장음표시 사용
41쪽
sumerent. De numero eorum omnia se habere explorata
ea dicebant, propterea quod propinquitatibus adfinutatibus a coniuncti, quantam quisqvs multitudinem incommuni Belaurum concilio ad id bellum pollicitus sit
cognoverint. Plurimum inter eos Bellovacos et virtute et auctoritate et hominum numero Valere hos posse conficere armata milia centum, pullicitos ex eo numero electa
sexaginta, totiusque belli imperitim sibi postulare Suessiones suos esse finitimos latissimos feracissimosque agros possidere. Apud eo fuisse regem nostra etiam omemoria Divitiacum, totius Galliae potentimimum, qui cum magnae partis harum regionum tum etiam Britamniae imperium obtinuerit nunc esse regem Galbam ad hunc propter iustitiam prudentiamque suam totius otii summam omnium Voluntate deferri oppida habere u is mero XII, polliceri milia armata quinquaginta totidem Nervios, qui maxime feri inter ipsos habeantur, longissimeque absint quindecim milia Atrebates, Ambiauos decem milia, Morinos xxv milia, Menapios VII milia; Caletos x milia Velocasses et Veromanduos totidem; o Aduatucos decem et novem milia Condrusos, Eburones, Caeroesos, Paemanos, qui uno nomine Germani appellam tur arbitrari ad I milia. 5. Caesar Remos cohortatu liberaliterqus oratione
prosecutus omnem senatum ad Se convenire principum auequo liberos obsides ad se adduci iussit. Quae omnia ab his diligenter ad diem facta sunt. Ipse Divitiacum
Aeduum magno opere cohortatus docet quanto opere rei publicae communisque salutis intersit manus hostium distineri, ne cum tanta multitudine uno tempore confli sogendum sit. Id fieri posse, si suas copias Aedui in fines Bellovacorum introduxerint et eorum agro populari com
42쪽
26 C. IULI CAESARIS perint. His mandatis eum ab se dimittit. Postquam omnes Belgarum copias in unum locum coactas ad QVenire vidit, neque iam longe abeas ab iis quos miserat exploratoribus et ab Remis cognovit, flumen Axonam, quod est in extremis Remorum finibus, exercitum tr ducere maturavit atque ibi castra posuit. Quae res et latus unum castrorum ripis fluminis muniobat et mateum quae essent tuta ab hostibus reddebat, et commeat
abrasinis reliquisque civitatibus ut sine periculo ad eum 1 portari posset emistat. In eo flumine pons erat. hi praesidium ponit et in altera parte fluminis Q. Titurium Sabinum legatum cum sex cohortibus relinqui Castra in altitudinem pedum xv vallo fossaque duodeviginti pedum munire iubet. is 6. Ab his castris oppidum Remorum nomino Bibrax
aberat milia passuum octo. Id ex itinere magno impetu Belgae oppugnare coeperunt. Aegre eo die a tentatum est. Gallorum eadem atque Belgarum oppugnatio est haso Ubi circumiecta multitudine hominum totis momao nibus undique in murum lapides iaci coepti sunt, mrusque defensoribus nudatus est, testudine facta portas succedunt murumque Subruunt. Quod tum facito fiebat. Nam cum tanta multitudo lapides ac tela conicerent, in muro consistendi potestas erat nulli. Mum finem oppug-α nandi nox fecisset, Iccius Remus, summa nobilitate et gratia inter suos, qui tum oppido praefuerat, unus ex iis qui legati de pace ad Caesarem Venerant, nuntium alsum mittit nisi subsidium sibi submittatur, sese diutius
3 7. Eo de media nocte Caesar isdem ducibus usus qui nuntii ab Iccio venerant, Numidas et Cretas sagittarios et funditores Baleares subsidio oppidanis mittit; quorum
43쪽
MBER II. 27 adventu et Remis cum spe defensionis studium propugnandi accessit, et hostibus eadem de causa spes potiundi oppidi discessit. Itaque paulisper apud oppidum morati
agrosque Remorum depopulati, omnibus vicia aedificiisque quos adire potuerant incensis, ad castra Caesaris omnibus copiis contenderunt et ab milibus passuum
minus duobus castra posuerunt; quae castra, ut fumo
