장음표시 사용
181쪽
rantum ossicii & muni sicciuiae G quis non laetetur apiid eam civitatem laborem litum, operam, diligentiam, industriam esse ponendam ὶ Cujus non sit voluntas , cura, studium ad omnes omnium nutus, & voluntates promptum ac paratum Z Qtiid autem dicam, quam multi hac in urbe sint, praestanti do strina, Scliterarum disciplinarumque omnium scientia praediti λ neque togati solum , qui sunt innumerabiles , sed etiam fago, & militari habitu ornati Singulos nominatim appellare gestit animus: pudor eorum , modestia, rerum que humanarum , ac praesentium laudis de gloriae despicientia prohibet. Hi enim in universa orationis meae commemoratione facit Ese latere , & animadversionem memoria misque vestram effugere posse arbitrantur, apertamque mentionem nullo modo ferrent.
Sed tamen huic civitati gloriosum est, in ea aliquot extitisse , qui cum eorum vitae ratio videretur a studio doctrinae abhorrere,
cum iis satis esse posset, si vel vulgo docti &eruditi essent, studio diligentiaque perfecerunt, ut iis, qui idem studium secuti ac professi sunt, vel praeferri possent, vel certὸ comparari. Inde factum eise & Vos scitis, & ego
perspexi, ut & Latinarum, & Graecarum , dc Hebraicarum literarum cognitio, & rerum divinarum atque humanarum , Teliquarumque disciplinarum scientia in iis minimὰ desideraretur, qui eas se artes & literas tenere non profiterentur, quorumque potius institutum, & forensis vitae species videretur ab ea-xum disciplinarum expolitione, ac perfectio-
Omitto Juris legumque omnium pruden
182쪽
tes, nobilissimos homines, qui & domi parii in Rep. summa cum laude gerenda, par tim in civium , clientumque suorum caussis , defendendis versantur, & foras ad res gravita te, aut toritate prudentiaque sua judicandas per quam honorificὶ accersuntur. , In Medicorum ordine : an non habetis , qui rerum naturae intelligentiam & perii iam ad suum officium adhibentes, quicquid a quo- ωtidianis occupationibus datur otii, in diligenti rerum obscurarum atque abditarum investigatione consumunt 'His ego hominibus doctissimis , atque humanissimis, & variis doctrinae generibus expolitis, studium meum, & laborem perlabenter dico : eorum liberis,le stissimis adolescentibus , domestica disciplina, gravi & sancta,
ut ingenuos decet, eruditis, benevolentiam, officiaque mea praesto futura esse polliceor, atque recipio : ab iis praesidium, opem , convsilium, praecepta etiam de ratione mei muneris ultro ipse peram : ad eos, si quid dubitabo , referam: aut horitatem sequar, judicium amplectar , voluntati & consiliis obtemperabo r quod & talium virorum sententiam plurimi , ut debeo , faciam, & vos ex eo numero aliquot probatissimis viris, rei literariae, totiusque Philosophiae judicium, & potestatem
vestris suffragiis permiseritis. Quibus hoc loco summas gratias & habeo,& ago, quod me , qui tantulo doctrinae in- sttumcnto 'essem praeditus, tamen spectatum sibi ac probatum esse, uno consensu & ore, vobis , clarissimi Decuriones , & universae
Nec vero christianae cisciplinae sumin tan
183쪽
Iigio in animis vestris innata, & insita a me praetermittenda est. QMd pietatis studium cum caeteris in rebus omnibus ostenditis, tum in eo potissimum, quod Ecclesiae instituta, ritus , caerimonias sanctissime colitis, & diligentissinie tuemini, ab sedis Apostolicae auctoritate vel digitum transversum discedere nefas esse putatis , res divinas, sacraque omnia a majoribus tradita , religiosissime obitis, atque celebratis, & in eandem consuetudinem liberos vestros a prima aetate paeullatim adducitis. Hoc quidem eertὶ de vobis plurimorum sermone , & fama celebratur, quod reliquos mortales mira nominis vestri charitate devincit , nullam esse civitatem, quae iis, qui ex hac vita discesserint majori religione, justa persolvat; vos, inquam, fama est , majoribus vestris frequentissime & studiosissime parentare : ut egrcgia vestra pietas in eo declaretur, quod simul & iis, unde orti estis, inferiarum ossicium justum debitumque praestetis, dc accersendis publicis Professoribus nobilium disciplinarum posteritati consulatis, ac ei, quae a majoribus beneficia accepistis, diligenter reddatis. Dies me deficiet, si reliquas hujus civit iis laudes oratione velim persequi, si commemorare bellicorum facinorum gloriam
cum Veterem , tum recentem , foedus ac so
cietatem cum Ferrariensi Imperio antiquises mo & clarissimo , ubertatem agrorum, pulchritudinem Urbis, aedium sacrarum amplitudinem & magnificentiam, ut inter vos et maxima concordia & animorum consensione devincti sitis, ac primarii viri caeterique
184쪽
Patricii tenuem plebem benignE tueantur, ejusque commodis & fortunis consulant, ut ipsa plebs contra, nobilitatem colat atque observet, virosque principes in parentum loco & patronorum ducat.
