Suppetiae Evangelii praeconibus qui maduranzem missionaem excolunt peramanter oblatae ab eorum sodali T. A. Gallo De matrimonio

191쪽

IMPEDIMENTA CRIMINIS, CULTUS DISPARITATIS. . AETATIS, LIGAMINIS, CLANDESTINI FOEDERIS,

I. Λrnulphus ethnicus ilibu Pareas, uxore Naga palami relicta, in insulam Tapobranam prosectus, amores incipit cum Pomponia ethnico tribuleque, sed vidua. Cum ea rem pluries habuerat, quando improba mulier, semineo plane astu, dolum et machinam commolitur ad quaestum; et sui copiam amasio non amplius in posterum facturam

se simulat. Λrnulphus vesano in eam amore pertractus, quo facilius, in perpetuum uxore dimisSa, Pomponiam sibi connubio iungere valeat, bapti-Zari postulat. Scitu necessaria docetur. Fidelium coetui adiungitur. Post haec illicu Pomponiam invisit, quam a Christi fide amplectenda nullatenus abhorrere noverat, et, bapti Zare tu quoque, nit, te mihi desponsare percupio. Annuit Pomponia , et fidei rudimenta brevi satis edocta, baptismo regeneratur. Mox de connubio cum Pomponia ineundo, Catechis tam certi crem reddit Λrnulphu S.Catechis tu rem Missionario deseri e sustinat, isque anteactis quibusque Arnulphum inter atque Pomponiam delectis, dubitare incipit ne criminis impedimentum, huiusmodi forsan obsit connubio. II. Barnabeus Christi fidelis tribu Paller, Octaviam contribulem quidem, Sed ethnicam, et quam-

192쪽

vis viginti vix annos natam, Seniculo Sexagesimum aetatis annum agenti, nec non infirma corporis valetudine laboranti, non ita pridem nuptui traditam, valde adumabat. Feminam mariti non parum perlaesam, saepissime invisit, munusculis allicit, amore sibi devincit. Adulterina copula etiam quandoque intercedit, alque connubii, wniculo vita iuncto, ineundi promissio. Non multoyοSt, Sponsorum optatis sortuna respondit. Vita sungitur senex. Mox Octavia baptigari ex pelit. I ruditur, haptismo expiatur. Nulla intermissa

mora Barnabeus cum ea nuptias inire parat. Quod sane adspicientes Vicani, non tam lati inclementiam, quam Sponsorum Saltem alterutrius immanitatem, seni misello, exitio fuisse, magis magisque id enim iam antea suspicabantur cogitant

atque SuSurrant. Missionarius de re hac inquirere, prorsus se nolle dicebat. At rem omnem ut Sedulo pervideret a Catechista rogatus, alque reVera scrutatus, valde dubius animo fluctuat, ne lariasse Barnabei cum Octavia connubio crimen Obsit. III. Λndreas Missionarius pagi cuiusdam Christi fidelibus, rudis plane minervae hominibus, Sacra praebebat, cum eosdem de iis quae inter eos committebantur, sedulo sciscitatus, desertur ei Pan eratium quemdum, uxore iampridem orbatum, et

Cali tropiam decem nunc men Ses concubinatu una irretiri. Reum utrumque absque mora arceSSitum,

arguit, obsecrat, increpat. Connubio invicem iungi cupere Se reponunt. Quid rei suerit impedimento quaerit Andreas a Catechista. Quantum scio nihil omnino, reponit iste. Inquiritur de eadem re a

193쪽

contribulibus, qui concubinatum non incepisse, nisi post Cali tropiae ina illi e vita discessum testantur. Eterque igitur, subdit Andreas, conseion-liae suae faciat exornologesim, et matrimonio absque mora iungatur. At latet anguis in herbal

Mulier inter confitendit m aperit, se VeSano erga Pancratium amore deductam, iamdiu clanculum rei pravae cum eo operam dare, atque Veneno maritum intorsecisse, ut Pancratio nubere poSSet.

