장음표시 사용
121쪽
ceret, repelleret. Sciant fortem illam mulierem summis laudibus in Proverbijs efferri non tantum ob pietatem, providentiam, atque industriam, sed quia: Fortituri, O Gρον indumentaem ejus .Pr.3 I.
X. Sed cum non tantum bonorum operumllendor, integritas morum, sed aetas quoque iacclesiasticis Pastoribus requiratur voluti altera virga, nempe Funiculus, cujus meminit Propheta Zaccharias a nobis laudatus. Examinare nunc Cum
Seraphico Doctore debemus, quomodo haec virga, nempe justitiae zelus adhiberi debeat. Et primo v rus justitiae gelator, ut inquIt idem Seraphicus D ctor, intimo sapore discernit, ut magis doleat de gravioribus transgressionibus, &de levioribus minus; sapiens enim quasque res ponderat prout sunt, tam bonas, quam malas. tisipiorus autem quandoque magna pro parvis Meputat-ievia quasi maxima ponderat,itrabem fencam jaedicat. Tales zelo proprio feruntur, O nox spirita Mi is hac parte a m ruri: Aut quidam pro una inclinatiove in Goro neglecta plus arcendistin puniendo , quam pro longa dem ramave de alio religiose excitata. Gravius indigna rur pro vel scaelo, ct rubrica neglem, quam pro in
gna perturbatiove cum scaudaupro rata. XI. Convenit aliquando ut in parva peccata misericordiam, in atrociora poenam exerceas, quod in vita Agricolae notavit Tacitus: Parvis peccatis veniam, magni3 severitatem commodare , ses par sem-
122쪽
DECIMA. Io 9 semper, sed epius mitentia contentus esse. Deum totius Orbis rectorem imitabimur, si non minus judicium , quam misericordiam adhibeamus. Quare Regius Psaltes se Deo misericordiam , & judicium
cantaturum profitebatur psal. roo. Misericordiam, O iudicium cantalo tibi Domine. Cum autem justogelo ad delicta punienda aliquis commovetur, non est ordo ipsius justitiae praetereundus, sed ut ait S raphicus Doctor principaliter punienda, de dolem da est transgrelso praeceptorum Dei, & Ecclesiae, deinde illorum, quae sub voto quisque sibi fecit necessaria . Deinde omnia scandala speciem mali habentia; Facilius autem gravius peccatum occultum caratur, quam tale scandalum, quia istud persecretam potest sanari poenitentiam , scandalum autem vix avellitur a cordibus omnium, ad quos foris pervenit:
Sicut legimus a. Reg. Cap. I a. vers. I 3. & I4. Cum
reprehensus David a Propheta Nathan delictum suum confiteretur, delicti quidem veniam obtinuit. sed damna delicti, scandalique commissi gravi suinplicio punienda;aDomino audivit. Et dixit David ad Nathan : peccavi tomino . Dixitque μ-ιhan ad David; Dominus quoque transtulit peccatum tuum: non morieris. Verumtamen quoniam blaspb mare fecisti inimitas Domini propter verbum hoc Flias , qui natas est tibi morte morietur. Sic gentium
Doctor in Epist. sua ad Rom. Cap. 2. vers. 2Φ. eos
graviter reprehendit, qui legis observantiam prin
123쪽
dicarent, pravo tamen, ac detestabili exemplo alios ad peccandum inducebant, ac tandem concludit cinomen enim Dei per vos blasphematur inter genes...
