장음표시 사용
31쪽
salius, constantius deciditur, si modo paulum a Sophistarum
quorundam Scholis abeas Totum genus humanum testor. Vox vulgi,vox populorum, vox mortalium pene omnium est: Ubi libertas non est, ibi nec prςmium nec paena est. Natura hoc axioma suggerit , ut primam notionem Argumentis opus non est, ut istud capiat, cerdo,tyro, infans paen dixerim. Exterminis suis liquet. Conscientia quemq; suade ejus veritate convincit Praxis,hominum, familiarum, Rerum publ. Regnorum, deniq; mundi totius ubiq ei suffragatur. tu recta
mant, ij oppido sunt pauci, nec alij quam quos vel Scholarum praejudicia fascinarunt,ue ii ii impietas insensum egit reprobum, Scurrae,nebulones, athei, qui cauterio isto at opus habent, quo conscientias siuas inurant, ut sine remorsu peccent,& sortiter in ganeis lustrisq- , aut, ut ille ait, Clam dc in scroboystrutem omnem ejurent, quorum illud carmen est :Solvite mortalis, animos, curisi levate , Toti supervacuis animum deplete querelis. Fata regunt orbem, cenasant omnia lego.
Praeter hos si qui alij sunt, haut ipsi parum recte sepiunt, aut aliorum exemplo desipiunt Ratio manifelta est. imulatque picceptionum, prohibitiCnum, promissis num, Comminationum, praemiorum, penarum Vel blae audiuntur voces, vim sibi faciat homo necesse est, it credat cum istis fatalem necessitatem posse consistere. Ingeniosa quidem est humana industria ad fabricandum fictiones quibus sibi ipsi aliisq; sucum faciat, quin malignas*pe ut quod vehementer vult atq; amari r liter sibi verum elle persuadeat sed ut hanc tam claram atque
evidentem notionem animo aut suo aut alieno extorquear,
fieri non potest. Simulatq; ad se redit, sentit se in Euripo dissicultatum Sc absurditatum versseri, adeo ut velit nolit se sibi ipsi aliisq; imponcre intelligat, nisi animum obstinet ac fronte. Atq; hinc est, quod ij, qui fatalem rerum omnium necessitatem propugnant,& libertatem voltintati aut prorsus negant,
32쪽
aut meram spontaneitatem Cum judicio coniunctam, ad eam credunt sussicere ex prsceptis omnibus Euangelicis promissa faciant resipectu lectorum , aut si id non audent, nulla in re
magis laborent ac sudent, quam ut istam, cecssitatem cum praeceptis, Comminationibus, praemiis ac paenis Concilient. Distinctioni , respectuum.montes accumulant,non ut dOC iant te, sed ut Obruant Proteos eos diceres, qui in omnes Gr-mas sevcrtunt distinctionum veneficio. Nescis ubi sint, quo tendant, ubi consistant. Eadem est ratio caeterarum Controisversarum mulla est pro qua ratio recta manifestius militat. Comparatio fiat: res elucescet. Controversia est inter Pontificios .Res armatos de Judice Controversiarum Aia, videlicet, praeter Scripturam Judex aliquis loquens sit in Eeclesia, qui controversias Omnes decidat autoritate irresi agabilia Plana facilis videtur huius controversiae decisio, simodciprςjudicia ponantur. animus judicio affectuq liber ad eam Jjudicandam adferatur. De Scriptura Constat eam primitus scriptam ac traditam esse simplicibus iudibus ac vulgaribus
hominibus, corine, ut exea Viam salutis aeternae peterent ac discerent:Eam continere sensius omnes necessarios ad salutem
pars utraque fatetur JudiCCm perpetuo loquentem, in eam minatim non designari certum est. Ex quibus quam facile hcc controversia possit decidi, nemo non intelligit Attamen hςctam plana, tam facilis controversia, tot tantisque difficultatum nodis implicita est, ab iis, quorum intersiit ut pars plana non Crcderetur vera esse, ut jam involutissima , dissicilli ma, ac penu i Xtricabili videatur. Si Scriptura dicatur esse norma illa judiciaria, de ipsius Scripturae autoritate comprobanda lis movetur Et species additur: Nemo legitimusjudex in propria sua caussa est. Contra: Si Ecclesia in Concilio com gregata, aut Pontifex,aut Cum Pontifice major minorve Concitu pars statuatur judex iste loquens, eadem lis movetur deautontate Concili, aut Politisicis. Et eadem species liti datur. l. . . a Nemo