Qis optima ac sanctissima Rei p. nostrae instituta, Viri ornatissimi, Rhanc vobis pacem, atque otium, admirabileisque ordinum Omnium, & generum conjunctionem pepererunt, & alios homines ad hanc eivitatem. fingulari benevolentia atque observantia complectendam adduxerunt.
Hac ratione, & humanitatis, suavitati que vestrae dulcedine huc Coelium Rhodiginum, Basanum Landiam , Sebastianum , Con- vadum , Luisenum, Bargaum , Camillum , xime musis cara capita, pellexistis , retinuistis , & beneficiis vestris atque honoribus
obstrinxistis. Quorum ego virorum memoriam in animis vestris haerere vehementer
Iaetor, & vestram grati in eos animi significationem amo, & amplector e neque vereor, humanitate vestra & prudentia fretus, ne talium tantorumque hominum recordatio tu
minibus meis officiat. Nam si eorum grata vobis fuit, & jucunda eruditio non solum ipsorum merito, sed voluntate etiam & liberalitate vestra : mea vobis fides, industria , diligentiaque praestabitur , & ut spero , eadem voluntate probabitur
Meo vero. labori, qui in rem & utilitatem vestram, optimi & modestissimi Adolescentes, impendetur, vos labore item vestro: attentione, diligentia, assiduitate reia pondebitis. Cum enim a parentibus suscepti,
α educati sitis, ut Remp. quam incolumem
185쪽
ae florentem a majoribus acceperunt , Vobis tuendam , & propagandam tradant , ut publiei consilii vel principes ac duces, Vel pa ticipes sitis, ut & ad res judicandas adhiberi, & civium vestrorum clientumque caussas suscipere, tuerique possitis, ut orbi Christia no, Ecclesiae Romanae, Ferrariens Imperio, huic civitati , virtute vestra praesidium & ad-jumentum asseratis: sic habetote, mihi tredite, credite vel parentibus vestris, quorum Voluntatem, atque auctoritatem plurimi & facitis,& facere debetis , qui an posterum , atque adeo in aeternitatem consulentes de vobis laborant, saluti vestrae, nomini, amplitudini, fortunisque omnibus prospiciunt, quos pius videre fatemini, quam vos ipsos, & charitatem vestri vita sua pluris gucere : credite, inquam Ingenui Juvenes j istas, quas dixi artes ab iis fontibus, quos aperiam & osten indam , omnes promanare.
Literae ac disciplinae liberales percipiendae vobis , summoque studio discendae sunt , si virtutem, si dignitatem, si laudem spectatis, si quos animos genere, & sanguine vestro dignos concepistis. Si quaeritis exempla, Cy--m , & Agesilaum Xenophontis , principibus Romanis, domitoribus orbis terrae, quanto adjumento, & doeumento fuisse putatis Alexandrum Macedonem , qui perpetuis victoriis universam A siam peragravit , an non scitis heroum fortitudinem , prudentiam ,
eloquentiam, virtutes omnes ab Homero expressas studiosissime imitatum esse 3 Praeceptis potius Aristotelis , quam Macedoniae , Graeciaeque copiis & opibus instructum , Asiae bellum intulisse , terrarumque omnium Ina:
186쪽
perium cogitatione, & spe comprehendisse EUt Themistoclem mittam , ut Alcibiadem , magnos homines, sed qui in calamitates Mincommoda sponte incurrisse videantur, nec
in secundis rebus temperare sibi potuisse ; Pericles utriusque aetati conjunctus , tot annos
Atheniensium longe princeps, doctrinae cupiditate fertur in primis arsisse, cum etiam studio suo speciem Lyrae praetexeret. Αlunt hae disciplinae ingenium , prudentiam confirmant, clarissimam lucem consiliis nostris & faei is praeferunt , ad quamlibet vitae rationem ineundam & persequendam certissimae duces sunt, & consiliariae fidelissimae. Ne Romanorum asstrendis exemplis longior sim, Italiae conservator, qui literatum se & omnis doctrinae rudem esse gloriabatur , si animum suum his artibus imbuere excolereque voluisset, longε sedatiorem dc quietiorem senectutem mmo Rei p. bono traduxisset. Etenim didicisset,
Terum gerendarum modum aliquem . & finem esse oportere , communi tranquillitati de otio, non cupiditati propriae & potentiae con- . silendum ; alienam virtutem , quae se ad propagationem Reip. offerat, alendam esse, non opprimendam ; moderato animo gloriae se viendum, favendum etiam laudi necessariorum, Vel potius bonorum omnium , & eam laudem ad se quoque redundare cuique existimandum.
Haec ego liber E dixi de Mario : quanquam eum scio 1 municipe suo mirificὶ laudari.