XII. puniendi, & corrigendi etiam sunt publichpeccantes, quorum vitia veluti pestis longe, lateq;
serpens aliorum animos inficiunt, atque contam nant. Sic Elias, ut narratur 3. Reg. cap. I 8. Cum
Achab et dixisset: Tu ne es iste, qui conturbas Israel statim respondit: Non ego turbavi Israel, sed tu, ct domus Patris tui, qui derelinquistis mandata Domini, ct secuti estis Baalim. Sic ut legimus ejusdem Capbitis vers. o. omnes Prophetas Baal jussit occidi. Sicut 2. Machabaeor. cap. 3. expressim estonias Sycerdos viriliter restitit Simoni aliquid contra patrias lcges, templumque molienti. Sic miro zelo sere bat Joannes in Pharisaeos eos appellans genimina viperarum Matth. 3. Luc. 3. Sic Herodem pariter increpavit, quod uxorem fratris duxisset Matth. I 4. Sic Stephanus Aet. 7. Judaeos arguebat dicens: dura cervice, ct incircumcisis torribus, ct auribus
mossemper Spiritui Sancto resistitis. Sic Exod. 3 astratus est Moyses contra populum ob vitulum an reum conflatum , & tabulas legis eo regit indignum divinis institutis judicans populum ventri,M lae, libidini, ae superstitioso idolorum cultui deditum. Sic Numer. a s. placuit Deo zelus phinees, quando turpissimae libidini initiatos propria dextera transfodit: Sic Iosue, ut ejusdem cap. 7. resertur, Achan
124쪽
DECIMA. DIAchan praecepit ab universo populo lapidari, abi tamque contra Domini praeceptum suppellectilem eomburi. Sic Mathathias I. Machab. cap. 2. Geutilium caeremonias exercentes trucidabat super
XIlI. Sed quoniam non gladius, sed virga Pasi
ribus concessa est ita animadvertant in delinquentes, ut geli servorem cum clementia, . supplieijs veritatem cum patientia conjungant, expectantes aut emendationem eorum, quos arguunt, &quos punire aliquando non possunt,aut differentes in m
lius supplicij tempus, vel denique justo judici illud
reservantes. Hujus rei figuram habemus 3. Reg. Cap. I9. Jam omnes Baal Prophetas increpaverat, ac neci damnaverat Elias, hostes Domini supererant Achab, & Iezabel, a quorum se ille surore subtraxerat', sed yehementer angebatur, se solum esse ex Prophetis Domini relictum, nec posse Dbvinas injurias vindicare. Statimque dictum est ei vers. II. Egredere, ct sta in monte coram Domino: Et ecce Domnus νro is, ct spirisus graaedis, O D eis subverteνs montes, di conserens petras ante Do
minum : non in spirita Dominas, o post spiritum
commotio: non in commotione Dominus; Et post commotionem ignis: non in igne Dominus; Et post luem Hilus aiarae tenuis . Scopus Dei in hac visione fuit Eliam taedio, ac moerore dejctum, ,ita quoque &Zelo vehement uno inflammatum ob Iezabelis,
125쪽
caeterorumque idololatrarum impunitatem solarissimul, & erudire. Unde obiicit oculis illius, primbuat idissimum ventum , terraemotum, & ignem, quo designet sibi omnia elementa, caeterasque Creaturas medias, summas, ad manum esse, ut idolol tras, reliquosque impios perdat, si velit, at non esse hunc usitatum suae providentiae, & misericor diae modum. Unde addit. Non inspirita Dominus, non in commotione, non in igne Domi-s. Sed postea immittit spiritum lenem, quo designet Divinam patientiam , mansuetudinem, Si lenitatem ad punienda peccata, quam induere', & imitari oportet eos j
qui pastotis oscium suscipiunt, qui quidem spiritus, quamvis lenis dicatur, essicax tamen est, ' tis ad punienda peccata , unde statim innuitur a Domino vindicta brevi exercenda adversus idololatras per Hazael Regem Syriae, per Iehu Regem Israel, atque per Eli seum Prophetam. Ita hunc locum esponunt Tertullianus, Chrysostomus, Gre
XIV. Cavere etiam debet Ecclesiasticus Pastor, ne perturbetur studium devotionis; nam , ut in quit Seraphicus Doctor, Arida est omnis religio, quae non oleo isto saginatur. Lampades fatuarum virgi- ωκm fine oleo extinguntur Matth. a s. Quare ad do vὁtionem fovendam, &conservandam semper i vigilet , & hoc prae interis illi curandum est, ut fugiatur frequens dissimilium conversatio. Nam, ut
