장음표시 사용
161쪽
per reductimem ad ripturas Sucra ipturae canonicii, quae sent habitae e revelatione divina , cui nullo modosalsum poteusebesse . -- Cir secundum constrandum, quid libri, qui non in decanone, receptisunt ab Eccles , ut ad morum informationem In ea legantur tamen eorum auctorita adprobandum ea, quae in contentionem veniunt, minus idonea reputatur, ui dicit
Hieronymus propter quod uni minori emicaciae, quam libricanonici. - Ets verita ripta in libris canonicis prior ea tempore, quantimi adplura dignitate quant/- ad omnia, quam si illa, quaesicribitur in non canonicis utilis tamen es ad
directionem invia morum, per quam pervenitur ad regnum
caelorum. Ad haec ipsa, quae hic tradidit, exorsus in Sapienti e librum scribere, provocat. XX CL Brito ex ordine Minorum expositiones prologis Biblicis Hieronymi, ut potuit lenius temporum ferebat, addidit i conjunctas antehac Glossae ordinariae&Postilla Lirant, sed remotas a postremis editoribus Liranus ipse secundo in suam Postillam prologo, quo intentionem & modum procedendi exponit, mimisia quit prologis aprincipio Genesos incipiam
tum quia re uum vitie meae non credo ad expostionem olim Sacraescripturae Micere, Ἀδε nolui in exponendis dictura. Hieronymi vel Hierius cuiusumi doctoris immorari tum quia unus alius frater, videlicet Brito, de ordine nostro, prolo-
os Biblia valde si icienter exposivit quod opus habetur communiter. Hic Brito itidem premit vestigia Hieronymi, ut videre est ad prologum in Iosiam 1 ad Galeatum, qui, ut ipse loquitur, defodit Sacram fripturam conira illos, qui inducunt apocr phaprohagiographis Ad prologum
in Tobiam,&vocem, AGI GRAPHA Alia itera habet APOCRYPHA, quodmelim est, quia Hieronymiurn Prologogeseato numeratis libris canonicis, inter quos iste non est
162쪽
inferi ae 'tu extra hos ea, inter apocr pha II comput tum. Ad prologum in Iudith produci id laudat verba Magistri historiae Scholasticae, qui vitioscriptoris imputat, quod legatur H AGIO GRAPHA, quum legi debeat
Apo CRYPHA. Ad prologum in libros Maccabaeo rum Notandum, quo libri Maccabaeorum nonsent de canone eleg tur tamen in ecclesiis per constuutionem Romanae ecclesie.
XXCII. Caeteri Scholastici, qui pari modo in Scripturam non sunt commentati, rem e professo vi cattingunt Agnoscunt tamen aliquando discrimen. Ita docet Thomas dici posse de Samuele, quod apparueri tria uti per revetitionem divinam,secundum hoc, quod dicitur Ecclesiasic XLVI, quὀd dormivit notum fecit regi Mnem vitae ae Dici etiam polle,qu)disia apparitio erit/r curata per daemones, si videlicet Eccbsofici auctoritas nos recipiaturpropter hoc, quod inter canonica riptura apudHebraeos non has tur. Haec Thomas Prima, quaest xx clx, art.IIX, ad secundum. XXCIIL Iohannes Sem ecaTeutonicus,Praepositus Halber stadiensis, glossa in c. Canones, dist. XVI d. pientia Salomonis, liberum Zii Sirach, qui dicitur Ecetissa fiacus, o liber Iudith, o Tobiae, o liber Machabaeorum apocr hi dicuntur, e tamen legunturine orte nongeneriaiter. GiOssam hanc tribuo Sem ecae, quem dixi. Scribit enim Antoninus Summae historicae titulo lix, initio capitis sexti Primi glossior Decreti su commentator it Hugosumguitio secundu qui glossavit fuit Iohannes Teutonicus aeisglossa communis cum textu Quam postea recensuit Bartholomaeus Brixi ensis Obiit autem Seiraeca, nisi nos fallit inscriptio tumuli, anno ci ccxLv. Vide de eo CrantZium Saxoniae libro Iix, c. XX via juxta que incommortuus est Clementi quarto pontifici; proinde plu-
163쪽
de pluribus quam viginti annis serius, ac est inscri
XXCIV. . Guilhelmus Occam Anglus . iubtilis
Scotidiscipulus, dictus honorario titulo Venerabita inceptor, de quo Gabriel Biel in Quartum dist. xlv, quaest.
