, haec autem ad erudiendos animos videntur aptissima.
Adhaesithia sapientissimus Seneea. moribus etiam magis illustrandas a nobis domus nostra edocuit, quam belluatis Babylonicis, Attalicisque texturis ι ade.
156쪽
ut qui nostras spectaturus aedes accedat, non earum luxum, sed nostros moresa ad miretur . ias domam intraueris nor potius miresur, quum supellemlem nostram
Hoe illi Philosophi sermone utebantur , quem non pia Christi Seruatoris humi inlitas , sed idolorum insolens fastus instruxerat; & nihilominus ab eo domesticet apparatu abhorrebant, quo superbia fouetur & ia liu s adole se it. Quid ergo nobis dicendum, qui piae Christi humilitati non tantum adhaererra debemus, sed ad eius imitationem populos erudire t quid pompa, quid eymelia, quid peristromata, quid famulantium turba cum Dei famulis,qui mundi regimen
ipsi paupertati posthabuit . Intolerabitis impadentia ess, υιι se exisanisu mares as, issuιον vermicalus o tumessat. Magnus rei Politicae magister totus in eo est, ut doceat ad huiusmodi vitiosast consuetudines eliminandas, in domesticas suppellectiles ingentia tributa esse im- pouenda , haec via fuit, qua per quingentos annos tam storide Spartana Respublica adoleuit; optabilius igitur esset, ut ab hoc splendido aedium cultu alieni nos B essemus , ut pote qui Christianae Religionis simplicitatem & decus auertit. Abra ham mihi inspectandus obijeitur totius fere terrarum uniuersitatis dominio a Deo decoratus, prosperrima valetudo cum innumera prole promittitur, in populorum patrem eligitur, in eum tota Dei benificentia diffunditur ; quid tamen e pro palatio tugurium coiit, cultu omni reiecto , agreste tantum tentorium ei est, quo cet-Ii inelementiam arceat, & faciente fidem Apostolo, in casulis tantum immorabatur ; ad luxum euitandum nulla ipse lege tenebatur, nec adhuc vel corporati Dei, vel Sanctorum exemplo gloriam humanam contemnere addidicerat , cum autem in tanta terrarum spatia suum imperium porrigeret, bona haec omnia quae insta caelum sunt, despicabatur, ut enim subdit Apostolus, expectabat fundamenta ώaleatem Clastaιem , cuias artifex er conditor est Deus. Caelestes ipse domus animo incolebat , & circinum imitatus, licet, ut Dei mandata expediret, orbis eireum- serentiam corpore peragraret, centro tamen semper fixus haerebat: aeternas tan-Ctum delicias anhelans, peregrinam hic vitam degenx, quae hominibus pretiosissima sunt, algae & sabulo comparabatt eius vestigia prementes reliqui Patriarchae insanas Iubstructiones sericosque apparatus oderunt: licet enim ad plurima saeculata suae possent indulgere voluptati , stoeci tamen omnia faciebant, nongentos annos ad aeternitatis aspectum nihili aestimantes i nos autem, quorum vita breui adeo li. mite definitur, ut iam prope ephi mera videatur, nos inquam , qui ad specios mundi contemnenda populos excitare tenemur, nostroque exemplo caelum tantum illis incolendum ostendere, eaducis hisce rebus haerebimus, ae si mortalitate exuta immortales essemus prosecto si frequenter nobis eogitandum occurreret, quam breui angustaque sede usque ad mundi interitum claudemur, quacumquidomuncula contenti, palatia & aulas animo excuteremus i quam belle philosophatus hac in re fuit ex Hetruscis quidam, Vis ne tibi damas omnis ampli lima vi, Petrar.ecit.
