장음표시 사용
91쪽
oim suis Threnis sive lamentationibus in Iezechie
lem tum minores duodecim, quos memoriae suggerere poterunt qualesciimque hi versiculi: Praecedunt Hosea, Ioel, Hamos, Hobadiali: Ionas,Micha,Nahum, Chabacuc Zephania sequun-Postremi Haggaeus, Zachariasvi Malachias ctur. Iudaei vocant ' E Duodecim, Chaldaice per syncopen ' p pro uno libro habent. Hinc protomam tyr Stephanus quum ex Hamos quaedam proferret, ea scripta dicit in Iuro Prophrastum, Actor. VII, 2. Hieronymus epistola ad Paullinum Duodecim Pros Minunim voluminis angu ia coarctara David Κim hi in Hoseam praefatus orditur in hunc modum: Hic iber coagmenti ius ensis, XII Prophetis. Dixerunt doctores no i, quorum memoria si in benedictione, coniunctos esse ne quis ex illa liserterire fropter breviso suam, si unu quil secundum seseorsim haberetur. Hinc itaque Iudaei isto numerant libros propheticos, nempe quatuor priorum Prophetarum, Iosiae, Iudicum, Samuelis, Regum, quatuor
Posteriorum Iesaiae, Ieremiae, laetechielis duodecim conjunctorum Hieronymus Prologo galeatori timiranter Veteris legis Iibri vigintiduo, id eis, si quini,
'nesima pII Servator ex Iesaia, Marcu ex Mala roh . . e chia, Paulus ex Habacuc nonnulla proferentes, di Marcio, a. cunt illa scripta esse in Prophetis, id est, in eo volumine st k sius parte Scripturiar, quae Prophetis tribuitur.
X Tertia classis Hagiographa novem libris uti modo diximus, complectituri primo quidem lo- exhibet scripta duorum Regum Psalmos videlicet Davidis , qu0 Hebr*i in sar Mosaici voluminis in i quin-
92쪽
quinque libros, qui numerum tamen Canonieorum Proti L non augent, incisiones appellat Hieronymus' partiuntur &tres libros Salomonis, Parabolas, Ecclesiasten&Canticum canticorum deinde Iobum postea Danielem; Hegram vel Esdram una cum Nehemia , qui iuncti apud Hebraeos unum conficiunt librum historiam Estherae denique zzz Σ Π in Verba dierum , Annales sive Chronicon, quod continet breviarium propagati ab orbe condito generis humani, posterorumque Abrahami usque ad Saulem mavidem; inde compendium rerum a Davide Regibusque successoribus gestarum usque ad solutam captivitatemBabylonicam. Exhibet igitur hoc ipsum Chroniconsummam temporis&historiae, quae in aevum, quo Patriarchar, Moses auctores canonicorum antiqui ederis librorum vixerunt, incidit quin ob hanc ratio- Epistola ad nem utpote rumenti istem epis-e, quemadmodum x--hη- loquitur Hieronymus, ultimio loco collocatum seriem librorum quos diximus, claudere videtur. Hi itaque sunt libri, praeter quos EecIesia veteris testamenti alios ullos, tamquam canonicos&propheticos, numquam habuit, aut in consortium sacri codicis admia XVII Rei sive firmandae sive illustranda faciunt
verba Iosephi, scriptoris rerum Iudaicarum antiqui Waccurati , libro primo contra Apionem'; suae proinde hic te i operae fuerit precium. 49ωυάδες βυ-
ris defcriprionem contine nus, quibuι meris fides siue uri
93쪽
Horum uini mss sunt, quioseges retinent, a sis ἀν - μως ἔχα ita apud Eusebium, qui haec ipsa produ', a lar
