장음표시 사용
61쪽
42 Dissertatio Proxnr. XII. Lib. II. Cap. II.
que jus Deo propriam violat, unde blasphemia naturali ratione delictum est. f. XCI. Septimo, poenitentia cultus divini pars en ;eum enim offendamus quotidie ens illud perfectissimulo ,
ratio nobis dictat, poena divina nos dignos esse, adeo que placari offensum numen debere, quod nonnisi pinnitentiam agendo fieri potest . Atque haec ratio est, cur omnes gentes sacrificia Diis iratis obtulerint. g. XCII. Porro , preces quoque pari cultus sunt . Cum enim omnia bona a Deo veniant, gratias ei pro beneficiis in nos collatis agere, & implorare ejus opem necessario debemus, ut honorum illorum participes nos faciat, & mala avertat . Si enim id negligimus , uel id fit opinione meriti nostri sufficientis , vel ex cori
temtu . Utrumque pugnat eum cultu divino, adeoquet eum iure naturali.
f. XCIII. Atque haee immediate ad cultum divinum
pertinent. Sunt autem praeterea quidam actus, qui m diate ad euitum divinum freferuntur , & sic naturali quoque ratione praecepti censeri debent.
Ita enim Octavo is, qui per nomen Dei iurat , vel promittendo aliquid, vel asserendo xj, necessario fidem datam servare, vel verum dicere tenetur ; quia si fidem fallit, vel falsum asserit , Deum testem perfidiar,& mendacii adhiberet, quod cum persectione divina, adeoque ejus cultu pugnat o quod plenius in materia .de promissis β explicabimus.. g. XCI V. Nono , species quoque cultus est , ius
suum cuique tribuere, i. e. officia hominibus iure naturae debita praestare. Cum enim alibi ι probatum a n
his sit, Deum legem dedisse hominibus, ut suum cuique tribuant; inde necessario sequitur , divinae pers Aioni insultare , eum , qui voluntatem illam violaris Atque hinc legem naturae turbare , id est jus suum
62쪽
De Iussit a naturali in genere. 43
tuique non tribuere, crimen natura est ; & ius Deci competit , mnam sive immediate , sive per vicariosi suos exigendi ab hominibus transgresseribus illarum le-
g. XCV. Hinc jam apparet , homines contra Dei' voluntatem, & iussum agentes cui ui ipsius aliquid con- trarium perpetrare , etsi aliis hominibus jus ex tali facta non auferatur. Quoties enim de voluntate Creatot' xis constat, certum est, hominibus ius non esse volun-
η tatem illam diuinam evertendi : ius enim Deo quaesi-:a tum auferrent.
φ Atque ex hoc principio Sodomia ,, Autocheiria , Ca- ' seratio, Blasphemia, Incesus, c. crimina sunt iure turae prohibita; quia etsi aliis hominibus nulla fiat in-- juria, nec ius eorum turbetur, tamen ius Dei visi ture finis enim.ereationis, id est voluntas Creatoris,m everritur , eoque cultus ei debitus tollitur. Atque huc quoque pertinet crimen Onanitieum. Cri-ili men hoe occalione Onani filii Iudae nomen accepit, cui eum fratris viduam ducere seeundum legem co crus fuit, semen in terram dejecit, quia liberi indestin nati non sui , sed desuncti fratris esse reputarentur sa' & ideo morte mulctatus a Deo est 4. . Hinc hodieque , multi sunt, qui eapitali poena eum dignum statuunt , i qui semen perdit i. g. XCVI. Haec igitue capita sunt religionis naturalis , quae dictante recta ratione omnibus hominibust innotestunt. Cum igitur eis. constet, ius hoc Deo qua situm esse, necessirio inde sequitur, hoc ius ab homi-nthus ei tribui debere , nee fine scelere Deo auferri posse .
XCUI . Deni me jus quoque Dei violatur, s
quis perfectionum regulas omittit, adeoque liberalitatem .sharitatem, patientiam , &c. eum possit , non Ger cet ; E Gen. 38. V. s. s. io, cl Matth de Crim. tit. F. 3.