II art. Ii Profundi in vi veritatu indagator, cuiu doctrinam tamquam ciariore requentius imitor Is Dialogi parte terria, tractatu primo, libro tertio, cap.xv scripsit, quae sequuntur. Secundum Augustinum solis scriptorib- Biblia deferendin eis hic timores honor ut non credantur errare in aliquor. quati timor o honor nulli deferendu eis orei os Secundum Hieron mum etiam in prologo in librum Iroverbiorum, o Gregorium in Moral/bim, tibri Iudith, Tobiae mccabaeorum, Ecclesiasticus es Supientiae non punt recipiendi ad confirmandum Hiquid in fide . Dicit enim Hieroumus sicut Gregorim. Iuditho Tobiaeo inaccabaeorum libros legit quidem Ecclesiasedinter canonis criptur, non recipit. X XV V. Hervaeus Natalis Brito, ordinis Praedicatorum Magister generalis, commentario in epistolas Paulinas operibus Anselmi inserto, ad Roman. III, I.
Nos credimus veras esse scripturas,qu. Iu tradiderunt nobis; cta nusia allagente librosia inae aumritat; recepim ἔ.XXCVI. Post initium seculi decimi quincti synodus Constantiae habita finem accepit anno ejus culi decimo octavo, mense Aprili. Illa, quum Ecclesta
Latina per annos fere XL diro Romanorum pontificum schismate laborasset, sanxit generali concise quemlibet, cui cum atin vel dignitatis, etiamsi Pasal , exi at, eum obaeire in hu,quae pertineant adsidem se ex irpatione hismatis, o reformationem Ecclesia Dei in capite o in membru tribus Pontificibus exaudi oratis Martinum quinetum surrogavit; decrevit etiam frequςntia in posterum ge- M a ne ra-
164쪽
, 1 neralia concilia esse celebranda, ita quodprimum ' nc
huim concit, in quinquennium immediate sequens secundum a ne istius insipiennicis es deinceps de decennio in decennsumferpetuo celebrentur. Iuxta quod decretum novus Pontifex approbante limperatore&concilio locum futuri Sess concilii civitatem Papiens deputavit. Ibi constituto tempore incoatum est concilium, sed indecentis ex caussis adciυitatem Senensem traxiatum. In qho PVLae incoato se Senis celebrato Basleensis civisas pro celebratione proxime rigeneralis conciliuOP tennium celebrandiuit electa
debite a Ignata. Ita narratur in Tomis conciliorum, adjicitur instrumentum solenniter super hac re conlaetum Iulianus Cardinalis epistola ad Eugenium quam tum, operibus Aenea Silvii inserta A ne concilii Consantiensis quinquennio elaso celebratum en Papiense vel Se nens , a cuius ne elapsi eptennio coeptum eis celebrari Ea fi ense. Quid Papiae vel Senis tractatum, nulla adici stantur Agendum autem erat de reformatione, a quas bisontifex & Curia, exemplo praesertim Constantiensi nupero territi, male metuebant. Qui sandalizabantur deformitate cleri, escebant, Fuimu desisse in concilia
Senense. Ita enim in epistolis ad Eugenium loquitur Iulianus Cardinalis, primum a Martino, deinde post hujus obitum ab Eugenio ipso designatus, qui in concilio Pontificis locum suppleret praesideret. Nihilominus vix incoatum emissa Bulla dissolvere conatur Eugenius Patres contra niti, negare tantam potestatem Pontifici in concilium competere; qui potius Concilio jus esse in refractarium Pontificem. Deponunt igitur Eugenium,& A med eum Sabaudiae ducem, Felicis quarti titulo auctum, substituunt. Interea animam agebat Constantinopolitanum imperium, Tu