cit, legitur rectius, quam γενομvους, uti est in hodiernis eap. o. Iosephi codicibus xct humanigenerispropagationem, o mortem V1 Egius extenduntur. Tempus hoc tribus amnorum misit spissio minin P. A morte vero Cnosis V, adregnum Artaxerxis, qui poni Terxen Persarum rex fuit , Prophetaec sepseriores rum temporum res gessa tredecim libris complexi punt. Hi sunt libri Iosuae, Iudicum, Samuelis, Regum Iesaiae, Ieremiae, Iezechielis, XII Prophetarum Danielis, Iobi, Esdrae, Estherae Chronicorum. Reliqui atuor Psalterium , Pro verbii, Ecclesiastes , Cantica)hymnos adDeum se admonitunes ad corrigendam honuinum vitam continent. Ab Artaxerxe autem adnos, Vite o trasunt quidem ingula sicripta , non tamen ita e digna, cui praecedentia res et γένεα, - ω - ωοφη- ακeac; λα- ω, quod non fuerit certa Prophetari succeue o. Res Usi viso Ufendit, quantam nos ipturis nostris dem habeamus. 'mptim εδν Ῥυθυς G ί ς γένει- ὸ δαβις μαζειν νοριι ει apud Eusebium re istius ἀυ λδ γ - , o enim tantum interea visis elapsum, nemo tamen illis veladiicere quidquam, velaae ere, emutare affutuit. Nempe omnibi Ludaeis ab ineunte aetate in si tum est qu si innatum ver baec Dei dogmata exissimare, in hisis permanere, G pr il
cμμά si necesse Ad eumdem modum Philo
94쪽
sunt, voculam immutarunt; quis is malint risera mori,quam eius legibino sutis derogare. XIIX. Observari potest Iosephum sacros libros numero viginti duorum includere, ut etiam facit Hieronymus Prologo galeato. Recentiores itaq; sunt illi nonnulli, qui, ut ibidem memorat, διπho Cinothum re Hagiographasicriptitant, ct bos se numero'tant 'μ-randos, hoc esse priscae Legis libros stupri quatuorua se M. Prasub,μmero viginti quMu'rsenorum secat sis Iohannuinducit adorantes Agoum. Et hos tamen nonnullos sequi, tur, quum scribit praefatione in Daniplem D tressar- res omnis a Iudas, Scriptura dividitur, in Legem, in Prophetin, o in Hagiρgrapha, deis, in quini, O in octo , ct in undecim libros. Item praefatione in Esdram Nehemiain: non habentur apudHebraos, nec de XXIV styibu sunt, prρcul abiicienda. Hinc etiam vocantua Nis Viginti qui ea . . ... t r. argum in Cantica: Isti Deo, ait nagoga cupio servire, qui interdiu amictin e sola candida insere vis,
σαν libris Biblicis, iencipe Legis, o verborum Propheticorum, o Hagiografhorum, ornoctu occupati ν eis sive studeti sex ordynibu Misichnae Talmudicar Vel hinc patet paraphrasten hunc non esse dmodum antiquum, On' Eclosito atque Ionathan longe inferiorem & recenti- 'rem. Quod autem ista absurditatem manifestam imo impietatem contineant, ideo in posterioribus ς- ditionibus omissa sunt Et rectius igitur est&antiqui, us Ruth cum Iudicibus, quorum diebu acta ei narra-tι hisma, inesmdem librum compingere, ut loquitur Hieronymus a Ieremia suos Threnoano idivellere. Sed
hη obiter in transcursu. XIX. A
95쪽
YIX. Iosephi autem rhilonis verbis id ei;
recte colligitur, frustra fore, si qui dicere ausint, libros, de quibus controvertitur, olim in canone fuisse, sed a Iudaeis rejectos esse majore enim reverentiain religione sacros libros 'o die prosequuntur, semper pro'
sequuti lutit Iudaei, quam ut minimum tanti facinoris in animum admitterent. Et quando rejecerunt Numante exhibitum Messiam Θ At liber Siracidae sub Ptolomaeo Euergete scriptus est libri Maccabaeorum altero ante natum Servatorem seculo. Num simul ac an tu cem prodierunt, rejecti sunt Et qui propter Scripturas perperam expositas, traditionum additamentis ob laesas acriter Servatore obiurgantur, quomodo, si tot tantosque sacros libros rejecissent,& canonem Scripturarum quarta sui parte mutilassent, eo nomine reprehensi numquam essent Nec prisci Christiani cri minis hujus meminerunt, aut Iudaeos accusant. Quod factum omnino fuisset, si vel ante vel post exhibitum Servatorem id commisissent.
XX. Porro quo suo bono, quo fine rejeceruntὸ Loca quidem, quae Messiam pridem venisse docent, quod abolita velint, suspicio est. Attalia in istis libris
nulla occurrunt. Si Iudaeis mutilandi vel animus vel facultas, mutilassent potius Iesaiam manielem.
