장음표시 사용
121쪽
in codem capite habet Ptolemetis agens de gibbis elaudis, &lux ati s;v t ino ioco nos quoq. dicemus.' censeo obseruandam esse in singulis morbis , λ viiijs corporis. Tandem si vel ambo luininaria, vel alterum maxime condi- conarium reperiantur in via lactea vel iuxta caput, vel cauda Draconis , s Olant inferrc oculorum aliquod vitium.
De Sterilitare , ct partium genitatium miti,s. Viri Tolemaeus postea quam egisset de oculorum mO bis, subiungit de viiijs partium genitalium, silicde causis sterilitatis. Pro qua re praecipit obseruandum h abitum maleficol iam ergaVener m consistentem in praedictis Horiaontis cardinibus- Rursus ait , Venus quando constituitur in aliquo prae diciorum angulorum, maxime in occasu cum Saturno congreriens, aat eι consigurata, aut loca mutuo cum eo
Ex quo primo docemur, quod Planetae quando permutant sua loca videlicet signa Domorum, censentur similiter se habere ac si essent corporaliter a uncti: ig tur sic stante Vener cum Saturno, or super eam Martis sidus attollitur, aut ex opposito ferat, maribus quidem sobolem negat, tam nis vero abortiones decernit, ac sus laceros , maximΘ:n Cancro, Virgine, σ Capricorno , ac si Luna in ortu
Quoniam enim faecunditatis causae sunt Iuppiter, Venus, di Luna, vi docet Ptolemaeus lib. I. cap. q. at l. praetCrea Venus dominatur hepati, & renibus, partibvi q. gen talibus ;s ipsa Venus inscii citer ab utroq. malefico alliciatur in cardinibus Hori Eontis maxime in occasu, ex quo loco proiicit Oppositionem ad Horoscopum, vitiosas , S morbolas reddit renes, hepar,& partes genitales. Item Luna in ortu applicans ad Martem eumdem morbum producit. cum enim Luna piaesit ventriculo, ut d xerat Ptolemaeus in exordio capitis , vitiata potentia ventriculi causa fausbilis, quae a Marte producitur,
non sinit ea alimento generari sanguincm faecundum , sud om
122쪽
nino sterilem morbosum, unde semen quoq. vitiatum, Sc sterile oritur. Hinc medicae artis professor cognita causa sterilitatis poterit congruis medelis occurere. Et notandunt quod posita Venere cum Saturno, Sc super i
satu eleuato Marte, sequitur Venerem inter utrumq. maleficum Poni; at vero ubicunq. conueniant ambae maleficae violentos
Casus producunt, ita Ptol. lib. q. cap. 9. & ad rem nos unsint abortiones, de faetus Iaceri. Cum q. Venus ponatur in Horizonte, qui nascuntur in hac constitutione; non sunt immunes a grauissimis morbis ex praua hepatis,&pituitae as fectione propter concursum utriusq. Bilis. Dicit vero Ptol. oportere, quod hae constitutiones accidant in ortu, vel quod deterius est in occasu, iuxta Quin in exordio capitis Positum praeceptum. Nam prae caeteris opinio grauissimo rum Authorum est, quod Lunae collocatio in his cardinibus , Mempe Horizontis, semper inferat intemperiem et Cum entinde se Luna valde humida sit,inserit in constitutionem corporis excessuπι humorum, dc eorum fluxionem, dc redundantiam ;quare huiusmodi Liuiae collocatio nunquam vacat a suspicio
quod si Mercurius Veneri hoc modo consigurerur eum Saturno , ct rursus Mars super eam elatus si , τι eis . aduersum respiciat ,eunuchi, aut hermaphroditi, O quorum genitales meatus concreti sunt , in lucem producu xur. Hinc accipimus quod Mercurius quando configuratur cum Saturno maxime de hostili radio, infert obstructionem a quoniam proprie Mercurius significat coagulum; cum enim naturam omnium , cum quibus familiaritatem contrahit, s scipiat omnium, dc singulorum cum omnibus, & singulis coniungit: imo in seipso omnium , & singulorum naturam colli. git, dc miscet unde etiam mixtum sexum, idest hermaphrodi tos generat potissime iuxta figuram Leporis. Mercurius quoq. ut infra dicemus imo de diximus in superiori Tractati. est causa morbi comitialis, qui aliud non est, ut docet Galenus, nisi obstructio quaedam. His ita hasenissus cum etiam Sol configuratur, et lum/Maria , una or. Venus masculina funt , o Luna occiden
