장음표시 사용
211쪽
tres aliquando usi sunt. Sumebant enim, vel literam pro dictione ab ea incipiente, vel dictionem pro dictione, vel literam pro litera. Hoc artificium deprehendi potest in antiquis Alphabetis transm rationi deservientibus, a quibus citandis abstineo.
Videatur Bartolocius tom. I. Biblioth. Rabinicae,& Paulus Scaliger Epistemonis Catholici lib. I a. ubi affert viginti duo Alphabeta Rabi Abraham composta. Certe inter Prophetas Jeremias cum cap. 2 s. me Prophetiae ultima Dei supplicia, & imminentem Regi Babyloniae Divinam vindictam vellet indicare, ne praedictione mali futuri irritaret ipsum Regem, nomen Sesac adhibuityro Babel inquiens, ct Sesae calicem irae Dei biberpost eos. Est autem, ut ibi notat Hieronymus, & Sirius Senensis Bilaioth. Sanctae lib. 3 .explicandi hujus nominis regula, quod sicut nos Graecum Alphabetum ab A Alpha usque ad n omega per ordinem legimus, rursumque ad
exercendam memoriam discipularum, solemus lectionis ordinem vertere, & primis extrema miseere nectentes A, & ΩΟmega, & vita geum P psi, ita Hebraei ab M Aleph, & a Beth ,& a Ghimel recto ordine procedunt usque ad n Tau, cujus penultima est o Sin, deinde conjungentes simul re Aleph M Tau, a Beth, & U Sin cum ad medium alphab ti perveniunt literae , Lamed, occurrit a Caph. Ut res clare intelligatur, & artificium a Jeremia adhibitum , ponam hic integrum alphabetum Hebra,
212쪽
eum eum sua permutatione, sive revolutione, quo utebantur Veteres, quae quidem revolutio appellabatur 'm Zirum. nudaci, 'unm QNNI Uri i riu' abn a Dynat pNpn ponit ergo Propheta nomen Tetra Sesac pro nomine DBabel , quia nimirum duplex Sin secundi alphabeti inversi eorrespondet duplici a Beth prioris. litera a quae hic scribitur finalis pariter respondet litem , Lameo. En ergo ut ponitur litera pro
litera, & nomen pro nomine. Daniel quoque adiungens dictionem dictioni, & ex una alteram V Iuti eruens; ut ejusdem cap. s. legimus, tria illa Verba, quae prodigiosa manus in adverso pariete
descripserarinterpretatus est rura Mane , i Techel
tris Phares, hoc est numeratum, ponderatura, di visum, qtae tria verba per tres integras dictiones ab eodem propheta sic exponuntur. N umeratum est Regnum tuum , Deo, & completum est. Pondein ratum est in statera, & inventum est deficiens . Divisum est Regnum tuum, & datum est Medis, &Persis. III. D. quoque Augustinus in tramin y. super Ioannem, & ante eum D. Cyprianus in tra ritu de Sina, & Sion, & Beda in Commentarijs in Joannem declarantes Etymologiam nominis Adam , putant
primum hominem sic appellatum, quia terra illa,
213쪽
ex qua ab aeterno Protoplaste fictus est, sumpta eL set ex quatuor Mundi cardinibus, qui quatuor literis ejusdem nominis comprehenduntur nam Λ. Abατολὴν idest Orientem. D. δέ- id est occasum. Aliud A. αρχΨον idost Septentrionem, & M. - ημαρ- hoc est Meridiem significat. IV. Hebraei has revolutiones sibi vendicant, &dicunt esse praecipuam partem scientiae, quam de Divinis, naturalibusque rebus a majoribus suis veluti patrimonium paulo post Moysis tempora acceperunt. Ego multa majora Concedo, & multo antiquiores fuisse in populo illo scientias. Certum enim est Adamum primum omnium Parentem su-
pematuralium, atque naturalium rerum cognitione
a Deo fuisse instructum, illumque multos ex posteris suis scientia imbuisse. Certum est, Patriarcham Noe utpote pium, & justum sperasse Divina reum latione primordialis ruinae reparationem, atque in hanc saluberrimam spem filios suos erexisse, docuisse modum colendi Deum, & intellexisse Deo
instituente multa naturae secreta, atque artes, &scientias humanae societati, ac conservationi neceLsarias, quibus se primi exercuemni ejus fili j, ac ne-Potes per universum terrarum orbem divis. Certum est Salomonem, eam, quam prae omnibus rebus postulaverat a Deo sapientiam obtinuisse, de omnibus rebus disputasse, &convertisse in sui obsequium, atque admirationem omnes illius aetatis
214쪽
sapientes, nec incredibile est sterilem, atque infructuosam fuisse illius doctrinam, & quod multis prodesse non potuerit, eosque ad reconditarum rerum cognitionem evehere. Non concedam tamen
artem, quae nunc eXtat, illam quo ad omnes sui partes esse, quam antiqui praeceptores receperant, &qua ad expositionem tam literalem, quam mystucam adhibebant, nam multa in voluit dogmata, quae
receptae de Divinis doctrinae repugnant, vel cum agitur, aut de Angelis, aut animabus, imo de Deo ipso. Usum etiam Alphabetariae revolutionis prout prophetis, Sanctisque Patribus adhibitum, laudo,& veneror, numquam tamen laudabo eos, qui a cana in hujusmodi revolutionibus, in quibus exeris centur posita esse existimant, & ad eas recurrunt, tamquam ad certam, firmam, & indubitatam reis gulam , quoties, difficilis aliquis i ocus in Sacra Ser,
plura sese offert: non animadvertentes, quod latet quidem in ipsis Divinae Scripturae verbis sensus, sed non judicio hominis privati, neque fortuitis ibterarum combinationibus eruitur. Si enim omnia
anagrammata, quae ex literis Scripturae sormari possunt, certae Scripturae expositioni deservirent, jam ipsum Verbum Dei, ad contrarios quandoque, &repugnantes sensus traheretur. Concludo igitur artem illam disserendi de naturalibus, & summaturalibus rebus, quae in multis hebraicis libris circumfertur, esse in multis corruptam, atque deprava-C c tam .