XXI. Denique qua lingua exstabant, quando a iudaeis ut Canonici habebanturin legebantur P Numalia, quam qua hactenus usi scriptores γνυμ ι,& qua intelligerent,qui Ierosolymiso in Palaestina degebanx Si hac ipsa, qui fit, quod interciderint quod Ecclesia,
quemadmodum acceperat, non servaverit praesertim quum primi Christiani a Iudaeis essent, quemadmodum caetcros, ita quoque hosce libros,si Hebraice tunc
96쪽
ristitissent , tales secum in Ecclesiam transtulissent.
yiοι g l. Hieronymus quidem affirmat se Maccab eorumprimmis brum Hebraici reperisset, item Tobiae Iudith a libros Pr ps in Chiariosermone confriptos Praefatus in libros cialomo nis itidem testatu se Siracida librum Hebraicum reperis . Versiones hae posterioribus temporibus confectae, es ipso Hieronymi aevo, ut apparet, rarae paucorumq; manibus tritae De caeteris quamquam satis grandibus libris, nullum vel Hebraeo vel Chaldaeo sermone redditum reperire potuit. Quin secundum Maccabae-Prol. g l. rum Graecum esse firmat, Psi existiorum phrasiproba-
νυ t. Et de libro, qui Sapientia Salomonis inscribi si .. tvr DA .Hebraeos' qμam ea qui ct Eses in graecam
oquentiam redolet. Sed hic etiam postea conversus fuit, quod ex auctiore Rabbinica Buxdorsii Bibliotheca discimus Rabbi Moses bar chman in praefatione Commenti.
ristin legem testatur se eum vidisse in linguam Chaldaica, e Syriacam translatum, se adducit sigi aliquo versu , qui
exstant in librograeco Sapientia Dialectu autem in Agis e spu--θriaca, unde recentior videtur esse illa translatio. Haec ibi. robiaeuidem liber hodie exstat Hebraice,editus &4 tine conversus a Sebastiano Munstero Tales translationes omnes,& quas Hieronymus memorat, inuae accesserunt postea, a recentioribus Iudaeis confectar, nec umquam tamen in Canonem , ut pari cum caeteris loco vel auctoritate essent , receptae fuerunt.
XXII. Vt igitur dictum est pridem,quos synagoga in canone numquam habuit, hos etiam Ecclisia
tamquam canonicos Veteris testamenti agnoscere non potuit. Implicat enim librum esse canonicum Veteris testamenti,&tamen sub ipso illo vetere testamento nec canoni adscriptum , nec canonicum habitum D .issea
97쪽
isse. Qitare, si de libris Veteris testamenti Ioquamur.
vocem canonici proprie astricte accipiamus , non potest alius dari canon Christianorum, quam Iudaeorum, sed unum eumdem oportet esse.Sicut,inquam, non sunt alii libri Mosaici Christianorum, quam Iudaeorum, ita in universum decanonicis antiqui foederis statuendum erit, ut non possint esse alii Ecclesiae post Christum, quam fuerunt synagogae sive Ecclesiae ante Christum. XXIII. Neque vero Ecclesia Christiana alios canonicos libros vel alium canonem admisit aut habuit. Qu*d attinet ipsam Novi testamenti scripturam, in ea per Servatorem partitio in Legem Prophetas Hagiographa, ut monuimus, approbatur is proinde separantur libri,qui ad unam ex his classibus referri, queunt uti non posssunt controversi. Nec ullibi in
toto Novo testamento ullum ex tot&tantis libris profertur dictum aut testimonium aut exemptuiri.
XXIV. Quod attinet ecclesiasticos scriptores, exhibito Christo posteriores ut nunc etiam, quos canonicos habuerint, sive quibus, quod in canone essent, testimonium illi,&per illos ipsa Ecclesia perhibuerit, videamus sunt scriptores, quos diximus, Patres appellare consuevimus, vel Graeci vel Latini, si cut ecclesia quoque, qua maximas totissimas suas partes, in Graecam& Latinam, sive Orientalem Occidentalem dispesci solet instar veteris imperii velorbis Roniani, de quo Claudianus Con irant gemini e pesto ii
nu communibus orbes Graeci alios, praeter Hebraeos donico.