talis, O ad eam malefica per proximὸ sequentes Parte
123쪽
ascendant, mares quidem evirati nascuntur , ct testum vi dis a icti , praecipuὰ in Ariete or Librae famininae vero in frugiferae , ct seriles. Obseruandum hic est,
quod Ptolemaeus prosterilitate assumit maleficium infortunaruerga significatores mascule coditionismaLuna quoq.in qu erantibus occidentalibus erga Solem masculescit. Cuius rei causam censeo este, quod prima origo faecunditatis se teneat eκ parte maris, a quo nimirum prima origo satus: imo dico amplius; etiam ex parte taminae valet conditio mascula ad faecunditatem; nimirum fouendo. alendo, perficiendo istum βcc. quae sunt effectus virtutis activae etenim generare filios tam in mare, quam intamina actio quaedam est virtutis agentis; quod si in statu tamina se habet mere passive : differunt inter se fatus, & generatio; atque in generatione etiam stamina concurrit active . Ideoque Ptolemaeus spectat conditione in masculam, atq. signa Arietis, & Librae; in quibus nimirum incipi tint qualitates activae masculae, ut alibi diximus,& demonstrauimus. Item spectat luminarium concursum , quoniam ad membrorum abscissionem,& defectuna deformitatis eorporis, semper requiritu rLuminarium testimonium: Tandem ponit conditione: quod Luna sit occide niali s, in quo habitu exsiccat, ct sua secundam humiditatem a partibus externis ad internasidest a peripheria ad centrum reuocat, ut saepius diximus. Circa sterilitarent notandum ultimo loco; quod non modo supradictae constitutiones causae sunt sterilitatis, verum etiam pratia Culminis affectio fit causa validissima, ut habet Ptole-nlaeus lib. q. cap. I. ubi agit de prole.
De Linguae impedimentis. Rosequimur de morbis in specie iuxta ordinem
doctrinae Ptolemaei in proposito capite , in cuius initio cum dixi det,quod linguae praeest Mercurius, ideo praecipit obseruandum ipsum Mercurium pro linguae impedimentis; quae cum impediri non posist, nisi vel priuatione, vel tarditate motus ad exprimenda Vςrba,quae proculdubio assectionesprocedunt a frigiditate cli-
η proprium est condensare di congregato; iure optimosi
124쪽
Mercurius congrediatur cum Saturno, poterit linguae impedimentum , vel vitium inferre, ait igitur rPtolemetus. Impedita
lingua funt blaesa, ac balbutiente quotquot Saturnum , ct Mercuraum habent in praedictis angulis congredientes eum Sole, maximὸ quando occidentatis etiam es Mercurius, ct ambo cum Luna consigurantur . Saturnus quando iungitur Soli lustrat ultimum quadrantem erga ipsum; in quo habitu maxime frigefacit, &exsiccat, versatur enim in sua ultima occultatione: Et cuicunq. tunc iungatur frigi das,
ct siccas qualitates infligit: Quod si &ille , cui iungitur maneat in habitu occidentali, eo amplius frigefit, & exsiccatur. At vero pessimus habitus Mercurij est, quando post primam stationem , retrocedens iungitur Soli manet enim tunc in quadrante occidentali: nam cum sit vespertinus nobis minime, vel vix lucet,quoniam tergum obscurum nobis obstendit: ib. qpotest inuenire Saturnum occidentalem. Cii vero ad deformitates quascunq.& ad membroru impe fectione, vel stupore omnino requiratur concursus luminarii ct apud cardines Horizontis, ut iam hactenus dictum est; concurrente Sole, S Luna, penitus mutuos efficit Mercurius Occidentalis iunctus Saturno, &vterq. Soli in angulis Horizontis, & Lunae hostiliter configuratus: eoq. magis censeo ego insignis mutis, quae sunt triplicitatis aqueae, & quae referunt animalia prorsus muta. Quod si ex his omnibus iam dictis aliqua desint asserent minores imperfectiones ; Et ego vidi saepius a Mercurio in Cancro, S Scorpione, maxime vero in Piscibus manente, & in radio hostili Saturni linguae aliquod vitium allatum fui ne caeteris requisitis non obstantibus. His vero forte adiunctus Mars soluere plerumg. Solet tingua inuolutionem, poseaquam Luna ilia obuiam sit.