126쪽
inquit Seneca Epist. ios. Est quaedam dulcedo sermonis, qua irrepit, bioditur, aliter ,
quam ebrietas, aut amor secretaproducit. Hac Coninversatione paulatim inficitur animus, & in vanas cogitationes prolabitur: Unde Apostolus I .ad Corinth. cap. I S. vers. 3 3. inquit. Corrumpunt bonos mores colloquia mala. D. quoque Basilius sem. I. de institui. Monach. sic loquitur: Intempestivo quorumdam sermonum, ac narrationum minime comvenientium causa est, ex quibus animus in futiles, mι nimeque necessarias pontia cogitationes delabitur. Hinc etiam Seneca lib. 3. de ira cap. 8. Sumuntur, inquit, a conversatione mores, ct ut quaedam in comtactos, corporis vitia transsiunt, ita animus mala sua proximis tradit. Et cum secum perpenderet quibus turbationibus subijciatur animus, cum nos aut nimium loqui, aut nimium audire delectat, sic scripsi Epist. q. Nunquam mores quos extuli refero. Dimica est multorum conversatio. Nemo non aliqvid nobis vitium, aut commendat, aut imprimit, aut nescientibus allinit. Quae verba Iustus Lipsius ibidem eX planans, aut commmeniat, inquit, exemplo: imprimit sermone, ablinit conversatione. Ad pascua ducendae sunt oves, sed extra strepitum, ac turbam, ne in medio turbae errando pereant, & importuno strepitu praepeditae amicam Pastoris vocem non a diant , & ab amoenitate camporum , sontiumque
127쪽
sponsa, cum dicebat: Indica mihi quem diligit annma mea ubi pascas, ubi cutis in memidie: ne vagari incipiam, Unum ne vagari cogeretur, alterum ut tranquille suavissimis dilecti sui colloquijs frueretur;
attentio enim, animique tranquillitas, devotionem nutriunt, amorem excitant, castas, sanctasque cogitationes fovent, animumque ipsum Divinis commerci, aptant, & extra se se rapiunt, ut in Divina, altissimaque summi boni contemplatione versetur.
XU. Quod si dum in terris vivimus, &strepitus audire cogimur, & ab hominum frequentia distrahi non possumus, hoc nobis remedium proponamus, quod tradit idem Seneca lib. de tranquillit. cap. I s. inquit enim: Misenda tamen im , ct alternanda sunt , solitudo, , frequentia. . Illa vobis faciat b minum desiderium, haec nostri, ct erit alter alterius
XVI. Cavenda est etiam negligentia exterioris disciplinae; Cujus desertio, ut inquit idem Seraphim cus L octor, signum est neglectae conscientiae; Unde diligenter curandum est, ne pro libito quisque ubvat , ct faciat, ut alij turbentur. Disciplina, inquit Hugo Victorinus cap. a. institui. novit. est compescupiditatis, malorum defideriorum carcer, fraenum lasciviae, iugum elationis, vinculum iracundiae, quae domat intemperantiam, levitatem ligat, ct omnes inordinatos motus mentis, atque illicitos appetitus sust cat. Neque enim, inquit D. Ambrosus lib. 3.
128쪽
Epist. as. emendationem morum magis aetas asseri ,εuam disciplina. Hic Regius Propheta cum ani madverteret quantum ad regiam majestatem splendoris accedat, si animus illis virtutibus imbuatur, quibus regnantium thronus veluti splendidissimis gemmis refulget, summum omnium Regum D minum , ac Magistrum tria rogabat edoceri: legimus enim psal. II 8. Bonitatem, ct disciplinam , ct scientiam doce me. Quare D. Bemardus in I 6.sem. eorum, qui parvi nominantur num. s. Haec sunt, inquit, quae postiri conveniunt: Bonitas attrahit,
disciplina corripit, scientia pascit. Ponitas amabium, disciplina imitabilem, scientia docilem reddit.. XVII Ad verum justitiae Zelatorem pertinet
etiam, ut scribit Seraphicus Doctor, ne malum faciat, vel doceat, ne concedat propter importuni talem ne faveat, vel diligat fieri, etiam si eo irr quisito fiat, ne dissimulet, vel taceat, quasi ad eum non pertineat, ne iΠultum patiatur, aliter punietur a Deo pro sua negligentia, & peccata eorum, quibus praeest, ei imputabuntur; poenasque etiam pro abusione honoris persolvet. Haec omnia veluti rerum omnium agendarum summa alte a Pastoribus retinenda sunt.