63쪽
eet ; cum enim cultus divini pars sit imitari persem 5-nes divinas, adeoque & benefacere aliis, iniuriam Deci inseri , qui partes hujus cultus negligit . Et licet iri. s soro soli actio in eum non detur, Deum tamen p/nas ideo olim sumturum esse, eertum est , & ex ipsa perfectione divina sequitur . Vid. Differt. prooem. a. f. 22. N. f. XCVIII. Omnis reliqua religionum capita , qtata ad modum colendi pertinent , non ex ratione fluunt , sed per revelationem demum publicata sunt ; qui igitur revelationem illam non credit , errat, at crimaera naturali iure non committit . Unde is , qui in aliis ei articulis errat , criminis reus natura non est ; hi enim argumentis mere naturalibus persuaderi non possunt, sed nituntur historia tum resurrectionis Christitum miraculorum ab ipse, & Apostolis editorum e quo res est facti, olim quidem irrefragabiIibus testimonii probata, sed olim ; ita ut & haec questio facti sit, Sciam perantiqui e quo magis fit', ut hare doctrina ala his, qui nunc primum eam audiunt , penitus in animum admitti nequeat, nisi secretis Dei anxiliis accedentibus , &e. Quae sunt verba GROTII mo' Ad ea quae sunt sdei, cum sint supra rationem humanam, non possumus pervenire nisi per gratiam ς & con- tra Deum peccat, quicunque Divinae revelationis compos . do fidei articulis aut dubitet, aut non credat . Haec antem revelario est Sacra Scriptura, a qua cognoscimus creationem rerum omnium ex nihilo , generis humani originem, primaevam hominis integritatem , & subsequentenae lapsum. Ea nos instruit aecuratissime de essentia Dei, Muorun ate . de carnis resurrectione, de suturo judicio , &iustorum iniustorumque post mortem conditione. ostendin Christum , qui Deo pro hominibus satisfecit plenissiime . N eui adhaerentes per fidem, gratiae Dei quam certissimufiant
64쪽
De Iias tia uaturali in genere. 4s
ant participes . Ostendit Spiritum Sanctum , qui haec seravatotis meri ra adplicet, imaginem in iis divinam instau in . A novas vires sufficiat. In ea nihil est , quod Deo indist tam sit, at omnia Ita comparata , ur statim Deum aut diem prodant . Ipsa est antiquissima, & inter tot tyrannorum iurores, & Iudaeorum Christianorumque lanie nas illaesa semper servata est, nec quidquam ejus corpori per tantam fatorum seriem decessit. Eidem denique om-ndi divinae revelationis characteres conveniunt , adeo ut dubitandi sine crimine non sit locus ; immo si cum aliis Conferatur, ejus indoles, atque inconcnssa veritas magis atque magis elucescat.
f. XCIX. Ceterum, alibi iam dictum est , Magi
stratum eos, qui his religionis capitibus subscribere de-rrectant, civitate pellere , & si contra legis 'prohibi tionem eis aliquid contrarium doceant , di inde mo- Ius oriantur , corporis , immo capitis poena plectere posse. Prohiberi autem cultus civibus nequit , si fides
publica eis semel data sit. Vid. g. 8a.
De Iure, quod Deo rampetit in corpus , σ vitam .h
f. C. IXIMUS in praecedentibus , partem quo que cultus divini esse , Deum eredere Cre torem uniυers. g. a6. 3. 38. Ex hac autem qualitate Creatoris duo necessario sequuntur: I. quod Deus ius plenissimum habeat in corpus , vitam , & actiones suae creatum , a. quod supremam dominium ei competat in res huius terrae. n. I. Primo igitur Deo plenissimum ius competitia corpus, vitam, o actiones hominum . Homo enim est opus Creatoris, qui potuit eum creare , vel non creare, adeoquc di lege, qua vult, creare . Creatura igi.