33쪽
Nemo judex inpropria sita caussa est. Ita Pontifex suopte argumento jugulatur. Attamen praecipitium hic est in quo fere conlistunt ingenia,&controversia aternum suspensaliaeret. Ab hoc enim si divertas ad alia argumenta,in distinctionum, cavillationum exceptionu vortices ac gurgite pene inexhau stos, delaberis. Neq: tollit dissicultates Calvinista, quando judicem istum facit Spiritum S intus in cordibus electoru, quos vocat,loquentem; sed eas multo magis auget quin imo omnibus simul sectis pallium dat, quo absurdissima quaeq; placita
ac comenta sua,tanquam Spiritus istius dictata tegat, atq; ita litem aeternamin immortalem sacit: Qtii': quamlibet litem decidet, prout volet, parijure Spiritus lotus ac semper decisione istam fecerit, nec finis erit Ita quod volent Sabini somniabunt, 'uicquid si,mniaverint, oraculum erit Spiritus S. Sibyllae solium. Sed neque via exeundi ex hac tam intricata
Controversia apparet, nisi piis Sc veritatis studiosis, qui exuti affectibus facile videre ibistunt hanc controversiam studio involvi ab iis, quorum interest ut involuta credatur, quo sartatecta maneat eorum autoritas, in sanciendo, pro arbitrio, quae volunt in Ecclesia. Interim caeteri sere omnes haerent ac tupent in trici istis, , prout cuiuiq: animus aut ingenium cst, ita in hanc aut illam partem rapitur, non tam judicio quam impetu atque affectu Nec levioribus nec paucioribus disticultatum salebris obrutae sunt controversiae quae in Scholis agitantur de Natura attributis Dei , de Personis divinis, deperinarum, reali , rationali aut modali distinctione, de Generatione Filisper intellectu, de processione Spiri S a aut per Filium de Peccati Originalis forma De communicatione idiomatum: C. Bonu Deus icii a simplice atque incuriosa Scripturae locutione, quae in tam augustis mysteriis si cere nobis debet, facillim Cintelligitur, ad Schiolarum Conclusiones abis, quo quantisque terminorum .dcfinitionum etc- spectuum, modorum, notionum, clationum, senticetis hom
34쪽
tent omni, Distinctionum nec modus nec finis est. Ne Lynceus quidem earum profunditates ac βαλ pervideat Labyrinthi undiquaque sunt, in quibus persipicacissima in enia hς- rent, omnium subtilitatu Logicarum, Physicarum, Metaphysicarum, flexibus, gyris, ac maeandris Circumvoluta Nec exire datur, nisi obstupescant S patiantur sibi horrida distinctio- veluti duro
Esto , inquiet aliquis vestrum: Non minoribus nec pauciori . bus difficultatum ac siibtilitatum spinis obsita nunc est nostra haec de Praedestinatione controversia: Fateor. Si ulla alia, haec controversia in pulverem usque lacta est iniuicquid industria humana excogitare potuit, id Omne huc contulit, ut sentinam controversiae huius totam exhauriret,i Claritudini c-jus veluti Soli tenebras liffunderet Cribrum diceres humani ingenij, in quo percolata est ejus acies. Nuspiam magis si1- datum aut laboratum est. Qujd enim non potest ac non audet humanum ingenium, ut Catiniae omni colorem det Sed hoc interest inter caeteras controversias hanc nostram, quod in illis tanto minus videat, tanto magis caecutiat humanum ingenium, quanto penitius acriusque eas introsipicit. In hac nostra vero, quanto contentius omnia Considerat, quanto altius penetrat in intima eorum,quae pro fatali necessitate adferri solent, tanto clarius Videat, atq; intelligat, se id concludere, liquo tota natura humana abhorret, quod mundi totius praxis redarguit, quodque ipsie Jaomo ore atq opere suo singulis penem mcntis damnat ac destruit Ladeo ut fati istius patronis
idem prorsus usu veniat, quod Scepticis blet, qui postquam
magno molimine id egerunt,ut evincant, Nihilis rerum natura
siripo se: Vnum non si magis hoc quam aliud hoc ipsum evincendo, seipsos iopte ore coguntur damnares: Nam risistis quisquis putat, id quoque nescir, scirilosit, quose nilscuefatetur. l. . - Ratio-
35쪽