165쪽
earum viribus impar subsidiarias occidentis opes anxie respectabat Tenebatur Eugenius desidetio evadendi molastias a Basileensibus illatas in subjiciendi
suo dominatui ecclesiam Graecam. Invitat igitur , ut unionis sanciendae ergo in Italiam ad concilium errariae indicendum veniant. Obsequuntur illi, veniuntque Imperator Iohannes Palaeologus, Iosephus patriarcha, non pauci episcopi. XXCVII. Antoninus Q Hον Summae historicae titulo XXII, initio cap.x rem in hunc modum describit Patriarcha, ct Imperator ci fratresuo, o magno comitatu numero fere quingentorum Conuantinopolis moventes Venetiis a licuere . Ibi percipientes Concilium generale
sui tuae congregatum dissentire ab Eugenio, aliquandiu sederunt mimosissensi de loco accessus sui nec enim congregati Basileaepost dissolutionem se irritationem factam Concilii per Eugenium despebant a prosequutione incepti se ollicite invi
tabant Graecos Basileam ad Concinum id accedere . Praevaluitiamen auctoritas Eugenii ci δει onibus plurimori- , ut ad
praesentia uamst conferrent. E Graecis Georgius Phrata-Za itidem iam γγ huc facientia narrat Chronici sui
libro ii, cap. xii 1 seqq,Laonicus autem Chalco condylas interprete Conrado Clausero Tigurino in hunc modum Iohannes Graecorum rex legatostre iubet ad Aoma- mponti rem Eagemum,petentes ut concilium celebrarctur, auo inter iurgi religetem contentionem decenter componerent. LLe dii in Ge maniam ventre . a te sate Germam 5a- eae erant congregati, di identes sententiis contra Eugenium Pontificem quem reprobantes, crearunt om cem nomine Felicem, virum inter i ii primassectata probitatis. Hunc concilii consense Pontificem deciararunt. Ambo igitur Ponit cestriremes instruant, Ioannem Detantii regem accersbant. 3 Iter-
166쪽
am,qua cumGraecis intercesserat, ri volebat mum ab utros venusent triremes, rex quidem benignu verbis 2placide concilii Basileensis legationem dimittebat; dicens se cum Romanu Venetu, secum reliquastalia iam ante colliquutum, qui omnesse Romamprosicisci iubeant. Fimens itas Det an/i s cerdotes, o Graecorum apientisimos se doctifimos navigabat
in Italiam. Quoniam in rem accurati tis inquit imus au id diamus etiam Sabellicum. Fuerat, ait, id negotium erogatos motum, Martino adhuc dente Tentabit Basileense concilii 'aiaologum magnis fossicitationibin pellictum ad trabere, ut res Bassileae incoata maioris esse ponderis barataen fuerant naves in Narbonens Gallia apud miliam, qua eum ex Graecia deZortarent Eugenii auctoritatem maluit Agestequi.
Et lane e viciniore Italia praesentius auxilium sperari poterat, quam aliunde. Exstat etiam epistola Georgii Trapezuntii, Romae tunc degentis, qua Imperatorem hortatur, ut posthabita Germania& Gallia in Italiam veniat. Sed pergat Sabellicus, compendio rem enarrans. Veneti, qui eim concordiae erant usti, mi, aura egregie ructas dedere, quib- Patiosi in ens in uatiam advectis.