65쪽
imur line ab arbitrio Creatoris dependet , nee aliquid exua Deum est, quod arbitrium hoc impedire possit. Delis ergo pro lubitu de sua creatura disponere, eique tam quovis mortis genere auferre potest. Atque hoc jure nititur mandatum Abrahamo datum de immolati-do Isaaco. Neque obstat, hae ratione Deo facultatem tribui timmines innocentes eruciatibus exponendi, &e. quod cismejus perfectione pugnaret. Resp. Cum omnes homi tam ceato, adeoque & poenae sint obnoxii, nemo coram Deo innocens dici, adeoque nemo hominum de iniuria queri potest . Verum , & cruciatus illi aliquariclo tendant ad explorandam fidem, & eonstantiam electorum, vel ad manifestandam gloriam Dei , vel in salintem eorum , qui casus tales patienter tulerunt , Ve gunt; idque exemplo IOBI alibi probavimus η . n. E. Secundo, ex eadem qualitate Creatoris se Qi- ur, eum supremum dominium in res terrae iure mosibi vindicare. Is enim auctor est omnium rerum, qraarum usum quidem concessit hominibus , dominium m- premum autem sibi reservavi Ex hoc igitur impExici pro lubitu de rebus terrae disponere , eas dignis au KQx-re, & indignis conferre potest, nec ulli hominum Hactenus fit injuria, quia Deus suo iure utitur . Atque pro Me sepremo dominio iussit Israelitis, in vasa aegyptiornm auserrent, Iobumque omnibuς exuit bonis . 3. Si quis ergo hominum eo impudentiae pro M. Drit, ut Deo suecenseat quod morbo assiciatur , quod violentae morti destinetur , quod bona ei auserantuae , quod honoribus destituatur , &c. is negat supremum jus Dei in ereatutam, adeoque ejus imperio sese est mit; quod pugnat cum cultu Deo debito: inprimis cum cognitum hominibus esse debeat, Deum ens persectis
66쪽
De Jusit a naturali in genere. Αγ
simum calamitates illas nonnisi ex iustis inserre causis. Vide num. I. I. Ceterum, plenissimum ius rebus terrae utenis di creaturae suae concessit rerum Creator & haec facultas naturali ratione nullo modo restricta apparet.
Unde liquet, distinctionem in res diuini , , humani ju
ris . esse iuris civilis,' adeoque iure Romano demum statutum esse , ne res divini iuris in commercio hominem sint , & ne in proprietatem singulorum venire possint.
67쪽
Seu de Iure; quod cuique competis ex bo, minum satu .
quae Deo competunt, eique ex sua natura, ac essentia propria , ac quaesita sunt , & quae homines
Deo tribuere tenentur: sequuntur nunc iura, qua
naturali ratione singulis quaesita sunt, adeoque quae homo homini tribuere te
f. XIV. Repetendum autem ex praecedentibus est, omne ius , quo homines inter se utuntur , pertinere ν vel ad personas, earumque satum, vel ad res, vel ad obligationes persona s. Incipiemus a re personamm, id est a jure , quod cuique competit ex satu hominum ..Haee enim paria ICtis Romanis esse, vel exinde apparet, quia titulus, qui in institutionibus: inseribitnr de iure personarum, in 10 L. I. E. de stati hem, Vid. sup S. s I.
68쪽
Dε Iasii a naurati in genere . Ostia Pandectis recensetur sub rubro de satu homi
ε. CV. Agemus autem I. de statu hominum in aeneto Vita. Gap. I. H. Personarum differentias, quatenus ex statu hominum oriuntur, explicabimus. Vide Cap. a.
III. Speciatim agemus de statu libertatis . Vid. Cap. 3. IV. Sequetur tractatio de statu familiae; ubi de nuptiis, de patria potestate , & de tutela agetur . Vid.
Denique V. Explicabimus statum civitatis . Vid. p. g.
