장음표시 사용
61쪽
qua non credidissent, ut sancto Augustino esses, in
quam, intuitu nonnullorum id adseri recte posse;quod Omnes attinet, certe non potest , quemadmodum adduista exempla demonstrant Minime igitur est causta
per se adsensus Evangelio a Christianis praebiti nam si esset, numquam ab ullo praebito adsensu abesset. μθ , i
ait Serarius, Biblia esse divina credunt, etiamsi nes antic si id T cles de ipsis es cantu testimonium, ut gentilium aliqui um αν. idem amplectuntur, o Christianorum nonpauci, me indocti , veldocri quidem,sedcirca haec nihil ratiocinantes. At quod actu anquis agipotent abys re aliqua , nomen haec ad Eum necessaria. Caussa autem per se est divina gratia virtus Sancti spiritus, cum Evangelio conjuncta, per se Iud, tamquam per adaequatum ordinarium medium, operans Hinc fidem infusam appellarunt Scholastici. Et viveritatis adactus recte admittitin docet Thomas Stapletonus impossibile esse neseciali gratia ac Gnos ei
dit initus infuso actum erasiae producere, aut ex veri nomi cap. 1.ni, de credere, item donum de infusem tam cerram ct cap. . emicacem esse de caussam, utperi solum veram dem conse qui liceat, abris voce, simonio, doctrina o magisterio Ecclesiae. Et improbat sententiam Bielis, docentis fidem infusam non posse haberi sine praevia aut comitante acquisita. Quo etiam videtur Scotus inclinare. Quin uterque 7πλυθρυψητω illo sancti Augustini dicto abutitur. Quod etiam facit Iacobus Almainus, inde col- .dissi, qtigit, aut colligere annititur, quare tenemur credere Evangelio visolis Apostolorum se Prophetarem est, quia raesentantur ab Ecclesia ergo fortiori tenemur mar ris credere veritati Ecclesiae, quam Evangelio.
XLIII. Multi ex iis, qui necessariae, superiore seculo coeptae,reformationi sese opposuerunt, ut Eccle
62쪽
siae, quidem non primar&pri sed recenti&prae
senti, non universali, sed particulari sive Latina sive Romanae, ejusve Pontifici supereminentem , immensam illimitatam auctoritatem iotestatem vindicarent, nihilo saniora protulerunt. Revera, ait Cardi-Ε.i.ὀψεis natis Hostus , nisi siccosiae doceret auctoritas hanc Sur proteg0M 'uram esse canonicam,perexiguum apud nos pondus haberet. η μμ' mo, ut loquitur Sixtus Senensis Bibliotheca suae libro octavo, haeresi II, ecqui Mim librorum, qui in canone ponuntur dei deroga ur, etiamsi ab auctore profanoscripti sint, quum libri Mes non ab auctor edab ecclesiae catholicae mctoritatependeat;ct quod siti acceperit, verum o indubitatum esse portet, a quocum diuumsit auctore . Similiter adserit Thomas Stapletonus Principiorum doctrinalium Icta libro nono, quod sit penes ecclesiam huius temporis, librum aliquem in canonem nondum receptum Apostosirum tamen temporesicriptum exempli causia librum Hermae,Psoris nomine infriptum, vel constitutiones Aposolicas a Clemente diatas innumerum librorum acrorum, se certo Canonicorum, ferrepsisse . dius ut non temery, inicit it, unquam ciet E
cles at olfaceret, auctoritatem diminam apud nos illi libri hi.
herent, non flectu quam alii,sive ubi is Aposolis sve pola mlorum tempora in Canonem relati Iacobus Gretserus Defensionis Bellarmini tomori, liba II, cap. Ix Adeo ab Ecclesia es in se se eis sependet, ut remota Ecclesiae auctoritatenusio modo sub Vere valeat. Sub initium ejus operis,
nempe libro primo capite primo, Id, inquit solumproverbo Dei veneramur ac scipimus, quod nobis Pontifex ex cathedra Petri, tamqum premm Christianorum magister. mnium controversiarum iudex de niendoproponit. Ita ad unum Pontificem tandem itur, revocantur omnia.