Fosa sprinceps eum venientem honorificentissime excepit. Ex Menetis Imperator Ferrariamproce i, quo Pontifex ex Γωon se contulerat. Ferrariae fuerunt habitae sessiones xvi
Florentiae, quo propter ingruentem pestem transbatur, novem: in quibus omnibus nihi uere actum , nisi quod de adjectione vocular Fi Do iv Ead symbolum, di de processione Sancti spiritus operose aut contentiose disputatum. Interea Graecos suprema urgebant pericula Dum enim procul domo aberat Imperator, Anaurates, sis copias Constantinopolin oppugnare con uit , id quod omnes consiliarii eius pre recto confirmabant
167쪽
ν robus,t, uno mi lassa excepto Mittunt proceres in Italiam, qui Impeia tota indicium faciant. Interea anci lites cogitationes orsutam curarum ingentes Consantinopob, duo Iremm ait Plarari Za quid consenum aura lassaepromovisset. Sane Georgius Scholarius populares suos ad in eundam unione in enixed prolixe cohortatus exstandscripta&orationes inter Aeta synodi his utitur cr-
his: Neg. Latmorum ness, Barbarorum qu quan pignorat,s V
et L, kι neo ενί. ως es τῆς βοηθειας εινα ελ διε, primariam unioue caussam esse bem auxili quod inusta alia almis via nobis Versis. - Comprehendite animo effris quodpraciti rem eis, quantasi ' sentis magnicodo criculi in quo versamur. Auditis enim Barb.:rEm,naximo copis, terra marii comparaIis bellum contra nostram urbem in ruere fortasse etiam antequam cerius ad nos nuncius at Imsit, illam ob trit, aut quamprimum obiribit. Eanrporrosicitis omnes, non adpi adventitium ub- sinum, ανε εξω, νουμ ne primum quidem imp
X ClIX Haec de synodo Florentina, quam qui
Graecorum ad initterent, Octava in vocabant, plenius Saccuratius aliquanto innotescere certis de cauiliis Voluimus. Pol diuturnas itaque sed irritas de audio symbolo' pro celsione an in spiritus altercationes,
tandem, quali ex abrupto, de pluribus , quam de quibus disputatum hactenus uerat, convenit. In literis unionis ab Eugenio promulgatis declaratur consensus de proccisione Spiritus a Patre, Filioque, adsectione ultimae hujus vocula ad symbolum facta litem de urgatorio,&animabus post purgationem Deum videntibus, denique de primatu Romani pontificis. Haec tria sunt capita, quibus unio, quamquam minime durabilis,lanilla Has litera. quuturccitast et Antoninus,
168쪽
qui nonnullis habitis disputationibus praesentem se
fuisse testatur, subjicit Errant Graeci in tribus communia i ter Primo, quod Spiritus sanctis procederet a Patre sed non a Filio Secundo qiod non erit purgatorium po hanc vitam Terti),quo Ecclesia Oriental o consantinopolitans non esset sub Ecclesiasontana, nec Patriarcha Conseantinopolitantia esse inferior Romanopontifice. Horum quodlibet eis haereticum In aliis ritibus is, qui non important haeres mi licet rationabiliores t ritus Ecclesiae Occidentata ei Romanae fueruntpermisi manere, cui quodcelebrent infermentato quod baptizent in
alta orma quam nos, videlicet, Baptizeturserum De N. in nomine Patris, Fit , Spirit ancyi, Amen nem quod ordinati inscris utantur matrimonio contracto ante susceptionemi orum ordinumsacrorum. Dem quodnutriant barbam Item
quia dear .cramentum Eucharisii sub trai feci omnibus etiamstarvus, ct mi ta alia. XXCIX. Dum haecgerebantur in eximus narrationem Actis insertam Armeniorum patriarchae legati, virtiane virtuteplurimapraediti, ad nodum i am venerunt ,
mmumponi cem venerati uerunt, nec non Imperatorem δε- Iutaverunt, dicentes se ami ecclesiam cum cathotica coniungi, ac sum nodi decretum fieservare vel lici qui quidem benignis me septitebementisime laudati ac magno honorea ecti, una cum Graecis Florentia disserunt. Exstat interim Actis immixta sub Eugenii nomine Instructio Armeniorum, septem sacramenta secundum ritus Romanosin alia praescribens Data est anno II cccc XXXIX, x Kal. Decemb. At Graeci, qui superiore anno mense Februario in Italiam venerant, hoc anno, mense Iulio