Rationem addamus quae Vel mantista loco sit. Nemo tam sa- tuus, tam crudelis in se ipsum est, ctiam si Parcaru tabulas mordicus tenere velit, qui, si credat sciatque, sibin crimen aliquod non voluntate sua, sed invicta necenitate incidisse , reum se supplici aut tormentis dignum fatebitur. Conciliationem iabertatis' necessitatis nullam a lictore aut carnifice fieri permittet Distinctiones omnes in equuleo positus respuet dananabit, execrabitur Solam necessitatis exceptionem ad justam excusationem sussicere sibi dicet clamabit,vociferabitur. Qtiod si tamen sorte quis adeo fatuus aut iniquus in se ipsum
reperietur, ut contrarium se credere dicat,ecquis adeo Barbarus aut immanis Pater erit, qui Filium suum flagris, virga fu, stibus dignum judicabit, nisi firmiter persiuasum sibi habeat
Filium suum ea commisisse aut omisisse,quς poterat non Cominmittere vel omitteres Quisquamne agistratus, Princeps, Rector aut Dominus, adeo a Sole aversius ac demens reperi tur, qui Virgas, secures, laqueos, surcas, CruCes, rogos non danabit si subditos suos no libera prorsus voluntate peccare,sed necessitatis impulsu incidere credat in crimina' Nincias, nimis clara Sc plana est haec notio.Nemo eam expectorare aut revel-Iere potest de animo suo, nisi qui hominum totum exuit, generis humani hostem se facit. Haec cum ira uno omnes ore censeamus, annon evidentia rei convincimur facillimam esse hujus nostra controversiae decisionem 3 Nempe, nos injusti, crudeles,barbari erimus sic agendo,, Sapientissimus, iustissimus, atq; Optimus Deus, cuius nos propago sumus,inclemens, iniquus, crudelis ac Barbarus non erit, si temporalibus atque
a ternis cruciatibus excarnificet multo maximam generis humani partem, quam ipse necessitate movitabili incidere voluit in peccatum d ineluctabilem peccandi necessitatem Ratio
haec per se adeo Vara est ut ad decisionem faciendam siuniciat. Tam facili momento eam percipit olearius in velabro, sutor ac fullo in trivio, quam Angelicus, Seraphicus au illumina-
36쪽
tus Doctor in Academia. ceterarum controversiarum dispar est indoles dissicillime fit earum decissio. Principalia argumenta, quibus adstruuntur in Scholis, humanum ingeni uiri aut prae imbecillitate sua non capit,aut pro libertate sua carpit. nonnullis cita prorsius abhorret, adeo subtiliter contortis, ut ab iis circumveniri metuat tanquam alaciueis Unde ficti fere videmus, ut qui in ejusinodi controvernis extra aut praeter Scholas sapere audent, tandem intra sobrias scripturae locutiones, tanouam mira tutum fidei vallum se recipiant, malintq; tam sublinuim mysteriorum decisionem, aut studio dea sugeri, tanquam periculosam , aut cuiusq; judicio liberam relinquere, tanquam incertam, aut negligere, tanquam dissicultatibus S subtilitatibus Scholarum inextricabilibus resertam. Nec injuria. tu tusquisque enim est, qui controversias Scholarum circa Trinitatis, unionis hypostaticae Scc. materias, denotionibus, actibus, potentiis notionalibus relationibus, re- dupliciationibus, modis conceptionibus, subsistentiis, aliisq- dissiciles atq; obscuras esse non cogitur fateri Ut termini intelligantur saeculo paene opus est. Ut fundamenta, rariones,
distinctiones concipsentur, tota Philosophia proluendus cst animus. De Peccato Originali quindecim sunt opiniones,omnes fere aeque obscurae atq; intellectu dissiciles Decima sexta si addatur, quod sit, ut Genes vi dicitur, cordis hamam prava cogitatio ab ineunte aetate , non tollitur, sed augetur obscuritas. Sacramenta tot habent definitiones quot fere sint sectae. At in hac nostra controversia,plana sunt omnia. Res, termini,rationes, simulati proponuntur, sine haesitatione latelliguntur. Quae obiicuntur, apparet statim esse sophismata arte elabonata ab inpentis, curiolis dicam an otiosis , ad obscuranduCOn-froversiae huius lumen Pleraq: ex Metaphysicis disputationibus hausta sunt, de concursa cauta primae cum secundis, de secundarum cauillarii subordinatione ac dependentia a caussa prima, de coordinatione 3 distinctione facultatum vitalium in