Episcopi dispensatione opus est, ait Andrea S, pelam ne ' Pete, reponit mulier. Andreas pago discesserat cum imp rtitae dispensationis testimoniales accepit litteras. Sed on nova et quidem maxima difficultas i Eodem lem poro casu rescit sactam Vi- eario a Sancta Sede huiusce generis impedimento derogandi potestatem, sequentibus verbis exprimi: ε Dispensandi sex tantum in casibus, super impedimentum criminis, aut altero, aut etiam utro- quo machinante in matrimoniis iam contractis, valida interveniente causa ; et eliam in contrahendis, quando ex non secuto matrimonio delegi possit crimen alioquin occultum, impositis pro modo culpae gravibus poenitentiis salutari hus. ν0u ac sane legens liqui cogitht Andreas, nullum plane periculum est, ne crimen retegatur; et sactam a Vicario dispensationem invalidam prorsus

esse a rhitratur.

IV. Didimus Missionarius pagi cuiusdam Christi sideles inviserat, cum de mare et semina cupientibus matrimonio invicem iungi, a contribulibus inquirebat, num impedimentum aliquod connubio

obesset, an non' Una Voce reponunt omnes, nul-

194쪽

Ium omnino impedimentum subesse. Ulterius paulisper rem scrutatus Sacerdos, deprehendit in pago non susurrari modo, sed palum dici, sponsum utrumque condicto, vel eorum saltem ulterutrum, sponsae marito non ita pridem vita suncto, propina Sse Venenum. Ocius Didimus a Vicario a postolico impedimenti fieri petit derogationem. At

Vicarius ob clausulam in praecedenti casu COmmemoratum, valde dubitat quin eam sacere queat. Cultus disparitas fidelem inter et ethnicum. V. Gentis illius quast orientis incolit Indias, centesima et quadragesimu vix sorte pars christianam fidem, nostris hisce temporibus, profitetur. Finge, Vicarios apostolicos non solum Christifideles, Sacerdotibus, I emplis, Beligiosarum conventibus, Scholis, et huiusmodi aliis, quibus vires quique suas impendere, ac sere dixei im, attenuare videtur, instruere: sed strenuos, id est abnegatione sui, perfectu regionis huiusce morum atque Sermonis notitia , serventi in proximos cliaritate, firma denique corporis valetudine atque praeclara doctrina praestantes viros, ad Pthnicorum conversionem siluod sane denique tandem suturum Speramus) addicere; ita ut ingenios illi hominibusque

reserti terrarum tractus, in quibus Christi fides ignota plerumque iacet, Ecclesiae, magna saltem ex parte, adiungantur; num impedimentum dispuritatis cultus fore ut initio, cum primum converti gens coeperit, in regionibus illis vigeat, arbitremur VI. Vicario apostolico, Missionis cuiusdam

195쪽

Praesuli, potestas facta suerat derogandi impedimento disparitatis cultus, ethnicum inter atque Christifidelem, ea tamen conditione ut dispensationis laciendae gravis esset causa, et plures in laco essent infideles quam fideles. Gemina haec clausula, Vicario pariter et Missionariis multoties dubium ingessit.

VII. Vicarium apostolicum Missionis cuiusdam praesulem adierant die quadam christiani nonnulli, potestatem sibi fieri petentes, puellam l4

annos natam nuptui tradendi avunculo eius. Vicarius causam revera gravem Subesse nullam,

ob quam dispensationem largiri sus esset intra

se reputans, eamdeni impertiri inlicituin esse, argumentis plurimis comprobare conatur. At Surdis canit. Quomodocumque sese res habeat, intercalari veluti versu, ud omnia subdit rude hominum genus, dispen Satione opus est, dispensa tionem ut facias rogamus et obsecramus. Iterum

iterumque de re sirmiter abnuit Vicarius. I iam Christi fideles, astu profecto minus quam rudi simplicitate, liceat ergo nobis puellam nuptui tradere ethnico adolescenti, cuius parens iamdudum illam pro eo instantissime petit; puella enim grandaeva penitus est, nec licet connubium eius diutius disserre. Ex duobus ulterutrum eligamus necesse est. Si de priori abnuis, de posteriori saltem ut annuas obsecramus, ad terram una provoluti Omnes urgent, flagitant, Obsecrantur. Muritum eiusve cognatos puellam a fide deducturos minime eSSe, quis Vestrum quaeSο praedem se Sistut ' reponit Vicurius. Elingues ad haec omnes fiunt.