Silvester Prierias, qui primus calamum contra Lutheruin
63쪽
rum strinxit, sub initium Dialogi , quem ei opposuit
sibicu non innititur doctrinae Romanae ecclesia, ac Romani undam cpontiscis, tamquam regu dei in Libiti, a qua etiam Sucra scriptura robur trahites aucZoritatem, haereticus eis. Et progressus ultra medium, utentiae, ait, auctoritate Scripturae nobis non inootuerunt,sed aucZoritate ecclesiae Romanae , Romanorum 'nfiscum, quae maior eis. Ab eorum videlicet arbitriopendet, ut loquitur Baronius, quid velis esse
in universa ecclesia sacrosanctum. Et hoc est, quod fundamenta immanis .antichristiani dominatus aciens Hildebrandus sive Gregorius vii ante quinque secula
primus dicitaruit, nullum capitulum nusium, librum canonicum haberi abs, Romanipontificis auctoritate .
XLIV. Ne quid tamen dissimulemus, Grellaru , quem paullo ante admodum dura loquentem audivimus, alibi ad saniorem sententiam propius accedere
videtur. Nempe Appendice secunda ad librum tertium Bellarmini, Pontificii, inquit,principaliter Scripturis dem habent, eas, ut divina venerantur a siciunt, propter divinam revetitionem at ob Ecclesiae auctoritatem non aliter, qnam ut ob conditionem ire qua non ut in scholis appellimus, Nisei enim haec res catio accederet, ipsa divina revetitio de Lbris canonicis, is adeo i Periam maiesa es auctorita , qua Canonici libri inse sunt praediti, nunquam nobis innotesceret. Haec postrema, uti ad hunc modum simpliciter proferuntur, falsa esse ex iis, quae superius dictain producta sunt, constat. Interim Ecclesii. auctoritatem apud nonnullos, qui eam penetrare potuerint speram vero aliquam apud plerosque conditionem in qua non fuisse vel esse, ultro conceditur. Ex opera autem adhibita adhibentium hominum magnam vel ad commovendum idoneam auctoritatem futile, recte non colligitur.
64쪽
Alius magni nominis Iesu ita Martinus videlicet Beea
nus, in hunc modum loquitur Tractatu de Fide, cap. 1 quaest. Ia Tripliciter credi pote Deum Hiquidreve e Primopropterfrict tunc ect amense dei Theologicae. Secundo propter aucZoritatem Ecclesiae dicentis e tunc non ect assenses dei Theologicae,se asterius inferioris ordinis. Terti),propter auctoritatem hominis is tunc eis sisenseu de humanae 'Lmu assensi sic explicatur Credo Deum hoc revetisse , non fropter aliud dimmediatepropteri . Secundu Ac Credo eum hoc revetisse, quia Ecclesia dicit Tertii c Credo Deum hoc revetisse, quia homo dicit. Itas primu essensi non resolvitur ulterii.s,sed is in ipsa revetitione divina , quae creditur proptersi m. Secundus reflvitur in auctorizatem Eccles'. Tertius in auctoritatem hominis. Quod secundo adsensuia caeteris distincto peculiare genus tribuit, non potest
probari. Aut enim nititur testimonio Ecclesiar,de qua ex Scripturis constet, eam fundamenta salutis non ignorare vel depravare, id est, universalis ecclesiae; & sic in solos, qui fideles jam sunt, competit, est adsensus
fidei Theologicae aut Ecclesiae, prout ea hodie prae caeteris mortalium congregationibus vel superstitionum
sectis antiquitate, amplitudine, eruditionein virtute eminet; sic in paucos cadit, neque transcendit ad-jensum fidei humanae. Priore itaque modo cum primo; posteriore cum tertio coincidit nec peculiare genus