Mars tantum abest, quod asterat impedimentum linguae, ut potius esticiat velocitatem exclamationes, petulantiam, & nimiam in loq uendo audaciam, S frequentiam. Cum vero Mars Mercurio hostiliter configuratus, vel corpore iunctus csticiat homines ad iram , vindictam, fraudulentiam, & rapinam prOcii ues a sapienter dictum est cum verbosis noli contendercverbi S.
Optima igitur ratione Ptolemaeus docet,si erga Mercurium
125쪽
conueniat Mars quod plerumq. soluit lingitae impedimentum supponit vero, quod impedimentum iam lit sequutum procul dubio, deinde quod ut plurimum Mars tollat hoc impedimentum, & notat Ptolemaeus quod tunc aufert, quando occurrit I unae per Dire ctionis motum, S ex quavis familiaritate . Nan revera, ut o innes Philosophi admittunt contraria contrariis curantur:& hac ratione Altrologiae quondam Profestores asse uzrunt, quod ex coniunctione Saturni, S Martis coalescat temperata causa, & benefica apta ad producendum bonum. Verum quod ex duobus maleficis exurgere posit causa benefica no intelligo: Quod Mars possit qui de soluere aliqua impedimentaSaturni,quoad ea que frigi da sunt;atq. e contraSatur nustuperare impedi me talis artis quoad ea, que sut estuatia pulchre se habet ratio, contraria enim contrariis curantur sicut dicit Haly, alijq. Autliores infortunas ad afferendum bonum au arae sunt nimis,&infidae: sunt enim veluti venenata quaedam corpora: ut Viperae caro curat lepram, eli q. materia Theriacae optima: Anthina onium extrahit cx pectore, & ventriculoc pias Ruentis humoris; veruntamen caute utenduin,& non nisi praeparatis, & temperatis corporibus illis venenatorum :ipsa pharmaca ex sena, Reu barbaro, Scamonea&c. prosunt, scd praeparata, alq. in corpore, ubi inueniant sua contraria ad pugnandii,alias pugnant cinn partibus nobilioribus corporis ad interitum ; ideoq. bene valentes non conducit purgariznihil enim noui, nisi malum sequi poterit. Ex hoc precepto medicinet professor iuxta Hippocratis Aphorismum , extremos morbos tolli extremis remedijs, poterit contra contumaces Saturni morbos assumere in auxilium ipsuhsartem; atq. c contra, sed omnino prudenti modo, & cautelis , at I. praeparationibus . Re vera igne , & ferro tolluntur morbi Saturni et e contra Martis morbi frigida aqua, & haecno raro contingunt. Hinc vero no sequitur ex Saturni,&Ma
tis coniunctione coalescere cati in benignam beneficam; sed quod inuicem frangant excessum suarum qualitatum, quodve rum esse, ultro fateor.