196쪽

Vicarius lamen incudinem inter et malleum velitii constitutus, non parum animo fluctuat.

ita pridem vigeret, Manuelam puellam christianum improbus plane parens nuptui tradiderat ethnico sponso coram Presbytero intruso, qui

sponsorum alterum ethnicum esse noverit nec ne, incerta res est. Tempore obhinc aliquo elapso, lanuela schismati valedicens, peccatorum Sargi

nam proiicere valde cupiens, Missionario cuidam se sistit. Is vero Manuelam hinc quidem in bona versari fide arbitratus, inde vero eum ex parte mariti periculo perversionis sortasse obiici, tum admonitioni minimo ohsecuturam haud parum formidans, quid faciendum sit vehementer anceps animo haeret. Cultus disparitas Christifidelem interet aeutholicum. IX. Biconium Missionurium die quadam audivi aeriter invehentem contra virum quemdam primarium , siliam udolescenti anglicanae haeresissectatori, nuptui tradere in animo habentem. At dispensationem, respondebat sponsae parens, in huiuscemodi casibus, saepe admodum fieri mos est in Ecclesia. Bes ita sit, reponebat alter; attamen scias velim, dispensationem huiusmodi satis non 8e, ut insontes evadant qui misiis connubiis operam dant. Ea enim Pius VI, nec posse, nee velle adprobare, statuit. Re sane vera Ecclesia. teste Benedicto XIV, nisi haeresis abiuratio prae-

197쪽

cedat, connubia illa reprobavit semper atque damna it. Quanaobrem a solemnitate quavis Eccle-

Siae, huiusce generis nuptiis adhibenda districto admodum prohibemur, ita quidem ut si filiam

tuam haeretico homini nuptui tradere non Vereari S, de consensu sponsos, non in Ecclesia sed domitantum rogabo. Riconius nonnisi hac loquendi agendique ratione, praecepto quo ilibemur Christi fideles a mistis deterrere connubiis , Sali S Sesacere arbitrabatur. Vir ille interim, haec Omnia , aegerrime serens, Biconio nunquam posthac insensus non fuit. X. Ariminius catholicus sistitur Missionario, seque puellam haeresim profitentem connubio perendio sibi copulaturum, disponsatione lamen Oh- lenia, et reliquis quae iure praestanda sunt rite peractis, eumdem praemonet. Missionarius Suspicatus sponsos ad ministolium prodituros esse, quod Sa pe accidit, caeremonia in Ecclesia catholica persoluta; Artiminium graviter atque copiose hortatur, ut catholico ritu absoluto, ministellum adire sirmiter renunt. Et quo facilius eumdem ad id alliciat, Ariminium certiorem reddit, nuperrime a Summo Pontifice lactam esse catholicis potestatem , caeremonias Ecclesiae, connubiis quoquem istis cum a catholicis, adhibendi. Ariminius ad

haec reponit, quantum ex se QSt, essecturum ut sponsae cognati Missionario morem gerere non recti Sent. Be Sane vera illius dicta omnia ad eo dem deferre sestinat. Optime sane, reponit Sponsae parens. Missionarii dictis penitus obsequemur; non post ritus catholici persolutionem, sed antea

198쪽

ministrum nostrum adibimus. Ι um enim, vel antea, Vel post adire, ad certum connubii validitatem, ob nuper editam legem, plane necesSe eSt. Dicto plaudent cognati omnes. Ariminius autem contraire non audet. Quare connubio inito primum coram ministello, subinde mox ad nuptias ritu etiam catholico cohonestandas, sponsus uterque magna comitante caterva Missionario se sistit. Is Vero m3gnopere commotus et percitus, consilii inopia laborat, et vehementer anceps animo haeret. I andem sponsus in universum hortatus ad poeni lentiam, de consensu rogat, eorumque eon' nubio benedictionem impertiri sustinat, recte ne sese gesserit an non, quantocius a te rogaturus. XI. Valentius Missionarius connubia mista haereticos inter atque catholicos, aeque ac alia quaevis publicare consuevit, et impedimentis, si quae detegantur, pro ea quae sibi lacta est, connubiis mistis haudquaquam exceptis, a Missioni SPraesule potestate, derogare non abnuit. In Super promissa iure quaesita, non scripto sed oretenuSexprimi satis esse contendit. Quandoque etiam

