Iter per mundum Cartesii.

21쪽

Inrio Liquorum. i 88' conatus D. Cartesii ad conciliandam famam suae Philosophia, tibi ille adhue n nofro mundo degeret. 39s Θά rarione voluerit Jefuitas in parre uas pertrahere , es deinde P. P. Oratorii, ac D. Ar- naidum. ibid. Decreta Congregationis oratorii contra Carresanissimum V yan senissimum. ΣΟΟBellum inter Malebranchium P. fratcrii, es 4Arnoldum. character prioris. χO3 comparatio D. rnaldi cum Archithalasso Cha- illonio. Σο8 D. Carrinius Mundum suum condit praesentibus Viatoribus, inter conden vim explicat praecipua sui ostematis Ioea. 2IT Negotium faecisium Legatis ex Aristotele. 217 Reditus Viatorum , eorumque admentus ad nostrum mundum. 244 uo in flatu anima Auctoris suum repererit corpus. a sitia, utpote Anima Cartesiana, in Pineali glandula sedem rigit. ibid.

ZElui uctorii Cartesiani facti erga progressum Sectae, quemqur re, latur D. Car-e yelso quadam Epistolἀ, quam ad ipsumscri' bit ex itinere redvx. 26.

Reperit se urgeri ab industriis Peripateticis. ibid. rgumenta vulgaria contra Sastema Carre si

pro m

22쪽

proposita S refutata. 2sIFatio aliquid adscribitur nonnumquam D.Carre so , ut οὐ acuius queat refutari. Motus materiae non videsur impossibilis in oste

Nola ratio probandi ejus possibilitatem. 2s 8 Aliae di ultates deductae ex principiis ipsius

etiam D. Carrinii, propositae ut Iori a Periparciuis ,quarumsolutionem rogat D.Garre- sum. 267 Primum Argumentum . Ex principiis Car- resti probari , Solem es Stellar aebere esse . corp'ra opaca , insar Planeta um Terrae. 267 Secundum Orgumentum. Iuxta principia Carrinii nos non debere videre Sullas, nec etiam ipsum Solem. 272Torrium Argumentum.Secundum principia Gar-resi imp bile esse , ut serra habear Vorti- . cem suum peculiarem in magno Vorrice Eoiari. χ83 Consequentia praeci lentis Demon rationis, quod arrinci pronomiam , S Ph cam. Luna - non amplisis deb t circumagi circa Terram , - nec Jovis circa '; ovem Sarellit . 29scorpora gravia non amplius debent descendere xer- si ιs contrum Telluris , verim ad Solem debent tendere. ibid. Non daretur amplius fluxur , nec refluxus Maris. χ97 Principium generale omnium essectorum P - eorum hujus inferioris mundi non amplius

Variariones D. Cartesi , circa proprierare juo-

23쪽

Argiime ira Physica, quae imbecillafumi contra Copernieum , circa motum Telluris , vali

Propositiones summi momenti in Ph*ά adIaiae ne probatione, o supposita contra omnem ve- risimilitudinom a D. Cartesio. 3oq Auctor obtellatur D. Carresium , Mi ad ipsummittar solutionem omnium harum dissaeuliarum. 3o6

EMENDANDA.

