장음표시 사용
71쪽
genti committat, quod in populis damnatis sectum esia se, historia sacra nos docet.
s. LXXXIII. DRIMA , & praecipua eultus divini i
' L para, quatenus ex ratione naturali inserri potest, consistit in cognitione Dei , nimirum, Deum existere neeessario Vid. g. 24. . Ηaee existentia necessaria est ius Dei , quod a creatura ei tribui ldebet. Qui igitur existentiam Dei necessariam negant, im ipso negant, se ab eo causam habere ; adeoque se / ejus imperio, & juri eximunt , eoque ius Dei Vi itant, & iniuriam in Deum committunt. Unde sequi tur, ATHEISMUM atrocissimum erimen natura esse, iquia ius Deo quaesitum ab eius creatura aufertur. 3. LXXXIV. Secunda pars cultus est; Deum cogno scere unum via. d. f. 24. 3; hare enim unitas inse- iparabilis est ab ejus existenua , utpote quae concessis eausarum pluralitate plane fit incerta. Qui igitur plu- , Talitatem Deorum statuunt, revera existentiam Dei negant , indequeius Deo quaestum auferunt , eoque i juriam Deo fa-eiunt , unde POLYTHEISMUS it, dem crimen est naturale. f. LXXXV. Tertia cultus divini . pars est , cogno iscere, Deum esse spiritum g. 24. id est ens ab omni materia separatum ; contradictio enim est , materia: facultatem cogitandi, aliaque attributa divina tribuere. iHoc attributum Deo ex ejus essentia proprium ; inde ique jus ei quaestum est: qui proinde Deum rem ma- iterialem statuit , eumque in imagine colit , adeoque i Creatorem cum creatura confundit , iniuriam enti persectissimo inseri, & ius Dei violat ; unde idololatria ratione naturali crimen est.
72쪽
De Jus ita naturali in genὸre. AI f. LXXXVI. Quarta cultus divini pars.est , Deum
tris it Creatorem uni versi, ct hominum f. 26. & g. 1ω. , adeoque & dominum creaturarum , quia id petantes hoc ipso tanquam subditi rebelles imperio di- vim se eripiunt , adeoque ius Dei turbant , indeque edrea laesae Majestatis divinae committunt . Vid. Cap.
f. LXXXVII. Piηta cultus divini pars est, crederet Deum esse providentem , vid. g. 27. eumque eum non tantum ordinem naturae , seu & actiones huis Taras, ita ut praemia tribuat bonis , poenas vero malis. Qui ergo negat providentiam, jus Dei tollit, Deum imbellem. & omnium rerum ignarum statuit; & cum nihil a Deo aut speret, aut metuat , eo ipso eultum ei tellegat. quod naturali ratione impietatem insert. f. LXXXVIII. Atque eadem ratio est reliquorum attrilatorum , nimirum, omnipotentia , o omniscientia o Vii. f. 28. Si enim Deus non omnia polose agere, Necutio legum naturalium dubia redditur . Et si humanas actiones ignorat, neque praemia , neque pM- ius pro merito tribuere potest agentibus . Quo ipso Onais effectus legis naturalis cessat. I. LXXXIX. Atque hae sunt notiones , quas ton- tessitativas vocat GROTIUS , & quas eulpa non vacare, ait . . Ex his iam sequuntur notiones activae. Naae 36sito fine , id est cultu necessario , etiam poniatur, Deam omnia fieri voluisse, sine quibus enitus ille periti nequit; adeoque homines nihil omittere posse,
qνω eultui illi . vel indirecte , vel directe repugnat vid. f. 4 - 4s. ω 32. I. Hinc igitur sequitur.
f. XC. Sexto , Deum adorandum, & laudandum esse. Adoratio enjm, & laus , sunt media persectionem dividam manifestandi, gratique animi notam testificam ii, adeoque modi eolendi Deum . Qui ergo injurias istideum euomit, is cultum ei debitum denegat, ade a que
73쪽
que ius Deo proprium violat, unde blasphemia nata.