connubio adsuit promissis nullis intercedentibus, partim quidem quod promissiones huiusmodi in regionibus hisce nullius plane valoris sint, Oh eas quae inibi vigent leges: partim vero quod aliter turbae imminerent; idque plane licere docet, ex Pii VIII praescripto. Imo, si pars haeretica Christisdem posthac amplecti se velle dicat, nullas requiri cautiones contendit, ut Sacerdos praesentia sua connubium honestet, quod sane S. Alphon si auctoritate firmari autumat.

199쪽

XII. Dubitatum est aliquando num matrimoniam ista, catholicos inter et acatholicos clandestino inita, valida essent ubique in ora coromandelica,

ptsi Concilii Τridentini decretum, quoad clandestina connubia, inibi in locis plerisque promul

gatum iamdiu censeatur. - Non raro etiam dubium incessit Vicariis apostolicis, quoad causaegro Vitatem, quae profecto requiritur ut dispensatio Super mista eonnubia fiat.

XIlI. Briseus Missionurius quatuor vel quinque connubia, praesentia sua cohonestarat; cumsere statim rescivit sponsarum ne unum 'quidem duodecimum aetatis annum plane attigisse. Ocius per Catechisiam parentes minaciter iubet, SponSosillico separare, et sponsam quumque ad eiuSdem parentes absque mora remittere. Purentes tamen Μissionarii iussis obtemperare nequaquam Se posse plus centum excusationibus comprobare nituntur. XIV. Anguntur saepe admodum Missionarii ob puellarum quas parentes nuptui dare seStinant, aetatem. Quemadmodum enim visu, Vel aetate tenerrimae, Vel corpore exiguae, Saepissime apparent, ita audenter mentiri, praecipue quo facilius connubia iungantur, Indis plane mos est. Quamobrem hinc veritatem a te ipso nosse non Vales, inde vero Vix unquam parentum vel cognatorum testimonio,

tuto sidere potes. Dices: an non iis in quos reseruntur baptismata libris, dubium omne dispelli valeat ' Initio cum Missionibus, quas antea Goani

200쪽

presbyteri colere censebantur, operam dare coepimuS, plerumque nullos eiusmodi libros reperire licuit. Ea vero quae nos ipsi exarare curavimus '. commentaria, devorarunt non raro sormicae albae et insectu alia, quibus Missionariorum Sacella et easulae resertim incessebantur. Insuper sponsi qui

Goanae iurisdictioni subditi, cum Christi fidelibus

Curae nostrae commissis connubia iungunt, in nullo plerumque baptigatorum censu relati inVeniuntur. Quare in praesens quoqUe non ruro accidit, ut eorum qui matrimonium inire expetunt aetas, certa ratione dignosci nequeat. XV. Cum in urbe quadam Indiarum, non ita pridem puella octavum agens aetati S annum, gravida deprehensa suisset, ephemerides in urbe illa ab Indis scriptoribus exaratae, quid puellam Oetennem matrem seri mirantur Europaei, aiebant, cum puel 0S decennes, quandoque parentes evadere plane sciamus' Cum haec ad Missionarii cuiusdam notitiam delata essent; quam insulse non raro angimur, exclamabat, de puellarum aetate, quae connubio iungendae ad sacella ducunturi An non fere semper, in torridis hisce regionibus, puellarum, quae Septennium excesSerint, malitia Suppleat aetatem ΤXV l. Vitricum et Eugeniam, illum quidem

decimum tertium, hanc vero decimum aetati S annum agentes, parentes improbi clandestino connubio iunxerant in rogione cui Tridentinae Synodi decretum Tametsi minime promulgatum censetur. Id resciens Missionarius conatum omnem

adhibuit ad emciendum, ut sponsi inviceri Sepa-