m. Ac primo sciant dictum illud Cassi odori
lib. II. Var. cap. 8. nempe: non potest auctoritatem
habere fermo, qui non iuvatur exemplo: dum iniquum sis bonapracipere, ct talia nonfecisse. Cumque ho- P a mines
129쪽
mines exemplo vivant, a majoribus suis, vel vin tem, vel vitia contrahunt. Et quemadmodum p tridus aer, foetidique vapores sensim attracti, unia versam humorum massam suo mortifero livore conspergunt, & quidquid sanum est, demum coni minant, corrumpunt. Ita dum Pastorum vitia, sudditorum animos pervadunt in perniciem, damnumque convertunt quidquid illi malo exemplo dis
dicerunt . Vitia, inquit Cicero lib. 3. de legibus, non solum ipsi Principes concipiunt ,sed etiam in Civistatem infundunt; plusque exemplo quam peccato nocent. Hinc cum verum sit illud Plini j dictum in pae, neg. Trajan. Duod vita Principis censura est, eaque perpetua, ad hanc dirigimur, ad hanc convertimur. Necesse est, ut quidquid aliorum Rectores jubent ipsi primi observent, ne videantur in praescriptas
leges malorum operum exemplo mentiri. Unde Claudianus paneg. in A. Cons. Honor. sic cecinit.
In commune jubes quid cens que tenendum Primus justasti; tunc observantior aequi Fit popalas, nec ferre vetat cum viderit ipsum Auctorem parere sibi. Componitur Orbis Regis ad exemplum; necfic inflectere sensus
Humanos edicta valent, quam vita regentis Mobile mutatur semper cum Principe υκlgus. XIX. Ut recte in alios auctoritas exerceatur; prius in nobis dominium est exercendum, cohibemta rationis fraeno voluptates, omnesque affectui,
130쪽
ne interna tirannide oppressi, dignitates in miserrimam servitutem convertamus. Hac de causa sic scribebat ad Corinth. D. Paulas I. cap. 9. Cisigo corpus meum, ct in semitatem redigo, ne tam alijs praedicaverim ipse reprobus inciar. Auream etiam habemus D. Gregorij sententiam, qui lib. I9. M ralium de Pastoribus se loquitiir: Lex est i sposito, ut vivendo impleant, quod loquendo suadere festinant, nam loquendi auctoritas perditur, quando vox opere non adiuvatur. Ambrosius etiam in Psalm. II 8. quit . Ante vita, quam doctrina quaerenda est: Vita
bona sue doctrina gratiam babet, doctrina fine vita
' XX. Animadvertenda, circa exemplum, sunt etiam illa documenta, ouae tradit Plato Dialog. de legib. Sapiens legumlator senibus praecipiat, n t coram junioribus verimndi -μmmoperὸ ς Neant, ne quisjuvenam eos, an videat, aut audiat, agentes turpὸ aliquid, vel loquentes, nam ubi senes
minus pudici sunt, necesse est ibi juvenes impudentissimos esse, praestans enim, O juniorum, Oseniorsm disciplina est, non verborum increpatio, sed ut quainerepando quis diceret, vel moneudo, eadem ipse in omni vita facere videatur. XXI. Quod vero, ut inquit Seraphicus Doctor non debeat pastor permittere malum fieri, etiam si eo irrequisito fiat, nec concedere propter aliorum importunitatem, ut tradita documenta negligantur,ti obse