Quoad concursum Saturni, & Martis concludo quod radio
inter se benigno,atq. etiam unione frangunt inuicem cxcessum
suarum qualitatum; sed de hostili exciant, & exasperant inuicem
126쪽
tiicem ad sem multi malum producendum. Et in electioni- laus temporum utcudum eorum concursu, non nisi ex radijsbenignis, tum ad inuicem, tum erga moderatores: quod si dc beneficae concurrant temperant , Spraeparant eorum venenata&qualitates ad bonum, & vitie maiori securitate promovcndum
Ad rem nostram Mars iunctus cum Mercurio, licet non a serat impedimentum linguae, poterit tamen absci ndere Linguam 'vel caua,vel vii Inere. Luisius Manginiis vir nosti temporis eruditissimus, cuius extant opera praeclara; narrabat nulli , quod adhuc puer cum caecidisset proprijs dentibus abscidit linguam eousq. quo ibi a pelle pendebat eius cuspis: cui composita no tia carne in integrum fuit reiccta . qui quidem effectus procul dubio Marti, dc Mercurio adscribendus videtur. Ex hoc capite confirmatur doctrina,quam saepius habuimus: ni intria quod Planetae qui praesunt partibus,' membris corporis,si infeliciter se habeat vel ratione ioci Zodiaci, quia manCant in signo suae naturae contrario; vel in radio hostili alteri uuPlanetae sibi contrarij; vel occidentales a Sole, vel combusti, vel cum Stellis fixis maleficis, vel cum cauda Draconis, vel iii mansione mundi cadente: ilic Planeta infeliciter assicit partem iliam corporis, cui praeest, Sex qualitate, vel accidente, quα sequuntur naturam impedimenti, quod super ipsum planetam cadit. Et haec doctrina non modo valet quoad corporis,
eius partium affectiones, verum etiam quoad mores, actiones, munera, dc in omni rerum genere . Hic non praetereundum
quod ad physiognomiam spectat et Quoniam Mercurius
prae est menti moribus, Sc sensibus internis; quicunq. vitio linguae laborat , cum signum sit Mercu rituri in suo natali infeliciter, ut dictum est Positum esse ; argamentum quoque
.s O . Psse, ipsum nocurere animi vitio, ut v ci auaritia,vel medacio, ;:-is .io. az vel animi duplicita- te, vel ad scienti- r , λ
127쪽
De gibbis, claudis, ct Iu atis.
I vel lumιna , dicit Ptol. aae maleficos in cM tris haerentes ascenderint s aut ex opposto ab ius imperita fuerant f maxim q. Luna in no
ait, sue flexuris consituta, aut in Anis o
nox 's, nimIrum Ariete, Tauro, Cancro, Sco
pιone , ct Capricorno, vitia corporis eueniunt , gibbi sic
iacet, aut claudicationes, luxationes.
Notandum hic est primo. od in hoc vitiorum genere
Ptolemaeus non tantum in Cardinibus Horizontis intelligit constitutionem maleficarum erga luminaria, sed etiam in reliquis duobus Culminis,& Imi sicut in sequentibus docet. In terim ex omnibus iam dictis apparet, quod malcfici erga luminaria insensi causae sint omnium naorboitiin, & vitiorum in corpore: maxime vero manentibus tu malescis,lum luminar bus in angulis Hori Zontis, vel etiam in alias. a Notandum, Qucd Ptolimaeus in hoc textu docet nos disserentiam inter tzmpora efiictuum, quae ab Horoscopo, S Meridiano dependent; nam quae sidera circa Horoscopum sunt ostendunt suos effectus in ipso saetus ortu ; quae vero circa me rid: anum poli aliqua tempora. Et hoc est quod vult Ptolemeire, qtiado in alijs capitibus dicit teirporaeflectu tam in genere cognosci pro ratione habitus ei ga caidines, Vnde Cardanus distinguit totam hominis vitam in quatuor aetates, tribuendo singulas singulis cardinibus, ct quadrantibus mundi. Horosi copum rcfeit ad momentum natiuitatis, & ad totam pueritiam, Culmen ad Persectam aetatem, occasum ad senectutem, Imum ad morte, Sad ea quae postea sequuntur. Nihilominus tamen magis praecise cilcctuum tempora Ptolam us docet exquiri sepputatione motus D a cctioins in cap. I. lib. s. Quae enim tradit Cardanus in genete accipi cnda sunt, ct colliguntur ex doctrina, quam exponit Ptol maeus lib. a. tract. de Eclipsibus.
