장음표시 사용
121쪽
teni a Photio lecta fuerit haec Isagoges, septimo vel
Oetavo seculo non poterit esse inferior. XLII. Nicephori Patriarchae Constantinopolitani aetas in nonum seculum incidit. Ejus Chronographiam olim latine vertit Anastasius Bibliothecarius, superiore autem seculo Ioachimus Camerarius,ediditq; una cum luculentis appendicibus sive commentariis post eum Antonius Contius in capita distinxit additis Notis illustravit, insertam Bibliothecae Patrum Parisiensi Graecam Iosephus Scaliger Chronico Eusebii subjunxit; cujus in sine apparet catalogus librorum primo canonicorum, deinde αντλεγ tandem apocryphorum. R i, inquit θεῖα γραφῶἐκαλη n e , α κρης ωιηχενα s. Quum enumerasset, subdit, μοῖ γης λαγις δεαθὴ γς ιγία ιβ'. Videtur prae oculis habu ille Athanasium: Estheram enim interk λε γή. γα ponit, Baruchuma Ieremia separat. dem accidit Nicephoro Callisto Xanthopulo, historico ecclesiastico sequioris&declinantis aevi, satis noto,sed parum commendato. Nam hic quoquc Estheram Iudit hae&Tobiae jungit. Exstant videlicet ejus de numero sacrorum librorum versus jam bici, quorum hi sunt primi Tης δε - αλπιας εἰ Πν ει α δύο. Nunc disce Scripturae tibri quisint ac , Antiqua vigintiis duos sibi vindicat. Nempe quemadmodum prisci, ita quoque hi recentiores numero XXII inhaerent,&canonem Ecclesia Christianae non alium, quam qui veteris Iudaicae fuit, agnoscunt. Majores itaque suos, quorum alias reverentes admodum sunt, sequuntur, atq; adeo eumdem, lucin
122쪽
1lli, canonem s hunc usque diem servant lamph.
et untur, sicut viva voce etiam confirmant, qui ab illis ad nos interdum veniunt XLlII. Expensis Graecae ecclesiae testimoniis, quotquot haberi potuerunt, subdamus suffragia L. tinae ecclesiae. Et quidem a Graeca quomodo dissentiat Latina, quum Ecclesia , quanta per orbem ter rarum diffusa est, una sit catholica Apostolica eccle ita omnium autem maxime una fuit, priusquam per-'niciosa schismata eam invaderent, orientem ab occidente avellerent. Primus testia est Tertullianus, quῖ libro arminum contra Marcionem quarto vigintiquatuor libros numerat. Quomodo autem viginthduo a nonnullis extendantur, ut sint XXI v superius est ostensum Alludit videlicet Tertullianus ad xxiv seniores,in ad quatuor animalia, quae singula habebant,
nas alas in circuitu sancto Iohanni visa Apocal iv, . Hinc ille
AP quater ati sex veterὐpraeconia verbu si cantis ea, quaesossea facta docemur: His alis olitant a leseia verbaser orbem; His etiam Christi angui content habetur Obscure vatumpraesago dictus ab ore . Alarum numerin auriqua volumina gnat Ese sitis certa viginti quatuor tua, rura Domini cecinere vias, o tempora pacis.
xLIV. E quarto seculo habemus Hilarium, tur Prologo explanationum in psalmos in hunc scribit
modum : In viginti duos libros lex resamenti veteris depuratura ut cum literarum Hebraei sermonὰ numero convenirent. Qui itasecundum raditiones veterum deputantur, ut Mosi t
123쪽
mis se scundis Regnorum, in o avum tertiis se a iuram is
non m a Paralipomenon duo , in decimum stat sermones diseram Estrae, in i ndecimum, liber filmorum , in duodecimum; omonis proverbis, Eccles es, Canticum canticorum , in tertiam decimum, sequartum decimum, quinzumdecimum iduodecim antemprophetae infixtum decimum, ria deinde σHieremias cum Amentatione o sola, sed se Danie is Ezechiel, ct Iob, ct Heser viginti diu mailrorum moerum
XL V. Confinia iitriusque seculi clii arti quin isti occupant Hieronymus Rufinus, aliquando male concordes, sed in re de qua modo agimus , plane μό- ψηφοι Hieronymi praefatio in libros Regum vocaris let Prologingiaeatm; in frontispicio Bibliorum Latinorum poni. Sic enim Hieronymus ipse Hic prologi ,
Scripturarum qua aleatumprincipium , omni hira , quos de Hebraeo Dertimu in Latinum, conveniresore', ut sire a- Ieamus, quidquid excraho iei inter apoc phas seponendum.