Persuasum sibi Diuus Chrysostomus habuit, longe alienum a virtutum orna D mentis animo illustrando eum esse, qui in exornandis domus suae parietibus tanta concinnitate sudabat; squalleat animus neeeta est, dum domus effulget, eoquo in expolienda mente socordior erit, quo in expingenda domo industrior; inter
aranearum telas sordebit, quae inter peripetasmata elucet. Omne e im si dium , D. Chiiso. ιη domus se a struatum impendentes, /o exterioribas diuites, interiora neptigant, is desinam cst squalearem , or aνaneis plenam animam saam despiciunt. Ille contra, qui extima hac parietum venustate contempta,ornando animo totus euigilat, De sedem statuit, ibi tanquam in aula regnaturo. Tabernaculum Christi eris ta ιι umbomiuam anima , haec Chrysosto inus. Quam veto ex ipsa pia humilitate ornetur Antistes, inferius large scri hetur. Demissiam animum inter honorum & deliciarum bona praestrae, non omnia est, magnumque virtutis pondus efflagitat : si fastum ipsimet parietes redolent, si non argento tantum,sed auro stratae dapes animi robur estoeminant, si ebeno composita icrinia gemmisque distincti& segmentata , si tabulis absolutissimis pynλ-
157쪽
sessi I. e. p. de reforma Gerso. p.I. tra. de tem
ehotheeae an uente oculo bIandiuntur animique eupiditates ti tiIIant, quΤ fieri potest , ut tot hostibus petita, totque fraudibus obsessa humilitas secura seruetur, nec Aextinguatur
An mundi contemptus quieseere in illis valeat stratis , quae aureis conopaeis obumbrantur &attalicis stragulis induuntur stilla d tamen mihi certum est, huiusmodi Iuxum in ipsismet prophanis legis antiquae viris, ne dum in recentis fidei Sacerdotibus valide reprobari: Va qui opulenti estis in Do ct considitis ιn manu SamarM , οριιmam, capita popularum, ingredientes pompaticὸ domum Israel, cte. quidarmilis in lectis ebarneis, ct lasciuitis iae stratis υestras. Depromptum e Caelo oraeulum audisti: sed suomet exemplo firmare hoc idem Chri ilus Dominus voluit, qui eum nasceretur terris simul &caelo pacem allaturus, ne tenui quidem cubiculo exeipi passus est, vel molli aliquo strato , quod hospitium exhiberet , non erat ei locus in Laersorio; stabuluin sibi pro palatio elegit, de praesepi eburnea strata posthabuit; quin hoe ipsum sapientissime Deus instituit,ut duobus ab animantibus commodatum mater i Ilud haberet. Et hoc inam a brutis animalibus mater fiamutuo accepit. Quis ex hoc non agnouerit, quod Christus noscabat in delicνι olea-Bdidi cubiculi, nec ina enitar in terra suauiter υiuentium. Perge iam superbe diues, tuoque lecto, ebore, auro, gemmis, illustri fruaris & gaudeas quam enim longe a te Deus ipse discedat, Cum Rex Regum ac ab is o pauperum stramenta hone are maluerit. Haec omnia Bernardus. ConstantinopoIitanis Infulis redimitus quidem erat Diuus Gregorius Nazian-xenus , splendidas tamen aedes respuens humili tantum se Iecho recipiebat, ut d se ipso testatur. Non magnas habitare domos, ct olendida tecta , Dalce Lait. Quod idem de Diuo Basilio Nisienus Gregorius memorat; Clemens Alexandrinus pariter gloriosius esse ait, aliorum utilitati laborare, quam magnificas sedes incolere. De Theophilo Alexandrino Hyerarcha non leuiter angebatur Diuus Isidorus, . Pelusiota,eo quod huiusmodi deliciarum amore teneretur. MDiuus Chrysostomus eos deridet,qui eburneis stratis utebantur, eo qu6d dulciorem ibi vel suauiorem carpere non valeant somnum ; quin potius frequenter eXeitentur oportet e conscientiae tumultu, quo sortὰ eruciantur ex eo, quod mollimbus & auratis cubilibus ipsi recepti, pauperes e paupertate insomnes & pene tabescentes agnoscant . Nonne tua te condemnabit conscientia , ct insurges is accusatione istius inaequalitatis Quam igitur merito Quarti Conei iij Carthaginensis Patres,ὰ quibus Diuus Augustinus fuit, moderatam hae in re uiuendi rationem Episcopis adscripsere hac lege . Dis opus υilam sepellectilem Ur mensam, ac υictum pavorem habeat; or digni rati Ga astharitatem fra, ct υita meritis quaerami quibus etiam adhaerens Tridentina Synodus ab huiusmodi luxu Mystarum mores componere coepit, ac si ine
sancitar probitatis fundamentum iaceretur . In primis ver. ita mores Hos omnes componant , υι reliqui ab eis natalitatis, modestia, continentia , ac qua nos tantope-Dee cammendat Deo, sancta humilitatis exempla petere possist . a svropter exemtio Patram nosorum in Concilio Gaνιhaginensi, non filiam labra banc a Syastdus, Ut scopi modesta δε ιιlectili, o mensa, ct frugali υictu contenti sium. υerum etiam in reιι ast uita genere, ac tota eius domo caseam , ne quid a pareat, qsod ab boc μο cto institutost alienuis, quadrue non simplicitatem, Des a elam , ct υanit/Ium ceu tem sum pras erat.
