장음표시 사용
161쪽
id, ex quo taedium percipitu ῬCCXCn. PuccuκvM dicitur id, quod placet. DCCXCIII. Davo kMx dicitur id, quod displicet. - DC X cIV. pvLc Marru Do est rei astitudo producendi in nobis uoluptatem, siue: es per- s.ctio, sensibus Pcrce ta. ν
do in nubis 'bediusti producendi, sitie: est issi. persectio, sensibus percepta.
siue, DELECTATIONES SENSvALEs dicuntur, quae ex sensationibus ortum rrahunt.
Medietua e. gr. bonum quid est, quatenus statuim eorphrag perficit, i. e. illud stinum reddst, et sanum
staturn ἱnternum perficit. DCCC. . BONUM vastula est, quod reuera nos: statόmque nostrutra perficit. BONVM autem AerARENs est se quod nos statumque nostrum tantummodo persicere uidetur. , a DCCC I.
162쪽
psu CROL C 4 et L E.. DCC I. MAL vM ess, quispitii nos, statum que nostrum imperfectiores reddit, Si statum inte num impersectiorem reddit dicitur MALUM IN TERNVM, Ex TERNVM, si statum externum impersectiorem. reddit. Intelligis. qusque hide, quid sit malum verum
DCCC II. Ex A s Eo v I TVR. B PER SE, si in A ratio sussciens continetur. cur inde Ω-
. DCCC ILI. Ex A gae πινvn B PER AC CI DE visi, si in A non continetur ratio sussciens eur inde sequatur B, sed potius in alio, quod eidem aliunde superaccedit, non tamen necessario. DCCCIV. AppETI Tvs IN GERERE est Pennatio animae ad obiectum, pro ratione houi in eadem percepti. Poterat hie nonnullos uox Metaphoriea, inclinaris offendere, eum proprie animae nulla unquam tribui possit inelinatio ' At si, quid Woh ivs intelligi uelit per inclinationem in. relatione ad animRm, noueris, nihil, quod improbex, habebis. Est scilicat inclinatio re Rectu animae, couarus nouas sensationes habendi. Recιinatio autem es conatus sensationes insM
DCc CV. A pMERIT vs SEMEI TIvvs dicitur, sui oritur ex itia bovi confusa.
Sie cum in ludo grata inulta senstrix, appetitu senstiuo rapieris posthac ad ludum , quem tibi, tamquam bonum quid, confuse repretesenta DCCCVI. Avx RaATIO IN GENERE est W-
clinatio animae ab obieesto, pro ratione mali, in eodem percepti. P
163쪽
. DCCCVII. Avx RsATrois ENSITIVA est, quae oritur ex idea mali confusa.
lare e. gr. .. M CAlvs medicamentum amarum gu-
. nauerit, tune aversabitur illud. Quae auersatio est sensitiva, ex repraesentationibus sensualibus orta. DCCCVIII. FAC νLT A T t S APPETITI UR EYARs I NpER Ion est appetitus sensitiuus cum auErlatione sensitiva. , ' DCCC IX. I MDIppERENTvs esse dicimur, si nec appetimus, nec aversamur obiectum cognitum. . '' m. gr. Si CAius, qui Theologiae operam dui, in tabernam librariam ingressus metit, ibique de- , prehenderit lihrum chymicum, indifferens erit, eum nee appetat illum librum, nec avertetur.
D C C C X.. AppEC Tvs sunt a cIus auimae, quι- bus quid, vehementer appetit vel auersatur, uel juntatius 'vehementiores appetitus sensitivi et aversatio
nis se uuae. Vid. dissertat. nostra de flatu se, ui-
tui. moralis, Vixqmb. IT 33. habita β. 39. i DCCCXI. AvςEC Tvs IvCvNDI sunt, qui in appetendo consistunt, siue, qui cum magna uoluptatis gradu coniunguntur, Talis affectas est affectus gaudii, item affectas aequiscentiae in semet ipso. DCCCXII. AppgCTvs MOLEsTI sunt , qui in auersando consistunt, seu cum insigni taedii gradu coniunguntur.
