장음표시 사용
151쪽
nagiographa, quasi Gnctorumscripta se non de numero ED-rum novem, qua proprie ricuntur Hagiographat, quaesunt de mtalogo, hoc en de numero XXII librorum consessit enim in PentateWho, F octo Prophetis, o novem agiographis.
LXX. : Ambrosius Aut bertus juxta Sigebertum Lit x 4
Gembla censem, Ansbertus juxta Trithemium, mona 'Vῖ ' chus sepresb ter ordini ancti Benedicti, vir in divinis scripturissudio ues eruditus, ingenio mitis dulcis eloquio claruisses Arnoldo vel Arnulfo Imperatore circa annum Dominii cc xc Hic libro tertio in Apocalypsin, ad lo-δpq /ε cum de xxiv thronis positis juxta primarium thronum, xxi senioribus super eos sedentibus, post adhibitas alias expositiones, Velcerte, inquit, quia prioris Iesia- menti Ecclesia viginti quatuor libris utitur, quos se auctoritate canonica suscepit, in quibus etiam Novum tessamentum vetitum agnoscitur idcirco in viginti quatuor senioribu Ecclesiasiguratur. Ideo enim ea Novi testamenti praedicatio fructuma, quia ex Veteri roboratur tamquam scilicet ab eisdem trahat numerum Ecclesia, quibin insanctitate escitur.
LXXI. Pervenimus usque adseculum decimum.
In eo occurrit Radulfus Flaviacensis, mi'nachinordi M. S. Benedicti pergimus uti verbis Trithemii vir indisinis Gripturi eruditi min, se in omnibus literis humanitatis δειου ore doctissimus, ingeniosubtilis ense profundus , eloquio dulcis, ornatu o disertus, in exponendis voluminibvssacris acutis o multim egregius, cujus exstant commentariorum in Leviticum libri viginti. Initio decimi quarti ista habet Tobias udilho Maccabaeorum, quamvis ad im ructionem ecclesiae legamur, perfectam tamen non habent a
LXXII. In Chronico Hirsaugiensi ad annum seculi undecimi septuagesimum septimum scribit Tri
152쪽
nion i feri es, A. Anselmi discipulm, vir tam in i Dinostri, plura quavim scutiribus egregie doctin, qui inter caeteras angonii monumenta scri it contritarios pulcram altercatio nem non inelegantisermone . Paria habet libro descriptoribus. Hic itaque Giselbertus sine dubio auctor est Altercationis Synagogae Ecclesiae, quae Coloniae an Aia i 4o te elapsum seculum edita introducit colloquentes
Christianum sub nomine Pauli Magistriaudaeum sub persona Gamalielii Miscipuli. Quod antiquius sit
scriptum, suadere possint haec auctoris verba: Theologus apud Graecos Linu fuit, apudLatinos Varro, se nos ri temporis Iohannes Scottid decem categoriis in Deum Iohannem Scotum Erigenam ad tempora Caroli Magni refert Trithemius ad Caroli Calvi rectius Matthatus Vesta monasteriensis&Gulielmus Mahoesburiensis. Neque constat de aliquo hujus opere, quod isto modo inscriptum Plures itaque fuerint eo nomine Scoti, qua in duo illi celebres, Erigena& Doctor subtilis. Merito etii recentior censeri debet audior propter verba, quae
occurrunt cap. II X. Duplici, inquit,speciesacramentum a cipimus propIe remeditim corporis animae quum idem mutrassismatursecie, icit uvam tantim seciem exhiberi multitudini. Et ne ortepericulum at calicis fiam panis ye
ciem dar/non euinco gruum, ita tamen, ut nec contemtu rei