PArisiqnsi Caneellario Gersoni ea mens fuit, ut sui calami vi obtentus omnes
euerteret, quibus in splendida nostrarum domuum pompa nostram super biam enutrimus, adhoc ut aequa moderatione contenti, elim Christi Domini,tum Apostolorum, Sanctorumque Antistitum vestigia prosequamur . Pri
158쪽
Primum igitur,ut eorum Ora obstruat, qui asserunt, hae eos magnifieentia fruti Aut populorum opinionem & amorem sibi eone illent, Deoque postea facilius donent , docet, non hoc remedio morbum minui, sed augerit eum enim nostri Sacerdotis sit, populorum animos ad exercitamenta virtutum, tum exemplis, vocibus informare, & potissimum ad modestiam sobrietatemque seruandam; si magnificis &splendidis aedibus lasciuire nos viderint, quis ab obtrectationibus &scommatis in nos disseminandis eos poterit amouere Θ ad haec eonfirmanda refert, quod cum conuentus in Gallia ageretur ut de imponendo tot immoderatis sumptibus modo lex aliqua sanciretur, subiratus Princeps responderit: Incipianι Ecclesia rici, p.d quos tota pompa es in θρινbia , ct in vostibas ct is prandi s ct in omnibus; postquq ad singularia Antistitum aliquorum explicanda detrimenta deuenit:ε qui hus non famam sed contemptum , non decus, at dedecus exceperunt. His etiam Diui Betnardi suffragium eonisnet; quam enim validε hie assurgit ad Archiepiseopum Senonensem scribens, ut hanc placendi hominibus cupiditatem extinguat. Ueνtim t. Sacerdos Dei atiissmi , cui ex his placere gestis, mundeton DBemata. B Deo P cur Sacredos si Des , caν qualis populus, talis Sacerdos e nam sipiacere vis mando, quid tibiρνodest Sacerdotiam ; alibi etiam sie inuehitur. Laid iuvius DG cvo , quam incumbere sepellectili, ct sabstantiola μὰ . Quia vero nonnulli hoe se conficere aiunt,non aestu superbiae ducti, seu ut eorum moribus, cum quibus versantur indulgeant, & ne eorum parsimonia auaritiae probro vertatur; rursus Gerson respondet, primam huiusinodi excusationis partem directe Apostola, refragari admonenti , Nolite coissνma ν, huic saeculo; secundam vero specie quidem magni Rom. in. r. momenti videri, eum nos Dei simul voluntati, & populorum opinioni prospicere teneamur ; sed facile huius nequitia veneni retunditur: si namque reliquarum virtutum opera frugalitati nostrae responderint, ab omni prorsus fucatae pietatis suspici ae immunes erimus, nec auaritiae nota damnabimuri, si ad opem serendam egenis beneficam reserabimus manum; quod eo magis praestandum est, quo non ex praecepto, sed ex consilio tenentur Praesules, ad populorum exemplum, palam pauperibus erogare pecunias, dummodo tamen, ut Diuus Gregorius docet, non humana, sed diuina gloria pia mente spectetur: si tamen adhue in nostra parsimonia damnanda populi obgarriant, eorum probra despicienda nobis sunt, eorum que contemptus contemnendus, iasoniam caeci sunt, se duces cacorum. Quae demum frequentius ad huiusmodi magnificentiam propugnandam usurpantur, eam scilicet non ad Iuxum & superbiam, sed ad muneris dignitatem se uandam & illustrandam accommodari: rursus respondit Gerson, non ad fastum, sed ad virtutes confirmandas honorem tribui, fidemque Christianam illustrissimam etiam fuisse tum temporis, cum Apostolorum paupertate squallebat. Alioqui
