장음표시 사용
101쪽
primiunobs divina eloquia scripto con grata reliquit: a ,- mirandiu vero Malachias pois omnes,qui prophe iam conscrip serunt aevina oracula literis mandavit. Hinc Cornelius Iansenius in Ecclesiastici xL11x II: Malachia de Iohanne baptista aperte vaticinum eΗ. Observandum uacine, quod novissima omniumsrophetiarum, quae in canone apud Hebraeos habentur, verba Munt de Iohanne baptista; po quem
promissum nulti exstat propheii sicripta ab aliquo propheti,
qui canonicus habeatur, quo que isis promissu veniret; a 'μo incipit criptura Novi te menti ut hinc intesistere liceat mirabilem connexionem fripturae Novi te menti cum Prophetis Augustinus libro xv II de civitate Dei, cap. utitimo Toto illo tempore, quo redierunt de Babylonia,poB M lachiam Aggaeum o Zachariam, qui tuncprophetaverunt, ora ram, non habuerunt prophetinusue ad Samaroris adven-rum, nisi alium Zachariam patrem Iohannis , se Elisabet eius uxorem, Chrisi nativitate iam proximi ore iam nato, Siameonem senem Annam viduam est. Sedhanc istorum prophetiam Iudaei reprobi non accipiunt acceperunt autem, qui ex eis innumerabiles Evangelio condiderunt. - ualachiam vero, Aggaeum, Zachariam, o Esdram etiam Iudes reprobi in
auctoritatem canonicam receptos novi imos habent. Quin ipse primus Maccabaeorum de statu rerum post caesum Iudam Maccabaeum: Facta eis tribulatio magna in frael, eap. qualis nonfuit ex die sua non est seu propheta in praecEx quo autem non visus est aliquis propheta, aut prophetico spiritu praeditus, ex eo nullus canonicus liberieribi vel edi potuit. X XIIX. Sed nos ad Graecos redeamus; quorum equarto seculo tot exstant insignia monumenta, quot ex alio nullo. Eminet inter caeteros Atha uasius, cujus a perdi
102쪽
operibus inserta legitur Synops sacrae scripturae.
qua primum libri enumerantur deinde singulorum summam etaiu comi exponitur. Sub initium eos a Christianis canonicos haberi, qui Hebraeis tales sint, agno scita supponit. Ποῦ Αα ς -- XDMανὼν εο μῆος ν. δαλία δε παλφα χανχης -υ c. Omnis nuba, qui Christianimum Scriptura divinitu eminstratri Libros autem habet non ivdesinitos, omnino de nitos cer; canone comprehensos. Et Vcteris quidem sameni sunt Wi ac incipite numerare. Quum enumerasset, subjicit, ριου -- νονιζοώ οὐ P αλια si χοι bcii βιγία εἰ κοα δυο D si κάμμυασι ν ζωιων. Sunt in un mersum veteris testamenti obri canonici viginti duo pares numero literis Hebraeorum. Hisce tamen Esthera librum non annumerat nihilominus ex testimonio veterum ab Hebraeis canonicum haberi annotat. Sunt, ait, praeter sos alii nonnusii Veteris resamenti libri, non quidem canonem recepti stedqui tantum catechumenμpraediuntur: recenset libros Sapientiae, Siracidae, Estherce, Iudithae, Tobiae Maccabaeorum non meminit, neque quando enumerat, neque quum summas&argumenta singulo rum recitat. De Estherae vero, ut diximus, refert rara
cunia, regnante Artaxerxe magno , prima die mensis fosomnium vidit Mardochaeinsinu Iairi, qui lius Semei, o hiemaei, e tribu Beniamin. Haec autem verba sunt non He
brari libri, sed Graeci qui adsutus est. legitur hodie
subjunctus textui Hebraeo. Vbi in vulgata Latini ad-ς po si jecit&annotavit Hieronymus: Gahabentur in Hebraeo, plena e expresss. Haec autem quasquuntur scripta reperi in caecio volgata, qua Graecorum lingua se iteris continentur,cti
103쪽
o interim poI nen Ibrigor vitulum erebatur, quod Disa
consuefudinen xιstram obelo deis veru praenotavimus. Et