atquo ignibus significabatur, amplius milibus passuum octo in latitudinem patebant. 8. Caesar primo et propter multitudinem hostium et o propter eximiam opinionem Virtutis proelio supersedero statuit cotidie tamen equestribus proeliis quid hostis virtute posset et quid nostri auderent periclitabatur. Ubi nostros non esse inferiores intellexit, loco pro castris ad aciem instruendam natura opportuno atque idone rue - quod is collis, ubi castra posita erant, paululum explanitie editus tantum adversu in latitudinem patebat quantum loci acies instructa occupare poterat, atque ex utraque parte lateris deiectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planitiem redibat ab outroque latere eius collis transversam fossam obduxit circiter passuum quadringentorum et ad extremas o fas castella constituit ibique tormenta conlocaVit. Θ, cum aciem itistruxisset, hostes, quod tantum multitudine poterant, ab lateribus pugnante suos circumVenire aspossent Hoc facto duabus legionibus quas proximo conscripserat in castris Elictis, ut Si quo opus esset, subsidio duci possent, reliquas sex legiones pro castris in acie constituit. mostes item suas copias ex castris
eductas instruxerant. ο9. aliis erat non magna inter nostrum atque hostium exercitum. Hanc si nostri transirent hostes exspect
44쪽
28 C. IULI CAESARIS bant nostri autem, si ab illis initium transeundi fieret,
ut impeditos adgrederentur, parati in armis erant. Interim proelio equestri tuter duas acie contendebatur. Ubi neutri transeundi initium faciunt, secundiore equitum proelio nostris Caesar suos in castra reduxit. Hostes protinus ex eo loco ad flumen Axonam contenderunt, quod esse post nostra castra demonstratum est. Ibi vadis repertis partem Suarum copiarum traducere conati sunt eo consilio, ut Si possent, castellum cui praeeratio Q. Titurius legatus expugnarent pontemque interscinderent; si minus potuissent, agros Remorum Popularentur, qui magno nobis usui ad bellum gerendum erant, commmatuque noStros prohiberent.10. Caesar certior factus ab Titurio omnem equitatumi et levis armaturae Numidas, funditores sagittariosque pontem traducit atque ad eos contendit. Acriter in eo loco pugnatum est. Hostes impeditos nostri in mmine adgressi magnum eorum numerum occiderunt per eorum corpora reliquos audacissime transire conantes
a multitudine telorum reppulerunt primos qui transierant equitatu circumventos interfecerunt. Hostes, ubi et doexpugnando oppido et de numine transeundo spem se fefollisso intellexerunt neque nostros in locum iniquiorem progredi pugnandi causa Viderunt, atque ipsos res
a frumentaria deficere coepit, concilio convocato constitu runt optimum esse domum suam quemque reVerti, et,
quorum in fines primum Romani exercitum introduxi sent, ad eos defendendos undique convenirent, ut potius in suis quam in alienis finibus decertaron et domosticisso copiis rei frumentariae uterentur. Ad eam sententiam cum reliquis causis haec quoque ratio eos deduxit, quod Divitiacum atque Aeduos finibus Bellovacorum adpro-
45쪽
LIBER M. 29pinquare cognoVerant. ruis persuaderi ut diutius mor
rentur neque suis auxilium ferrent non poterat. 11. Ea re constituta, Secunda Vigilia magno cum Str pitu ac tumultu castris egressi, nullo certo ordine neque
imperio, cum sibi quisque primum itineris locum peteret et domum pervenire properaret, fecerunt ut consimilis fugae profectio videretur. Hac re statim Caesar per speculatores cognita insidias Veritus, quod qua de causa
discederent nondum perspexerat, exercitum equitatumque castris continuit. Prima luce confirmata re ab ex toploratoribus omnem equitatum qui novissimum agmen
moraretur praemisit. His Q. Pedium et L. Aurunculeium Cottam legatos praefecit; T. Labienum legatum cum leguonibus tribus subsequi iussit. Hi novissimos adorti et
multa milia passuum prosecuti magnam multitudinem tueeoruin fugientium conciderunt, cum ab extremo agmine ad quos Ventum erat consisterent fortiterque impetum nostrorum militum sustinerent priores, quod abesse apericulo viderentur neque ulla necessitate neque imperio continerentur, exaudito clamore perturbatis ordinibus oomue in fuga sibi praesidium ponerent. Ita sine ullo periculo tantam eorum multitudinem nostri interfecerunt quantum fuit diei spatium, sub occasumque solis destiterunt, aeque tu mira, ut erat imperatum, reo
12. ostridie eius diei Caesar, priusquam se hostes ex terrore ac fuga reciperent, in fines Suessionum, qui proximi Remis erant, exercitum duxit et magno itinere confecto ad oppidum Noviodunum contendit. Id ex itinere oppugnare conatus, quod Vacuum ab defensoribus oesse audiebat, propter latitudinem fossae murique altutudinem paucis defendentibus expugnare non potuit.