DCCCXIII. Hrs Rc Tvs MIXTI sunt, qui ex iucundis et molellis constant, seu : in quibus uoluptas ac taedium inuicem permiscentur. Qualis est affectus amoris, item irae.
164쪽
Fac, Caium comperire, sibi. spartam honorifi-., eam et lautam a superioribus, post diuturnam spectationem, collatam esse, fae porro, eo temporis articialia,quo se dignitati admotum comperit contristari ob iud icta sinistra, a SuMpRONIO de ipsi, lata, tunc, ob collatam dignitatem, tanta persundetur uoluptate , ut omnia taedii obli u i lcatur. In quci casu proedominari uides uoluptatem , eoque gaudere tune dicitur Caius.
D C C CX U. T aisaei T 1 A est prae domicium, insigne tardit. Sive genetice ita definire tristitiam poteras : Est affectus, qui in nobis oriclis ex opinione rei praesentis, quam nobis confuse, tam ρ quam magnum malum, repraesentamus
DCCCXVI. AMOR est dispositio, animae ad
percipiendum voluptatem ex alterius felicitatae.
Est haec definitio eiusmodi, ut multis conclusionibus sit foeeundissima , id quod demonstraui in Dissertat. de obligatione naturali ad amorem rega iniamicos β ρδ. ' Cur uero WoLFius utatun uoce dispositionis, eius quidem rei rationem reddit in 'reho Lat. e r. g. 633. Fen, inquit, usus loquendi, iurissam i dispositionem amreis nomine indigitemus, cum, amorem tribuamus illi, qui nin actu commouetur, nisi ubi sensit alnerius felicitatem. VVotivius I. 649. lealein adhuci siue geneticam amoris definitionem tradit, cum amorem, ratione ortua sui eonsideratum, ita definit: Amor est affectus, qui oritur ex eo, quod quid in altero obseruamus, quod n9et bis plaeet.
DCCCXVII. Fx Licet Tas est flatus illa, quo
uoluptas uera perdurat. 't Κ 4 . Definimus
165쪽
' Desinimus hie felicitatem ueram, et qualis esse debet, ad diri entium apparen i , , quae est status, .- quo quis uoluptate apparente fluitur.
PCCCXVIII. IN FEL CITAS est status, ta . quo taedia paerduransr. DCCCXIX. Ο Di v M s disipositio animae aduolap tem percipis dam ex alterius iUelicitate.
Definitio haec est nominalis. Realiter suel ge- nt: netice odium ita definiri potest: odium eli 4 eius, qui oritur ex eo, quod 'quid iri' auero obier uamus, quod nobis displicet, stur si quid in εἰ-tero nobis repraesentam , tanquam malum, prae- f sertim respectu nostri. i
saluaesus in elicitata perceyta. t. .ls s Cum, Tiri via grqui sonuictati morbo, percu is Pis, et ideo contri inris , commiseratione tangi dice-' xis. Ommiseratiovis definitio i alia siues genetic haee est: Commiseratio est a Tectus, qui oritur alterum indignum iudicamus naulo, quo assi igit o
DCCCXXI. IN vini A est tristitia ex alter felicitate perceρta. .
V x. Sie, eum C ivs Rercipit TiTIVM, quem odit, peramplam spartam esse consecutum, conti ista hi turoh eius seli iratem. Quo in casu C Ai us dicitu porripi inuidia Liuidia genetice et realiter ita de finitur: Est affectus, qui ctitur, si alterum in- ldi qum iudieamus bono, quo potitur uel fruitur. . Cons de hoc afectu B v ROMANNi dissertat. de iuri' uidentia eruditorum licita. .
DCCCXXI I. IRRisio est gaudium, ex ecti perceytum, quod opinione nostra alteri uitio vertiporest, uel famam eius quomodscunque laedit. Genetiee et realiter irrisio ita definitur: Irrisio est affectus, qui, Ozitur exl eo, quod .an ririn , dipn R
166쪽
dignum existimamus, ibiae opinione nostra famam eius laenunt, aut ei quomodocunque aduersantur.
