Petri Morini Parisiensis presbyteri et theologi ... Opuscola et epistolae

301쪽

De corpore Dom-gne suis . a s

spicati, cum nihil tale animadvertili Ciat, qua te nunc tu vides, exhorrescenteS accesserunt.

Non in praesepe cernis, s d in ara divina : non farminam tenentem , scd stantem sacerdotem, α ad proposita munera prolixa largitate syiritum devolantem. Non temere corpus hoc aspicis, ut illi quondam : ejus enim tenes rationem & c ubernationem. Nihil eorum ignoras , quae ab hoc perfecta sunt , qui lumina diligentia sis mysteriis eruditus.. Ouamobrem animos nostros eXcitemus, horrescamus, & nos majori religione , quam Illos barbaros, praeditos ostendamus, ne temere & fortuito accedentes, in capita nostra ignem xo acervemus. Hruc ego dico, non ut ne accedamus, sed ut ne 'temere. Nam quemadmodum magnum periculum cst, huc temeritate ductum lis pira-Ie, ita mysticae coenae non esse participem, fames & extrema mors. Haec enim mentano. strorum animorum nervus est , mentis vinculum , argumentum libertatis, spes. salus, lux, vita. Hoc cum sacrificio sui sum profecti, magna cum Iibertate sacra vestibula in iis turi sumust, quasi auratis armis undiquenauniti. Verum quid commemoro futuraῖ Hoc mysterium hic terram tibi facit coelum. Patefacito coeli valvas, atque introspice, vel potius

non coeli , sed coeli coelorum , tum quod dico, videbis. Nam quod ibi clarissimum est , Mamplissimum, noc in terra positum demonstrabo. Ut enim in Regia, quod omnium honestissimum est, & splendidissimum, non parietes sunt, non aurea laquearia, sed in praecelso solio positum Regis corpus : ita in coelis

302쪽

colpus eii Regis. notiti. At hoc utem in terra potes intueri : etenim non Angelos tibi . non Arcta angelos , non coelos, sed ip: uiri Dogninum ostendo. Viden quod onauium reaiungratissimum cst ut in terris cernas 3 Nec cer- .nas solum, sed attingas, nec sbium attingas. sed etiam comedas, ut eo sumpto domum Ie-

Absterge igi tur animum , compara mentem tuam ad susceptionem horum mysterio rum. Nam si regius in regiis ornamentis puer, in purpura , & diademate tibi gestandus citet, nonne omnia vilia, ac terrestria sponte abjiceres Jam vero non regium filium hominis, sed ipsum Dei Filium unigenitum 1umens,

cedo, hon ne exhorrescis 3. Nonne omnem humanarum rerum amorem abjicis 3 Et his . ornamentis solia ni gloriaris Etiam terram

aspicis Pecuniam adamas Aurum admiraris Oilis' tibi reliquus est ignoscendi locus E. quae defensio λ An ignoras Dominum tuum humanam omnem luxuriam aversiti Annoniceirco natus, in praesepe col locatus est ' Ma- trem humilem, & contemptam delegit Non ne hanc ob rem ei qui negotiationem respiceret, dixit a Filius autem hominis non habet , ubi caput reclinet I Nonne discipuli legem eandem obtervarunt, & ad tenues pauperesque homines sponte diverterant ρ alius apud coriarium, alius apud tabernaculorum confarcinatorem ,& vendi tricem purpurae diversati Non enam splendolem aedium , sed animorum virtuteri

Qnare hos imitemur , pulchritudinem columnatum, & marmorum praetcicuntes, M

ad superas sedes vehementi studio & ilaciam,

303쪽

Providentia divina. , a I

te animi contendentes : humanarum rerum. gloriam , & pecuniae cupiditatem proterinmus, animos excelsos & invictos sumamus. Nam si sapiemus a nobis temperare, & Vitam nostram moderari poterimus, non solum egregiae porticus , & ambulationes , sed ne orbis quidem terrae est nobis dignus futurus.

Quamobrem animoS nostros eXOrn mus.

Hanc domum instruamus , quam e vita migrantes sumus deportaturi , ut immortalia,& sempiterna bona Dci benignitate conse

quamur.

