장음표시 사용
141쪽
egregii tractatores, qui et testem adhibentes, nihil e adhibere nisi divinum te monium crediderant. Divinum videlicet non tam respectu auctoris qui dixit, quam rei, quae dicitur. Quo sensu itidem a sancto Cypriano libro De mortalitate adductum fuerat. Porro idem Augustinus cap. io quum X Ecclesiastico locum protulisset,in sibi ipsemet objςciiset, contradici posse, quod liber non siit in canone Hebraeorum; nihil opponit aut respondet, sed aliud, cui contradici non poterat, profert Verba sunt libro de cura pro mortuis, cap. xv Liber Ecclesi sticus,
quem fessu lim Sirachfri Ue traditur, se propter eloquii
nonnullam initudinem 5 Homonis pronunciatur , continet in laudepatrum, quod Samueletiam mortui prophetaverit.Sed Eecl.ιο, is huic libro ex Hebraeorum, quia in eo non eis, canone contradiciatur, quid de 'sedicturismin, qui certe se in Deuteronomio mortum, o in Evangelio cum Helia, qui morium non eis, Mati I ,3 legitur apparuisse viventibuι. Non dicit Augustinus, cique quisquam veterum alius, in prisco canone Hebraeorum olim fuisse, nupero solum recentiore hodie
exulare sessiimpliciter admittit, non esse in canone Hebraeorum. In quem si pridem non fuit adscitus,
exactis aliquot, ex quo Vetus testamentum exspiravit, seculis, reponia nemine potest.
LXI. Ex his abunde liquet, Augustinum de canone scripturarum ab aliis antiquioribus non dis entire,&quomodo capiendus sit tum ipse, tum qui eum postea sequuti sunt descripserunt, etiamsi alia quando Ecclesiasticos Canonicis immiscuerint, aut etiam plane Canonicos appellaVerint. Nempe Voca tabula canonu canonis aliquanto latius accepe lunt, enumerarunt non modo libros strii te canonicos, e
quibus dogmata fidei hauriantur, sed etiam alios , a fi- P a delibus
142쪽
delibuso piis, qui sub Vetere testamento fuerant,profectos, antiquos Mutiles, populoque in ecclesia praelegi dignos, quod ad mores monitis exemplis fom mandos multum faciant. Hinc autem tantum abest ut abeant, quos strictiorem catalogum proponere diximus, ut ultro praeeant, manc conciliandi rationem sum in nobis suggerant. Pridem audivimus Hieronymum docere,sicut Iudith se Tobia, se Maccabaeorum s etiam Sim'. acidae es Supientiae libros legi ad aedificationemplebu, non ad auctoritatem ecclesiasticorum dogmatum confirmandam item Ruci, uma maiores quidem legi ista in ecclesta voluisse, non tamenproferri adauctoritatem ei confirmandam. Neque vero Graeci, quia primaeva numerandi ratione nusquam discedunt,&arctiori catalogo invaria te adhaerent, legi in ecclesiis nolunt, sed potius ipsi inde monita exempla passii in promunt Athanasius quidem scribit
tantum catechumenis legi. Et id forte in ecclesia Alexandrina obtinuit Chrysostomus autem aliquando argumenta sermonum, quos ad populum habuit, inde petiit. Haut tamen inviti concedimus , majorem frequentiorem usum fuisse in Latina ecclesia, qui mGraeca: quod etiam innuit Augustinus xvii de civitate Dei, cap. xx. Et hinc sine dubio factum, ut in enumerando Canonicis junxerint cim miscuerint aliqui Latini, nulli vero Graeci. LXII. . Hactenus itaque canonicos esse,ut populo in ecclesia legere eos liceat, tam Graeci, quam Hieronymus Rufinus priscique caeteri facile concesserint; nec si appellatione Canonici hoc solum innuatur, de vocabulo pugnaverint Innocentius autem, Augustinus, Carthaginienses, Gelasius haut dissilebuntur, eatenus, nec aliter sese intelligere, prisco queis com , muni
143쪽
munica noni praejudicate nec velle aec posse Cano.