ch,UM er eiusdem Apostoli non , lenire arnasseοι Ecclesiam ct honorassent, quando talia in se eontempserunt, ct atyr spernenda Auaserunt. Quin ut probet huiusmodi luxu non illustrari,sed obscurari potius Episcopale Sacerdotium, ea profert, quae olim ad Eugenium Pontificem : Diuus Bernardus
scripsit: Tu Pastoν procedis deauratas, tam multa circumdatus varierater oues quid Bem.I.d
Dcapiunt Si auderem iucere, Daemonum magis quam hominum pascua Me : sic facis bai Peiνas sic Paulus sadebas P item Petras nesitur atiquando processse, vel gem mis orna as, vel Fericis, nec tectas auro, vel Uectas equo alba, nec stipatus millae,nec circumseptus ministrist ab ae tamen bos credidiι, fatis ρνge implere salarare manu
Praeterea ut ostendat uberius,non ad EeeIesiae deeus, luxum huiusmodi ordinari, non sine obiurgatione Gerson hebet, quod plerumque abiecto squallidoque amictu sordeant Parochi, quos non raro Episcoporum auiditas nudat; quin sisculares Principes pompam hanc non sine irrisione contemnunt, de pauperes ad eius iubar latere coguntur, nec se nostro dare eonspectes audent, vel ad consilia inter aduersa eapi enda, vel ad suas laabes sacra consessione e Iuendas: nec illud praetereundum, quod ad huiusmodi magaificentiam fouendam illicita lucra quaerunnici superflue prodiguntur, quae ad pauperum stibsidium piorum religio concessit, populorum denique scommata & sales in Episcopi nomen acuuntur: audi tandem
159쪽
quid mir doctissimus statuat. Expedientius est usicarias esse 'radicatoνem o Pratatum deeuuare ad austerata tem υ ita dr parcitatem in υsιbαι, in cibis cst polibas , o Apaucitatem seruitorum , cst μιubas, quam hominibus saecularibus iis ratibas cens
Sed ut de more nostro in re adeo frequenti clare procedamus , statuo primum, perieulosum opus esse sacris censibus hane vivendi pompam enutrire i licet enim, quod Diuus Bernardus ait , sacrilegis loco esse ad alia praeterquam ad victum &vestitum sacris opibus uti, exaggeratius dictum videatur, communi tamen opinioni , quam sequitur ipse Gerson refragari line iniuri 1 non possumus, quod scilicet earum usum nobis usurpare possimus ad ea tantum, quae mediocri quadam mensura nostri muneris gradui accommodantur, ad arbitriam boni υisi. Horrorem profecto silicibus ipsis incuterent, quae Diuus Bernardus pauperumore in huiusmodi Episcoporum pompas intorquet ad Senonensem Archiepise pum seribens . Clamaut Nero nudι, clamaοι fametιci, conquerantur o dicunt: D tile Poniιsices infπον quid facit aurum numquid aurum afraso repetiis frigua, siae riesuriem is nobi rigore, o fame laborantibus t quiι conferant ι mutatoria υel exia orensa impeνιicis vel plicata io manticis p Nostrum est, quid usu ditis . Nobis re deliter subtrahitar, qued inaniter expenditis. Et τοι et ιam Dei plasematis cor nos sanatiise Christi redempti sumus. Nos ergo fratres bestri : Videte quale M de frateνnapa νιisne paseνe oculos υσνεM. υita nostra cediι υobis in se pessas cιtias: nostris ne cessisaiibus detrahitur quicquid accedit υanitatibas vestris.