XLV. Notandum autem, etiamsi adsensus fidei Christianae, qui Scripturis praebetur, sive donum fides infusae haberi queat absq; cognita auctoritate,imo absque adhibito aliquo si ve magisterio, sive ministerio Ecclesiae; haberi tamen non polle absq; ipso verbo divini-pus revelato. Mi decuinq; tandem in notitiam deduca
65쪽
tur. Hic operae est observari, verbum Dei iuxta triplicem differentiam considerari, sive etiam triplici modo proponi posse uno, ut sit verbum Dei saltem secundum rem&sententiam, altero, secundum rem VO-ces tertio, secundum rem, vocesin dioma. Primo modo fuerit verbum Dei, si dixero Corpora nostra eadem numero per omnipotentiam divinam supremo
seculi die resuscitabuntur,& animabus nostris denuo unientur, ut simus iidem homines, qui pridem eramus. Hoc est doctrina divina mei verbum, saltem quod remo sententiam attinet. Totidem enim verbis nulli bi Scriptura utitur, sed rem ipsam satis dilucide proponit. Eodem modo verbum Dei est, quod Symbolo Apostolico continetur. Neq; enim illud ea serie contextu verborum ullibi in Scriptura exstat, me quidem omnia Symboli verba, Scriptura sunt verba Dicitur Apostolicum, quod summam contineat doctrinae Apostolicae. Ab ipsis enim Apostolis kΘολεξε
confectum fuisse nec probari potest nec verosimile est. Nam si ab ipsis Apostolis totidem verbis confectum esset, caussa reddi non posset , quare tamquam
pars Scripturae non habenda. Dicit quidem Hierony-.mus f mbolum dei se spei nosrae ab Aposolis traditum non Ibribi in chartactatramento,sed in rabutis cordis carnalibi, quod scilicet Christiani omnes id memoriter tenerent, atq; illi etiam, qui literas nescirent, nihilominus recitarent: non vero quod scribi prorsus aut non soleret aut non deberet. Qui non ita verbis discreparent symbola antiquarum ecclesiarum Romanae, Aquileiensis, Orientalis, ut apud Rufinum. Ierosolym Tanae,ut
apud Cyrillum videre est, si symbolum aliquod ipsi Apostoli conceptis verbis edidissent. Im vero una min ean
66쪽
eamdem in alio libro canonico diffusius,in alio contra.
etius memorari,ad praesens negocium nihil facitiquum diversi illi sint libri, verbi gratia, alius est liber evange licus Matthaei, alius Marci fila autem unum' dena Apostolicum symbolum. Pari ratione verbum Dei quoad rem dici meretur, quidquid habetur in symbo-hisin confessionibus primarum quatuor incumenic rum synodorum quidquid etiam recte traditur e ponitur sive a priscis sive a recentioribus ecclesiasticis scriptoribus&doctoribus. Secundo modo quoad rem&voces verbum Dei est, quod ex origine sive H braea Veteris sive Graeca Novi foederis in alias linguas probe est translatum. Ad eum itaque modum comparatae sunt versiones Scripturarum Tertio modo se li bent, atque adeo in summo gradu Verbum Dei sunt Imbri, quales immediatein proxime ab ipsis sanctis auctoribus Mose, Prophetis Apostolis profecti&co scripti sunt, nempe Hebraici Veteris: Graecido vi o
deris. XLVI. Iam dico, quocumque horum trium m dorum Verbum Dei proponatur, omnino verbum Dei
est, &additam sive innexam habet divinam gratiam vim subeundio percellendi animos, & ad praebendunt indubitata fide adsensum commovendi Absque hac
enim si esset, sive hanc si verbo suo Deus non adjungeret, frustra ipsum faceret proponi praedicari, quum non servet hominem, nisi certa di immota fide creditum tali vero credi non possit,nisi per virtutem adjumetae divinae gratiae, ut saepius jam fuit dictum quod via delicet argumenta, quae in fallibiliter persuadeant&e- Vincant, nulla dentur. Sed, ut jam diκi, Dei verbum Quando proponitur, est Dei verbum, sive primo, huc secum