discesserunt. Videtur igitur Eugenius ista confecta Instructione animo suo magis morem gessisse, quam Armeniis quidquam, quod observaturi ipsi essent, prae
169쪽
scripsisse Auctor Compendoses onum nodaliam descriptionis, quae in ultima Biniana editione legitur, annotat Graecoc Armenius Florentia discessisse anno Domini cIIae CCCXXXIX, circa diem mensis Diti viges mi secundum vel tertium. Per illam autem Eugenia nam Instructionem in angustias conlectus, Necessario, inquit, colligitur Graecos Armenos huc A Florentiae permansi se t vel, quod probabiisu est, eamdems nodum po abiium Graecorum se in
menorum aliquo e tonibis, quarum acta nidia exstent, conti- nu tama vel item aliam quandam, ab hac saecumenicasnodo diversam, eodem anno I cccc xxx IX, decimo Kal. Decemb. θνρHescripta habetur praedicta Eugeniisnodica Fuoia ceωbratam uise ,
C. Majori adhuc dissicultati obnoxium est
quum instructio ista,uti in Tomis conciliorum legitur, non nisi ocito capita contineat,quod tamen in Summa,
quam Bartholomaeus Carrana a confecit, Franciscus Longus Coriolanus sequitur, decem numerantur, quidem ita, ut postrema duo, quae in Tomis exstant, Omittantur,& tria alia plane diversa nam nonum hic quoque desideratur substituantur. Neque enim in
Breviariis vel Summis occurrere solet, quod ab amplis&vastis voluminibus qualia sunt editiones Surianae; Veneta auspiciis Sixti quincti, ut titulus habet, emissa; Vaticana; utraque Biniana in quibus omnibus nihil tale apparet abest. Septimum autem caput in Summa CarranZete unde etiam Becanus accersiit, non e To mis hoc est: Vnimais eumdem Deum, Veteris ac Novi te- samenti, hoc eis Leguis Prophetarum a Evangeliipromt mur auctuerem, quoniam eodem stiritu instrante, utriusis testamentisancti loquutisunt, quorum libros pus cipit o veneratur Ecclesia qui titκlissequentibus continentur. Sequitur au- tem
170쪽
tem catalogus laxior, qualem etiam ab Augustino proponi pridem diximus. Neque quidquam obstat, quia pari modo sisensu capiatur. Quamquam haec ipsa,quae attulimus, in magno dubio relinquunt, num talem Eugenius umquam proposuerit. Si proposust, videripo Lsit corrigere voluisse priscamin communem Graecorum sententiam. Quamquamne id quiden necessarium foret affirmari. Ipsa vero Florentina synodus, ut e dictis patuit, ne quidem Latinorum respectu generalis haberi potuit. Magna enim eorum pars Basileae congregata Eugenium damnabat. Neque fere conci lio ex occidentalibus alii, quam meri Itali, subscribunt Constitutum quidem fuerat spacium temporis quadri' mestr intra quo de Basileain ex aliis occidentis parti bus invitati adessent: sed rivum elapso tempore nec Ast ante Bais aquisuam, nec Hiquis a D. , neduin Gallus aut HGR Germanus, et eniret, dixit Eugenius Vbi ego se Impe usir Graecus Latini, qui tunc Albertus secundus erat, de functi Sigismundi gener, nulla habetur ratio ac Patri'
archasumtu, ibi Chrisianorum omnium nodus et se creditur. Sed credat Iudaeus Apella, non ego. Erant tunc duo σύ-
menica concina, stribu Iacobus Meyerus in Annalibus Libro is Flandricis, Basileensio Florentinum, qua adeo nihil habebant concordia, ut utrum terumphismaticum, iamicum, Magogams Satanae minaret Interim Teutonici, ut in Titi ,e. ι, morat Antoninus, uisante i utros ct Eugeni ct Felice, constitueruntst neutrasis. Neutrum igitur, prininde nullum agnoverunt Pontificem nec tamen propterea credendum fuerit Ecclesiam Teutonicam interiisse. Sed quidquid sit de pontificatu, vel de concIlio, vel de sententia Eugenii, si vel maxime volui. d finivit, libros, quos recenset, omne strici: propriet