nici, inquam, hactenus sunt, quod ad instructionem populi aedificationem moruin in ecclesia legi possint,
videruitionem nos rampraecepta in ita in ecnesia disse anies, ut loquitur lii locus non iunt canonici, quod MO Ub oide si Prophetis pares, aut ex se ad confirmationem do QGς- ς ι gmatum idonei habeantur. Ita omnino statuere opor ' 'p' 'tet, nisi paucos Latinos cum Graecis omnibus ripsis antiquioribus, quin iecentioribus plerisque Latinis
pugnare malimus. Nec alia ratione Patres Trullanicano aestum Laodice nos, qui strictiorem, tum Carthaginienses, qui laxiorem catalogum proponunt, admittere& probare potuerunt, nisi hac ipsa Quin non fuerit ineptum huc distinctionem Proto canonicorum Deutero canonicorum, quam Sixtus Senensis, etsi alio sensu, usurpat, accommodare. Lubet rem totam syllogismo comprehensam proponere. Quod necessarium est admitti, ne videantur Innocentius, Augusti nus&Gelasius pugnare cum universa ecclesia veteris
testamentia totaque orientalia vetustiore latina; quod ipsi illi agnoscunt, id omnino est admittendum.
Sed duplex acceptio hujus vocis Canonici, latior vide. licet vilictior, ad istum finem est necessaria; ripsi, de quibus agitur, discrimen agnoscunt. Ergo duplex illa acceptio est admittenda. Rursus Qui recentiores scriptores nuncupatione Canonicorum librorum latius accepta Ecclesiasticos ad aedificationem plebis legi solitos includunt,& discrimine admisso hos istis non aris quant illi etiam in enumerandis sacris libris ab univer. sa quatuor priorum4 antiquiorum seculorum ecclesia non dissentiunt,4 proinde eumdem, quem illa, canonem, si vox stricte capiatur, agnoscunt. Sed recentiores
144쪽
tiores Innocentius, Gelasius,& Augia stinus, qui caeterorum quasi interpres rem hinc inde in libris suis prolixitis exponit, quum reliqui plerumque nuda enumeratione sint contenti qui eum sequuntur, nuncupatione Canonicorum latius accepta Ecclesiasticos etiam includunt, nihilo minus discrimini inter utrosque locum relinquunt. Ergo Vtraque Minor ex iis, quae dicta&adducta sunt, manifesta est. L XIII. Caeterum Pontificii concilio Tridentino posteriores, miros hic ludos faciunt. Specimen nunc saltem praebeat Martinus Becanus, acuto vir ingenio,&satis etiam versuto. Hic autem dum certae veritati se opponit, ineptire cogitur Scribit enim Manualis controversiarum libro primo, cap. I, quaest. I: Canon Scripturarum, quem Pontificii amplectimur, habetur cρncilio Tridentino e dione IV. Et Patre Hlius concilii acceperunt Assumper traditionem ab Eugenio papa in concilio Floren-rinρ De eo inferius suo loco videbimus Eursum Eugeniivisium accepit a Getis Papa, in concilio Romano. Distat Eugenius cum suo concilio Florentino a Gelasio concilioque isto Romano annis pluribus, quam non gentis quadraginta. Iterum Gelasim ab Augustino: Augustinnina conciliis Carth/ginensi. Huic interfuit Augustinus, ut videri possit ab eo accepisse concilium Denis Patres
huius concilii ab Innocentio primo Vixit autem Innocentius anno Christi CCCCV Igitur ab illo temporeprimitivae ecclesiae adnos i percontinuam traditionemperseverat idem illi Scri-
turae canon, quem nos nunc tenemus Hamplectimur. Iuxta
