장음표시 사용
31쪽
tronii Ianus Dousa scribit,quosdam petronium Luciano posteriorem,hoc est recentiorem credidisse: qui mecum de aetate Petronii pland conueniunt. Nam de Lucianus Antoninorum temporibus viguit. Ne quis autem forsitan putet gratis me icripsisse,
Petronii Arbitri sermonem quidquid ipse de se dicat) non ubique purum , sed quandoque inelegantem ac incultum esse somissis Perronianis versibus, quorum dc structura plerumque vitiosa , & ob scura ac intricata sententia est; in soluta oratione Arbitri pauca de pluribus Neroniano saeculo indi gna a me obseruata subjiciam, quae nec membranarum vetustati, & situ attrituque evanescentibus litteris, nec Librariorum in transscribendis prisci; codicibus neglegentiar, nec editorum incuriae, nec typographorum inscitiae, nec ulli alii quam ipsimet auctori assignari possimi. Sed de remedio non tam Me laboro: item, Giton semel ictus, tam valde
exclamauit. Tam valde pro tam aut adeo, non me
mini apud veteres scriptores legere: quod nos vulgo dicimus, ore. Neque enim tam magnum facinus admisimus : scripsinet Neronianorum temporum auctor, tantum facinus admi simus. Sic tamen ubique Arbiter loquitur. Timebam, ne tam grande munus f pes tam faceret humanitatem meam. Habebat enim inguinum pondus tam grande. Inhibuit Tr' aena tam grande facinus. Nec se minus grandi vexatam iniuria, quam Lycam. Nam familiam qnidem tam magnam per agros Numidiae esse sparsam, Tam magnum aeque clamorem sustulit. Vt tam magna fortuna solus uteretur. scis quam magnum flagitium admiseris i Vbi tam g rande munus,
32쪽
tam grande pondus , tam grande facinus dici non
oportuit, sed tantum munus, tantum pondus, tantum facinus. Tam magnam familiam, tam magnum clamorem,tam magnam fortunam dici non oportuit, sed tantam familiam, tantum clamorem, tantam
fortunam. Minais grandi vexatam iniuria dici non oportuit, sed minore affectam injuria. quam ma
gnum flagitium dici non oportebat, sed quantum
flagitium. Nostri Petronium hodieque imitantur.
Nam ut ille tam magnum aut tam grande Usurpauit; ita dicunt sigrand. Vt ille min,ias grande dixit;
ita Nostri usurpant molns grani ut ille quam magnum; ita Nostri combien grand. Iam istud Petr nii, bene mane surrexi , pro summo mane aut prsema luce surrexi, nostrum hodieque est; bien m tin. Nostrum & illud: Et iam plena nox erat. Plenum enim diem , ac plenam noctem vocamus, en plein iour, en pleine nuich. Repo situm in pristinum decorem puerum gaudebam: id est restitutum in pristinum decorem. Sic nos dicimus, remis euson premierectat. Ex his intelligitur Petronium n tione Gallum exstitisse, cum nos Gallos anci ejus adhuc in multis sermonem sequamur.Eumdem autem a temporibus NeronisA ug. Ionge abfuisse india
cant quae apponam. Indignatus ru=cus, quod noscentonem exhibendum postularemus. Dici oportuit exhiberi, non exhibendum. Oinum nostrumsatis audaci strepitu impulsum exsonuit. Satis pro valde re centiorum Nerone scriptorum est, exsonare Vesebum ea aetate inusitatum , quod tamen Petronius sepe usurpat. Omnia mimico risu e onuerantiitem, exsonat cantibus totum nauigium. Ideo vetui hodie in
33쪽
hoc diuersorio quemquam mortalium admitti .Dicendum erat, in hoc diuersorium quemquam mora. ad
mitti. Trimalcio ad symphoniam allatus esi positusque
