장음표시 사용
271쪽
as 8 POSITIONES META PHYSICAE. quis maiori gaudet intellectu , eo maius in ipse
Ad ingenium opos est attentione et reflexione. Quo longiorem quiS ueritatum nexum potest, perridere, hoc maiori gaudet ratione. Vbi nulla ueritatum connexio perspicitur, ibi non locum habet ratio. . . Ratio se maxime exserit ratiocinando. Ratio, quatenus est ratio, non in errores nos abducit, neque quisquam errare potest, quamdiurationem ducem sequitur- Exspectatio casuum similium sine rationis ope. ratione exserere se Potest Analogum rationis, quod uocant, constituitur' In exspectatione casuum similium. Quo maior est perfectio, quam quis animo contemplatur, eo maior et insignior est, uoluptas. Hoc maior est uoluptas, quo maiorem Perse calonis habemus certitudinem. Hoc insignior est uoluptas, quo uiuidius persectiones nobis repraesentamus. Quamdiu nobis persectionem rei alicuiuς reo praesentamus, tamdiu durat uoluptas. Ceu nte uero persectionis rePraesentatione, cessat et eua-
Si persectio est uera, i e. talis, ut nunquam in maiorem degeneret impersectionem, tum uoluptas quoque est vera. Si persectio fuerit uera, eandemque quis ita sbi repraesentat, ut, eam nrin imperfectionem, sed persectionem esse, certo sciat, tum uoluptas, ex certa uerae Persectionis cognitione oriunda, est durabilis.. ' volu
272쪽
Voluptas apparens est cito transturo, minu que durabilis, et degenerat in maius taedium. Hoc maius est taedium, quo plures impersectiones nobis repraesentamus, item : quo uiuidiuycertiusque illas imperfectiones cognoscimus. Cum omni appstitu est uoluptas coniuncta, et eum omni aversatione taedium. aQuo plura bona, et quo uiuidius illa plura tibi
repracsentaveris, hoc sortior est appetitus. Nihil appetere possumus, nisi id nobis, tanquam bonum aliquod, repraesentaverimus, et ni-isil auersari possumus, nisi id, tanquam malum
nobis repraesentaverimus. Haec propositio uo-eatur lex appetitu S.
Nihil sine motiuis uolendi appetere, et nihil sne motiuis nolendi aversari possumus. Qui appetitum sensitiuum in agendo sequvnis ur, id demum appetunt, quod sensus suauius assi- it , auersanturque id, quod iisdem molestiam et
Hoc uehementior est appetitus, quo plus uoluptatis sensus demulcet. Appetitui sensitiuus in id quoque uehementitis sertur, quod crebrius cum uoluptare aliqua iam sensim US. Assectus nullum lociam hasere potest, qui ne que in taedio, nequq in uoluptate eonsistat. Nullum gaudium potest in nobis exoriri, nisi uel plura bona simuI, ueI magnum aliquod et in signe bnnum confuse nobis repraesentemuS. Amor erga alium tum demum oritur, si in ipso
273쪽
α6o POSITIONES META PHYSICAE. quicquam . quod bonum nobis uidetur, quodque
nobis placet, animaduertimUS. Hoc quisque uehementi US amat alterum, quo magis alterius selicitate delectatur. Quo plura quis bona in altero obseruat, eo maiora capit incrementa amor.
Qui alterum amat, non potest non taedio assci, cum alteri aegre fieri uidet Qui alterum amat, id omne appetit, quod ad alterius felicitatem promouendam pertinet, idque omne impedite nititur, quod ad alterius infelicitatem taediumque Procreandum facit. Qui alterum odit, alterius infelicitatem, tanquam boni quid, considerat, quia ex ea capit uoluptatem. Qui alterum odit, non potest non taedio assiet, cum alterum, quem odit, feliciter res suas agere, uidet. Qui alterum odit, eius personae, quam odit, selicitatem uult. destructam. Qui alterum amat, non potest non eiusdem quoque, quem amat, uices miserari.
Commiserario est amoris filia. Inuidia est filia odii. . omnis inuidus alterius, cui inuidet, felicitatem, tanquam mali quid, sibi repraesentet. Inuidus eius, cui inuidet, selicitatem auersatur, eandemque destruere summa ope nititur. Quo quis maiori gloriae studio ducitur, hoc pronior est ad pudorem. Nullius rei nos pudet nisi eius, quam famae et existimationi nostrae ossicere opinamur.