gionis, nec vitio ovitati fiat De suis sane temporibus pronunciat PraelatM nostris temporibus avidior eis iusiariae quampotevtiae, quum Dem Phoc homo factus sit, ut vinceris diabolum agi iustitia quampotentia Quisquis autem sit, aut quacumque vixerit aetat testatur Veteris testa cap. sub menti iginti δε esse volumina sedistingui in Legem, re-
153쪽
LXXIII. Duodecimo seculo complures sese osserunt. Rupertus monachu S. Laurentis Traiectimis . adhibebimus iterum verba Trithemtiypropter incredibilem eruditionem isam a riderico Coloniens archiepisopo inde af .mim, se in abbatem nitienses monasterii VHimaim, multa praeclara opusula compesuit. Ille itaque libro tertio in Genesin, cap.XXX i, quum e libro Sapientia dictum attulisset, Verum, inquit, haecscriptura es de canone eis, es decanonica riptur umtaeissententia haec. Idem affrmat de libris Iudithae&T'biae , libro xii de divinis ossiciis, cap. ultimo. LXXIV. Honorius, Augustodunensis ecclesiae presbyter&scholasticus, multa edidit opuscula , quae
apud ipsum sub finem libri de luminaribus ecclesiae sive scriptoribus ecclesiasticis videri poterunt. Inter ea est Expositio totius alterit, in cujus prooemio haec habet: Scriptura Veteris resamenti Spiritusncto auctore aprophetis ibitur, se intria, deis, in oriam, rectius dixisset, in Pentateuchum Mosis in Prophetiam, o in Hagiographiam dividitur. Hi ori eis, quae praeterita narrat , Prophetia, quaefutura nunciat magiographia, qua aeternae vitaegaudia iubilat. Hic liber Psalmorum in Hagiographia locum so ideo,
qui laudibu aeternisepatriae plenus refulget.
L X X V. Petrus Mauritius , dicitus Venerabilis, abbas Cluniacensis nonus, multa etiam ipse scripsit, quae conficiunt magnam partem Bibliothecae Clunia censis ab Andrea Quercetano collectarin editae. Contra Perro brusianos longam scripsit epistolam, quae Tractatus titulum potest vindicare. Quinque eorum capitula refellit, inter quae primum, quod negarent infantes baptiZandos. Hoc ipsum refutaturus praemittit, fama vulga um jam esse, eos maiestati Veteris ac Novit sa- menti
154쪽
menti qua tam ab antiquo totum orse ubilitariis e rabere Isi amen inquit, verum efff. Sed quia saltici rumorum mom, prono acile assensim praebere debeo, maxime quum quidam mos totum divinum Canoum abiecisse si ment, alii quaedam ex ipso ossi episse contendani culpare vos de meris nolo,sd necessario totum Canonem, qui ab Eccissi ustipitur, ossus ere debere certis auctoritati inprobo . Si enim, qtis. es Firmant , Evangeli/- eciam Onti, fusi iis , necessario, reliqua omnia Auscipietis me enim potesu Evangelio credere, o debis, qui idem Evangelium si pit , dubitare . Suppossita igitur auctoritate canonica quatuor Evangelistarum, ex iis deducit admitti oportero libros tum Novi, de quibus priore loco agit, tum v teris testamenti Omnes&singulos, nec alios quam qui sunt in canone Hebraeo, in Prologo galeato e numerantur, recenset, eorumque auctoritatem, deductione ex Evangeliis facta, stabstit. Primum inter Hagiographa collocat librum Iobi, postremunt Estherae
quemadmodum etiam Hieronymus in prologo galea xo. Ad hunc ultimum ubi pervenit, quid scribat quomodo concludat hic legi per ae fuerit rectum. Vltimus inquit, in Hagiographis, hoc eis anctae scripturaea