in ceruicalia minuti ima. Dicendum fuit in ceruica- Lbus 1mnutissimis, aut in ceruicali minutissimo. Ne
absentivus e seni: pro abessem. Absentivum pro absente alibi non legi. moles esse solent quae incumbunt oua. Incubare oua, vel etiam ouis gallinae diacuntur : oua incumbere non dicuntur. Ficedulam inueni piperato vitello piperatam. Ficedulam ere piperatam non melius dixeris, quam gypso gypsatum
parietem, pernam sale salitam, alas Icari cera ce- ratas, & similia. Si bona fide paenitentiam emendas. Pamitentia culpam aut peccatum emendare , dici possiimus & solemus;Paenit etiam emendare, dici nec possumus nec debemus. Amictus discoloria veste. Diseolor dici solet, ut decolor, concolor , unicolor, bicolor,versicolor: discolorius laci non magis solet a veteribus scriptoribusLatinis,quam decolorius, concolorius, unicolorius, bicolorius,versicolorius .A reo domefacta tellus pro subaista vel domita Neronis aetate non dicebatur, nec domefacere pro domare. Nam verba primae conjugationis, quale est domo, nulla in copositione recipiunt facio,ied tantum plurima secundae, &paucissima tertiae. Tantum omnem scabitudinem animo tamquam bonarum artium magister deleret ne cicatrice. Iram appellat animi scabitudinem Petronius nouo dc inusitato nomine pro scabie, aut scabritie vel scabredine , quam dc vleus animi scilicet alibi vocat. Gubernator, quipe uigil noste siderum quaque motus custodit. Siderum motus vel sidera custodire, pro seruare aut obier
34쪽
, improprium est. certe diutius iunctos noso ire feret: vel si τε luerit misericors ad idem litis
nitate lapidabit. Lui Hre posuit Petronius pro lapidibus tegere, ut humaru est humo operire vel tumulare: cum signi t lapidibus pςtere. Coaequa te natalium βρrum sinciput pro aequale nusquam
apud veteres alios Scriptores Latinos reperire memini. Ephebus plena maturitatis , annk ad patiendum gestientibus vocatur a Petronio, casum mutante contra regulas Grammaticae. Debuit enim dici Ephebus plena maturitate, ct annis ad patiendum gestientibus, aut certe Ephebus plenae maturitatis ct annorum ad patiendum gestientium. PBehe acu comatoria mihi malas pungebat. Acum comatoriam Vocat Petronius acum crinalem ne seruata quidem analogia. Nam a coma non fit comatorius: sed fortasse legendum est , acu como-triae, hoc est natricis. Soli militares, soli forti fimi habentur. Militaris pro militaribus honoribus digno recens est haud dubie , nec saeculi Neroniani. Iam melliti Wrborum globuli, & fabulosum sententiarum tormen tum,& controuersa festentiolis vibrantibus picta , ac similia apud Arbutrum, verba sunt magnifica, rerum ac sensus paene vacua. Omittere non possum versum hunc Petronii ,
Has inter sedes Ditis Pater extulit ora. Ditis Pater vocatur Arbitro, qui ceteris omnibus Dis Pater : ut hic .Quirites in numero singulari pro Quiris, quemadmodum Sergius & Pompeius in Arte affirmant.
35쪽
Haec sunt, AGENS EI LI, quae tuis precibus inductus de Petronio Traguriens, vel P tauino properatim exaraui, adjungenda obseruationibus tuis, aut si malueris, tamquam mnemosynon amici tui domi seruanda. Vale V. C. Mamare me perge. Scribebam Lutectae Parisiorum v. Nonas Martias anno Domini N. D C. L X V.
38쪽
nuper sub Petronii nomine vulgata AD CHRISTOPH. ARNOLDUM V. C.