215쪽
tam. Et quemadmodum aquae e limpidissimis somtibus manantes, peragratae terrae commercio colo
rem, saporem, virtutemque suam mutant. Ita methodus illa antiqua, dum a Patribus ad posteros transmigravit, & a multis recepta est, quorum animi per finitimarum gentium commercia, & imitationem a veritate aberrabant, & a multis quoque, qui aeternum Praeceptorem Messiam contempserunt, amantes potius tenebras, quam lucem, hine mirum non est, quod aliquae tantum hujus artis reliquiae supersint. ad quas investigandas, Catholicae veritatis, ac solidae Theologiae subsidio opus est, ut antiquum a novo, purum ab impuro secematur. V. Illud semper laudabo, quod de hac arte a Sixto Senens judicium pronunciarum est. Existis mavit enim vir antiquitatum hebraicarum investigator diligentissimus methodum hanc antiquorum Philosophiae rudimentis esse conspersam. Et quemadmodum teste Clemente Alexandrino Numenius Philosophus Platonem appellavit Moisen Attice loquente,itapithagoreos liceat appellare eos qui hujus artis prccepta qualia nunc extant multis post adventum Messiae annis tradiderunt. Certe cum nulla esset doctrina Hebe. doctiina antiquior hunc philosophusciendi cupidum multa ab Hebretis didicisse,comper tum est. Nam ut scripsi Antiphon in libro istu
νῶ νάρετη πρω-σώσω idest de vita eorum, qui virtu
te praestiterunt. Λeeeisit discendi gratia pithago
216쪽
tas ad AEgyptios , & Arabes, & Chaldeos post
quam e Syria quae est, & nominantur Jud a Phere-cidem sibi magistrum, & prqceptorem nactus suisset. Videat. Eusebius lib. D. prqparat. EVangelicet. Eumdem quoque Pithagoram ab exteris nationibus in Italiam, quet magna Grqcia dicebatur multarum rerum cognitionem pertulisse, unde Philosophia Italica nomen ab illa acciperet testis est Numenius Pithagoricus in I. volumine de bono. VI. Cum autem antiqui Hebretorum sapientes quibusdam symbolis, atque allegorijs divina mysteria velarent, ne ab indignis coelestia tractarentur,& dogmata altissima ab ore vulgi prolata vileseerent, & prophanarentur, quod etiam Prophetis solemne suit, omnibusque sacrorum librorum ainois ribus , quorum scripta sunt allegorijs reserta, ut cum culi, manus, cetteraque membra Deo, qui simplicissimus est tribuuntur, cum de dextera, aut de mnistra sermo habetur, quarum prima benignitatem,& clementiam, altera justitiam, severitatem, atq; rigorem indicat. Cum prenunciatur Virga egressura de radice Iesse , & flos de eadem radice ascensurus prςdicitur, quod quidem vaticinium ad purissimam Virginem Mariam pertinet, ex cujus Virginali Utero prodiit nativitate temporali ad redumendum genus humanum Jesus Christus, qterna nativitate Dei filius. Cum denique de Agno dominatore terret mentio habetur, & multa alia divina Cca myste-
217쪽
mysteria, que erant in beata tem porum plenitudine revelanda varijs umbris velata a Prophetis, & Patribus scriberentur. Didicerunt etiam antiqui Phil sophi, & pret ceteris Pithagoras altiora Doctrinet dogmata sub quibusdam qnigmatibus tradere.Nam, ut omittam naturales disciplinas, quas demonstra tionibus exposuit, ut facilius a discipulis retineremtur, universam moralem Philosophiam in tres paristes divisit, quarum prima Dei, Divinorumque cultum contineret; secunda singulorum hominum erga se ipsos respectum. Tertia mutuum hominum erga cςteros ossicium. Quoad primam attinet. Nihil esse gratum superis docuit, quod non esset sordibus plene purgatum, omnibusque imperfectionibus vacuum: unde crebro illud adagium erat in ore. Non esse libandum Dijs de virabas non puIatis.