Huiusmodi pauperum querelis Templum ipsum in eos consonaret, qui dome sileas aedes tericis, aureis peristromatis vestientes, inornatos & laceros Τempli patietes deserunt, nulla illis affulgente spe, quod aliorum iubsidio exornentur tin sponsam suam crude Ies & ingrati hi Praesules etant, cum ne a uae quidem dotis partieulam ad eius ornatum velint insumere ; quin Deum ipsium quodammodo videntur illudere, dum inter Canonicas preces recitandas illud proterentes, Domine dilexi decorem rimas tua, inornatam & squallidam Dei domum relinquerent, dum inter Phristonias texturas & Babylonios sum pius sua domus irradiat. CIn his validissime pro suo more detonuit Diuus Bernardus inConeilio Rhemensi
sermonem agens , Vnde υreo hanc illis exuberare aestimas reram affluentiam , Uestiam θlendorem, mensaram laxariam , congeriem υa seram aetenteονam , nisi de ,
nis θεημ Inter haec est qaad tua pauper o lavsὲ Ur nada relin1uitar facie miseranda, inculta, bispida est exangati. sic ille. In Regulares Episcopos grauiori titulo haee caderent, cum omnium sere opianione ab huiusmodi pompa sunt immunes, tum ratione religiosae vestis,quam adishue seruant, de religiosae paupertatis, qua tenebantur, tum etiam quia non alia illis esse bona omnes arbitramur, quam ea quae in patrimonium pauperum impertitur illis Ecclesia: Quin cum valentinas infulas Sanctus Thomas Villanouanus exeipiens , cum ut peripetasmatis te aulaeis sibi domum instrueret, quatuor- millia aureorum primarij Templi Collegium ei suppeditasset, statim ea ad Nola Gmium aedificandum designauit , afferens, Religiosum se adhuc virum en, ea-r demque paupertatis specie mores suos compositurum, qua olim religiosus comis
Ioannes etiam Bolaenis Antistes,licet octo millia aureorum e redditibus saeris exciperet, sibi parcissimus, largissimus egenis erat, eoque parsimoniae deuenerat, ut ne quidem equum sibi retinens, asello dumtaxat ad libros & Pontificias vestes aliaque id genu silerenda , cum pedes suam Dic esim inuiseret, utebatur, Episcopatu inde te abdicana Diui Dominici militiae sacramento se obsitinxit.