DISSERTATIO. CHRISTOPHORO ARNOLDO
V. C. IOH. CHRISTOPH. V GENSE IL Iutem dico. N T Ε hoc biennium clim Romae
commorarer , conuenit me aliquando eruditus vir, qui nunc fato functus est , Abrahamus Ec- chellen sis: cumque vario sermone inter cetera de Italorum recens
editis ac postmodum edendis infensi fotibus eouloqueremur , mentionem injecit Petroniani nequaquam mutili codicis , quem in Dalmatia repertum Venetus ad Pontificem Legatus positideret & post suum in patriam quem maturabat reditum, esset facturus publici juris. Cumque eo nuntio vehementer me gaudere animaduerteret, recipiebat pro sua erga me humanitate , acturum
39쪽
8 IOH. C HRIS T. N A G E N S E ILII sese hoc gnaviter, ut ipsius libri legendi mihi fa
ceret copiam. Conuasseuerat autem jam tum sua Amplissimus Orator domum rediturus. Quare etsii illius opera, meumque elusum desiderium, ni hilo ψamen minus emolumento Reip. Litterariae,& mihi quoque , quem Petroniana venustas serium semper habuit amatorem, tacitd gratulabar : neque me continui, quin ilico cos qui affectu beneuolentiaque mihi junguntur, s quos inter Te V. C. tuo erga me merito praecipue numero) ingentis meae voluptatis redderem participes : E ni inuero hanc animo conceptam laetitiam paullo post apud Taurinos degenti mihi , Venetorum litterae non parum imminuerunt , quod haudquaquam 4atum Petronium, sed insigne tantum fragmentum ab interitu vindicatum memorarent. Imminuerunt autem, non tamen abstulerunt funditus. Q ppe perspectum habeo non vilius coli ab eruditis librorum , quam ab antiquarii. statuarum fragmina. Et Curios iam dimidios , nasoque minorem
Coruinum, ct Galbam auriculis naso , carentem. Erutus fuerat quondam Romae fortuito e ruderibus truncus sine pedibus, capite & brachiis. Et ni hilominus quotquot in Urbe sunt signorum principatum detulit immortalis Michael Angelus,& illius lineamentis inhaerendo , summae suae arti , cujus
rudimenta cum ipsius naturae veritate certantia , animoram ctiam picturam monstrabant, multum contulit: ideoque inter toto orbe nota antiquitatis specimina ultimosque humanae industriae con tus , Venerem nimirum pudicam, Antinoum, Nilum cum septemdecirn pueruli*, &trium quod non
40쪽
xam Plinio quam oculis credimus) artificum' diui num illud opus Laocoontem, simulacrum hoc in Vaticanis hortis honoratiore loco reposuit. Similis Petroniam foedum in modum laceri corporis hactenus apud Litteratos sors fuit. Idem ergo notio huic membro ominabar , proindeque summopem optabam, expleret aestuantium cupidinem grauissimus Senator, neque nimis diu spes nostra si noraretur. Ex eo deinde tempore Gallicum iter
ingresso mihi, nihil de Petronio amplius rescite licuit: donec hisce diebus eruditorum consessili, qui in celeberrimi Menagii inviseo singulis hebdomadibus habetur, intei ueniens non prodiisse solum comperio in Italia Petronianum fragmentum, sed etiam Lutectae nouam editionem ad cius exemplum adornatam. Quaesito itaque Bibliopolae nomine & domicilio , celeri gradu ad illum me confero : Sc pretio quod poscebat exsoluto, do
mum repetens, librumque in manus sumenS, cu riosos oculos admoueo. Cum verb initia pridem aliunde nos habere animaduerterem , his praetermissis , nouitate animum oblectare unice desiderabam. Vix autem unam & alteram pagellam perlegeram, & statim moto diutius capite, Spondere intra memet inquam ausim , hunc sermonem non esse Petroniani saporis. Quare cum dicente hactenus nostro, nequaquam recite faciat, qui cito credit : judicio ad hoc agendum euocato , Verit tem explorare, totumque libellum cum annexis praefationibus sollicite euoluere institui. Cui operidum defixus incumbo, bene multa ultro se se mihi offerebant, ex quibus confictum este a plano