274쪽
POSITIONES METAΡHYSICAE. 26 IPeruersus de honore conceptus peruersum et i praeposterum gignit pudorem. Hoc em i nenti or spes est, quo plura bona obtinenda quis sibi repraesentat. ,- ιHoc maior spes est, quo certius ista futura bona
obtinebuntur. Hoc maior est metus. quo plura mala instant. Quo certius mala adventura Opinamur, hoc tristior est metuS. Intenditur ira, eum iniuria, quae insertur magna fuerit et atrocissima, aut certe, ut talis, menti repraesentatur. Ira augetur, eum pirares iniuriae concurrunt, magnaque copia inseruntur.
Cum per praesentem iniuriam, Ope memoriae et imaginationis. pristinae iniuriae reuiuiscunt quasi, et uiui de denuo menti sistuntur, tum ira intenditur. Appetitus rationalis oritur ex distinctis repraesentationibus boni.
Fit perfaepe, ut, quod intellectus et ratio, tanquam malum, nobis repraesentant, id nobis sensus et imaginatio sistant, tanquam bonum, in contra. Anima neque interna, neque externa, ut cogi Potes', ut uel uelit, uel nolit. Anima in appetendo et auersando sponte agit. Ad libertatem haec tria requiruntur, αὶ intelligentia, β) spontaneitas, γ) actionis contingentia. Vbi non locum habet intellectus et ratio, ibi multa liberta S. Quicquid non tollit contingentiam actionis et spontaneitatem, id non tollit libertatem.
275쪽
a6a POSITIONES META PHYSICAE. Necessitas hypothetica cum libertate potesteonsistere.
Motiua uolendi non tollunt libertatem, sed cum ea Oprime postunt simul stare. Indifferentia persecti aequilibrii neutiquam libertatis notionem constituit, sed pertinet ad nou
Anima cum corpore arctissimo commercio est conneXa.
Quicqud est ens compositum, illud non potest
Ne per potentiam quidem diuinam corpori ac materiae se cultas cogitandi tribui potest. Anima est ens simplex. Anima gaudet ui cogitandi siue ui reEraesentativa, a qua, tanquam a principio et fonte tuo, omnes eius repraesentationes Ortum trahunt. Anima est ens finitum, et limitibus circumscripta est. . Vis animae repraesentativa est certo modo ai-mitata, scilicet per situm corporis Organici, et con' stitutionem Organorum sensoriorum. Repraesentationes sensuum in anima exactam habent cum iis rebus, . quae repraesentantur, con' uenientiam et similitudine Eodem ordine, eademque successione, eodem item tempore, quo res externae organa sensoria
assiciunt, pultant, feriunt, anima sibi easdem res
Cum sensationibus omnibus certi motus fluidi neruei in cerebro simul existunt. . Imaginatio ex ui repraesentativa resultat
276쪽
i Attentio, reflexio, abstractio, resultant etiam ex 'ui repraesentativa animae. Per uim repraesentandi formantur' etiam notiolius uniuersites. Iudicia nostrae animae ex ui repraesentativa deduci possunt. .. Ratiocinia oriuntur ex ui repraeseutativa. Ex ui repraesentativa etiam in anima Oritur ap. Petitus et auersatio, atque adeo uoluntas et nu-luntas.
In ut repraesentativa animae c0ntinetur et eluvdem essenti' . Vis repraesentativa constituit naturam animae.
ii Vis animae tantum unica est.
Systema influxus physici per experientiam Probari non potest. Systema influxus physici naturae legibus ad.
Systema causarum occasopalium ruit, quia in ipso miracula infinities multiplicantur. Secundum systema Harmoniac prestabilitae ani- ana ui, sibi diuinitus indita, omnes suas sensa-itiones, siue perceptiones, Producit. Secundum systema Harmoniae praestabi litate anima omnes perceptiones, siue sensationes, continua serie producit. Secundum systema Harmoniae praestabilitae
corpus, ui 1tructurae suae, Omnes motus Producit.' omnes motus sequuntur in corpore, eontinua serie, et successione continua ex motibus antece
dentibus , ex sententia defensorum Harmoniae Praestabilitae. R 4 i In
277쪽
In systemate Harmoniae praestabilitae, ex mente Leibnitii, ideae animae motusque corporis Uia maxime naturali explicantur. . In systemate Harmoniae praestabilitae sapie o. tia diuina maxime extollitur. In systemate Harmoniae praestabilitae maiores uirtutes et PersectioneS tribuuntur animae. Harmonia praestabilita immaterialitatem et immortalitatem animae uel maxime asserit. Anima cum corpore interire nequit, sed in exissentia, post mortem corporis, perseuerat. Anima, post mortem corporis, Perceptiones
Anima post mortem in statu perceptionum distinctarum perseuerat. Anima, post mortem corporis, sui adhue sibi conscia est, seque eandem adhuc esse, agnoscit, quae antehac fuerit in uita mortali, status item Praeteriti memoriam seruat. Anima est immortalis. Bruta sunt animabus praedita, quae, ab ipsorum corpore prorsus distinctae, obiecta, in organa sensoria agentia, sibi repraesentanti
Bruta cogitant. ' . . . . . , ε.