46쪽
30 C. IULI CAESARIS Castris munitis Vinea agere quaeque ad oppugnandum usui erant comparare coepit. Interim omnis ex fuga Suessionum multitudo in Oppidum proxima nocte convenit. Celeriter vineis ad oppidum actis, aggere iacto turribusque constitutis, magnitudine operum quae neque viderant ante Galli neque audierant, et celeritate Romanorum permoti legatos ad Caesarem de deditione mittunt et petentibus Remis ut conservarentur impetrant.
13. Caesar obsidibus acceptis primis civitatis atquei ipsius Galbae regia duobus filiis, armisque omnibus ex oppido traditis, in deditionem Suessiones accepit exercitumque in Bellovacos ducit. Qui cum se suaque omnia in oppidum Bratuspantium contulissent, atque ab eo
oppido Caesar cum exercitu circiter milia passuum quimas que abeSSet omnes maiores natu ex oppido egressi manus ad Caesarem tendere et voce significare coeperunt sese in eius fidem ac potestatem venire neque contra Populum Romanum armis contendere. Item, cum ad oppidum accessisset castraque ibi poneret, pueri mulieresque ex umao MSi manibus suo more pacem ab Romanis petierunt.14. Pro his Divitiacus - nam post discessum Belgarum dimissis Aeduorum copiis ad eum reverterat facit Verba Bellovacos omni tempore in fido atque amicitiaoivitatis Aeduas fuisse impulsos a suis principibus, quias dicerent Aeduos ab Caesare in servitutem redactos omnes
indignitate contumeliasque perferre, et ab Aeduis defecisse et populo Romano bellum intulisse. Qui eius consili principes fuissent, quod intellegerent quantam calamitatem civitati intulissent, in Britanniam profviso OSSe Petere non solum Bellovacos sod etiam pro his Aeduos ut sua clementia ac mansuetudine in eos ut tuae. Quod si fecerit, Aeduorum auctoritatem apud omnes
47쪽
LIBER Π. 31 Belgas amplificaturum, quorum auxiliis atque opibus, siqua bella inciderint, sustentam consuerint. 15. Caesar honoris Divitiaci atque Aeduorum causa sese eos in fidem recepturum et conservaturum dixit; quod erat civitas magna inter Belgas auctoritate atque hominum multitudine praestabat, sexcentos obsides in poscit. His traditis omnibusque armis ex oppido coni tis, ab eo loco in fines Ambianorum pervenit, qui e suaque omnia sine mora dediderunt. Eorum fines Ne vi attingebant; quorum de natura moribusque CaeSar ocum quaereret, Sic reperiebat: Nullum aditum esse ad eos mercatoribus nihil pati vini reliquarumque rerum imferri, quod iis rebus relanguescere animos eorum et remitti virtutem existimarent esse homines feros maynaeque Virtutis increpitare atque incusare reliquo tueBelgas qui se populo Romano dedidissent patriamque
Virtutem proiecissent; confirmare sese neque legatos missuros neque ullam condicionem pacis accepturos.
16. Cum per eorum fines triduum iter fecisset, inveniebat ex captivis Sabim flumen ab castris suis non oamplius milia passuum x abesse trans id flumen omnes Nervios consedisse adventumque ibi Romanorum exspectare una cum Atrebatis et Veromanduis finitimis suis, nam his utrisque persuaserant ut eandom belli fortunam experirentur exspectari etiam ab his Aduatucorum oue copias atque esse in itinere mulieres quique per aetatem ad pugnam inutiles viderentur in eum locum coniecisse, quo propter paludes exercitui aditus non esset. 17. His rebus cognitis exploratorem centurionesque
prasinistit qui locum idoneum castris deligant. Cum ex ododitioiis Belgis reliquisque Gallia complures Caesarem secuti una iter facerent, quidam ex his, ut postea ex
48쪽
captiVis cognitum est, eorum dierum consuetudin itin ris nostri exercitus perspecta, nocte ad Nervios semen runt rimis his demonstrarunt inter singulas legiones impedimentorum magnum numerum intercedem, neque esse quicquam negoti, cum prima legio in castra Veni Set, reliquaeque legiones magnum spatium abessent, hanc
sub sarcinis adoriri qua pulsa impedimentisque direptis
futurum ut reliquae contra consistere non auderent.