Nolancti 'a . Quod malcsci supia luminaria eleuati,& in-fenti, in Cardinibus meridiani collocati: vel si contrario modo inminaria maneat in naclidiano a malcficistisa magi solle-
128쪽
dunt casus violentos, quam vitia, vel morbos per qualitates
4 Docenaur genus, ct speciem effectus in Omni maIetic .rum habitu erga luminaria cognosci potissime a proprietatesgnorum in quibus luminaria a maleficis laesa ponuntur.3 Quod corpus hominis diuiditur in quatuor potissis aspartes: Prima coinpraehendit caput cum collo, dc gutture. γecunda liuimuros brachia, manus pectus &dortara cum Omnitius internis comprehensis v R. ad Diaphragma . Tertia Ventrem, rencs, ct intestina usque ad initi vincoxarum. Qii tatandem coxas tibias, S pedes. Igitur hae quatuor partu sub ijciuntur quatuor quadrantibus mundi per ordinem iuxta motum siderum uniuersalem circa mundum, tribuendo caput
Horoscopo, Collum domui Ia. &c. Insuper subi jciuntur qua xuor quadrantibus Zodaici per ordinem motus particularis in Zodiaco,tribuendo caput Arieti, Collum Tauro Sc. iuxta ea quae dixi mus in superiori Traetio Nihilominus tamen proprie signa inobilia respiciunt culina , fixa partes solidas, communia vero humores, & minutas partium coporis diuisiones, ut sunt venae, arteriae, nerui, manus digiti , intestina, pedes , & eorum digiti. Etenim mobilia significant initium, quoniam in ipsis incipiunt quatuor
Anni tempora . initium vero membrorum est eorum terminus,
qui est pellis : Fixa signa partes solidas; quia in ipsis figitur, &roboratur tempus; unde Ptolemaeus agens de Eclipsibus dicit -quod signa fixa significant fundamenta, & sub ltructiones. Comunia tandem signa praesunt humoribus, S minutis corporis Potibus, quia multiformia sunt, & multiplicant suos effectus. Quoniam igitur gibbi, claudi, & luxationes sunt aca identia partium solidarum, iure merito censentur oriri a signis fixis ; Cutis vitia a mobilibus, ut dicemus; minutarum parti--urn morbi, ut Chiragrae, podagrae Sc. a signis communibus, di maxime ab eorum ultimis partibus, ut insinuat Ptolemaeus.. Pari modo disserendum de Domibus Coeli: nam puncta Caris dinum cum domo cadente sequuntur naturam signorum in bilium a succedentes naturam fixoruna, cardines communium: Unde Ptolentaeus lib. a. cap. 7. agens de Eclipsibus ait, quod sana communia significant homines & Reges: deinde ait a m
129쪽
d o Codi templis Regibus, aetati virili ; adeout similes effectust cierat ad signa communia, & ad Cardines & canendum quod Ptolemaeus ibi enumerat etiam templa , sed non simpliciter quatenus sunt aedificia, sed potissime quatenus sunt sumnasinin Ierum diuinatum. Attameninon recedendo a doctrina Ptolemsi , signa ab ipso supra noni i nata magis proprie significaut membrorum luxationes, & defolia utates, quoniam Obnoxia sunt, ait ipse , idest imperiecta, Sc dei Ormia. Luna j- nodis , sue sexuris; idest tam in nodis, quam in flexuris. Nodorum quidem titulo certum est quod intelligit Caput &Caudam Draconis et flexurarum vero utrumq. vcntrem, idest ubi Luna maiorem latitudinem obtinet siue borealem, siuet australem , puncta scilicet suae reflexionis: in quibus omnibus Ioc is Lunae xtorquet, inclinat S mutat curtum suum. Vnde apparet, quod tum ex proprietate signorum, tum ex Proprietate modianitu edi deducit proprietatem essectuum. Ait vero Ptol. Si quidem eum ises luminaribus fuerint maέesicae ab ineuntes aera te, ct hora parsus. Si maleficae maneant cum luminaribus in card nibus HoriZontis significant ea, quae dicta sunt ab ineuntemtate, & hora natalis. Si