De Proυidentia aliυina: curiose non esse quarendum cur alii divites, alii inopes sunt errare hominίσ. in dijudicandis bonis ct malis. IN distributione rerum humanarum qui et omnes animo esse debemus, ncc curiose lationem investigare, cur alii divites, & copiosi sint, alii egeant. Neque enim 'omnes a Deo habent divitias : multi per injuriam &fraudem. Qui enim imperavit , ne ditescere anus, quo pacto id daret , quod habere vetuit cur quaeso dives erat Abranam, Jacob vel pane egebat ἰ An non uterque justus erat λ Non ne de tribus eodem modo dicit, Ego Deus Abraham, Isaac., Iacob L Cur igitur alter locuples elat, alter sciviebat Vel pQ uvii cur Esau , qui improbus & sceleratus cst et , &fratricida, dives erat, alter tot annos servus Cur rursum Isaac in magnis copiis tamdiu

vixit, Jacob in laboribus , & aerumnis i Ut

304쪽

hoc diceret, Pauci, is mali μοι Dei y Quaesi

mbiem David qui & Propheta esset, & Rex, , omnem vitam in misellis & laboribus traduxit : Salomon ejus filius adraginta annos sine ullius mali mein , maxima pace fr.ens, gloria , honore, & deliciarum quodvis genus persequens Cur in Prophetis alius gravibri-hus malis , levioribus alius premebaturὶ Qtia unicuique sic expediebat. Quare ubique hoc praedicandunt, Iudicia rua ab sus multa. Si enim illos egregios &Praestantes viros non eodem modo Deus exercebat, aliis paupertatem addens, divitias aliis, alios secundo vitae cursu dirigens, alios aerumnis incommodisque assiciens his quoque temporibus haec nobis in mentem venire

Illud praeterea cogitare debemus , multa non ex illius sententia , sed vitio vostro nobis accidere. Quare nec tecum ipse quaeras, cur alius, cujus in si is sit mequitia & improbitas, opibus & copiis tabundet, alius sum . .ma vitae innocentria , atque integritate pa per sit. Horum enim omnium vel maxime

ratio reddi potest. Nam & bonus vir nihil ex inopia detrimenti capit, saepe etiam laudis de gloriae cumulum : A malo ingens divitiarumvis poenae viaticum est , nisi se immutet. Αtque ante suppIicium ipsae divitiae infinita ma- 1 a saepe invexerunt, & possessorem in exitiale

barathrum conjecerunt. Haec vero sinit Deus, tum ut voluntatis humanae libertatem Esten dat: tuni ut alios erudiat , ne pecuniarum

inmore insaniant.

QMd 3 inquies r siquis improbus, & d-aiis circumstuat, nequicquam mali atque

305쪽

Aeommodi patiatur Si virtute praeditus sit, 'merito dives est. At si imp1obus , quid dicemus Ea re nempe miser bilem esse. Diritiae enim si ad improbitatem 'accedant e vitium deterius faciunt. At boni saepe egent . nullo scilicet afficiuntur dotrimento. Malus item -pauperest. Hoc quidem & jure merito:

ata ei conducit.

Est inquies, sit patrimonium a majoribus

acceptum in meretrices parasitosque impen-

.dat, nec quicquam mali habeat. Quid ais 3 Eum cum libidinose de flagitiose vivat, nullo lassici malo asseveras Temulentum . in deli- ciis vivere putas 3 Fcelicem, qui sumptus in- utiles faciat 3 Quid eo potest esse deteri ut, qui animum suum 4aedat Tu si pravo ac de balitato corpore esses, multis te lachrymis dignum judicares ; qui animi vitio laboret , beatum existimas 3 At hujus mali nullum seni' sum habet. Iccirco vero , ut lariosus & a mens , est miserabilis. ui enim segium se esse intelligit, & medicum diligenter requirit , & datis medicaminibus uictur : qui ignserar, morbo qua ratione liberari poterit. Munc igitur fortunatum praedicas Mirum sade non est. Plirrique enim disci plinarum omnium expertes sunt, atque idcosultimum supplicium pendimus. Pinna affici.-

mui, nec Ea unquam liberam ut . Hinc irae, moerores perpetui vitae tumultus oriuntur.

Cum enim vitam nobis ostende rit Deus dolore vacantem4 eaari scilicet, quae ex virtute sit, nos, ea omits , aliam inimus viam divitiarum, dc pecuniae , infinitis malis refertana.