Adiuvabat etiam eorum consilium qui rem deferebant, a quod Nervii antiquitus, cum equitatu nihil possent
neque enim ad hoc tempus ei rei student, sed quicquid possunt, pedestribus Valent copiis quo facilius finitumorum equitatum, si praedandi causa ad eos venissent, impedirent, teneris arboribus incisis atque inflexis, cre-1 brisque in latitudinem ramis enatis, et rubis sentibusque interiectis, effecerant ut instar muri a Saepe munimenta praeberent, quo non modo non intrari sed noperspici quidem posset. His rebus cum iter agminia nostri impediretur, non omittendum sibi consilium Nervii
18 Loci natura erat haec, quem locum nostri castris delegerant. Collis ab summo aequaliter declivis ad flumen Sabim, quod supra nominavimus, Vergebat. Ab eo flumine pari adclivitate collis nascebatur adversus huica et contrarius, passus circiter ducentos infimus apertus, ab superiore parte silvestris ut non facile introrsu pe spici posset. Intra eas silvas hostes in occulto seso continebant in aperto loco secundum flumen pauca stationes equitum Videbantur Fluminis erat altitudo a pedum circiter trium. 19. Caesar equitatu praemisso subsequebatur omnibus copiis; sed ratio ordoque agminis aliter se habebat M
49쪽
LIBER II. 33 Belgae ad Nervios detulerant. Nam quod ad hostes
adpropinquabat, consuetudine sua Caesar sex legiones expeditas ducebat post ea totius exercitus impedimenta conlocarat inde duae legiones quae proxime conscriptae erant totum agmen claudebant praesidioque impedimentia erant. Equites nostri, cum funditoribus sagittariisque
flumen transgressi, cum hostium equitatu proelium commiserunt Cum se illi identidem in silvas ad suos reciperent ac rursus ex silva in nostros impetum facerent, neque nostri longius quam quem ad finem porrecta loca roaperta pertinebant cedentes insequi auderent, interim legiones sex, quae prima Venerant, opere dimenso castra munire coeperunt Ubi prima impedimenta nostri exe
oitus ab iis qui in silvis abditi latobant visa sunt, quod
tempus inter eos committendi proeli conVenerat, ut intra uesilva aciem ordinesque constituerant atque ipsi sese confirmaverant, subito omnibus copiis provolaverunt impetumque in nostros equites fecerunt His facile pulsis ac proturbatis, incredibili celeritate ad flumen decucumrerunt, ut paene uno tempore et ad silvas et in flumino oet iam in manibus nostri hostes viderentur. Eadem autem celeritate adverso colle ad nostra castra atque eos qui in opere occupati erant contenderunt. 20. Caesari omnia uno tempore erant agenda: exillum proponendum, quod erat insigne cum ad arma con ascurri oporteret, signum tuba dandum, ab opere revocandi milites, qui paulo longius aggeris petendi causa proceSaerant arcessendi, acies instruenda, milites cohortandi,
signum dandum. Quarum rerum magnam partem temporis brevitas et successus hostium impediebat. His odimoultatibus duae res erant subsidio acientia atque usus militum, quod superioribus proeliis exercitati, quid
50쪽
84 O IUM CAESARIS fieri oporteret non minus commode ipsi sibi praeso ero quam ab aliis doceri poterant; et quod ab opero sing lisque legionibus singulos legatos Caesar discedere nisi munitis castris Vetuerat. Hi propter propinquitatem et, celeritatem hostium nihil iam Caesaris imperium exspectabant, sed per se quae Videbantur administrabant. 21. Caesar necessariis rebus imperatis ad cohortandos milites quam in partem fors obtulit decucurrit et ad logionem decimam devenit. ilitea non longiore or
1 tione cohortatus quam uti suae pristinae virtutis inem riam retinerent neu perturbarentur animo hostiumquo
impetum fortiter sustinerent, quod non longius hostes aberant quam quo telum adici posset, proeli committendi signum dedit. Atque in alteram partem item cohortandiis causa profectus pugnantibus occurrit. Temporis tanta fuit exiguitas hostiumque tam paratus ad dimicandum animus, ut non modo ad insignia adcommodanda, sed etiam ad galeas induenda acutisque tegimenta deis denda tempus defuerit. Quam quisque ab opero in paria tem casu deVenit quaeque prima signa conspexit, ad haec constitit, ne in quaerendis suis pugnandi tempus dimitteret. 22. Instructo exercitu magis ut loci natura deiectusque collis et necessita temporis quam ut rei militarisas ratio atque ordo postulabat, cum diversis legionibus alias alia in parto hostibus resisterent, saepibusque densissimis, ut ante demonsumimus, interiectis prospectus impediretur, neque certa subsidia conlocari, neque quid in quaque parte opus esset Videri, neque ab unos omnia imperia administrari poterant. Itaque in tanta rerum iniquitate, fortunae quoque Ventus Vari Sequm