et uentur, eque regione ponantur , a grauibus periculi νmm rum praecipitationisus , aut latronam incursitombu1, atq, quadru8ea unu . Si Mars hoc pacto elatus es ab igne, aut vulneribus tumultuosὸ HIatis , aut lairoeιη-s .mSi Saturnus ex praecipitationibus, naufragioi, artuum con-rracLon bus. Si maleficae eleuentur quadiato radio supra luminaria, idest vel a Culmine, vel procul dubio etiam ab imo, siue e regione opponantur, scilicet in Horironte , dicit agr uibus Per culis,post videlicet aliqua tepora sicut di x muS, Et si Mars ei euatur hoc modo inseri plagas ab igne,et vulneribus, s Saturnus praecipitio, vel artuum contra ebon ibus; cau sa se licet is uentium frigidorum humorum : S proprie pituitae viti Cae, quA cum exsiccatur , ct frigcst contrahitur in seipsam,
sucumque trahit artus, maxime concurrente Mercurio, cuiuSPropitum est glutino quodam coniungere , ct humorum tur
130쪽
De vi ijs, o morbis cutis. ι grum e/i-ueroii vitia plerumque eventuus Hii Signis tropicis , Or aequinoctialιbus Luna . e fante, ait Ptolentaeus , in vcrno quidem sigia opotissmum ex vitiligine in aestiuo ex impeιι-gine, in autumnali ex lepra , in hiherno extentuine', ct id genus aliys. Quoniam enim cutis vitia, quae in hoc capite Ptolemaeus enumerat,ieuia sut,tu etiam quia inhqrent externis membrorum finibus, iure optimo a signis mobilibus ortum habere dicuntur; quamuis pr* caeteris lepra sit vitium , vel potius dicam morbus valde tui pis , dc grauis, quique saepe *pius degenerat in morbos gravissimos uti sunt victi S, aliaq. apostemata. --Ex hoc Ptolemaei textu docemur quod signa mobilia leui res effectus poducere soleant quam caetera figna; attamen si in ipsis contingant Planetarum familiaritates de quibus Ptolemaeus & in hoc capite , S alibi passiin agit, graues effectus, demol bos afferunt breuiores tamen. Nam in hoc textu nihil aliud afferre videtur Ptolemaeus cum nihil amplius addat, nisi quod Luna lustrans haec signa mobilia, dri se sola possit haec Ie-ula cutis vitia afferre . Attamen ego disticile credam, quod Luna sinu maleficorum radi js aliquibus afferat ne q. h vitia. Potius censercna , quod cum in hoc textu agatur de carnis ade tia vitiis; at q. caro subiiciatur ditioni veneris, posita Venere sub infortunarum radiis insensis, possit Luna si lustretvnuna expiaefatis signis mobilibus definite speciem vim cutis modo, quem hic docet Ptol. Ceteru vitiligo est macula quedam leuis in summa cute orta ex aliquo coctionis alimenti defcctu,ex qua nihil sequii r iij destiae , sed tantum modo apparet ad visum. Impct 'go pfitern acu as emittit .pruritum , S squamasi ques, S oriit ex Qb camdcm causam . Lepra velo pzater macula S, pr o squani emittit crustas, dc sub ipsis pus inim valdo mo esto pr*xitu Lent go tandem est macula subrusa , vel iiigia ad .leqstii sunt. litudinem , ex qua item nulla oritui ni0lestia. Praecundis agi