Ad quae verba scholiastes Hic prologu defendit Sacram scriptura contra illos qui inducunt apocr phapro lagiographis. Notum autem est cum Hebraeo canone: numero viginti duorum prorsus convenire, inuidquid extra
eum est inter apocrypha, ut modo audivimus, ponere.
Et quia, ut dixi iratis,editionibus Bibliorum latinis pra)imitti solat, nihil opus est hic illum describere. Adiungitur epistola ad Paulinum, cujus initium, Frater Am-hrosius paria faciens cum prologo galeato Hic itaque prologus S haec epistola quoniam ab aliquot am secu. lis cum Latinis Bibliis tum calamo , tum typo descriptis conjunguntur,&a Latinis comiDentatoribus approbantur, de Latin te ec lesiae in Hieronymi sententiam consensu luculentum testimonium perhibent.
124쪽
XLV L Objicies forte, Hieronymum ipsum aliis
praefationibus, itidem ungi solitis, aliter sentire. Nempe in Tobiam ad Chromatium meliodorum praefatus haec habet Hebraeinbrum Tobia de catalogo divinarum scripturarum Iecantes sis, quae agiographa memorant,manciparunt. Et priae fatione in librum Iudith udHebraeos in-rer Hagiographa egitur; cuius auctoritis ad roboranda id ,
quae in contentionem veniunt, minus idonea iudicatur.' Sed quia hunc librum nodu Nicaena in numero Sanctarumscripturarum legitur computes , huic unam lucubratiunculam de-H, magissenseumesessis, quam ex verbo verbum transferens. I aut itaque dignatus fuit versione multum operosa vel admodum accurata Nicaena vero synodus in numero sanctarum scripturarum computavit, non quod catalogum illarum exuerit, eique inseruerit, nihil enim tile factum satis constat sed quod ex ea aliquid sub elogio Scripturae produxerit. Qua de re diximus numero XXXIIX. Ad caetera respondebimus verbis non nostris, sed eius, qui praefatus est in Biblia una cum Glossis Interlineari ordinaria, Commentario Lirant,&Additionibus Pauli Burgensis, Replicisque Matthiae Doringi, Basilete post initium superioris seculi edita Sic autem ille Neminem moveat quod Ludiibo Tobiae Mogis dicitur, quod apudHebraeos inter Hagiographa seguntur, quia manifesta error eri loc pha non Hagiographaes legendum mi error in omnibus quos viderim codicibiias inveniture inolevit utputo ex pietate es devotione exfribentium, qui devoti imas historias horrebant annumerare inter Apocr M. Nam quod hic error uisis retroam codices occupaverit, ostendit Magi fer historiae scholastica Petrus Comestor in hi oria Iudith, ubi dicit Hic siler sud Chaldaeos inter historia computatum se apud He
125쪽
bros inter ocr pha quod dicit Hieronymin inprologo, qui
sic incipit, limio dualis literas. Si ergo anc ubi inprologo δε- er Iudith legitur inter Hagiographa, vitii scriptoris eiri Nam quis Hieronymm inprologogaleat pola enumerationem canonicorum librorum dicat Hic prologus scripturarum quasi galeatumprincipim omnibuου libris quos de hebraeo vertimust latinum, convenirefloreis, uiscire valeamus quicquid extra
hos P, inter apocrypha esse ponendum. Igitur Sapientia quae musto Salomonis inseribitur,oIesus ii Sirach liber, o Iudith, cst Tobias, Pastor non uni in canone quomodo credendum et i om postea in Egoprologisscripsi se INTER HAGIO CRA-ria, o si ipsi contradicere 'Si quispraeterea labratiori examine Hieronymi verbain dictis prologis perpenderit, animari et eriet siumscripsisse Apo CRYPHA, non H A GI GRAPHA.