Nam perinde facimus, ae fi ciuis pulciri itudinem corporum dignoscere ne telons & in v

I iiij

306쪽

stibus ornamentisque omnia ponens , formo iam mulierem, & naturali venustate ac pulchritudine insignem praetereat . & eontemnat , aliam turpeme, deformem ,. cmpore mutilam , vestimemorum splendore capitis, do- mum uxorem ducat. Hoc in dijudicanda virture , & improbitate permultis contigit j qui

alteram natura turpem , ob adventi ia .Orn

menta recipientes , honestam ac formosam dae pulchritudinis odio aversantur , cum eam hanc ob caussam eligere deberent. 'Itaque pudet me, esse apud insipientes Gentiles, qui haec si minus re ipsa & velitate, sententia certe phil 'sophentur , cum res humanas instabiles esse & fluxas intelligant :quosdam verb de nostris ne haec quidem scire, ac judietum depravatum habere e cum ramen nobis omnibus locis Scriptura decantet , ac dicat. Ad nihilum re ectus cst coram eo malignus:

timentes rem Dominum glorificat: timor Domi- , ni omnia superat z Deum time, mandata eius

fer a r hoe est enim omnis homo : Noli aemularim m3 ignant us : Nerimen, eum dives factus fuserit homo: omnis caro faenum , omni gloria eius

sicut fossaeni. Haec enim, itque alia hujusmodi singulis

diebus. audientes, etiam terrae sumus aiuxi.

Ae veluti imperiti pueri , assidue elementa

discentes, & alia pro aliis cum de eorum ordine sparsim interrogentur, restondentes, risum nobis movent : ita vos, cum haec ordine recensemus , qualitercumque sequimini : at cum extra hunc sermonem varie sciscitamur,xerum humanarum quae in priniis habendae sint, quet in secundis, quo quidque Ioco ducendum sit, nihil, quod rosponcleatis haben-

307쪽

De Frovidentia divina. 2 o

tes, ridiculi estis. Annon , quaeso, ridiculum est , an non summae insaniae , cos, qui immortalitatem expectent, & ea bona, quL nccoculus vidit, nec auris audiυit, nec in cor hominis af cendit, de his , quae infima & vilia sunt, decertare, & alicustis pretii esse ducere Nam si te etiam discere opus est , divitias non esse imagni faciendas , umbram esse ac somnium ; praesentia, more fumi diffuere, & evolare : extra haec adyta consistito, investibulis mane : nondum enim sup rnae regiae aditu dignus es. Etenim si horum naturam instabilem, ec perpetuo fluentem , digno ice-

Te non potes, quando tandem contemncs

Sin haec te scire profiteris, dςsine inutili cura, & labore investigare, cur alius dives sit, alius egeat: cum enim haec quaeris, smi liter facis, ac si percontareris huc illuc circumcursans, cur alius albus sit, ater alius, hic adunco nato, ille simo. Nam quemadmodum nostra nihil refert , haec quomodo se habeant, ita nec, qui pauperes, qui lc cupletes & copiosi sint . . In utendi modo omnia pOsita sunt. Sive rerum dissicultate & inopia sis affectus , potes tranquillo animo vitam philosophando traducere' sive divitiiι abun das, omnium es, nisi virtutem sequeris , mi serrimus. Hoc enim est, quod nostra referat: hoe si absit . reliqua utilitatis nihil habent. Atque ideo hae erebrae interrogationes habentur, quod ea in quibus nihil est discriminis, multi sua interesse putant. Si quid intersit , rationem nullam ducunt. Hoc eniar. inquam, est, quod interest omnium , virtus,

Philosophia, ratio, & disciplina vitae. Quoniam vero ab hac procul abestis , ic-L v

308쪽

circo cogitationum & consiliorum perturbatio summa est , iccirco procella & tempestas

exagitat : cum enim supernae gloriae ac Vitae: -, coelestis amorem ejecerint, praesentem appertunt, servi & captivi fiunt. vero hanc expetimus Quod illius non magna cupidi-'tate teneamur. Hoc unde est 3 Ab segnitie &ὶignavia. Vnde ignavia 3 EX contemptu. Contem plus quet origo A dementia, a rerum cadu carum , & fluxarum studio, ex eo denique est, quod rerum naturam & veritatem 'diligenter e minare negligamus. Hoc ipsum vero qua CX re oritur 3 Ex eo plane quod in Scripturarum lectione nihil studii & operae ponamus, ibonorum & sanctorum virorum consuetudi-inem fugiam es , nosque ad improborum cc itum aggregemus. mobrem, ne semper ita fiat, ne nos E isuctibus suetus exeipiant, inque immensuris mare abripiant , obruant , ac funditus peia sundent, quo ad tempus & Occasio fert , re piscamus, ad nos redeamus, & in petra stan :tes Dei videlicet decretorum , ac sermonum, hu)us virae tempestatem intueamur. Ita enim hanc essugiemus, & caeteris e naufragio opunostia er eptis, Dei beneficio futura bona conm