proxime ante verba ab Athanasio producta: Hoc quos principium erat in editio e vulgata, quodnec in Hebraeo, nec Mpud. Lumfertur interpretum. Non est igitur improbabi lis conjectura Sixti SenensisSibliothecae suae libro primo in hunc scribentis modum. Accidit,utpropter h. a' pendicum laciniar, hinc inde quorunda criptorum temeritate inseri u liber hic, quam Hebraic se Hebraeis receptivi feroa modum apud Chrisianos Canonicam auctoritatem receperat. ακῶ nec Esem Meli/o Surdensis episcosin, nec Gregorius meti-
antenus interscros libros enumerarunt se Athanasius decim talogo canonicorum voluminum tanquam nothum nominatim
abiecit quem denis concilium Carthaginiense tertium inter sacra volumina computavit. Fallitur hic Sixtus; diu enim ante tertium Carthaginiense concilium canonicis libris a numeravit Origenes, quem paullo ante produxi
mus annumerarunt plures, quorum testimonia deinceps proferemus Athanasius ita abjecit, ut nihilominus testetur κοινωίζεο irmi ιβγως Et quum canonem Hebrarum fundamentum ponat canonis Christiani, quid reverassenserit aut sentire eum oportuerit, hinc est manifestum, undecumque tandem faetum, ut in fraudem induetus in enumerando omiserit. Apud Melitonem παυθμια librari esse existimo: qualia nonnussa in priscos libros a primis aut proximis exscriptoribus invecta posterioribus multis imposuisti: eruditi fatentur. Et hinc forte, quod Nagian Zenus antiquum ejusmodi Melitonis exemplar prae oculis habens omisit.
XXIX. Gregorius enim hic Nazianaenus itidem canoni Christiano tamquam fundamcntum aut Or-
104쪽
inam apponit numerum Hebraeorum, earmine diu ανγnicnων ει tam ' ς εο πευου γραφη , ubi haec habet: Foederis antiqui vigintisunt duo libri: Et sunt Hebraeis biternia totidem. Hos versiculos enumerationi subjecit praemisit au
Nams adscriptilis multi falsi, vagantur θ
Legitimum hunc habeaι numerum a me Lector amice.
Mox numerum sive catalogum sub ij cit, Hebrae pro Nsus consentaneum, nisi quod, ne Rio quo casu vel occasione Estheram omisit. Et haec quidem ex Nazian-Zeno. De Athanasio monemus, fragmento epistolare ορ-Rκης, quam ut episcopus Alexandrinus de festo Paschae quemadmodum etiam fecit Cyrillus,ad alias scripsit ecclesias, catalogum et,qui in SyMopsi habetur,plane consonum texere. Exorsus ait se enumeraturum me
γραφάς τοῖς δὲ ιουδαίοις πιρηνει ερ ἀτε - χαφα shis stas pietatuschola recte annunciatur nemo hise addat, nemo hinc auferat quidquam. ehisce Dominus quum Sadducaeos confunderet, ait arratis scientes Scripturas Iudaeos cutem exhortatus Scrutamini Scripturaι.
105쪽
XXX. Athanasio magianreno adjungamus
Cyrillum Ierosolymitanum, qui itidem, sicut illi facNunt, ad numerum viginti duorum Hebraeis sacruni provocat o librum Estherae,quod illi non faciunt, diserte annumerat. Locus est sub finem catecheseos - φωπιζομMin quartae ex quo catalogum ipsum
qui jam satis notus est, non describimus, sed haec tan. tum, quae ei praemit tri φιλο θως πιγνοὶ, i et ab Ecclesia, quina in Veteris testimenti obri, qui vero minii; ct nihilex apocIphis egis s. Intelligit autem apocrypha sequiora reij cula, non obiae udithaeri caeteros hisce iungi solitos libros, quos etiam interdum apocryptios dicimus, quamvis rectius Ecclesiastici appellentur. De quibus Amanasius epistola paullo ante
i s χῖο --ευσεcεια λόγγ. Libri non quidem in caunonem retitised apatribuspite maiorum nostris proposui, ut Irrigantur iis, qui primum accedunt, simplicem pietatis
rationem cupiunt edoceri. Sed pergat Cyrilluc: Divinas, inquit, lege Scripturas, nempe Veteris togamenti libros viginti duos, quosseptuaginta duo interpretes transeulerunt.