Dicit enim in prologo Tobia r Exigisse ut tibriis Chaldaeo fermone conscriptum ad latinum itum traham, librum alii Tobrae, quem Hebraei de catalogo div/naromscripturarum secantes his, quae locrypha memorant, manciparunt. In Ludith amrem ait Apu Hebraeos liber Iudith inter φιcIpha egitur;
cuius auctoritas ad roboranda illa quae in contentionem eniunt mimu idonea iudicatur. Cum itas dicat Hebraeo ecare Tobiam de catalogo divinarumscripturarum, o Iudith auctoritatem minus idoneam iudicari se inter Hagiographa numer ret, ct non inter Apocrypha, contraria videretur In eodem loca scripsi P. Sed, ut dixiscriptores hoc nomen APOCRYPHAhorrentes devotione ac pietate quadam rete Zo pocRYPHA,
HACIO GRAPHAfri erunt. Quis praefationis hujus sit auctor, mihi non constat. Certe Liranus non est, ut quidam existimant meminit enim Bibliorum impressorum, quae tempore Lirant nulla erant. XLVII. Vnum adhuc addimus. Scripserat Caesar Baronius Annalium tomo tertio, in anno CcXXV, 3 num γ
126쪽
numero LVII, quae hic apponimus caeterum scaenos canones aliquo abso esse naufragis , tabuia quae hinc inde disese reperiumur, manifeste significant neget, imo quis aucroritate .Hieronymi non affirmet, ais tuto cons mei, in eadem nugnat nodo de divinis scriptura, authenticas e rum esse canonem Lyse enim icprae atu in Iudith: Apud Hebraeos liber Ludithini ex Hagiographa legitur 9 c. Nemo igitur in clin repoterit, eiusmodi canonem, quo libri canonici numerati erant inscio quo casu penitus excidis . Haec tu in Baronius. At postea re rectius expensa in appendice tomo decimo adjecta habetur in Coloniensi editionuanni ci II cIUD: video enim editiones variare sententiam mutat&emendat; prioribus, quae recitata sunt , subjicies: Haec quantumlibet iure dici posse videam
tur, tamenion derando, quodquiso' caenum conciliu cripti reperiuntur canone acrorum librorum catalogum continem.
