장음표시 사용
61쪽
Deo igitur ideae rerum omnium insunt, et quidem distinctae, quia singula propriis rationibus creantur.
Aug. q. 46). Neque tamen distinctae ideae divinae simplicitati repugnant, cum sint in Deo, ut id qu0d intelligitur, n0n quo intelligitur; Deus enim essentiam
suam cogn0scit et secundum Omnem rationem, qua creaturae, ejusdem similitudinis participes esse p0sSunt. Et pr0pterea quatenus Deus propriam essentiam e0gn0scit ut imitrebilem a creaturis, c09n0Scit eam ut propriam rationem et ideam creaturae. du0d ad ideas Seu rationes rerum attinet, haec tria teneantur: l. IuDeo ideas rerum easque distinctas haberi, Segus neque res cogn0Sceret neque creare p0sset. 2. Ν0n esse aliquid Deo extrinsecum, ut patet ex se. Neque a. divinae simplicitati adversari, quandoquidem non sint aliud, quam ipsa divina simplicissimaque Substantia, δecum dum qu0d est petrite abilis 3ecundum aliquem modum similitudinis. Thom. q. XV. a 2. . Si Deus omnia sutura etiam libera cognoscit, e0nSequens Videretur, omnia necessitate agi: nam si Dei praescientia salii nequit, actiones humanae et angelicae prorsus determinatae viderentur; unde plurimis phil0S0phis, et nominatim Ciceroni, visum est, praeScientiam Dei libertatem humanam auferre, vel libertatem humanam divinam praeseientiam excludere. At Patres et deinde theologi hanc implicatam quae- Sli0nem pertractarunt et ita illustrarunt, ut satis enucleata videatur. Λugustinus de Lib. arb. c. 3, 10 etc.
ait: - Deum praescire causam rerum, praeSeire V0luntates nostras, ade0que n0n inferre neceSSitalem.
Et clarius -- Ν0n ideo peccat hom0, quia Deus prae-
62쪽
seivit illum peccaturum Sed ipsum peccaturum esse praescivit, quia Si n0lit, utique n0n peccat: sed si peccare noluerit etiam hoc ille praescivit. Gemina habet 0rigenes Com. Gen. et Gaud. n0Ster tract. III. depaschate: - Non ideo laetum est loquitur de morte Christo illata , quia praedictum erat, Sed ideo praedictum, quia erat futurum. Νeque aliter rem explicant Hieronimus, Anselmus etc. Vide etiam responsi0nem
Th0mae q. 34, a 43 ad 4, 2 et 3. Sic facile explicatur duplex loquendi ratio a Patribus
saepius frequentata Res ideo sunt, quia Deus n0vit ideo res novit Deus, quia Sunt. - Quae prima fronte lucutiones c0ntrariae Videntur. At ea pri0r ratio l0quendi ipsam rerum creationem respicit; altera ad liberas acti0neS refertur, et Sic utraque Verissima est. 0pp0ni p0sset: hac c0ncessa doctrina . scientia Dei a creaturis determinaretur, et aliquid a creaturis acciperet Deus, quod supra repulimus. Animadvertendum est, creaturas omnia, quae habent, a Deo una cum creatione accepisse, atque adeo seri non posse, ut Deus quidquam a creaturis aecipiat, quamquam aelus humanos non deierminet. Et haee videtur mens divi Thomae q. 44. a 43 ad s. - Licet causa suprema sit negeSSaria, tamen essectus p0test esse contingens pr0pler causam proximam c0ntingentem . ita a Deo sunt contingentia propter causas proximas, licet scientia Dei, quae est cauSa proxima, Sit negessaria. - Sunt ei alia multa,
quae circa scientiam Dei libere, haud raro acerbe inter theologos disputantur, quae tamen scire utile erit, quaeque v0s d0cebit P. Perr0ne de Deo e. l. aa. 3. 4),
63쪽
Τugs. XXII. Deo vera et persectissima inest voluntas. quae: η ' est ipsa Dei substantia: 2' licet in se una sit atque simplicissima, ratione tamen multipliciter distinguitur, ut Patres et theologi docent. D. I' p. Innumeris locis voluntatem Dei divina eloquia praedicant. Ps. H3. 4 . - Omnia quaestumque voluit secit - Math. - Pater noster, fiat voluntas tua ete. ad Thessal. I. Haec est voluntas Dei, sanctificatio vestra Math. Nomea sed tua V0lunias sat ete. Praeterea; quod homini competit, longe praestantius et eminenti0ri ratione Deo tribui debet; atqui: ergo. Ad haec: voluntas intellectum consequitur, ait ThomaSq. 4 9 a 4. - Quaelibet enim res ad Suam naturalem sormam hanc habet habitudinem, ut quando non habet ipsam, tendat in eam, et quando habet ipsam, quiescat in ea: haec habitudo carentibus cognitione Vocatur appetitus naturalis. Unde et natura intellectualis ad bonum apprehensum per formam intelligibilem similem habitudinem habet, ut scilicet cum habet ipSum, quiescat in illo; eum vero non habet, quaerit illum, et utrumque pertinet ad V0luntatem. ι Idipsum confirmatur ex natura Dei, quae persecti S-sima esse debet etc. Quisque intelligit hanc voluntatem tuali imam, immutabilem. aeternam etc. eSSe Oportere, ut ex jam statutis c0lligi potest. D. μ' p. Dei Voluntatem realiter ipsam esSe naturam divinam, ex dictis circa distinctionem ejusdem divinae Diqitigod by Corale
64쪽
CAPUT QUINTUM - DE ATTRIBUTIS EUS, ETC.