Becanum videlicet incipit primitiva ecclesia a seculo post natum Servatorem quincto,& quatuor priorum nulla habetur ratio Et quod a Gelasio accepit Eugenius, fer continuam traduionem derivatur, etiamsi intem sint
145쪽
sint anni propemodum mille. Denique si a Gelasio aecepit Eugenius,ab Augustino Gelasilis, S ab Innocenetio Augustinus a quonam acccpit innocentius Θ num in testimonio, imo contra testimonium,traditiooem&consensum quatuor praecedentium seculorum ipse pronunciat, an vero secundum illud In hasce absurditates sive angustias virum alias eruditum cingeniosum conjecit suscepta falsae sententiae defensio. Neque. ρωγὸς minus est illud, quod affert libro de analogia eiecis&Novi testamenti, cap. I, quaest. I. maesto eis. inquit , quinam Iibri Veteris tesamentisint canonici, sive,
suinam retiti sint in catalogum uianonem librorum Scriptura, aeter te amenti. Respondet autem Cano eu cata infibrorum Vetero testamenti duplex eis uni Iudaicub,qui tempore Uriae si ab Es Esdra, eIὰ concilio sacerdotum, cui EA
Enterfuit, confectus eis: - alter Chrisianas , qui auctoritate Innocentirprim; eonfectus em Et quidem de prioribus, qui
continen r- canone Iudaeorum, non eis dissutatio Omnes ram
Iudaei quam Chri iani agmsunt isto pro canonicis. Deposter, oribria aliqua dissensio P. Nos pridem ostendimus, distin
etione ni illam nullo niti fundamento, imo fundamentis rerumque indoli adversari, canonem librorum eteris testamenti, si proprie fricte capiatur,a Iud
ico necesse, nec posse esse diversum. Neque caret ab surditate, canonem librorum Veteris testament aliquot demum seculis, ex quo antiquatum ipsum fuit, confici. Num vero post exstinctam Veteris testamenti ecclesiam epistola sua efiicere potest Innocentius , ut iula olim in canone habuerit libros, quos, quum essς t&vigeret, in canone numquam habuit neque enim , siboc efficere nequit, ut canonici libri Veteris i cstamentiunt, fricςre umquam poterit nam ut canonici sint
146쪽
Veteris testamenti, in canone tum, quum V.T. viguit, fuisse, & ab illa ecclesia agnitos esse oportet. Nos quidem non magis credimus id eum escere posse, quam ut librum sub Ptolomaeo Euergete scriptum, Salomoscripserit. Innocentius enim Salomoni quin libros, proinde etiam Ecclesiasticum, qui Siraciden auctorem habet, attribuit. Quamquam eum hic excusare potest consuetudo, quae illis temporibus obtinuerat, utpropter eloquii nonnultim si militudinem SHomonis dicereraur, si cui docet Augustinus xvu de civitate Dei, cap.xx II de doctrina Christiana cap. ox de cura pro mortuis cap. xv & imitatus est ac exscripsit Isidorus Originum libro VI, cap. IN Prooemio de libris Veteris movi distamenti; libro I de officiis ecclesiasticis, cap. x II. Innocentius etiam Maccabaeorum duos libros memorat;
Gelasius non nisi unum. Res ipsa igitur clamat Latinos hosce in recensendis Scriptura libris, in distinguendis, in numero xauctoribus eorum designandis, liberius se gerere, Q κ eice οι non uti. LXIV. Dicent autem sine dubio hodierni Pontificii: Romanus pontifex fuit Innocentius; e cathedra non sine matura consultationes adhibito plurium coepiscoporum consilio definivit, errare non potuit; definitionem ejus omnes, qui ab ecclesia catholica extorres audire nolint, amplecti sequi oportet. At ipse Innocentius ab Exuperio Tolosano, tamquam seniora juniore, vel peritior ab imperitiore consultus, Confitenti, inquit, tibiprocaptu intes gentiae meae, quaesunt wse, resoni Deinde quaestio est de facto temporis praeteriti, ad quod in aliud, quam fuit quum esset, mutandum nulla se porrigit potestas. Nempe quaeritur, Quinam sint canonici libri Veteris testamenti sive quoianam