bru sequitur bber Esse , cui aucZoritatem aliorum Hssigra phorum auctoritas confe=t. Si enim iEi ab Hebraica veritate orifinem trahentes hunc socium, 'paris auctoritatis, in eodem Hebraico camone habuerunt inquitur, quia nusio eor- libro- um excepto, omnespari modoris tribuerunt. Pino olum Chrisianissedo ipsis Iudaicu iteris attesantibin, omnes iuxi Pra tum ordinem libri, a libro Iob usi ad hunc, de quo agitur, librum Eser, eos ilicet non excluso sed addito, patris auctoritatu sunt. Igitur abs di incZione aliqua omnes aequa-
155쪽
ribus δειru, seu, te moniis dederint, indum ratione cogenie hiuc quos libro dignitate nutem contolerunt. Resant o hos authenticos sanct aescripturae librosse non reticendi libri, Supientiae esusilii Sirach, Tobiae, Iudith, u teris Machabaeorum liber. Qui es ad illim sublimem praecedentium dignitatem pervenire non potuerunt , propter Ludabilem tamen pern resfriam doctrinam ab Eccosias cipi meruerunt. Super qώμbus vobis commendandis me laborare opu non eis. E clesia alicuius preci apudvolent eim auctoritate aliquid se
temparum qui , a vobis stipiendum B. L X X V I. Hugo presbter o monachus loquimur
iter uis cum Tri honesi o) SVictoris Parisienssis, ordinis cano-wicorum regularium Augustini, Abbo, utrierunt , ibidem, Priorem dicit Paulus Langius nationi olaxo. Sic etiam Gobelinus Cosmodromi aetate sexta, cap. LIIX: Henrici quineti temporibiu fiatima, clarus Hugo de S. Victore Pars , natione Saxo. Ad quae verba in sua Appendice ouetas Henricus et bomius, celeberrimus academiae
huius historicus, noster olim hospes deinde collega
conjunctissimus, Hugo, ait, ex domo familia comitum Blan enburgensium adsimam Haroniam oriun fuit Iuvenis vixit in mona erio Hamersubiensi altero hinc lapide)d arces, Halberstadensis , quod'satur liber de arca animae quem monachiseim loci infri is Studiorum gratia Paristos mis, in mona erio S. Victoris vixit, inde nomen sequutus. itaphium eius habet Paulin Langm in Chronico Citiet ensi. Ipsum etiam in gratiam vicinorum nostrorum, ut ad operam studiis dandam, quantam Hugo dedit, exciten
tur, adscribemuS. Conditur hoc iumulo doctor celeberrimus Rugo, ueni brevis eximium continet urna virum.
156쪽
ruit ingenio, moribus, ore,olo. Velut alter Augustinus doctorsuo tempore celeberrimus ea hachi. Hi t. itur, ait Trithemius: ac obiisse scribit anno cis c L, Sigfridus autem Misnensis anno II c XXXI IX. Nunc quid de Canone Veteris testamenti ad posteritatem consignatum reliquetit, videamus Libro de Scripturis&scriptoribus sacris cap. sexto, ubi ea de re quam maxime ex instituto agit, haec habet: Omnis ibin, Lptura in duobus e mentis continetur, reteri videlicet eri
vo. - etintestamentum continet Legem, Propheta coimgiographos Mox subjicit enumerationem librorumam dem , quam videre est in Prologo galeato. Tandem
conc ludit, Omnes ergo uni numero viginti duo. Sunt praeterea alii quidam libri, ut Sugientia Salomonis, liber Iesesii Siaruch, O Iiber Iudith, in biαι, se Ebri Maccabaeorum, qui leguntur quidem,sed nonfribuntur in canone . Cum hisce deinde componit comparat sinctorum Patrum siripta, idea, Hieronymi Augusini Ambrosii, Gregorii, Origenu, Eedae eraliorum doctorum. Haec inquit, ista Patrum in rex-