naturae atque attribula, ratum fixumque esse debet: nihil enim esse p0test in Deo nisi Deus. Erg0. D. III*' p. Quamvis v0luntra Dei una prorsus Sit, indivisibilis et simplicissima, tamen Secundum mentem multiplici ratione distingui debet. En potiores distinetiones prae oeulis habendae: IR Voluntas, quae dicitur beneplaciti, quae pr0pria Deo est, et qua b0num vult. Hanc indicat Paulus verbis illis Ut probetis, quae sit voluntas Dei bona, et
II' Voluntas sioni, et nihil aliud est, quam aetio Dei externa, ex qua Dei voluntas apparet, et p0teStesse praecipien3, prohibens , permittens, cor utem et implens. IIIR Voluntatem beneplaciti partiuntur in antecedentem, Seu primam, in conSequentem, Seu Secundam: V0luntas antecedens est Deo insitu, propria, a praescientia independens: sic vult, omnes homines salvos fieri: cyngequens scientiam Dei quodammodo consequitur, et, Si ita dicere fas est, Deo accidit, illique n0s homines
IVR voluntas non estpe , qua Deus aliquid vult, sed n0nita, ut omnia impedimenta superet, quod sacere p0SSet. VR Voluntas usicaae, quae omnia impedimenta Superat, suumque finem insallibiliter sortitur. VIR Voluntas absoluta citra quamcumque conditionem: Sic ex. gratia Deus non vult peccatum, sed virtutem: hinc apparet discrimen inter voluntatem absolutamer Upcacem. VIIR Voluntas conditionata, qua Deus quaedam vult, quibusdam lamen impletis conditionibus. Sic vult ho-
65쪽
minum Salulsem, Sed, conditionibus statulis, rito observalis.
Tura. XXIII' Princeps et necessarium ubjectum divinae v0luntatis est ipsa Dei essentia, in quam, ut in summum b0num, necessario sertur. Voluntas Dei, quae actualissima est, in aliquod ob -jeelum necessario tendere debet: h0c objectum necessarium, proprium, formale divinae voluntatis est ipsa divina essentia, quatenus est ipsa b0nitas. Deus seipsum persectissime cognoseit, et Seipsum c0gnoscit ut summum bonum, ade0que neces3 is et naturaliter seipsum velle debet, et in seipso lamquam in infinita bonitate quiescit. - Voluntas divina, ait S. Thomas i. t. q. 39. a. 3.) necessariam habitudinem habet ad bonitatem suam. quae est proprium ejus objectum. Unde bonitatem suam esse Deus necessario Vult, Sicut et Voluntas nostra necessitate vult beatitudinem; sicut et quaelibet alia potentia necessariam habitudinem habet ad proprium et principale objectum, ut visus ad col0rem, quia e sui ratione est, ut in illud tendat. Tugs. XXIV. ' Voluntas Dei etiam circa alia VerSatur, ut circa obieetum 3eeundarium et liberum, laque
principaliter propter seipsum vult et diligit. D. l . ' p. Haec pr0p0silio ex principiis sidei necessario deducitur. Sap. XI.' 26 Qu0m0d0 p0sset aliquid
permanere, nisi tu voluisses Maili. 26. 39. Non Si eut ego v0lo, sed sicut tu. - Fiat voluntas tua sicut in c0elo et in terra. Omnia quae voluit lacit in coelo et in terra. Omnia, quae existunt, a Deo creata sunt: jam vero Diqitiam by Corale
66쪽
ideo creata Sunt, quatenuS Deus ea creare V0luit; vo
luntas igitur Dei etiam circa alia versatur. Voluntas Dei in ea Dinnia ferri debet, quae quom0di umque bona Sunt; quae Vero existunt, eo ipso quo existunt, b0na sunt et divinam bonitatem participant: ergo ubjectum divinae Voluntatis c0nstituunt: - Res
naturalem inclinationem respectu pr0prii boni, ut ag-quirat ipsum cum non habet, vel quiescat in illo cum habet: sed etiam ut proprium bonum in alia dissundat, secundum quod poSsibile eSt . Unde et hoc pertinet ad rationem voluntatis, ut b0num, qu0d quis habet, aliis communicet, Secundum quod possibilo est. Et hodpraecipue pertinet ad voluntatem divinam, a qua per quamdam similitudinem derivatur omnis persectio. Unde si res naturales, in quantum persectae sunt, Suum bonum aliis communicant, multo magis pertinet ad voluntatem divinam, ut bonum suum aliis per similitudinem communisset secundum quod possibile est. Sic igitur vult et se esse et alia: sed Se ut sinem objectum pr0prium necessarium, larinale alia vero ut ad sinem sobjectum secundarium, liberum, per accidens) in quantum e0nde et divinam bonitatem, etiam alia ipsam participare.