Bruta non modo habent sensationes, sed imaginatione quoque et memoria gaudent. Bruta carent ideis rerum distinctis, et hinc etiam intellectu. - 'Bruta nec abstractione, nec facultate, notiones
uniuersales sibi sormandi, gaudent. Bruta non possunt iudicia uniuersalia se
278쪽
Bruta nexum veritatum uniuersalium distinete Periplcere non possunt. ι Brura carent ratione.
Biuris analogum rationis adscribi potest. In aliis brutis maior est docilitas, minor in aliis. r Exutis competit in agendo spontaneitas, non uero libertaS. - Brutorum animae sunt entia simplicia, sed non sunt spiri IuS. Animae brutorum sunt ex sua natura indestruis etibileS. Inter hominis brutique animam tanta est dio serentia, quanta maxima esse potest.
Datur ens, absolute necessario existens, ab hoc 'mundo diuersum, et a quo hic munduS, tanquam a caussa sua, dependet. , Datur D E US. Deus non opus habet ut entis alicuius extra se existendum.
Deus ui propria existit, sibique sustieit ipse ad
existendum. Deus est ens a se. /Deus es ens independens. Deus est ens immutabile. Ens, quod absolute necessario existit, debet esse
Duratio D. est immensurabilis.
279쪽
' 266 POSITIONES META PHYSICAE. - . Deus est ens Primum et ultimum. iDeus non potest esse ens compositum. Deus est ens simplex. Deus non potest habere limites. Deus est ens infinitum. Deus habet Omnes persectiones actu; qu o in
Deus non modo omnes habet persectiones cominpossibiles, sed easdem quoque possidet absolute, et sine gradibus. Deo nihil potest concipi maius. Deus est, qua persectiones suas, immensus. Est tantum unicus Deus , nec possunt esse plu res Dii, quam unu S. Omnia, quae Deo possunt inesse, insunt ipsisne temporis progressu et successione. Deus gaudet intellectu Deus gaudet intellectu absolute persectissimo. Dei intellectus non est facultas, sed est actus.
Deus non ea modo, quae actu sunt, et reuera
fiunt. sed omnia quoque possibilia sibi repraesentat. Γ Deus omnia possibilia distinctissime et adae. quatissime novir. Deus nouit cimn a possibilia, non successive, sed unico actu et simul. Intellectus Dei est purissimus. Deus nec sentit, nec imaginatur. Deus nec abstrahit, nec ratiocinatur. Deus est omiscius. Deus gaudet ratione summa et purissima. Intellectus diuinus est sens essentiarum. Deus gaudeo uoluntate.
280쪽
Deus habet uoluntatem persectissimam. Deus uult omnia, quae bona sunt. λDeus uult omne bonum, pro exacta bonitatis
Deus non uult quicquam sine distinetissima boni repraesentatione, siue motivo. Deus ex iis subiectis, quae persectione et boni-rste inaequalia sunt, non potest id, quod impersectius est, finibusque suis non adeo est conueniens, Praeferre ei, quod Persectius est, finibusque 1uis
Ex iis obiectis, quae bonitate uel persectione sunt aequalia, Deus uel neutrum eligit, uel utrumque. Deus ex omnibus possibilibus rerum connexio nibus mundum optimum sue rerum nexum, sini bus suis conuenientissimum, elegit et produxit. Voluntas Dei es immutabilis.
Voluntas Dei est liberrima. Voluntas Dei es principium omnium existentiarum rerum contingentium. /
Quicquid Deus non uult, illud non potest ad
existentiam peruenire. Reuelatio diuina, pro actu reuelandi sumta, est miraculunt. k Reuelatio debet ςontinere ueritates supra rationem
Reuelatio in se continere debet mysteria. Veritates, in reuelatione ςontentaς, non sunt
Veritates in reuelatione contentae, non possu Vsibi inuicem contradicere. In