FAcile etiam illis adhaereo, qui docent sanctitate comparati famam,morumque integritate dignitatis decus amplificari: splendidissimus omnium & pretiosisimu RpP ydius hic est, quos unquam prophana excogitarit ambitio, nec illi
160쪽
Caput Trigesimum tertium. Is 9
. eonferri pro dignitate possunt vel Attalica aulaea, vel Babyloniae acu pictae teXtur . Quapropter cum Moyies inter aulae delicias & re ni fulgores versaretur , rixantes
duos Hebraeos amicare mutua inter se coniunctione non valuit, cum e contra inter Arabiae solitudines innumeras gentes pacatissimo regimine guberna ueriti cum
enim duo illi rixantes nulla in eo sancti talis vestigia deprehendi stent, licet Pharaoni luccessor adscriptus gemmis irradiaret & splendida veste tumesceret L nullo etiam pretio ab eis habebatur: sed quantam sibi auctoritate in , quanti nominis pondus, quam illustris famae decus sibi, licet pannosus & rudis in solitudine, sos sanctitatis lumine vindicauiti quam argute haec Diuus Gregorius Nyssenus excogita
raca aeriι , a in liis hominum miιtibus facio protectorem recipi . e quibus etiam Lan' ἡi, 'tus scriptor docet, nunquam aliquem subselliis saeris donandum , quoad viquetra . tum eruditionis, tum integritatis praestantia eam sibi apud exteros famam com
B parauerit, qua ad eorum leges & nutus excipiendos prompti is me populi accurrant. Magna igitur Doces riptura clamare videturinon rasitiendum esse ad docendam , iustuuendamque multitudinem, nisi prius magna Διugentia , magnisque laboribus eam faens as ctoritatem adeptus , υι auditores υerbis tuis facιle acquiescant a
Nee ullus dubitationi locus esse potest,tantam ilim sibi ipsis tum successistibus auctoritatem primos illos Antistes sanctitate de invocentia peperisse, ut ι sumet Constitates fasces,de Regia Caesareaque diademata se illis ultro lupponerenti prosecto si in nobis elucesceret sanistitas, superflua & irrita quaelibet alia ornamenta& humanae potentiae indicia essent. In Diuo Germano Anti si dorensi Antistitiquis hoc non agnoscat cum enim ad hunc ingens argenteum vas exquisitis epulis resertum Placidia Caesarissa misisset, epulis in amicos statim essuus argentum pauperibus erogauit, tum ut gratus de munere videretur,ligneum vas hordeaceo cum pane ad Placidiam misit, quae maiori illud pretio excepit, quam si pretiolis iam a Ce gemma componeretur auro enim illud circum uestiuit, eoque pollea ad morbos prostigandos utebatur. Hoc idem in Maximo videas: hie enim , cum c Palatina dignitate ad Tolosanas infulas inuitus assumeretur, pauste eat zm amantis' s doni. .. sitne obseruans, singulari omnium veneratione habebatur, ut enim sacras infulas ep ii . induit, adeo cultum omnem exuit omnemque pompam abiecit, ut in xii ea quae ad Turnum Sidonius refert,in alium plane virum abierit, eoque virtutis se porrexerit, ut pro sede tripodem adhibuerit , ostiaria vela cilicina,implum ia strata, Da cissimam mensam,nec carnibus, at oleribus refertam ι de si quae esculenta ibi essent, non sibi, at externis appararet.
Qui ha e recitat Cardinalis Baronius temperare se non potuit, quin diceret, illu Bison., .stres & opulenti viri ad haec erubescat: E sactis enim dignitatibus impertitis fastum 46 i. in ficamplificant & maiori luxu saperbiunt, ut Christi humilitatem magnifico apparatu prophanent: sed quam turpius in illi, hoe quidem esset , qui mediocri & abiecto genere nati, paternas tenebras, si Episcopi eligantur, delicato & magnifico Di astu illustrare conantur. Quam etiam in Hispaniarum Regno omnium venerationem & plautus excepit Cardinalis Ximenez Toletanus Archiepiscopus & Primas Hispaniarum, eo quod in tam excelsae aulae pompa graduque tam illustris Sacerdoti; religiosam paupertatem excoleret, & eximia p etate purpurae iubar magis illustraret, adeb ut Dioecesim suam vel pedes inuisset et, vel equos, lecticas, currus reijeiens, humili a sello contentus: praeterire hic lice i t Basilios, M ittanos,Chrysostomos, Ambrosios, Augustinos, aliosque permultos. Nostra hac etiam aetate nos ipsi Regiensem Archiepiscopum in Brutijs Dominum de Afffictis tam inuictum humani fastus contemptorem, ut apparatu omni suis ab aedibus reiecto , ne quidem parietes ipsos subnigros de 'vallentes dealbari voluerit, & lutea tantum vasa suae mensae apposuerit, lieet clarissimo sanguine ortus aulam prius Hispanam frequentauerit, clarissimam inde Eeclesiam gubernandam habuerit. Uerum si non .emnιbus datum est adire corintham , si eam sanctit item, cuius persectioni vacav-Parer Scu da. X dum