장음표시 사용
91쪽
cuam utilis, ct cauta clericias Chri stianis esse Aebeat Priscoruη. m. m
corumque Librorum lectio. Vb ingenuarum artium discipliisna referenda sit, cum magnus illo Basilius in eo libro, quem adolescentibus scripsit, copiose disse ruit, rum ipsius Ecclesiae usus, at que institudio argumento nobis esse potest. Maxima in omnibus Vitae partibus utilitas in de ab eo percipitur , qui, qud dirigenda haed. omnia sint, intelligit, nee errore & imperi eta aut insolentia ducius alio confert. Vitae eommunis, & humanitati S omnis , qua societas hominum inter ipsos continetur, hae artev d fundamentum recta appellari possunt: Nam, cam vita nostra ratione & consilio gubernetur, prudentiaeque temperetur habenis, prudentia autem viVendi duX, atque magistra, q
92쪽
nia, aspernabitur quae religa oni & legi Chi stianae vidcat repugnare, camque normam ha-b: bit cogitationum tuarum,. atque actionum zHaec ratio animos hominum errore liberat, vere nos doceo, quemadmodum non solum.
literis, atque disciplinis , sed etiam caeteris, rebus omnibus uti debeam .
93쪽
Quam utiliis, ct cauta clericis V Ch stianis esse Zebeat Priscorun macorumque Librorum lestio.
Vb ingenuarum arrium discipliisna referenda sit, cum magnus illo Basilius in eo libro, quem adolescentibus scripsit, copiose di ste- ruit, rum ipsius Ecclesiae usus, at que institudio argumento nobis esse potest Maxima in omnibus vitae partibus utilitas in de ab eo pereipitur , qui, qud dirigenda haedomnia sint, intelligit, nee errore & imperi tia aut insolentia ductus alio confert. vitae eommunis, & humanitatis omnis , qua societas hominum inter ipsos continetur, hae artes fundamentum recte appellari possunt: Nam, cum vita nostrae ratione re consilio guberne tur,. prudentiaeque temperetur habenis , prudentia autem viVendi duX, atque magistra,'
94쪽
Quam utilis, cauta clericis V Chri manis esse Zebeat Pri mn Amocorumque Librorum lectio. Vb ingenuarum arrium discipli
na referenda sit, cum magnus illo Basilius in eo libro, queis adolescentibus scripsit, copiose di sieruit, rem ipsius Ecclesiae usus, at que institudio argumento nobis esse potesti Maxima in omnibus Vitae partibus utilitas inde ab co percipitur , qui, qud dirigenda haeo omnia snt, intelligit, nee ea rore & imperi eta aut insolentia ductus alio confert. Vitae eommunis, & humanitatis omnis , quae socie eas hominum inter ipsos continetur, hae artes, tandamentum recte appellari possunt: Nam, cum vita nostra ratione & consitio gubernetur, prudentiaeque temperetur habenis, prudentia autem vi Vendi duX, atque magistra,' B vj.
95쪽
quam plurimarum rerum casuumque humariolum periclitatione constet, nὶ ultaquc eX-
periendo, sese confirmet, & praetci ita jamquα Percepta cum praesentibus comparando , futu-xa praesagiat, eaque conjecturis & conferendis exemplis assequatur : an non maxima habenda gratia est disciplinis liberalioribus, quae
Tationem , aciemque mentis ad res dispiciendas excitant, rerumque humanarum Varietatem sub unum aspectum proponunt. & eXem pia memoriae veteris explicant, quibus instructi homines ad res gerendas, & ad vitam colendam idonei esse possint Itaque veteri proverbio , duplo amplius, quam caeteri videre ij perhibentur, qui literarum scientia mi imbuti. Lucullus vir clarissimus, cum ei bellum adversus Mithridatem esset decretum , cum que non magnum rei bellicae usum tam habe- Iet, adeo multa legere , & se vetustatis exemplis ad capessenda bella instruere caepit, ut ad CXercitum ita paratus venerit, quas plurima jam bella virtute maxima gessisset, atque confeci tat. Hae igitur artes singulari studio nobis co-Iendae sunt, ex quibus tanta ad vitam degendam utilitates oriuntur. Nec vero 'lum nos. ad bene vivendum erudiunt literae, sed etiam facultatem offerunt ad animorum nostrorum sensa aperienda, & alteri fignificanda, ut quae scientia comprehenderimus, & nobis & cae: eris fructum terant. cum ita sint, cumque tam multa capiamus ex adjumentis doctrinae commoda, omni ope niti debemus, ne quae vitae ad utili-llatem communem donata sunt, in pestem de citium vertantur. Divinorum enim mune-