DCCCXX III. Risus nascitur ex iis, quae nostra opinione absurda sunt. DCCCXX IU. Aco vi EsCENTIA in se ipso est graudium ob bonum, quod patrauimus.. DCCCXXV. POENITENTIA est tristitia ex j ς γ, quod a vobis male, vel minus recte factum exbstimamus, orta, uel sal em taedium inde perceptum. Breuius: POEN aTENTIA est resilia ob malum, quod patrauimuy.
est gau ium, quod perclitur ex aliorum de vobis nostrisque bensgno iudicio. DCCC X VII. Pu DOR est tristitia, quae perqeipitur ex mistro aliorum de vobis nostrisque iudicio
Definitio realis siue genetica pudoris haec estr dor est affectus, qui oritus, si mala, quae feciqmus, uel a nobis fiunt, filiis innotescere, ac ab iit
agnosci, uobis replaesentaim s. .
DCCCXXVIII. GRATI Tu Do seu A N I Mus GRATvs est amor benefactoris ob beneficia.
Gratitudo, ut uirtus, conside, ata, ad philoso. phiam moralem pertiner. In psychologicis consideratur illa, ut alnotis quaedam species, adeoque ut affectus. Definitio realis siue genetica gratitudinis haec est: est affectus, qui oritur, si bo- . . neficium , ab altero in nos epilatum, quatenus id alter in nos contulit, placet. Q
D C CC X XIX. Favon est amor alterius obbouum, quod ises tauquam Augulare covsideramus,
inprimis ob mores ac habitus animae nobis aeceptoI.
167쪽
spei. Spei definitio realis sequens est: Spes est affectus, qui oritur, si quod bonum nobis repraesentamus, tanquam obtentu possibile. Fiducia uero est a stoe usqui oritur, si bonum aliquod nobis repraesentamus, tanquam obtentu admodum facile.
DCCCXXXV. Cupi Di Tas est praegustus uoluptatis, uel gaudii ex bono absente, quod nobis praeiens esse mallemus. E. gr. Si uides librum, qui tibi placet, tibique
insim ni repraesentas uoluptatem, eX hoc libro percipiendam, mox, affectu fereris in libtum, qui affectus dicitur cviditas.
DCCCXXXI II. F vGA MALI Uel FUGA simpliciter est praegustus taedii, uel tristitiae, ex malo absente percipiendae, si nobis praesens fieret.
E. gr. Si medicamentum oblatum ingratum Tir o. est, tunc T ixive taedium praesentit, quod inde pereepturus esset, si medicamentum secum sumeret, hine medicamentum fugit: . i
DCCCXXXI V. Metaeus est taedium ex mala
aduenturo perceptum.. DCCCXXXU. Dc spvnΑΥio est tristitia ex opinione mali aduentam is, praesertim intolerabilis uisi , pei cepta, siue: est ri sitia ivrolora- θilis stipar malo imminente
Metus definitio realis est haeet Metus est ad estis. qui oritur , si quod malum nobis tanquam euentu, possibile repraesentamus. Distinguit Woi FI Vs me- turn a timore, et timorem uocat taedium ex malo ap. propinquante, Dei ex opinione mali appropinquantis ortum. Desperario genetice ita definimis: est assectus, qui oritur, si nobis malum repraescritamus, tanquam ineuitabile, inprimis, ubi simul idein po- his repraesentamus, tanquam intolerabile.
168쪽
PSYCHOLOGICAE. IS IDCCCXXX VI. TERROR est nimia triflitia ex aduentu mali improviso orta. DCCCXXXVII. V Ac ILLATIO He FLV crva Tio animi est alternatio voluxtatis atque ta dii super bono, quod, an obtentu po gibile fit, reperire non possumus.