Quamquam igitur divinae voluntati divina bonitas plene susticiat, non inde sequitur quod nihil aliud velit, sed quod nihil aliud velle possit quam ratione suae ipsilis bonitatis. Thom. ibid. ad 3. Suareg de Deo p. 3 29 n. 8. 9.
D. II. μ' p. Haec pars satis in I.' explicata habetur. Namque nullum extra Deum potest esse motivum adaequatum divinae voluntatis vel amoris, qu0niam Deus
67쪽
sibi sussieiens osso debet atque independens, et ens absolutum et perfretis3imum in sine absoluto et persectissimo quieScere potest. Quare Deus ultu α se Vult principaliter propter remetipsum juxta illud Prov. l6. Omnia pr0pter Seipsum operatus est D0minus Et Is. 43. 7 Omnem, qui invocat nomen meum, in gl0riam meam creavi illum . Ad ephes. l. In laudem gl0riae gratiae Suae ete. Cono . I. Deus omnia creata, quatenuS Sunt, Vult
et diligit: quatenus enim sunt, bona utique sunt. IIine scriptum est: - Diligis omnia, quae sunt, et nihil eorum odisii - . COROLL. II. Alia prorsus est ratio qua voluntas Dei et voluntas humana in res ereatas tendit: voluntas humana res vult et diligit ob b0nitatem, qua res ipsae dilatae sunt: voluntas divina res volens et diligens bonitatem rebus largitur. Th. 20. 32). COROLL. III. Deus n0n 00dem modo res omnes diligit.
sed juxta mensuram participatae bonitalis, ut perspicuum est. XX. aa. 3 et )Seolion l.' Divinae voluntatis nulla assignari p0test causa eaetris ρα Vel intrinseca, quod manifestum est: quia - 0mnia causa essteiens major est eo, quod essicitur : nihil autem majus est voluntate Dei: n0n ergooausa duS quaerenda. Augustinus q. M). Vult ergo hoc esse propter hoc, dicebant scholae, Sed n0n propter hoc vult. Thom. 49.. a. b.). Seolion 2. ' Voluntas Dei est causa rerum esticiens, sicut supra diximus de scientia: quemadmodum scientia
divina est causa rerum essiciens, quatenus rati0 S ueternuS , immutabiles rerum continet, ita voluntaS est Diuilirco by Corale
68쪽
cauSa rerum, quatenuS ad agendum inclinat et determi
Seolion 3. ' Dei v0luntas semper impletur; cum enim Dei voluntas sit causa universalis rerum omnium, es- sectum semper sortitur, et ut persecte impleatur, op0rtet. Unde si quid, bene scribit Thoui., a divina Voluntate recedit secundum unum ordinem, secundum alium
ordinem in ipsam relabitur, sicut peccator, qui a divina voluntate recedens, incidit in ordinem divinae voluntatis,
dum per ejus justitiam punitur XIX. 6.)TΗΕs. XXV. Sicut Deo propria inest voluntas, ita perfectissima eidem asserenda est libertas. Libertas arctissimo vinculo cum voluntate devingitur cum sit, ut ita loquar, ejusdem naturalis explicatio. Non est cur admoneamus, libertatem Dei, de qua acturi sumus n0n ipsam Dei essentiam, sed quae extra Deum existunt, vel existere possunt, respicere. Et inprimis :Quid est libertas' Ad vitandas innumeras philosoph0rum tricas, libertatis notionem ex theologi eis lantibus hauriemus. De libertate ex professo disputarunt Nemesius, Augustinus, Anselmus, Ioannes Damascenus, Thomas et alii Patres et theologi, qui omnes in eo conspirare videntur, ut asserant: liberum arbitrium situm esse in statu indisserenii, nulla necessitate ad utrumvis addictum : libertatem significare voluntatiem seu dominium ad faciendum et non faciendum, ii, scribit Augustinus, quae hoe vel illud suo nutu eligere valeat, nulla sive externa sive interna cogente causa vel impellente. Hanc
desiniti0nem a Patribus traditam et stabilitam habetis apud Petavium l. 5. c. 2. 3. 4 de Deo).