sali ratione delictum est . . ' - . ις lf. XCI. Septimo, poenitentia cultus divini pars est; cum enim offendamus quotidie ens illud persectissimum, ratio nobis dictat, poena divina nos dignos esse, ademque placari offensam numen debere, quod nonnisi pomnitentiam agendo fieri potest . Atque haec ratio est, cur omnes gentes sacrificia Diis iram obtulerint. g. XCV. Porro , preces quoque pars cultus sunt. Cum enim omnia bona a Deo venianz, gratias ei pro beneficiis ita nos collaris agere, & implorare ejus opem neeessario debemus, ut bonorum illorum participes nos faciat, & mala avertat . Si enim id negligimus, uel id fit opiniones meriti nostri sufficientis , vel ex conia temtu . Utrumque pugnaη eum culta divino, adeoque
XCIII. Atque tae immediatis ad cultum divinum pertinent. Sunt autem praeterea quidam actus, qui me-ἀειε ad euitam divinum freteruntur , & sic naturali quoque ratione praecepti censeri debentὐ,Ita, enim Octavo is, qui per nomen Dei iurat , vel promittendo aliquid, vel asserendo g , neeetario fidem datam servare, vel verum dieere tenetur ; quia si fidam fallit, vel falsum asserit, Deum testem perfidiae,& mendacii adhiberet, quod cum persectione divina, adeoque ejus culta pugnar quod plenius in materia .de promimis . explicabimus.. f. XCIV. Nono , species quoque eulius est , ius Dum cuivue tribuere, i. e. officia hominibus iure nat rae debita praestire. Cum enim alibi ι probatum a n his sit , Deum legem dedisse hominibus, ut suum cubquo tribuant; inde necessaria sequitur , druinae persoctioni insta irare , eum , qui voluntatem illam violaris Atque hinc legem naturae turbara , id est aus istam
74쪽
De Ius; tia naturali ἰn genere. 43
euique non tribuere, crimen natura est ; & ius Deci competit , rinam sive immediate , sua per viearios suos exigendi ab hominibus transgressoribus illarum i
g. XCV. Hinc jam apparet , homines contra Dei Voluntatem , & iussam agentes cui ui ipsius aliquid eo trarium perpetrare , es alsis hominibus jus ex tali fa-Ho non auferatur. Quoties enim de voluntate Creatoris constat, certum est, hominibus, ius non esse voluntatem illam divinam evertendi o ius enim Deo quaesi
Atque ex hoc principio Sodomia ψ Au cheiria , C strati. , Blasphemia, Incesus, oci elimina sint jure naturae prohibita; quia etsi aliis hominibus nulla fiat in-juyia, nec jus eorum turbetur, tamen ius, Dei vivi tur: finis enim exeationis, id est voluntas Creatoris, evertituir , eoque cultus ei debitus tollitur. Atque huc quoque pertinet epimen Onanisleum. Cr, men hoe oecatione Onani filii Iudae nomen accepit, olli eum fratris viduam dueere seeundum legem eo raus fuit, semen in terram dejecit, quia liberi inde nati non sui , sed defuncti fratνis esse reputarentur s& ideo morte mulctatus a Deo est 4 . Hinc hodieque multi sunt, qui eapitali poena eum dignum statuunt , qui semen perdit i. g. XCVI. Ηare igitue capita sunt religionis natura- Iis , quae dictante recta ratione omnibus hominibus innotescunt. Cum igitur eis. constet, ius hoc Deo qua situm ine, necessario inde sequitur, hoc ius ab hom nibus ei tribui debere , nee fine scelere Deo auferri posse . f. XCVI . Demi κου jus quoque Dei vlatatur, squis persectionum regulas omittit, adeoque liberalitatem .sharitatem, patientiam , &c. eum possit , non exercet ;