Definitio realis haee est: Fluctuatio animi est affectus, qui oritur ex ignorantia mediorum, uel electionis aut executionis eorundem. E. gr. effertur munus, multae autem adhuc adsunt difficultates ex Parte altera, quae metum in Cato exeitant, ex parte autem altera rationes comparent' quae spem rursus excitant in Cato, fore , ut obtineat munus. Hoc irrcasu, quo inter spem et metum uertatur Caius i tribuitur Caio fluctatio animi.
DCCCXXXVIII. Host ROR est metus, qui
oritur ex repraesentatione mali, tamquam ingentis. DCCCXXXIX. ΡvLsILLANIMITAS Ut L sitis, orta τα asscultate boni, quod cupimus, Obt
DCCC F L. ANT Mosa YAs es praedominium cupiditatis ac spei uincentis metum, ex di ultato boni obtinradi ortum.
Definitio genetica siue realis animositatis sequens est: Animosecas est affectus, qui oritur, si disseultates obtinendi boni, quod cupimus , perpendentibus uideantur superabiles, aut superatu non prorsus impossibiles.
DCCCXLI. DE sin arvM es taedium mmora boni volturi, quod speratur, pcrc tum... D CCCXLII. Hii h ITAs est gaudium. Omrum ex eo, quod malam fit maueritum.
E. gr. Cum liberatus fueris magno morbo, dicis:
169쪽
DCCCXLIII. Fas Tin IVM est taedirem
Perceptum ex eo, ex quo ante uoluptatem percipie
DCCCXLIV. IRA est taedium insigne, ortum
ex iniuria, nobis via aliis, iliata, coniunctum eum odia eius, qui intulit. ἰVVOL pius notionem irae ita. determinat, ut acleam constituendam requirat personae. Ex quo infertur, iram semper este ametiam per se malum. Conis elegans Essereat. Cl. Scu Losssisti de moralii aestimatione irae. Vitemb. r par. holrit.
DCCCXLV. Cur IDIT As vrNη Io v AE est cupiditas ruali alterius , propterea quod ipsum consideramus, tanquam caussam im est, noris praesentis. Siue: est cupiditas, malum malo com-
tensandi. D CCCXLV . 'NDia NAmro has styn est assectus, qui oritur, si tainium quidem
percipimus ea intoria, nobis ab altero illata, a uindictae tamen cupiditatae alienum habemus an ia
DCCCXLVII. Applla I x Vs RARIONA OS uolunt ut stricis Ac dicta est inclivatio animae ad lubie vium, orta ex distina boni repraesentatione DCCCXLVIII. AVERRΛTIO RATIONA-xxs NOLvNTA s) est reclinatio animae ab Obiecto, orta ex distincta mali repraesentatione. DCCCXLIX. Vo hi Tro est ipse actus uo tendi.
DCCCL. No tiret et o est ipse nolendi.
170쪽
actatim volitionis et nolitionis. Ingressus e. gr. in tabernam libratiani, hune potius cupis et appetis librum , quam alium quemcunque. Debet adesse. ratio sussi ex qua intelligi et emplicari queat, eur hunc potius appetas libium, nec potius alium. Si scilicet inulta commoda, ex libro cupito in te redandatura, tibi reptae semas, tunc re-- praesentatio comtiodorum est mutuum.
DCCCLV. R E G vL A E A p P ET IT, s dicuntur, quas anima Obseruat in appetendo. DCCCLIII. LEx Apptri Tus dicitur principium generale regularum appetitus.
Lex autem appetitus est haec piopositio a Quidquid nobis repra.ieutainus, tanquam bonum quoad Noy id appetimus. t , .
Lex autem auerseticuum est haee prepositio tQuisquid nobis repraesis imi mus , tanquam malum , quoad nos, id auersiainur.
DCCCLVI. Corast lisvs Appiit etvῆSENSI Tt v I RATIONALIs est sententia utrius que ad idem obiectum. DCCCLVl I. AppETiaeus ponita dicta .ur, si appetitione nos non facile dimoueri pΑ
QIA RATIONALIS ET S E N s 1 T I v a E est, II, exsatur circa idem obiectu