69쪽
l. ' Divinam voluntatem, quod attinet ad res creatas, liberam esse, tradunt seripturae. Ps. t 34. - Omnia quaecumque x0luit secit Dominus in coelo et in terraetc. Ias. 4. 18.: intarie genuit nos verbo verilatis. Ad EpheS.: - Omnia Operatur Deus Secundum consilium voluntatis suae. - Alia testimonia propemodum innumera transmitto, 'in quibus divina voluntas exhibetur gui domina, seSe determinaris etc. L' In sacris litteris praeces c0mmendantur et ubique Semperque lasae sunt; Si Deus necessitate detineretur, orationes inutiles et ridiculae larent.
benignus, mi Seric0rs, eidemque gratiae aguntur, quae omnia libertatem neceSSario Supponunt.
verum, ut Patres Observant, quod intelligentia praeditumost, libertate decoratur suique juris est: eum intellectus praeluceat, et id quod saeere oporteat, demonstret, nisi libertas daretur, ipse intellegius inutilis laret: duibus inest ratio, ait Hon0rius Augustodunensis, inest etiam volendi nolendique libertaS. 5'. Deus sibi sufficit nullaque re indiget: quo igitur pactn ad aliquid extra se operandum adigeretur Τ
potest: non ab alio, quia nihil est ante seipsum; nona Seipso, quia repugnat; ergo.
neque malos poena, neque b0n0s mercede a1sseere posset. Contra Dei libertatem plures dissicultates proponuntur, quaruin gravi tres pro viribus diluemus. 0pp. l. Quidquid in Deo est, Deus est, ade0que ae-Diuitirco by Cooste
70쪽
ternum at lust necessarium; hinc neque e0guili ines neque volitiones contingentes et liberae. RESP. S. Thomas s. 4. q. l9. a 3. ad 4.): - Εx hoe quod Deus vult ab aeterno quidquid Vult, non sequitur, quod necesse est eum illud velle, nisi ex suppositione Et in corp. a. Cum b0nitas Dei sit persecta, et esse possit sino aliis, cum nihil ei persectionis ex aliis agerescat, sequitur quod alia a se eum velle non sit necessarium αb-δotute, et tamen neceSsarium est eX Supp03itione. Sup-p0sito enim qu0d velit, non potest n0n Velle, quia non potest v0luntas ejus mutari. Deus uno e que Simplicissimo actu videt et vult seipsum negessario, et alia propter se secundum conυenientiam quandam; Th. c0ntra Gentsts l. 4. c. 82) et ideo actus, puta creationis, incarnationis, eig. in De0 aeternus est, quia voluit sex supp0silo) minime vero prae termino vel objecto. Opp. II. Libertas importat polentiam et actum, et quemdam a statu ad statum transitum, quod repugnat. REAp. Actus in Dsto est aeternus, et quamcumque eliminat potentiam, proindeque nullus transitus: Nolite dicere, sic Augustinus in cons. , quid faciebat Deus antequam crearet' Nihil prius, nihil pusterius, Sed est:
haec sunt lem purum rationes: antequam erearet, non erat illud antequam, non enim est tempus. - Ν0n temporalibus quasi animi sui aut e0rporis motibns operatur Deus, sicut operatur h0mo vel angelus, sed aeternis atque immutabilibus et stabilibus rati0nibus c0aelserni sibi Verbi sui. Augustinus de gen. ad liti. 4. s. c. 8. Sicut sol, est comparatio Abelardi, cum ex eat 0re ejus aliqua calefieri eontingit, nulla hine in ipso vel in calore ejus mutatio sit, quamvis exinde calefacta mutata Sint.