75쪽
44 Dissert. Pretum. XII. L b. II Cap. II.
eet; eam enim cultus divini pars sit imitari persessio. nes divinas , adeoque & benefacere aliis, iniuriam Deo anseri , qui partes hu)us eultus negligit . Et licet insio in eum non detur, gum tamen poenas ideo olim sumturum esse, eertum est , & ex iosa 3. XCVIII. Omnis reIiqua religionum eapita ciuae ad modum minia pertinenr, non ex ratione fluunt sed per revelationem demum publicata siunt o cui tali Iur reUelationem Illam non credit effat naturali iure non committit . Unde' is , qui i fides articulis errat, criminis reus natura non est hi enim argumentis mere naturalibus persuaderi non 'ooz sunt, sed nituntur historia tum resurrectionis Christi tum miraculorum ab ipso, & Apostolis editorum res est iacti, olim quidem irrefragabiIibus testimonii
probata, sed olim ; ita ut & ha e questio facti sit &3am perantiqui .' quo magis fit . ut haee do2 in ab
iis, qui nunc primum eam audiunt , penitus in animum admitis nequeat, nisi secretis Dei anxiliis accedentibus , &e. Quae sunt verba GROTII - o
ω mem, Eratiae Dei quam certissim.
76쪽
tant participes. Ostendit Spiritum Sanctum, qui haec seravatoris merara adplicet, imaginem in iis divinam instauret, L novas vires sufficiat. In ea nihil est , quod Deo indippum sit, at omnia ita comparata , ut statim Deum auctorem prodant. Ipsa est antiquissima, & inter tot tyrannorum furores, & Iudaeorum Christianorumque lanienas illaesa semper servata est, nec quidquam ejus corpori per tantam fatorum seriem decessit. Eidem denique omnes divinae revelationis characteres conveniunt , adeo ut dubitandi sine crimine non siit locus ; immo si cum aliis conseratur, ejus indoles , atque inconcussa veritas magis
'. XCIX. Ceterum, alibi iam dictum est , Magis Bratum eos, qui his religionis capitibus subseribere de-rrectant, civitate pellere , & si contra legis 'prohibi tionem eis aliquid contrarium doceant , di inde mo- Ius oriantur, corporis , immo capitis poena plectere posse. Prohiberi autem cultus civibus nequit , si fides
publica eis semel data st. Vid. 3. 8 I.
De iure, quod Deo eompetit in corpus , o vitam .h
f. C. HIXIMUS in praecedentibus , partem quo que eultus divini esse , Deum credere Creatorem uniers. g. 26. f. 38.
Ex hac autem qualitate Creatoris duo necessario sequuntur: I. quod Deus ius plenissimum habeat inco pus, vitam , & actiones suae creaturae , a. quod supremum dominium ei competat in res huius terrae. n. I. Primo igitur Deo plenissimum ius competit in corpus, vitam, o actiones hominum . Homo enim est opus Creatoris, qui potuit eum creare , Vel non creare, adeoque & lege, qua vult, creare . Creatura
77쪽
s D ept. pronom. III. L b. II. Cap. III.