147쪽
nam libros Ecclesia Veteris testamenti in canone suo habuerit Ecclesia illa dudu desierat esse,& tempus durationis ejus jam inde aquatuor seculis praeterierat:&quia praeterierat, nec revocari umquam potest, ut aliter in eo se res habeat, quam ipso illo praeterito tempore habuit, ne quidem per omnipotentiam divinam praestari potest, nedum per pontificiam. Scribit autem Innocentius, Procaptu intringentia mea refodi quid quem dum vel docilis,mopersuaderet, velauctoritas temonis ostenderet, velcusoritaseries temporum demo baret. At si libros Ecclesiasticos, quos Canonicis immiscet, his eaequat,&paris vult esse auctoritatis, respondet aliud, imo contrari uin, quam ratio persuadet, auctoritas lectionis ostendit,&custodita series temporum demonstrat. Redium autem est, quod mox subjungit: t Vibi. quos ipside contione docuit accessit, Amperscrutatis rationibus ad proposita restondere compelli , eos is uisemper mliquida scat, quiposviatur ut doceat. Aut igitur ad eum, quem diximus, modum enumerat aut manifestum errorem incurrit. Quin saliter intelligi vult, palam est, ejus sive auctoritatem sive definitionem ab ipsis post
sequutis Latinorum doctorum praestantissimis nullo loco habitam fuisse. Constat enim post illam aetatem.
in vestibulo Biblicorum codicum Prologos Hieronymi poni coepisse, eosque inter praecipuum auatum, per
quem videlicet, ut ipse loquitur Hieronymus, sitreis seamus, quidquid eis extra hos in Galeato recensitos, inter apoc pha esstponendum. Igitur Sapientia, quae vulgo Saom aris inseribitur,ct Iesu filii Sirach liber, o Iudit Paso non uni in canone . Si tanta fulis et responsorum sive constitutionum Pontificiarum auctoritasin certitudo, quantam hodie volunt esse, Bibliis praemitti
148쪽
portuisset rescriptum Innocentii aut etiam celassin autem prologum galeatum Hieronymi. Quin Casmio 2A 'r' irus repraesentaturus monachis suis discrimen inter
recensionem Hieronymi quorumdam aliorum, Au gustinum tamquam inter hos eximium producit Innocentii vel Gelasine meminit quidem. At sensus , Ad v. ne Tostatus in primum caput Matthae, Lasagis credendum e ct Hieronymo quῆm Augusino maxime ubia tur de Vetere te amento or dei oris: nam in hoc ipse exces it omnes dori ores ecclesiae A multis itaque seculis unanimi quodam Latinae ecclesia consensu Latinis Bibliis tum calamo tum typo descriptis, in litunc usque diem ipsis etiaRomae editis, praefigitur Prologus a Ieatuis Hieronym Diacrorum librorum volumine Biblico comprehenso, num certus index& discriminator Leander de Martino praefatus in splendidam Latinorum Biblio . Mys rum cum Glossis 'Lirano Antverpiae curatam edits onem , Non negrano mis, inquit, mysu consensu temporum imo se i usiam Ecclesiae iudicium quod in editione Vat.