Docebat etiam semel dicata Deo non debere amplius ad humanos usus transferri, unde admonebat. Agalis eandido abstineas. Perseverantiam, & ci Cumspectionem existimabat a veris adoratoribus
exhibendam, quare illud symbolum prolatum. Sedere adoraturos, & alterum , quod prudentiam in precibus fundendis indicabat, nempe; Adoracircumactus. In ijs autem, quq homo erga se ipsum
prςstare debet, ut rectam vivendi normam servet, ut extrema veluti vitiosa fugiat, multa documenta hoc symbolo comprehendit. Stateram ne transilias. Moderamen in omnibus humanis actionibus adhi
218쪽
hendum etiam sub qnigmate exposuit, cum dixit: Salem apponito. Sal enim est modestiς nota, nec minus ab hominum conviviis quod salsissimum est, quam quod insulsum est respuitur. Cum autem asesectiones in nobis, passionesque universae quadam
apparentia boni, aut mali moveantur, & prassentis bus bonis laetemur, tristemur malis, bona futura concupiscamus, mala timeamuS; Et gaudium, mae rorque clementa sint passionum, ex quibus omnes
animorum nostrorum motus oriuntur, quorum re
ctitudo virtus,obliquitas vitium appellatur. Cumq; nobis aliquando appareant bona quae mala sunt, iamata judicentur bona, hunc errorem avertere studuit Pithagoras, symbolice admonens. Perviam publicam ne ambules, idest ne sequaris errores vulgi. Cum autem alibi dixit. Extra viam publicam ne MDges, insinuare voluit illud non esse impugnandum, quod apud omnes in comperto est. Unde alterum symbolum adversus Solem ne loquaris, ne videlicet incidas in pericula. Cum pariter monet acutum gladium declines, quod recte fit, cum quis recta verecundia utitur in conspectu omnium. Sublato igitur circa bonum, & malum errore, temperandum esse statuit, voluptati ,& incerori, timori,&cupiditati. De moerore sic loquebatur arctum annulum negestato, per quod exclusit cunctum animi
dolorem nisi super admissis peccato, quare saepius repetebat malas eceris, dole. In caeteris idem Philos
219쪽
Iosophus cor vox edendum mandavit, idest ne nimium excruciemur, dixit etiam Ole vestigium is cinere confundito;quod desn Gat ab ira deservescem dum, & omnino a nobis praeteritorum malorum, atque i uriarum tollendam esse memoriam. O tra cupiditatem vero sic pronunciauit. mae uncis sunt anguibus ne natrias, idest ut rapaces manus su giamus, nec homini avido, & avaro cupiditatis,& avaritiae fomitem subministremus - Admonuit etiam, ne de quotidiano victu homines solliciti stat cum dixit: Chaerici ne issideas, quo momine diu num alimentum, quod Veteribus sportula, ab alijs praebenda dicebatur, voluit denotare. Quantum autem discipulos admonuerit ne minimum praeberent avaritiae signum, atque indicium, hoc symboliam exprimit, qua deciderint in toltito, peu quod prohibuit, etiam suarum quemque rerum non
decere ardentiorem esse amatorem. De timore
scripsit non reflectas ubi ad terminos perveneris, quo symbolo docuit, nec mortem esse trepidandam , neque ea quae , nobis minimh declinari possimi.
Vae Quod si tertiam partem Pithagoricae dinchisae consideremus, in qua mutua officia conti
nentur , in quibus homines se ad invicem debent exerceri, multa inveniemus symbola. Dixit itaq; Philosophus, ne guses ex ks, quibus est nigra cauda, qua allegoria fgnificavit salsos homines vitandos. Iussit etiam, ut ab hominibus garrulis sapientiae
220쪽
amatores declinarent, unde illud extat Cohabitantes nobiscum hirundines ne habeamus. Attamen amicus consulto recipiendus est, receptus autem non facile abijciendus, stangere enim amicitiam inhumanum reputabatur. Unde illud adagium: Iouem ne frauito. Necesse est autem ut ita velis amicus esse, ut amici omnia perinde cures, atque tua, & illi non blandis verbis, aut suco sermonum placeas, sed studio veri, sedes enim amicitiae veri tas est, & non adulatio, quare ipse dixit: oleo sedem non abstergas. At quemadmodum conciliamdus est bonorum animus, sic non est commovenda malorum iracundia, quod admonet illud symbolum. Ignem gladio ne fodito. Est praeterea Viri boni ossicium prodesse omnibus, nemini nocere, nam si vel molestiae auctor, vel oneri imponendo socius accesseris, non profuisse quidem , sed magis gravasse diceris, & tunc virtuti tuae gratiam potiuS m
reberis, cum onus deponenti succurras, ut velocius
levetur. Id est quod dixit Philosephus: Onus IHul
deponere. Oportet etiam homines ferocitatem deinponere, ne videantur in innocentes desaevire. Haec praecepit Pithagoras, cum symbolice docuit mitem arborem non violandam nec ledendam. . cum etiam
protulit, Pisces ne gustato. Cum piseis animal tam miti natura si, ut numquam hominem lae dat. Admonuit etiam discipulos suos philosophus legum observantiam, quae amatorcs suos exaltae, & co