96쪽
rum non solum nobis possessio grata & jucunda esse debet , sed etiam rectus optandus usus; quod quo meliora ea sunt & praeliantiora, quae benignitate divina consecuti sumus , eo majus incommodum ac detrimentum violata a
Cum autem liberalium disciplinarum
tractatio a veteribus Graecis & Latinis hominibus nulla vera Religione imbutis , ad nos pervenerit, sitque in illorum monumentis studium ei consumendum , qui in horum cognitione progredi cupiat, magnopere ei providendum est, ut illa sic attingat, eamque moderationem & cautionem illis percipiendis adhibeat , ut quae vitae communi usui cuc possint, seligat, eaque in se transfundat quς vero superstitionis maculis aspersa, aut flagitio & turpitudine oblita, aut charitati Christiaret contraria sunt, ea ut infesta & periculosa devitet , dc tanquam Sirenum scopulos pI tervehatur. Hoc pluribus verbis non arbitror eX-plicandum est e, quod de iis fatis a S. Basilio PIaeceptum sit . quae antea iccireo in medium attuli , ut tanti viri aut horitatem potiusquam meam sententiam sequendam propo
Non ergo debet quisque Christianis sacris
initiatus, & Christi lege Sacramentoque adstrictus , aut falsorum Deorum laudeS vete-- Tum exemplo celebrare, auit vetustos mores
imperitiae tenebris offusos, quas ex illis progenitus vel loquendo vel scribendo usurpare, aut lasciviam ullam , α intemperantiam in se suaque scripta admittere. Non meliores sumus, non prudentiores pa-tIibus nostris, non denique plus literatum, M
97쪽
doctring habemus. Quod si verum fateri volumus, si vero judicio perspicere, quantum liberat is eruditionis veteres Doctores nostri, lumina & ornamenta Ecclesi Catholicς, scriptissas cxpresserint ρ inanem quandam doctrinae umbram prς illis omnes assecuti est evidebimui :. Non illi J ovem, non Mercurium, inon MutaS,
non Parcarum fata scribendo celebrantis non eupidinem , a lascivis amoribus abhorrentes s Venerem tamen & Amores per ludum jocumque usurpant: fortunae temerita dem & inconstantiam scriptis suis ullo modo sancire mc- ruunt , fot tuito S rerum humanarum casus nullos agnoscunt, non divitias, paupertatem, nominis vel gloriam vel obscuritatem non honorem , non repulsam, caeca quadam & instabili ratione in vita humana versari, aut sentiunt aut scriptis suis vel serio vel joco significant. Musmodi naeniis & anilibus nugis & fa bularum piope puerili usurpatione: contaminari se & dedecorari arbitrati essent. Dicat aliquis : nemo est in Christiano nomine qui ista sentiat. Modo vera sententia teneatur ,.sur referre putandum est , quid qui iaque ludens ac se oblectans usurpet Primum,. ea scribere quae non sentias, & tamen ita exprimas , ut de sensibus tuis, & veritate dista:
videamur,. an non ineptum & absurdum, αa consuetudine vitae alienum est ρ Mentis enim interpres atque inter nuncia oratio est , inventaque rerum, & sententiarum nostrarum signi
ficandarum gratia deinde repertet haequet et
sermonis vice inter abse ut es fungerentur, vel memoriae subsidio essent , vel ad posteritatemirerum & temporum cognitione informandam
valerent. Hoc deniq ue ordine Philosophi ista
98쪽
deseri 9serunt, ut rerum naturam sententia, Acogitatio nostra complectatuta sententiam v eabula exprimant, vocabulorum hae sint indices.