irant tae ab arbitrio Creatoris dependet , nee aliqui extra Deum est, quod arbitrium hoc impedire ponit. Detis ergo pro lubitu de sua creatura disponere, eique vitam quovis mortis genere auferre potest. Atque hoc jure nititur mandatum Abrahamo datum de immolando Isaaco. Neque obstat, hac ratione Dea facultatem tribui homines innocentes cruciatibns exponendi, &c. quod cum eius persectione pugnaret. Resp. Cum omnes homines peceato, adeoque & poenae sint obnoxii, nemo coram Deo innocens dici, adeoque nemo hominum de injuria queri potest . Verum , & cruciatus illi aliquando tendoni ad explorandam fidem, & eonstantiam electorum , vel ad manisestandam gloriam Dei , vel in salutem eorum ν Di casus tales patienter tulerunt, Vedigunt ; idque exemplo IOBI Mihi probavimus η. n. Ea Meundo ex eadem qualitate Creatoris sequi- ur, eum supremum dominium in res terrae iure suo sibi vindicare. Is enim auctor est omnium retum, quarum usum quidem concessit hominibus , dominium supremum autem sibi reservariti. Ex hoc igitur imperio pro lubitu de rebus terrae disponere , eas dignis aufer re , & indignis conferre potest, nee ulli hominum hactenus fit injuria, quia Deus suo iure utitur. Atque pro hoc supremo dominio iussit Israelitis, ut vasa aegyptiorum auserrent, Jobumque omnibue exuit bonis. n. 3. Si quis ergo hominum eo impudentiae processerit, ut Deo suecenseat quod morbo assiciatur , quod violentae morti dellinetur , quod bona ei aufer tur, quod honoribus destituatur , &e. is negat supremum Hs Dei in ereatutam, adeoque eius imperio sese ex, mit ; quod pugnat cum cultu Deo debito: in primis cum cognitum hominibus esse debeat, Deum ens persectis
78쪽
De Jusitia naturali in genere. 67
smum calamitates illas nonnisi ex iustis in serre causis . Vide Num. I. CI. Ceterum, plenissimum ius rebus terrae utendi creaturae suae concessit rerum Creator ; & haee facultas naturali ratione nullo modo restricta apparet. Unde liquet, distinctionem in res diuini, oe humani ju-xis . esse iuris civilis s adeoque iure Romano demum , statutum esse , ne res divini juris in commercio hominum sint, & ne in proprietatem singulorum venire possint .
f. CII. Res autem divini iuris triplices faciunt , ICti Romani :'nimirum , facras , sanctas , religiosas ;de quibus singulis infra Lib. q. Cap. I. agemus.
79쪽
Seu de Iure; quod cuique competit ex bo, mixum satu .
quae Deo competunt, eique ex sua natura, ac essen
tia propria , ac quaesita sunt , & quae homines
sequuntur nunc iura, quae naturali ratione singulis quaesita sunt, adeoque quae homo homini tribuere te
f. XIV. Repetendum autem ex praecedentibus est, omne jus , quo homines inter se utuntur , pertinere ν vel ad personas, earumque satum, vel ad res, vel ad obligationes persena 1 . Incipiemus a iure persuarum, id est a iure , quod cuique competit ex flatu hominum . . Hate enim paria ICtis Romanis esse, vel exinde apparet, quia titulus, qui in institutionibus, inseribitnr de iure persenarum, in H L. i. E. de stati hom, Vid. sup S. sa.
80쪽
Dε Iustita naurati in genere . Uia Pandectis recensetur sub rubro de satu homi-
F. CVP Agemus autem I. de statu hominum in geriae Uap. I.; II. Personarum differentias, quatenus ex statu hominum oriuntur, explicabimus. Vide Cap. a. III. Speciatim agemus de statu libertatis . Vid. Cap. q. IV. Sequetur tractatio de statu familiae; ubi de nuptiis, de p tria potestate , & de tutela agetur . Vid.
Denique g. Explicabimus statum civitatis . Vid. Cap. V. CAPUT I. Da statu hominum in genere .
o quam persona capax fit 1urium , quae adfatum hominum pertinent ε. Hic status vel in genere homines reddit jurium capaces, vel saltem iurium quo
3. CVII. Ad priorem status speciem refertur liberras. Unde summa divisio dicitur personarum, quod alii sint liberi, alii servi . Ut igitur persona jurium in genere capax sit, requiritur, ut libera , id est alieno dominio non subjecta sit ; si enim status hic cessat, Omnia personae jura, id est omnes eius facultates agendi , vel habendi, alieno dominio subjacent , adeoque ipsa nullius iuris capax est. f. CVIII. Ad posteriorem status speciem pertinet I. Civitas ; ut igitur persona de juribus civitatis partici-Sam.de Cocceii Inlr.ad Grat. D pa