ricana innuisu voluit, ut hi Prologi Hiero miani cum cro textu coniungerentur. Hinc Tostatus Defensori parte secunda, cap. XXIII: Trragra librorum Veteris test amenti di inguuntur beato Hieronymo in prologo galeato. Isaae in&i acta eis ab Ecclesiῖ universali, que concorditer teneri sitim diuinctionem factam a beato Hieron mo nam Ha teNebatur a Iudais elibus ante Chriui adientum, o fui psea continuata in Ecclesia Ineptiar igitur sunt gerra germa nar quae scribit idem . Leander suo ad illum prologum galeatum commentario. Sanctus doctor, inquit ,
quumprototos istos iu acra, ripturas a se conversa fribe
ret, nonaeum iuricium is decretum ecclesiae Legerat , quor an-
149쪽
Tholofinam prodieras; quem ponsi cem ad avovem οὐ gnandum movit tum Africana ecclesiae γαodalis episοί , ac synodiis Africana sive Carthaginiensis epistolam, si tuam scripsit, ad Bonifaciunt innocenti intermedio Vide supra Zosimo successis rem scripsit ium etiam sinu Exuperi ad
eum mi e literae. In eo autem decreto Pontifex Sapientiam,
Ecclesiissuum, Gbiam, Ludith, o Machabaeorum libros sacro emnoni ann91nerandos esse docuit. Nec dubium eis, quin divus Hieronymin decreti huius auctoritatem admi et, si ipsum ci videre contigisset. LXV. t autem manifesto constet, subsequutis tetri ibus in ecclesia latina a doctoribus ejus nullo loco habitum fuisse decretum, quod jactant, sive Innocentii sive Gelasii, sed observatum esse antiquum canonem, quem a Iudaeis Christiani acceperant, Hieronymus accurate delineaverat hac itaque fini posteriorum seculorum scriptores, quorum quidem testimonia haberi poterunt, lustrabimus Gregorius Magnus,
Inno denti post duo,&Gelasi post exactum unum seculum succestar, Moralium libro xix, cap. XIlI, libros
Maccabaeorum licet non canonicos, tamen ad aedificationem eccosae editos perhibet LXVI. Inter opera Augustini occurrunt tres libri De mirabilibus Sacrae scripturae Augustini qui Tomodem ingenio&eruditione inferiores sunt negara tamen non potest antiquos esse. Prioribus duobus recensentur mirabilia ex Vetere, & tertio ex ovo testamento Secundus ita concludit, ut dicat, In Maccabo orum libris, eis aliquidmirabilium numero inserendum coni Biens senisse ordini inoeniatur, de hoc tamen nulla cura fatigabumur quia tantum agereproposiimus, ut dedi vini canonuexLauam, quamvis ingenioli nos)ri modulum excedextem,
150쪽
soricam expositioηm ex parte aliqua tangeremus. LXVH. Exstat etiam brevis, sed antiquus in Apocalypsin commentarius μυδε χοαφρο sub nomine Victorini Pietaviensis episcopi, in quo ista Sunt libri Veteris testamenti viginti quatuor, quos in Epitomis Theodori
LXIIX. Carolus Magnus, aut qui ejus nomine quatuor de imaginibus libros Graecis opposuit, sub initium tertii, ubi proponitu o de catholicae,ia
nctis Patribus accepta: Novum eruite mentum recipi mu in eorum librorum numero, que anctae catholicae ecclesiae tradidit auctoritas. LXIX. Strabus, monachin Tuldensis, natione Teuto-χ uni. s. nisus, Rabant inauri, cujus ante facta fuit mencio,auditores riba, si ve sipi tuo natariuW, vir certe ipse doctissimus, o tam in divinis ripturis quam insecularibm iteris ad plenum inuructus, theologus, philosophus Zoeta celeberrimus, risu Glossem, quam Magistralem e Ordinariam vocant, super tota Biblia comportavit ex dictu sanctorum Patrum quam allipostmodum adiunctis quibusdam ampliarunt Claruit
mini I ccc L. Ita Trithemius libris de viris illustribus Germaniae,& descriptoribus ecclesiasticis Strabus igitur iste Glossa ad Hieronymi prologum galeatium Q
cur, ait,galea caput militis protegi , uriducialius pergat ad besium; ita sese timis lectoriperitiampraesar, ut valeat diascernere, quilibri apud Hebraeos in anoaee reciZiantur, quive inter apoc pha deputentur. Idem ad prologum Hieronymi in Tobiam,in verba, quemadmodum vulgo leguntur, Librum Tobiae Hebraei de catalogo divinarumscripturarum se nies, iis, quae hagiographa memorant, manciparimi Potius,