Quae igitur ratio est , ea vel loqui vel scribere quet non sentias Nam cum alteri & sermo & liteiae serviant, isto modo fallitur alter,& luditur : Don edocetur. Et quemadmodum facete & vere quidam: olim reprehensus est , quod prisco sermone & obscuro utereturis Abasi cum , inquiunt, Evandri, non no/biscism loquaris. Ita in vitio sit qui quasi rationem cum Veteribus & Ethnicis habeat, ita scribat & loquatur. Nec vero dissimile est, si qisis, unde panis petatur, pro pane lapidem porrigat. Isset detrahendae personae fiant, vare loquendum, & ad animos , auresque hominum accommodate. Consuetudo vitae & expectatio hominum in literis ac sermone sequenda est. Vitae humanae, & Christianae religioni perniciem gravissimam ab ista perversitate inferri, post explicabitur..Hoc loco planE o1tenditur, sermonis usum,& humanitatem omnem ab iis , qui illa se tenere profitentur, evertendam non esse: Ucinde, cur ista ludantur a vita & religione nostra aliena , nihil cauta esse puto. Non enim Christiani ad ludum & lenitatem & lasciviam nati sumus, sed ad gravitatem atque virtutem: Caelum nobis petitur, caeli cives etiam in hac Vita esse possumus, hic advenae, hic exules filii Avae, in hac lachrymarum valle peregrinamur. Advena, inquit Psaltes . ego sum apud te , peregrinus , sicut omnes patres mei. Mirum autem est, si incolatum nostrum pro-langari conquerimur, si hic gementes,. & ficn-
99쪽
tus laetantium in Deo habitationem expectamus, & tamen quasi certum in hac vita de sempiternum domicilium possimus habere, voluptates undique consectamur. Cum enim angustis tetminis sint vitae nostrae spatia circum-s cripta, non ludere hic & insanire, & tempus frustra terere ι sed ut qui nundinas obeunt, negotium nobis aliisque diligenter & utiliter gerere debemus, & intelligere, exclusis tempore, negotiandi locum nullum esse reliquum. Labores sane & negotia humana aliquam o lectationem & jucundum otium desiderant.. Nec desunt honestae oblectationeS , atque etiam utiles, quibus intervallo susceptis habor noster & contentio remittatur. Jocari licet MLadere , sed tamen qui per jocum & ludum aliquid facit , voluntatis & instituti sui aliquam
dat fgnificationem. Caeteroqui festivitas omnis amittitur , si is qui- eum ludas, te serio agere semper existimet, nec quisquam praeter
te ludum tuum animadvertat. At naec quae isto
modo scribuntur, nullam ludi significationem habent, atque ita accipiuntur , quasi serio vel
Quod s quis ista omnia ludi defendat, quid
quae is salis, quid veneris habere potest , contra sentet. tiam perpetuo aliquid aut dici aut scribi λ insulsium potius & infacetum videtur :Et tamen ferri posset, si nihil inde mali, nihil
vitii nasceretur. Nam ut detur, falsorum deorum mentione Christiani hominis animum non infici, quam multa praetereὶ sunt, quorum prava commemoratio vitiis animos imbuere potest Nec vero crebra ethnicae superstitionis usurpatio vitio caret. Quam enim indignum est ,
100쪽
hominem sacris Christianis initiatum, templum Dei viventis, Spiritus sancti domicilium percepta Baptismi sanctitate, solenni renuntiatione facta diabolo & omnibus ejus pompis, dato nomine Christo Domino, suscepto ejus sacramento, tantum fidei splendorem iubita impietatis labe is dare Ab iis enim omnibus, quae tam sanctae professioni inimica sunt,
animo, oculis, auribus , voce, abhorrere debemus: Siquid cm intelligimus quam magnam legem nobis indixerimus sanctitatis, in te itatis, innocentiae. Devotum Christo pectus,&Sacramenti divini religi ope obstrictum, an aliquid ultro debet admittere quo magis in
illud idem caenum, unde emersit, revolvatur Sed pravitate consuetudinis imbuti, professioris nostrae rccordationem negligimus,& Christiani ita plerumque vivimus quasi Christo nulla promissi sanctitate simus addicti. ita &haec nobis aliena usurpamus, & mDIes nΟ-stros istorum turpitudine inficimus. Nihil veteres Ethnici homines, quod Dissipsis convenire aliquo modo crederetur, turpe cucebant, non amores insanos, non scortationes, non adulteria; Deosque illos suos, earum rerum concelebratione coli putabant ; pleri que Deorum flagitia non sollim non erubu runt, sed laudibus etiam persecuti sunt; non in nulli etiam sua literis prodiderunt. Nonne Christiani animi est, cum in ea sortὶ incurrit, repudiare , aspernari, &.tanquam Sirenum scopulos devitate ' miseetari offusas illis temporibus tenebras Deo maximas gratias agere; quod ex illis tenebris erepti tantum lucis
splendorem aspexerimus 3 Flagitiosum est illa imitari studere, quae authores ipsi respuissenti