tes, ut a concilio Laodiceno, e a Patribus, ut Athanasio , Gregorio Meianzeno, Amphilochio, velastas,in Lis liber Iudith imie Hagiographa non numeretur haud affirmandum omnino exsimarem, canonem de libri acris salutum esse a Nicaeno concilio, a quo neminem ause uisse recedere iure debeat ex i- mari: sed non ex canone desacris libris confecto id asseruis I S. Hieronymum, veri potiu ex AcIis eius, in quibus obiter citatus idem liber inventiusuerit. Hactenus recte quae sequuntur subsistere nequeant. Nise dixerimus, librum, quem apud Occidentales in Canone sacrorum tibrorum invenerit Ῥmalicis Hagiographis annumerarum, ex imaverit ex Nicaeni Concilii omemans et . Quis enim in occidentali ecclesia canon Hieronymo antiquior, in quo Hagiographis annumeratum invenerit librum Iudith Sanetus igitur Hieronymus sibi constat, I ex eo liquet testimo-njum sentemia Etalesiae occident hi, nempe quem '
127쪽
ὲgilogum ipse loquitur parentione in Esdram MN ea
hemia non habentur Fu Hebrabs, nec de XXIVIni bissimi a numero librorum canonicorurn procul abiicia
ori esse. XLIIX Hieronymo jungimus Rufinunici alias quidem aemulum di adversarium, sed hac de re, ut paullo ante monuimus, plane concordem. Sic igitur ipse Εκ positione in Symboluia Apostolicum Spiritinfan- in eis, qui in Veteri testamento Legemo Prophetas,in Novo mero Evangelia se Apostolos in 'iravit. Vnde Apostoliri dicit Omnis sir iura diminiim instrata, utitas eis addocendum. Et ideo quae mi novi ac veteris i frumenti volumina, quae se tun m maiorum traditionemper striim Spiritnm sanctum in spirata creduntur, Ecclesiis Chrisi tradita, competens vid rur in hoc loco evidenti numero, scut ex Patrum monumentis accepimis designare uas veters in rumenti primo omnμum Mosiqui libri nitrariti. Sed enumeratione priotibus Hieronuntianae conformi supersedemus. Vbi
eam absolvit, subjicit , Inhius concluserunt librorum num tum Veteris testamenti. Adiungit de aliis libris non canonisci sedEcclesiasticis solitis quidem in ecclesiis legi, non ta Nunt smenproferri adauctoritatem ex his i dei confirmandam : quae
XLIX. Porro equin isto seculo producimus, qui re filiae es altas etiam locu in Gallia Augustini de praedestit. natione sententjam in dubium vocabant. Illi enim testimonium, quod e libro Sapientiae Augustinus prodes X erat, Raptus es ne malitia mutaret intellicIum eius tam p. quam non canonicum de niunt omittendum, Lai scribit cie-
statur in epistola ad Augustinum Hilarius Arelatensis. Quoniam autem librorum nec a Prophetis scriptoru, nec in canonem veteris ecclesiae receptorum par est ra-
128쪽
tio, quo jufe unus rejicitur, rejiciunt Ur etiam reliqui:& qui unum eXauctorant, reliquos eodem loco habere
L. Objicies forte hic, Augustinum ipsum, eximium illum in Ecesesia latina doctorem, Magnum seculi quincti lumen in diversum abire,&libros Tobiae, Iudith, duos Maccabaeorum, Sapientiae & Siracidae canonicis Veteris testamenti annumerare, nempe libro secundo de doctrina Christiana , cap. LIX. Hic Num 3s jam recolendum erit, quod superius est ostensum, veteres hisce seculis doctores priscorum ad se a majoribus translatorum librorum tres facere ordines unum Canonicorum& εο πεύς ν; alierum Ecclesiasticorum, ob praeclara exempla praecepta populo Christiano proponio praelegi dignorum tertium Apocryphorum, a quibus lectores, praesentim rudioreS, arceant secundum autem ordinem aliquando primi, aliquando tertii nomenclaturam participare. Ista videlicet in tertiam classem conjecta Apocrypha -κρυφη. λλον η ἁ- ναγνωσεως ἄξια, ut loquitur Athanasius sub finem Synopseos magis dignasim ut ab condantur , quam ut legam xpist. r. tur. De ijsdem Hieronymus epistola ad Laetam de in. stitutione filiae Caveat apocr pha, cto quando ea non ad dogmatum veritatem sed ad signorum reverentiam legere volueris,sia non eorum esse, quorum titulis praenotantur, multas his admixta vitiosa, grandu esse prudentiae aurum in luto xy' ouarere . Et commentario ad Iesaiae LX iv, 4 ubi ex
Ieselim hoc ipso loco, non ex Adlcentione elaiar,vel Apocalypsi Eliae sumtum esse docet, quod habet Aposto has Cor. II,9 apocryphisistis accommodat verba psalmi decimi Apocr phorum inquit,deliramenta conticeant:
129쪽
ditatibus invoc phu, ut intersciat innocentem. Et iterum: Insidiatur in apoc pho quasi leo in sellisca sua : in diatur ut rapiatpauperem. Ipse etiam Augustinus libro X de civitate Dei, cap. XXIII omittamus ea=um scripturarum fabulas, quae apocr pha/κΠcupantur, eo quod earum occuba origo non claruitpatribus, a quibtuses ad nos auctoritas veracium scripturarum certi ima or notis ima cce Fone pervenit. In his autem apocr his etsi invenitur aliquaveritas, tamen propter multa se, nusiaeP canonica auctoritas. Et paullo post: ulta si nominibu Prophetarum, o recentiora sub nominibus Apsolorum ab haereticoproferuntur quae omni sub nomine apocry phorum ab auctoritate canonica diligenti examin tione remota uni Augustinus igitur ab hujusmodi apocryphis discretum ivit libros ad aedi calionem plebis in eccosis legi solitos,&proinde laxiore catalogo instituto canonicis quatenus qui ab ejusmodi apocryphis
secernuntur, canoniCi vocabulo latius accepto, dici possunt annumeravit.