bi observandum, etiam si Cyrillus hic, Athanasius aliique usi fuerint non quidem ipso Hebrae codice, sed
editione&versione Graeca, cui plerumque adjuncti erant opera, ut Videtur, Iudaeorum Alexandrinorum libri isti ecclesiastici, ut ita junctim haberentur praecipua scripta, qua ante Christum natum de pietate exarata graeco sermone exstarent; nihilominus illos Hebraeo canoni& numero viginti duorum tenaciter in haerere,
106쪽
haerere,&ab hisce in divina auctoritatis are collocotis reliquos accurate secernere. Sed pergamus audire Cyrillum. Lege, inquis, vigini uos libros a septuaginta duobus interpretibus translatos; o nihil cum apocvphubabeto commune. Hossolossudiose meduare, quos etiam in ecclesia υτὰ -ἔρημοι cum certa ecura ducia, quod vide-
metere pisii episcopi, ecclesia ant/sti es qui hos iradiderunt. Tu ergo us ecclesiae quumsiis, ne lege institutaque fatrum everra corrumpa e .
XXXI. Cyrillo proximus est Epiphanius, Sal minis sive Constantiae in Cypro episcopus,qui pariter, quemadmodum priores, Hebraeis jumero viginti duorum acquiescit Verba ejus sunt libro de ponderibus4 mensuris Habent Hebraei vigintinastiteras, equiobm uim duplicantur Caph, em n,Phi, o leph. ratione quum XXII libri numerentur,septem ac viginti reperiuntur, quodex istis quinigeminentur puta liber Aui cum Iudicum libro coniungitur, o unus ab Hebrata censetur, primm Paralipomenon litercumposeriore coniungitur, o unim Lbrum icit Demprimus Regnorum alii as Samuelis o liber cum sic do Pieriim cum quarto singulos libros consituunt, Peracta enumeratione concludit: ε -ηρωθησαν οἶνοέει αδλ διγοι Ut τα ιν αQραν των MMA Wιχείων - μcγιοις Completi ita uni viginti duo libri iuxta numerum viginti duorum qu Hebraeos elementorum Cori mimia legere est apud eumdem Epiplianium Haeresibus v
XXXII. Epiphanio in YGρ γ Iohannes Chrysostomus, Tὐ iud
107쪽
Cuiu ab ore soni dulcesprae mesie fluebant. Ille homilia quarta in Genesan in tio βιγο πῖσlibri euris edero privultu Hebraea linguascripsi erunt; hoc omnes nobiscum fatentur. Qui fatentur omnes divinos& genuinos Veteris testamenti libros primitus &ab ipsis suis auctoribus scriptos fuisse Hebraea lingua illi etiam fatentur eos, qui Graeca primum prodierunt, non esse authenticosin legitimos antiqui foederis li
XXXIII. Basilium Magnum, Gregorium Nazian-χenum ram philochium Iconii episcopum , utpote coartaneos, populares e Cappadocia ortos ungit Hieronymus epistola ad Magnum; aitque ne ire, qui inisis,primum admirari debeas, eruditionem seculi an sientiam Scripturarum Amphilochii exstat epistola Iambico versu ad Seleucum scripta, qua eum hortaturin instruit ad recte capelsenda studia pietatis, virtutis literarum
108쪽
τῆς παλαs 'tam λαθ κ ης ἐρῶ. Ioachimus Zehii erus latine transtulit, ut sequitur: uin maxime hoc quoque convenit te disere , Non tuto cuivis esse credendum libro, ut Biblici ae me augustu crat. Euandoque is nominat,sunt libri: Midam intermedis, vel propinqui terminis
Wis loquar sunt veritatis dogmati. Intelligit sine dubio Tobiae Iuditharin similas, quos
mida puris periculosi, admodum
Tamquam nothasve adulterina nomymata, Insiriptionem regis equidem habentia, Se materiae ratione vitiosi Ima. Vt ergo liquido hos noris , tibi gulos Divinii in instiratos numerabo Imros, Primu prisci arderi ripta eloquar. Enumerat autem omnes, qui exstant Hebraea llingua, ab Hebraeis sive Iudaeis recipiuntur; alios vero nullos. Quum subjunxisset recensionem librorum Novi testamenti, tandem conc Iudit: - - hic eis ιoluminis Divinitu dati canon certi Imus.