CAPUT I. Da flatu hominum in genere . f. CUI. TATUS HOMINUM H ereditio, per
in quam persena capax fit iurium , quae ad satum hominum pertinent ε. Hic satus vel in genere homines reddit iurium capaces, vel saltem jurium quo
S. CVII. Ad priorem status speciem refertur libem ras. Unde summa divisio dicitur personarum, quod aliisnt liberi, alii servi Ut igitur persona iurium in genere capax sit, requiritur, ut libera , id est alieno dominio non subiecta sit; si enim status hie cessat, omnia personae jura, id est omnes eius facultates agendi , vel habendi, alieno dominio subjacent , adeoque ipsa nullius iuris capax est. CVIII. Ad posteriorem status speciem pertinet I. Civitas ; ut igitur persona de iuribus civitatis partici-
69쪽
Da Juribus. quae Deo propria sunt, oe in cultu
f. LXXVI. TIURA quaedam Deo in homines eom.
J petere, eique propria, ac qua lita esse , apparet ex natura perfecti l i Creatoris . Ratio enim nos docet, Deum existere a se ipso, adeoque esse enspersectissimum, vel potius. Omnium persectionum regulam, ae normam. Hinc necessario sequitur, omnia ea ad ius Dei pertinere, quae eius naturae , ac perfectioni conveniunt,& omnia ius ejus laedere, quae cum persectione divina pugnant. Supra g. 67. )His principiis positis apparet, CULTUΜ esse ius Deo proprium, & quaesitum, quia cultus nihil alliud
est, quam aestimatio persectionis . Cum igitur Deus si ens persectissimum , non potest non velle , ut a creatura sua colatur, id est ut persectio ejus merito suo testimetur. Cultus igitur est Fas , quod Deo ex sua natura suum est. Hoe ius Deo quaestum homo, opus Creatoris, Ut lare, id est cultum ei denegare , vel persectioni eius aliquid contrarium statuere nequit; qui proinde Deum non colit, jus Dei laedit, eique injuriam infert, quam reparare, id est jus suum cuique tribuere tenetur. f. LXXVII. Causa cultus divini est Dei voluntas, qua coli se velle deelaravit, & quae ex ejus essentia necessario sequitur ; quia non velle coli imperfecti nem inseri, quae in Deum non cadit R. 3. LXXVIII. Subiectam sunt homines rationis usum habentes. Hinc lex de colendo Deo ad bruta non pertinet, nec ad furiosos, & infantes, quia nec Deum,
nee eaus voluntatem cognitam habent.
70쪽
De I iista naturali is genere . 39
g. LXXIX. Obisectum cultus sunt omnes actus, qu ex natura, essentia, ac persectione Creatoris inferuntur, & quibus neglectis persectioni divinae injuria fieret viri f. Ir. 1. Si esas autem speetes eultus db vini per indicem capite sequenti indagabimus .f. LXXX. Esse tus cultus divinὸ est , ut homines praecise haec jura ad cultum pertinentia Deo tribuere teneantur. Si igitur cultui, huic contrarium aliquid agunt, iniuriam Deo inserunt, unde oritur reparandi necessum β. LXXXI. aerii solet , an Magistratus crimina in Deum commilsa punire possitὶ Equidem constitutis eruicalibus nulla ratio dubitandi superest, Magistratum, non tantum m Volagoris cultus nuturalis , sed & aos , qui modum colendi publica aucteritate prascriptumesolant animaduurtere posse. Sane is, qui civitati se submittit, promittit , se Iegibus civitatis pariturum e si non paret, violat fidem datam, atque ideo puniri potest; quae poena etiam alvitam extendi jure potest, si motus ex contraventi ne legis vel oriuntus, uel metuuntur φ. Neque ebuis excusare se poterit consesentiae praetexinsa , quia in ejus arbitrici est deserere civitatem, & alibi eonscientiae libertatem quaerere : si hanc Princeps tollit, injuria agit g. Ici S. Merito autem excipimus casum , ubi eis , qui aliena supra profitentur , G des publica data est. Haec enim eis invitis violari ne
L LXXXIL Ηine iam constat, civitati nullum ius
mercendi aliam civitatem propter impietatem eOmpetere . nec gentem aliam gentem ob crimina in Deum ccurranassa punire posse. Unde negamus, bella in ge res propter Atheismum, idololatriam , aut aliam impietatem licita esse η. Nisi ipse Deus vindictam certae C 4 geu