37쪽
anima, de intellectus, voluntatis distinctione , de libertatis ecfinitione, dejure ac Dominio Dei in res creatas, aliisq; Philosi,phiae Scholasticae arcanis. Ea omnia si propius paulum vidcatis, nil nisi opero Scholarum nugae sunt,leviores quam ut Omnes simul constipatae in bilance appendantur Cum uno isto argumento, quod pro nostra parte ex praeceptionum, prohi-hitionum, promis Orum,comminationum,praemiorum ac pς-narum aequitate desumitur. Hoc unicum argumentum Omnibus istis simul junctis longe praeponderat. Hoc sentit palpatq; verum esse, quisquis tantum audit Ista ut intelligas tota acuminis Metaphysici subtilitate opus est Uca L ntiaris vim tibi facias necessc cst, nisi mancipium fias aliena libidinis. Neq; vero ad rem quicquam facit, quod Controversiae istae
multis, variis, elaboratis probationibus constant. Quanto operosiores lint, tanto int dissiciliores, tanto magis suspectar. Comta Melaborata omnis oratio,Cynaeda est. Multo suco in- indiget meretrix, quanto defbrmior, tanto copiosiore. Un quae' l; veritas non liabet nisi unam praecipuam rationem, qua constitit. Sermone veritas amat uti simplice . Quocirca Controversiae ista similes videri debent matronis, quae cothurno indigent,quo se attollant, ut grandes ac procerae videantur eo exuto, pumilae sunt ac nanae: Ita istae hypothesibus sublimibus Scholarum stibnixae, magnae atq; excellae videntur Subduc eas, jacebunt. Veluti ingentes littore trunci. Accedit, quod caeterarum istarum controversiarum decisiones paucisbinis Scripturae locis, aut, quae ex iis depromuntur conloquentiis innitantur: Huius vero nostrae controversiae veritas per tot Scriptura corpus, longe latcq; numetis fibris, venis atq arteriis dimita sit. Nam praeceptorum , prohibitionum, promissionum, comminationum, praemiorum ac paena
38쪽
rum a capite ad calcem plena sunt omnia. De persbnarum T&nitate,de Unione hypo italica, te modo incarnationis dec quὰ parce , quam sobrie loquitur Scripturi Consequentiis muliis veluti gradibus opus cst, ut ad contro versiarum, quae in Scholis agitantur, apices perveniatnr. Peccatum Originis non nisi ex duobus aut tribus Scripturae locis emiditur.Paedobabit simus ut ex ea eruatur, Syllogismorum amfractibus opus est. Cenae Dominicae controversia paene in unius verbi siubstant vi, in , examine cluticiardine ertitur. Caput Ioannis sextum frustrahasiis illius elle creditur. Non agitur in eo de Eucharistia Sacramento Temporis historia id arguit. Nondum tum adhuc institutum crat hoc Sacramentum. Divcrsitas enunciationu, quae si isto capit sunt, ab aquae in institutione Sacramenti huius a Servatcire ficta est, id confirmat. tio enim siubie .ctum hic est id ibi est praedicatum in vice verse. Hic dicitur Caro Christi est panis vivificus Isthic dicitur, Hoc est corpus
meum. Deniq; contrarietas enunciationum rem indubiam
facit. Hic enim,edere carnem Christi, bibere ejus sanguin dicitur conjunctum semper esse cum salutea vita aeterna: Ista
hic corpus Christi silve panis, qui corpus Christi est, edi posse dicitur ad judicium Adde, quod carnem Christi edere, de sanguinem ejus bibere, Christum ipsum edere pro codem hic sumuntur Christus hic seipsum appellat panem vivificum. Ist- hic minime. Neq; enim dicitur, Hoc est Christus, sed hoc est
corpus meum; Hoc poculum est N. Testamentum ipsan mine meo. Diatum autem quam immane discrimen sit in ter haec, quis non video utinam id animadverteret Christianus orbis Magna idololatriae arisia praecideretur Christus totus prcsens in Eucharistia isse creditur, atque idcirco magna
religione isthic colitur, adoratur, invocatura multis,cum VCPha ipsa textus manifeste arguant Christum totum ibi presentem non esse, sed corpus Christi mortuum sive separatum a
sensuane, id est, anima ac vita sua, repri sentari per panem dcl. . in ejus
39쪽