rudivinarum ipturarum non computantur , quemadmodum
in Veteri samento, ut diximus, quidam libri Ant,qui nonsri. buntur in canone, o tamen leguntur, ut Sapientia Salomonis, o caeteri. Haec autem ipsa repetunturin leguntur Excerptionum priorum libro secundo, cap.Ix Eruditionis didascalicae libro iv, cap. iri peculo de mysteriis Ecclesiae, cap. IIX, Prologo in librum priorem de sacramentis fidei, cap. VII. LXXVII. Richardus de S.Victore, natione Scotus, Hugonis tempore claruit,&in eodem, cujus ille vel Abbas vel Prior fuit, monasterio prope Lutetiam vixit: quin eadem de numero librorum canonicorum, quar
157쪽
quae Hugo habet, Exceptionum libro secundo, capiti nono inseruit. Nempe e libris Excerptionum Hugonis decerpti sunt hi quatuor libri Richardi imo una perlustro inter se contendo, animadverto libros quatuor Richardi quos ei sane Trithemius tribuit non esse diversos quatuor prioribus libris Hugonis. Excerptiones itaque dicendae hae quoque fuerint, quae hactenus Exceptiones inscribuntur. Caput autem , quod utrobique vigesimum quartum est libri primi, decerptum est ex Altercationes nagogaed ecclesiiae,de qua superius dictum fuit. Observari itaque debet, Bellarminum libro de scriptoribus,ubi de hoc Richam .do, hisque Exceptionum libris agit, rem ac non tetigisse. LXXIIX. Porro duodecimo seculo vixerunt Ginianu monachus Bononiensis, qui ex epistolis, synodisin scriptis non minus incertis subdititus,
quam certisin genuinisCoflectionem canonum,quam ipse Concordiam discordantium canonum, alii Decretum vocant, confecit; Petrus Lombardus, episcopus Pari- sensis, qui propter Theologiae e Patrum sententiis quatuor libris concinnatum Magister sentent,
arum appellatur &Pinua presbyter ecclesiae Trecenses, co- nomento osse sve Manducator, quod Scripturarum auris iritates insuissermonibus es pusiculis crebri. alligaret , quasi inventrem memoriae sit carithemius loquitur manducando reposuisset. Sicut annotat Antoninus Summae historicae titulo XIIX, cap. v I a quibusdam praedicatur in popul , quodhi tres selennes viri fueruntgermani ex adulterionati; quod mater in extremis posita propter filiorumpi aestantiam de ad mill crimine noluerit poenitere vel dolere. Sed addit, Hoc, reperitur henticum mo
158쪽
em ui ante Hio duos. Caeterum Petrus Comestor sti x M. d. dens utilitati verba sui3t Henrici Candavensis scripti c.;ι Iogia studentium omnes historia Veteris ac Novi tesumenti breviavit in imam historiam, quam ocavit Scholasticummi, caudit Magister hii ora scholasticae. Quod autem animadverterit in Hieronymi prologo Iudithae praemitto pro apocryphis perperam vitiosi riptoriae agiographa
legi, pridem est ostensum. Quod tamen ipsum in Tobiam praefanti non venit in mentem. Scribit itaque Hanc hi oriam Ludis inter apocr phasonunt Hieronymi men in prologo dicit INTEI HAGIO GRA PHA. Godsi esset, tunc esset in tertio ordine non Veteris insertinenti. Sed quia e nulli ordine eis, dicimus quod Hieronymus acce rit iurisius Hagiographa , ut includerent etiam apocryphae, Quem germanum librorum Veteris testamenti canonem sive catalogum statuerit, ex his abunde liquet.