67쪽
secun eo, sive tertio modo proponaturi&iumst est u-hiquegratia Spuitus sancti, per quam qui
audiunt, nisi negligentiam vel contum Maam oblicis ant, ad praebendum adsensum inducantur. Et quum indes secundum se non sit discursilva, sed simpliciter apprehensiva, fieri bene potest,ut evangelium primo modo propositum homini, praesertim rudiora , satisfaciat. Hincipitur est, quod nonnulla superius producta ex Num, empla non praecise Vire M Scripturam memorant, sed Christianam doctrinam. Haec enim ipsa si sincere Proponatur, quocumq; alias modo, sive diserte si e n- diserte proponatur, Dei verbum est, ii vina virtute posset. Hinc etiam, quod attestante Irenaeo mulisae ies 'barbarorum in Christum crediderunt sim claractere ura atrament criptam habentesper Spiritum in cordism subriu-
tem, oveorem traditionem diligenter cu Hentes, in unum Deum credent fabricatorem carboserrae, omnium quae in
ei unt,per Chrsum Iesum Deiritum mis 'pter eminentissimam erea figmentumsuum dilectionem, eam quae esset ex Virgine,generatione ustinuit, i pers hominem adunans Deo, passisse Pontio Pilato, o resurgens, o in claritate receptu in gloria, venturi uvator eorum qui Dantar, in xeori iudicantur, o mittensis ignem aeternum trana guratores veritatis, o contemtores Patri sui o adrntu Gr. Hanc dem qui e literis non tamen sine doctrinae lacris literis depromta crediderunt quantum adsermonem
no rum, barbari unt quantum autem adsententiam, con-siuetudinem,se converstionem,proptersidem,per quam apiemit imisunt, seplacent Deo, conversentes in omni iusitta 'astitate Uietu Haec de barbaris Christianis Irenaeus.
De aliis nonullis Augustinus libro primo de doctrina Lbristiana, cap.xxxix. Homo, inquit, ,st
68쪽
Izbnixus, siῖconmineretinens, non indiget triptur-nis ad alios inseruendos uas multipe haec tria institudine sine co-
XLVII. Quamvis enim, ut pridem dictum fuit, fides secundum se in simplice apprehensito ne sit possita, non in discursu, ad eum fere modum, ut principia per se nota ex apprehensis terminis praeeunte naturali lumine sive intelligendi facultate vera esse cognoscunturi nihilominus sicut aliquando de hisce principijs, ita quoque de dogmatibus4 articulis Christianae fidei instituitur discursus, imo institui plerumque oportet. Potest fieri, ut summam Christianae religionis breviteris simpliciter propositam nonnulli amplectantur,in sine ambagibus ac curioso scrutinio adsensum praebeant sed si aliter fuerint animati, si forte ingeniis aut tardioribus aut acrioribus, si oboriantur scrupuli, si ingruat desiderium cognoscendorum principiorum sive fundamentorum, quibus tota res innitatur tum omnino discursum institui, ad Scripturam eos deduci oportet. In ea videlicet omnia Christianae fidei dogmata continentur,&ex ea deduci taemonstrari possunt ac debent. Etiamsi autem legatur, sicut in aliam linguam per interpretem conversa fuit, est nihilominus Dei verbum non tamen ita- prope a Deo profectum vel ortum, quemadmodum se habet,
quando lingua primaeva, qua scriptores ipsi εί- α ι usi sunt, legitur. Plusculum etiam hic accessit humanae operae, quidem talis, quae non fuerit gubernata per peculiarem Spiritus sancti adsistentiam, qua ab omni
errore immunis praestaretur. Si itaque, cum quo agitur, non adquiescat, adscendendum erit ad Scriptu
ram, uti a primis suis scriptoribus diomate, quo ipsi