tribus istis classibus comprehensos, nullos umquam admiserunt,& ne hodie quidem admittunt. Quod ut reddatur manifestum, Graecos, quos catalogum te-
98쪽
xuisse, sive libros canonicos Veteris testamenti recensuisse constat, juxta aetatum seriem producemus 'istrabimus. μ λ CX X V. Melito Sardium in Asita episcopus lecur do Ecclesiae seculo floruit, M. Aureli Antonino Imperatori pro Christianis apologiam obtulit, ut est pud Eusebium historiae libro iv,ca xxv. Onesimo autem cupide poscentie Scripturis excerpta de Christo& fide Christiana testimonia mittit, αμ- me'
itinere adlocaprofectus in quibus ista o praedicata sunt acta, accurate qui Veteris testamentisint libri, inquisi vi, subscriptos tibi ira Umisi, quorum haesunt nomina: M isqvim,
Genesis, Exodus, Leviticin, Numeri, Deuteronomion, Iesus Na- me, Daeces, Ruth, Regum qua uor, Paralipomenon duo, Mimi Dabidis, Salomonisparaboia effientia Uctim , si pια, legendum η, atque inde vertit Rufinus, Salomon utroverbia, quae ct Sapientia)Ecclesses, Canticum canticorum , Iob; Propheta Iesaias, Ieremin Duodecim uno libro comprehensi,
Daniel, Iezechiel, Esdras Subjungi debebat Esheri sed assinitas nominum fecit, ut librarius omiserit sive quod festinaret, sive quod utrumque pro eodem haberet, alterutrum redundare existimaret. Ex ipsis autem Melitonis verbis liquet, catalogum hunc consensu orientalium Ecclesiarum receptum approba
99쪽
XXVI. In tertium seculum incidit aetas origo nis, viri, si quisquam alius, rerum de quibus hic controvertitur, periti, quos libros Ecclesia Veteris' stamenti canonicos habuerit, indicare idonei Pro Ce mi igitur in Psalmos, quod nobis itidem erravitis' σῶν τῖς παλα α in κης, πιλο , ubi huius ni di uti 'r' ''tur verbis: Gla ἀγωπιον εῖνα - δεαθητους c. γους
in ἀυτο ιχοι θειων Q. Non oportet ignorare, canonicos libros, quemadmodum Hebraei Iradunt, duos essed viginti, otetram Iiterarum apud imos Λ elementa. Mo eos enumerat,
totidem videlicet, quot sunt in codice Hebraeo. Quum
autem singulis sua indat nomina non altem Graeca,sed etiam Hebraea, non est mirum haec a librariis perperam descripta. Quorum culpa in Eusebiano codice excidit
liber duodecim Prophetarum, sine quo sibi non constat numerus duorumin viginti. Nicephorus Eusebium descripsit,&librarios paullo accuratiores nactus, Duodecim Prophetarum librum Thereas exhibet uti etiam
versio a Rufino profecta Conjungit autem Origenes Rutham cum Iudicibus de Ieremia in hunc modum
mias cum Threnis se episeola unum eis. Repetito nomine Ieremiae Hebraeum vocabulum exprimere voluit Epistola a Ieremia Ierosolymis Babylonom ad deportatos missa habetur capitulo XXIX. XXVII. Eusebio, cujus aetas in seculum quartum competit, servata Melitonisin Origenis testim nia debemus. Et quoniam ita recitat, ut probe , ipsum quoque caeteris testibus merito accensemus.
Paria vero cum Melitones Origene eum facere binc a etiam
100쪽
etiam liquet, quddscribit posteriore Iibro Chronico
uta hactenm canonicae Hebraicascripturae. Et ad annum primum Seleuci juxta versionem Hieronymi Maccabae orum hisoria Graecorum hinc supputat regnum verum hi tibri inter divinas Scripturas non computantur. Idem libro mctavo 2 δείξεως λαγγελο sis negat se duces , qui post Zorobabelem populo praefuerint, exadte distincte Polla enumerare, τῶ μεδε φερρο, θεια βί γον ἡλωου , ἔσωτῆρο- κιέρων, quodabilis tempore Us ad tem- fora Servatoris nullam ex et sacrum volumen. otquot autem Esdram, Nehemiam, Malachiam prophetarum ultimos,&una cum eis prophetiam cessasses exspirasse statuunt iidem quoque aliud statuere nequcunt, quam libros post illa tempora scriptos nec propheticos esse, nec ad consortium sacri canonis admitti posse. De Iudaeis res nota est&manifesta ex iis, quae e Iosepho adducta. Ad eumdem modum Sede olam Zuta, interprete Genebrardori Anno quinquagesimo secundo Medorum se Persarum mortuisent Haggaeus, Zacharias, Mala..chias.' tempore cessavit prophe is de Israel .Vnde etiam ipse Genebrardus secundo suae Chronographiae libro assirmat Prophetas in Maiachia cessae i. Aben Ezra initio sui in Malachiam commentarii m N Pan 'a Is nises Prophetam, N U TN pzsa quoniam in eiuου morte desitis sive recessit prophetia ab Issa se . E Christianis audivimus Eusebium audiamus etiam plures Theodoretus prooemio in Malachiam rmντα του et φητMM γsουφοτα τα θεῖοι θεα σμααπα