Summa virtute fuit, industria, patientia, Iabore , bellicarum artium praestanti scientia. Haec studia, quae tam opere contempsit . . e
187쪽
Omnes artes, & virtutes optime gubernas sciri. His Lucum imbutus, & doctrinae piaesidiis munitus effecit, ut ne rudis & tyro ad imperium gerendum accederct. His veteris memoriae exemplis , caeterisque
innumerabilibus commoti, Nobilissimi Adolescentes , liberaliores disciplinas summo studio, cura, diligentiaque capessite, in haec incumbite studia , quae vobis sint in omni vita tantum decoris, & utilitatis allatura; si per
aetatem vobis minus consulere potestis, at cer-t E consiliis majorum natu obtemperate'. Maetatis , consiliique vestri infiimitatem , eorum prudentiae regendam ac moderandam peT- mittite. Hae vos literae, quodcumque vitae genus
sequemini, adjuvabunt; Nam quod nonnulli ad Juti prudentiae disciplinam humanitatis
artes non adhibent, nec ullam politioris doctrinae certam rationem sequuntur , Vehc- menter errant. Num enim tandem Serviii
Sulpitii , Jnxis pcriti gravissimi , doctissimi,
peranta qui, authoritatem & exemplum contemnunt Quam multam ille operam consumpsit in Diale ais gae etiam Trebatius , clarus in primis Juris Civilis scientia, authore Cicerone degustare voluit. Eademque aetate Tubero ad Jurisprudentiae tractatum his artibus usus est. Labeonem quidem
Pomponius prodidit, quod sapientiae studium suum dedidisset, superiorum inventa illustra re esse aggressum. An existimatis Nemam sine ulla elegantiorum literarum cognitione penὶ puerum de jure publice responsitavisse ρQuid Z quod veteres omnes, quos juris & α-quitatis magistros habemus, PoEtarum, P.
188쪽
losophorumque monumenta summo studio . lectitarunt Z ac Homeri , Hippocratis , Ari
stotelis , Theophrasti , Chrisippi testimonia &auctoritates ad descriptionem Juris adhibuerunt Quorum igitur praecepta, prudentissimaque responsa vobis,optimi Adolescentes, cognos cenda &, percipienda esse intelligitis , eorum doctrinae rationem imitamini : amplectimini artes nobilissimas, & liberis, ingenuisque hominibus dignissimas : his vos oblectate, α existimate eam veram esse voluptatem , quae majores in dies voluptates, & utilitates uberiores pariat. Caeteret voluptates , corporis , ludorum , oblectationumque inanium cito praetervolant, ac doloris saepe & laboris materiam relinquunt. Haee jucundissima est otii nostri oble statio, vetustatis monumenta investigare, artes tot seculis inventas & perfectas, paucis annis animo complecti, E Vc-tcre memoria exempla bene vivendi depro mere,' cognoscere quid antequam natus sis. vel potius quid post hominum memoriam factum sit et antiquorum scripta pervolVere , adeo plena prudentiae, elegantiae, humanitatis ac leporis, ut ea nulla unquam vetustas , nulla hominum oblivio delere potuerit. Nam
cum Inonumenta antiquitatis pleraque tem
dirum injuria , & diuturnitate interierint, scitote, optima quaeque ac politissima ad hanc aetatem salva pervenisse : ut in iis, quae interciderunt, nihil damni factum sit, modo venia temporis , quo plurima conservata sunt,& benencio utamur : accusandi etiam , &summae negligentiae inertiaeque condemnandi,s, cum libroxum interitu de nostro labore
189쪽
tantum detractum sit, literas superstites cognoscere pigeat. Ad hanc tractationem antiquitatis , plenam voluptatis & oblectationis. humani maevobis, Adolescentes in enui, auctorem me, ducem, & adjutorem rore poli1ceor: domi, foris , omnibus horis operam meam , curam,
studium offero , libentissim Eque profiteor. Nihil omnium rerum gratius, jucundiusque
mihi potest accidere, quam ut parentes Vestri, quorum omnis cura & cogitatio in spe vestrae dignitatis utilitatisque consumitur , vos meis laboribus auctos esse aliquando gaudeant. Vobis autem omnibus, Viri nobilissi mi, Auditores humanissimi , maximas gratias ago , sumque immortales debiturus, quod caetu vestro & consessu frequentissimo atque ornatissimo, primus ingressus mei nim-neris celebratus & nonestatus sit. . r
190쪽
HABITA. Anno M. D. L LXI. Secundum aestivaι ferias. Uod necessarium fuit, Optimi Humanissimique Auditores, in disputationum & explicationum mearum intervallum, id si vos, quorum a diendi labor sublevandus erat , ex sententia recre it, alacriores & cupidiores h ne rediisse, cum mihi persuadeo, tum vehementer laetor. Natura quidem hoc comparatum est, ut&ab omni opera, cura, labore, nonni In quam intermissio jucunda sit, & reditus ad ea officia ac munera , quibus assueveris, vo-Iuptatem ferat: ira, ut ceterarum rerum omnium , sic laboris & quietis juvat vicissitudo. Quamquam ex Vobis plerosque esse intelligo, qui pro suo distendi studio singulari , per proximas ferias a domestico quotidianoque labore feriati non sint. Nunc vero , cum sedatis caloribus, tempus anni universos conciliat , atque recolligit , & quos interdum cessare delectat, & qui cessationem ignaviae esse ducentes, semper aliquid aut meditantur , aut scribunt, aut legunt : vos tametsi vestra spon