Non desunt, qui epistolam illam Naaian Zeno tribuant: sed Amphilocliij esse vero est similius XX XIV. In hoc ipsum quartum seculum incudit
109쪽
dit sunt ulti ilabita Laodiceae, urbe Phrygiae Pacatia. gregata ex diversis provinciis M. Tanti priscis illiss culis tacta est, tu canones ejus recepti fuerint in CD
dicem canonum Ecclesie univcrsae ubi annus, quo habita ccc LXI annotatur Baronius de ea agit Ap- .pendice ad quartum tomum Annalium , contendidhabitam fuisse ante Cecum enicam primam Nicaenam sed argumentis infirmis. Agnoscit autem esset s/γcili rium antiqua nobilisate percelebro, Graecorum ac Latinorum scriptis memoriae commendatum. Baronium sequitur
exscribit, ut so Iet, in Notis suis Severinus B in ius. Hoc autem ipsum concilium canone suo ultimo , qui est in Codice canonum Ecclassiae univers centesiimus sex gesimus tertius, constituit et οὐ δεῖ διωφους - χαλμι i
XXXV. Nempe usu aliqua padiu receptum fuerat, ut populo Christiano in Ecclesia praelegerentur libri non tantum illi, qui proprie triete canonici erant, sed etiam alii nonnulii, ab antiquitate sua istilitate precium sortiti, facientes videlicet ad exercitium
pietatis Maedificationem morum tum monitis tr ceptis, tum exemplis. De qualibus Rufinus Expositione symboli: Sciendum est, quodes alii libri unt qui non C .nonici edEcclesiastici maioribu appellatisent ut eis SVLentia Salomonis, ct alia Supientia quae dicisu lii Sirach, qui δε-ber apud Atinos hoc ipsogenerali Mocabulo Emesiasticu a eL latur, quo vocabulo non auctor libelgi, sed cripturae qualitas
110쪽
dim, e libesii Tobia 'o Iudith, o Maccabaeorum fibri In
novo vero tessamento libellin qii dicitur Pastoralis sive Hermatis. Herma potius qui appentur Duae viae, vel Iudicium
Petri, quae omnia legi quidem in ecclesiis voluerunt, non tamen
proferri ad/uctoritatem e hs de confirmandam Caeteris ver ripturas apocr pha nominarunt , quas in ecclesias legi noluerunt. Hieronymus praefatione in libros Salomonis: Sicut Iudith se Tybiae se Maccibaeorum libros legit quidem Eccles sedeo in Canonicas ripturin non recipit sc se haec duo volumina Panareton Iesu lii Sirach librum, furipi- graphum, qui Sapientia Salomonis inseribitur legat ad aedificationem plebis, non adauctoritatem ecclesiasticorum dogmatum
confirmandam. Discimus hinc, quarto inuincto post natum Servatorem seculis libros, quos Ecclesia ad se non modo a Synagoga sed ab Apostolica etiam aetate delatos sive derivatos habuerit, in triplici fuisse differentia primo videlicet loco Canonicos aeo nis ουε, e quibus primario directe dogmata fidei confirmarenturi secundo Ecclesiasticos, qui facerent ad aedificationem plebis, Mei proinde praelegerentur tertio pocryphos propter immixta falsa errone periculosos aut perniciosos, atque ideo improbari & rejici dignos. Di secundo vel intermedio sunt loco, apud
nonnullos hierdum tertii ordinis nomenclaturam, raro primi per abusum tamen, vel certe latum improprium usum, participant Ecclesiasticos autem hosce diversimode recensent. Neque enim ubique eadem consuetudo meque soli Tobiae, Iudithae&similes ante natum Christum scripti libri in ecclesijs legebantur, sed alii etiam recentiores, ut ex Rufino constat. De Clementis Romani epistola scribit Eusebius φυτἴω