LL Quin ejus rei hoc ipso in De doctrina Chri
stiana loco non obscurum fecit indicium , quum scripsit Solers lector canonici cripturis ecclesiari- catholicarum quamplurium auctoritatem quatur, inter quas ne
insunt, quae Apostolicas des habere is pisoias accipere, ruerunt. Tenebit igitur hunc modum in Scripturis canonicis, ut ea quae ab omnibus accipiuntur ecclesiit, catholicis, praeponat eis, qua quaedam non accipiunt. In eis vero quae non accipiuntur ab omnibus,praeponat eas, qua plures gravioress accipitini, eis,quaspauciores minori auctoritatis ecclesiae tenent. Si autem Hias invenerit a pluribus, alias a gravioribus haberi, quamquam bo acile invenire nonpossit aequalis tamen auctoritatis
eas habendasputo. Differentiam inter libros, quos jamjam enumeraturus erat,agnosci id ponit ipse Augusti-
130쪽
nus. At inter libros εοανελουσι vere canonicos etiat, si, quod dignitatem aut necessitatem doctrinae, quae
proponitur, attinet, discrimen esse possit, nullum tamen potestes e respectu a uictoritatis, aut in fallibilitatis, aut certitudinis. numeraturus igitur erat non stricte, sed laxe, quum Verbis productis proxime subjicit Totus autem canonscripturarum, in quo istam confiderarionem versandam dicimm his libris continetur quin Mysos, Genesi Exodo c. Id ipsum intelligi potest ex xvii
de civitate Dei, cap.XX. Salomen , inquit,libri tres recepti unt in auctoritatem canonicam Proverbia, Eccles es o Canticum canticorum. Alii vero duo, quorum unuπSapientis,alter JEcclesiasicis dicitur, propter eloquii nonnusiam similitudinem, ut Salomonis dicantur, obtinuit confietudo. Non autem esses Vsim, non dubitant doctiores eos tamen in auctoritatem, scii-ptorum videlicet ecclesiasticorum, populo publice praelegi solitorum, maxime occ dentalis antiquitus recepit ecclesia. e a versia contradictores non tanta firmitate profer tur, qu ripta non in in canone Iudaeorum. Ita alibi scribit Donatistas Circumcelliones, qui sibimetipsis
mira vaesania necem consciscerent, .mma exemplorum inopia coarctatos in Maccabaeorum libris, perscrutatis omnibus
ecclesia cis auctoritatibus vix aliquori, o Fod pro sua
sententia adducerent, in Uenu . LII. Discrimen autem inter hos ipsos Maccabaeorum similesque ecclesiasticos libros, alios vere canonicos satis diserte proponit tum secundo libro contra epistolam Gaudenti cap. XXIII, tum XII de civitate Dei, cap. xxxvi. Neque enim umquam concordi Priorum quatuor seculorum testimonio,in orientalis occidentalisque ecclesiae consensu sese opposuerit aut