ejus actionem , vinique in poculum infusionem. Mortuum autem Christum sive cadaver ejus, qua tale Colere,adorare invocare, quae ratio, quae Religio permittit O caecitatem Hoc loco sublato apparet quam tenuibus, quam imbecillis sulcris nitatur solcmnisin principalis iste ritus, qui centrum aemul crum est totius Religionis Pontificiae, S pro quo tamen cro,
dunt militare tot loca, tot rationes, tot argumenta, ut γά γαρα
eorum Christianum orbem pςne obruant A suffocent. Cetera omnia Religionis Pontificiae aXiomata, de anchorum mo tuorum intercessione Minvocatione, de Imaginum religiosi adoratione, de Reliquiarum veneratione, de Indulgentiarum nundinatione, de Purgatorio, votis Monasticis, aliaq; ejus crumatis plura, quibus, queso, Scripturarum locis superstruuntur Τolle autoritatem Ecclesiae loca Scripturae obtorto collo cliticilientis,in pro arbitrio atque ex usu suo interpretantis, re
ruere asto a culmine Troiam. Nec mirum . Unus tantum est articulus, quo tota Pontificiorum fides nititur, nempe, Ecclesiae, aut potius unius Pontificis autoritas. Ex hoc clavo CS'tera Omnes istius Religionis pro prij dependent. Conciliorum, Patrum, qui Vocantur,consensus adiungitur quidem, sed in speciem rantum, ne fraus traM- pareat. Hoc ipsum enim, quae concilia, qui Patre orthodoxi 1int censenes, ab arbitrio unius dictatoris Pontificis dependet. Quae res adeo claDest, ut artispulos, quos cum Resormatis totius Religionis ac fidei Christiana praecipuos Censent, de Trinitate Personarum in una numero essentia, de hy postatica unione, de peccato Originali, de Nobaptis O, de Scripturarum autoritate, non nisi traditionibus γραφους, aut sola autoritate Ecclcsiae, nullis vero inviciis Scripturarum testimoniis niti, adserere non dubitent. Sed redeamus ex diverticulo in viam Tota Scripturae sacrae compagus, ratio maniscita, nullis
consequentiis dissicilibus lab Urat , nulla subtilitate nixa, stant
40쪽
stant pro hac nostra contTOversia.
Neque tamen dissit cor esse loca quedani, quae pro adversa parte aliquomodo videntur militare: Sed ea oppido sunt pati
ca, adeoq; obscura Sc Controversa, ut in computu venire non mereantur cum tot tantisque planis, perspicuis, extra omnem controversiae alcam politis ScrIpturae testimoniis, quae
tibique in singulis fere paginis ac periodis occurrunt. Et miseri sane ac miserandi merito sunt isti mortales, qui praeteritis infinitis ejusmodi testimoniis sua propria luce splendentibus, Sequae, nisi per vim insensum alium detorqueri non possunt, pauculis istis Id controve sis adhaerent non aliter quam hiru-
diues istis pugnant, ist isse jactant . istis triumphant contra
clarum caeterorum S 3lem AE piissimum prosecto est, ut paucia pluribus, obscura claris, dubia indubiis cedant, ' non hec ad illorum, sed illa ad horum incudem revocentur. Quolibet im terpretationis malagmate urendum potius est, ut paucis, ObL. curis dubiis lux ad lanatur a claritudine ceterarum, quam ut pluribus claris aper isque vis inseratur, c tenebrae ab obseu ris suffundantur. Qui contra faciunt, ij sane parum sunt aequi erga veritatem, Mingenio suo abutunturad multorum perni ciem Inter ista loca caput nonum ad Romanos proram paeneae puppiinficit isto veluti Gorgonis capite, pugnam non Doctores rarum, sed re fabri sutoresque. Et in eo presidium adeo firmun positum elIe creditur, ut inexpugnabile censea-.tur. Nec desunt, qui mirantur, quomodo, eo conspecto, non protinus coii vertamur in lapides ac saxa ac vel his recor,
ita audeatinis Atque ut verum fatear, quia caput istud ut non pauca alia Paulitiai operiosiore explicatione eget, utpote totuallegoriis Sc typis involutum,sententiisque brevibus Jcabriap-.tis intercisum, paru abest quin revera inexpugnabile sit apud cos, qui verbis cjus ac literae mordicus Volunt inlaqrςre,neutiquam attendentes ad id, quod de Paulinis quibusdam monet Petrus, esse inis nonnu a mellaci Micilia, quae indocti, parumque