. 'SERMO III. ive aliorum peccatis. νὸprehendendis: ' Malediis abstinendum. D II N erudiendo atque reprehendendo, nmam redarguit irasci debet et ad corris dum

309쪽

De peccatu reprehendendis. 2 s I

enim perturbatio animi valere non potes ,

neque qui arguitur, offendi : medicina enim est, non offensio. Q d si medici ferro candenti partem aliquam corporis adurendo, finem non semper assequuntur, nec tamen accusantur : sed ij, qui & uruntur & secantur in summo dolore bene de se mereri putant , qui eum dolorem excitarunt : quanto magis eodem animo esse convenit eum , qui repreis hendatur, & ei qui se corrigat, ut medico parere , non ut inimicum odisse ΘNos item , cum objurgamus, summam adhibeamus lenitatem atque prudentiam. ini odsi fratrem videas, delinque litem , ne palam castiges, sed ut imperat Claristust, clancurum, sine ullis arbitris , nihil ei exprobrans, jacenti non insultans , sed conceptum ob ejus peccata dolorem praete ferens. Ac si quid ipse pec-Ces , te ad aliorum . reprehensionem sponte

tua offer.

Ut autem, quod dico , fiat apertius , certum argumentum nobis proponamus. Nam utinam ne re vera talis eXempli nobis copia sit. Sit ex fratribus, qui una cum vir gine vivat , temperatu S vir , ac modestuS , qui tamen malam existimationem non es giat. Tu igitur cum audieris consuetudinem eorum pervulgari, noli id contemnere , nolite cum dicere. Ille vero nihil metitis habet:

-An ignorat, 'uid expediat fibi 3 Fac diliga-

Tis vel temere : ut autem temere odio sis, cave

Committas. Me supervacaneas inimicitias suscipere , quid juvat I. Haec nugatoria. oratio est, belluaruna est, vel potius daemonum : neque enim temere odium subire potest , qui alti rius

corrigendi gratia id aggrediatur. b c d singu-

310쪽

laria eani bona, , coronae reconditae maia

. . Qubd si dicas, An amens ille est 3 Enim, vero esIe respondebo: animo enim perturbato, sobrius nota est. Nam si in externis judiciis, sui injuriam acceperunt, pro se ipsi , cum

iracundia ardeant , orare non possunti: tametsi illa commotio animi. crimini non datur : quanto magis qui consuetudine prava devinctii sunt Iccirco eum aflirmo, quamvis prudentissimus sit, nihil consilii habere.. QAd Davide prudentius & intelligentilasene poterat Z Qui diceret: incertas , occultas pientiae tur manifestasti inihi. Ad postquam mili-

ais uxorem intemperantibus oculis, aspexit, ii tun ς idem ei contigit, quod in insano masinaVrgantibus : ejus omnis sapientia extincta' oppressa est: correptore opus liabuit, culo,, 1n quantis malis versaretur, minisbe sentiret . Quare, cum peccata sua deploraret. Vt onus graυe inquiehat gravata sunt super me et pume Vmnest corruptae fune cicatrices meae a facis ins--μentigmeg. Qui igitur sceleris quid dc flagitii committit, mente sana non est, ebrius est, α .densis tenebris circumfusus. noli ista loqui ' neque. hoc adde, i deo tibi curae non esse, quod unuseio sue onus suum. portabit. Maximum enim cri men ilia nascitur , quod non-errabundum. μvagum in viam, ceduxeris,. quod noα confirmaris. Nam si inimici jumentum lege Judaeo Cum eritereundum non est , & contemnendum : qui mon jumentum; non inimici animum negligir, sed amici, quam veniam habebit Nam ad defensionem nobis satis. Ia onust, eum mentem liabere : quandoquidem. α