LXXlX. Venimus ad seculum decimum S tertium, in quo enati Monachi mendicantes,4 DoctoreS,
quos consuevimus Scholasticos nuncupare. Quum autem Magister sententiarum catalogum librorum Sacraescripturae nulli bi texat aut proponat, atque adeo in te
pretibus suis Scholasticis de illo agendi occasonem nullam praebeat, ipsi quoque totam rem silentio plerumque transmittunt. Non defuerunt tamen inter os, qui Scripturam commentariis exponerent: in universam quidem scripserunt e familia Dominica norum sive Praedicatorum Hugo e Franciscanorum sive Minorum Liruam. Hugo primus excisio ordine cathedrami eologiae meruit ad cendere magistralem, uti quidemi Libro te morat Henricus Gandavensis. Primus erre ex illo Cardinalis xeatus est id Innocentio quarto, qui pi=κω rubrum
159쪽
νshrum Carofinalibu dedit, quo signiscari voluit, eos, qui in is Amordinem gerentur, paratos esse debere proli ertare eccis sa ca ad est, ut excutiatur Omne legitimum imperium, enervetur sententia Apostolica, Omnis anima pote,
statibus supereminentibus subdita esto propriam 'su lsit, vitam morti exponere, ut scribit Onufrius Pan vini
us libro secundo de Pontificum cardinalium creatione, videndus etiam Annotationibus ad Plat inani, cui satis fuit dixisse, honestis ordinis casa datum esse gale irum rubrum Barcinoi lassis Hispanus est Onu scio; uti etiam Trit hemio. Primus Concordamia Libliae inυeni juxta Antoninum Summa historicae titulo XIX, cap. V, para g. II. Quid de numero rea non librorum Scripturae statuat, exponit prooemio in los uaria. Disanguimi, ait, Hebraei Vetus tesamentum in tres ordines. Primum voeant Legem .secundum Propheta itertium Hagiographa. Recenset deinde libros singulorum ordinum ea plane ratione, qua Prologus galeatus. Subiicit versiculos,quales ea tempora crebant quos etiam nos hic annecti minus. a ins librosas s Iosuae, Iudicum, Samuelis,
Et uachim; tres praecipuos . A sex, Prophetas
Hebraeus reliquis cense praecedere libris. M . vocat Legem Preliquos vult esse Prophetas. Pol hagiographa unt Danie David, fher, Esdra, Iob, Para omenon, o tres libri Salomonis. Lex vetu, his librisperfecte tota tenetur.
Resan Apocrypha Iesu, Sapientia, Pastor,
L Machabaeori m libri udith ais Tobiab. Hi quiasiunt dubiisub canone non numerantur, Seci quia et era canant Ecclesiases stipit illas.
Nem, e suscipit sit verecipit illos Ecclesia, non adprobationem dei ed ad morum instryctioncm. Ita mentem --
160쪽
ρm declarat in Expositione Prologi galeati, qui juxta
ipsum defendit Sacram scripturam corura ,sios, qui inducunt apocryphapro veras Prooemio in Tobiam verba Petri Co- ,, mestoris, paullo ante a nobis producta, sua facit.
. . . . XC. Nicolaus Liranus ad sequens seculumo, pertinet. Ex Iudaeo factus est Christianus Anglicum appellat Trithemium, sed perperam Brabantum dicere debuisset epitaphium enim ejus in hunc habet
modum: Cui veterisferhumana dabat Bra antia Lirae Cognomen Lirinam fuit urbe satin.
De eo Leander de S. Martino praefatione antehac me morata Lirantua communi Ecclesiae nos 'odiernae Pontificiar, Tridentino concilio recentioris,sensu discedit in libris canonico recensere . Praefatus enim in librum Tobiae ab his verbis orditur: Haec oportui acere, Misia non omittere, Matth. II Posquam auxiliante Deo ipsi sterlibros Sacrae ipturae canonicos incipiendo a principio Genes
os, seprocedendou 1 ad em Apocalypseos de eis em con
iis auxilio super aliρ intendo ibere, qui non flum de canone: scilicet sunt ibi, Libi upientiae, Ecclesiasicus udith,Tobias, o libri Maccabaeρrum,secundum Hieronymum infrologo galearo. Proflter quoda umsi verbumsropositam, in quo duo possunt notari: pristim eis nec uas operispraecedentis, dum dicitur, Haec oportui acere secundum eis utilit- operis ub- sequentis, dum dicitur, Et isti non omitter . Circa primumstendi , quodsibri Sacrae riptura, qui canonici nuncusantur, tanta in auctoritatis, quod quidquid ibi continetur , verum tenetur miseresinae σε; ope consequens etiam,isiud, quodex hoc concluditur mani se Num cur instript risphilo phicis verita cognoscitur per reductionem adprimat rincipiverse nota sic in ripturis a catholicis doctoribuι tr HI Tveratri cognostitur quantum adea, quae uni de tenenda,