69쪽
us fuerunt, consignata est. Atq; hoc est verbum Dei, quod quidem hodie exstet, in summo gradu, sive puritate maxima; quo,quod proximiorem a Deo trahat originem, nullum in toto terrarum orbe reperitur. Et etiamsi accesserit aliqua hominum opera, totam tamen divinitus gubernatam,&ab omni errandi periculo defensam fuisse agnoscunt&fatentur Pontificii Adscribam modo in hanc rem verba Francisci Suare e ractatu de Fid disp. v sectione III satis, ut apparet, considerate loquuti. verto, inquit, duobus modisposse 2 x gr. Nimestigi inguia verba Scripturae esse ab Spirituincto scilicet
perstecialem motionem antecedentem, vel tantum se a Nemriam, is quasi cusfodiam. Prior modi erit , quando fisi i sanctus, velimprimit conceptum verbi persecies infusin vel seculiariter movet, ct excitati eriespraexistentes. Et hic modus en maxime proprius es perfectivi severisimilim in obser- mari ab Spiritu sanm, quoties m Ueria, quaescribuntur , gemnaturaliasent 1 captum humanum excedunt. Non videtur
autem necessarium, etsi eruditi quHam recentiores id contem
dant, uisemper dictentur verba hoc peculiari modo quando enim auctor canonici ribit aliquid, quod secundum se hum num P. ubiacersensibus,satis idetur, quod Spiritin illis'
cialiter amissat, se Modiat istam ab omni errore. alsitate , ct ab omnibis verbis, quae non expediunt, vel decent tale cripturam, avertendoscilicetJecialiprovidentia omnia obiecta, qt conceptwtalium verborum excita repossunt; in rel/prpermittendo, uiscriptorsea memoria, s seisseciebus,ac ad Pligentia utatur in scribesdo. Posterius deinceps repetit, nempe licet in Scriptura omniasint ista Stiritu divino , ni Parag Inhilomi- eundem Spiritum relinquerescriptorem, ut modosibi accommodato. ecundu uum ingenium, eruditionem,cttim
suam fletu cribat, o ita et permittit, ut aliqua miliars
70쪽
o humano modoscriba quamvissu directiones,1 hinc
ctiam sine dubio diversitas dictionis, qua inter se sacri libri differunt Directio autem illa omnibus4 singulis infallibilitatem impertit. XLIIX. In discursu itaq; circa res credendas Iublumine fidei ad alios sive informandos sive convincendos instituto primum principium complexu, ad quod resolvendo tandem devenitur, ultra quod inter ea, quae creduntur, progredi non datur, laoc ipsum est,
Quidquid sacra canonica Scriptura dicit, divinitus est scriptum, indubitato sive infallibiliter
verum. Vt adtem hoc axioma exquisite sibi constet, fueram canonicam cripturam intelligi oportet eam, quae a canonicis scriptoribus diomate ab ipsis usurpato confecta Medita fuit. Altra hanc in serie revelatorum, respectu cognitionis nostrae aliquem sane inter
se ordinem, nexum4 dependentiam habentium, progredi non licet. Hic opera humana aliter non accessit, quam superius fuit expositum,&Pontificios agnoscere demonstratum est. Operae humanae interpretum
praeter revelationem qua hic nova vel iterata opus non est, quum ante oculos in fontibus praesto sit prisca&prima abest illa peculiaris divina directio, per
quam omne errandi periculum amovetur. Quamque igitur versionem cum fonte contendere, ad eum examinare fas est inprimis si urgeat, cum quo fuerit negocium , Interim quod versione exprimitur, praesertim si a fonte quoad sententiam non discrepet, nihilominus Dei verbum est imo etiamsi quod Scriptura proponit, verbis prorsus aljis, sensu tamen illibatu&integro exponatur id questiam ipsum virtute