P. I s. l. 32. poenas des. 18. I 8. impram it. Σ I. adeuratE. 61. 26. immutabilitatis interest. 7O. zo. quae nunc Liba. 72. I i. ibid. 3 r. in isthac. 73.3I. & 32. illius ultra quam ipsius mei rationem habeo. 76. II. omnino . 82. 26. tenuis 83. 3. potuerit. 88 23. abstinent Philosophi. 92.;9 isthac. .a . Bourdinum. 3 . animadversiunculam. 36. Cartesii essent experti 95. 3I. elaturum. 96.18.exhibiturus. 99. 29. & 3o. tantae diametri,quantae I . I. illuc. I 2I. 29. reconciliationis. 3ε. cumque. I 23. 26. id conceptum, consilium. 37. 7.falsis Horoscopiis. I 38. Iq. elatus. I93. 8. in conventiculis. IA . I. molesta. I 6.ri t.de eo convinci . tq0 Iῖ. dc illa. I F2.8.adhibens. I 12.22. posse nos, i6o I . alii durare mores solent. I 63. 3. το dederunt. IM 33. exsistentia. I 66. . habita cavillationum eorum. I78. s. aio illi. I 86. Io. vel fidem. I a. sine. I 88. 3. de eo. in Tom. II. 196. a trita via qui et s. Τὸ viam AeIe 28. dein rei caput. 2os. 8. rei cardinem 2I7. I 8. deis Io vi. a 23. 2 s. quo non. 233. 28 I. Terram in eum. 23 . Io. circumferentia sua. 2 8. 33. puer quidam. 2so. 6. communicasti 7. devinxisti. ibid. meumque 8. congessisti. as S. 38, O remotus. 226. I 8.& l9. praeditae, aptiores. λ86. ao, qui eodem 287. 29. opponat. 298. I Phaenomenson. 3O6. L mea. a. 2 . secernit ibid. 3o. tessellati. P. IO. 2S. eidem innixi. 28. alios hosce. I7. IO. illum. 2I. 7. agunt. mlt. quod . 23. 2S. hypothesi. 27. I 6. 8c me. ἶ2. 26. osseae. qI. 2S .h irundinum , quae. 6. 6. reperiuntur. 86. 33. mole. 87. 3. ille. 96. dele eis in marrane. IO8. in super tertia. I 2 F. penuit ab ea. I 32.2s propiores. 233. 27.

in Polos. 336. z3. Propiores. III. I a. Muτose,

24쪽

I TE R

MUNDUM

ARTES

PARS PRIMA.N Mundo Cartesii haud alia

ratione res se habet, ac in Regionibus nuperε detectis, de quibus narrationes exhibentur d veris planE, & nonnunquam subi invicem e directo contrariae. Vixdum novi istius Mundi percrebuerat f ma , clim immensa Gallorum , Anglorum , Belgarum multitudo, animum adjecit ad i lum visendum. Hispani, quantumvis investigationi novarum terrarum dediti, ceim viderent illic non agi de Auri , vel Argenti dinis, nec de Indigo, neque de Zingib re, videbantur exiguo novum hunc mundum in pretio habere. Atque id non magnopere dolebant; qui plurimam huic navatant op ram , quippe qui existimabant esse cur timerent , ne Inquisitio ipsis negotium ed loci facessere adgrederetur. Etenim inter alia is hoc in MundoiTellus circa Solem agitur,aequε

ac in Coperuici. Atque cudstat cariesum A bac

25쪽

ITER PER MUNDUM

hac occasione non semel ad animum revoca se miseri Galilaei infortunium. Imbausim dubitare, an non haec ratio fuerit . cur tanto molimine incubuerit probando illi paradoxo, Tellurem scilicet quiescere, quantumvis a ma- .Prisc. n. teria Vorticis Solis , circa Astri illius centrum

rapiatur. Quidquid sit, plurimi ex iis, qui

sibi videntur cvitim E illam regionem peri strasse, eam descripserunt, verum adeo diversa ratione, ut vixdum scias, quid de eo co- gites. Nonnullis si fidem adhibeas, non est . Mundus, sed Chaos: omnia illic absque o . .dine, & consula. Nemo est, qui se illic mo- vere queat. Nec lumen datur , nec colores, nec calor, nec frigus, nec siccitas, nec humiditas. Plantae , animalia ibi non vivunt. Non tantum ibi licitum est , verum etiam . praeci pitur de omnibus dubitare. Audacter prosectb eo loci disputatur, num homo sis. Ac licεt eadem, qua reliqui homines, facie gaudeas , licEt CX carne ει ossibus , ut illi, constes , licet incedas , edas , dormias , ut uno verbo dicam , omnes functiones naturales hominis peragas , ibi tamen licet de eo dubitare, donec, postquam collocutus . cum iis & ratiocinatus fueris justa cum rationum sequela, convincantur te ratione pi aedigum esse.

Genus hominum adparet superbum , vitu perationi deditum, nullius erga antiquitatem reverentiae. Piae caeteris dc ubique Aristotelem malis modis mulcant, pro garrulo habentes, & magno nugatore. Atque, ut aiunt, non satis Christiani sunt, nec satis Catholi . Gi. Circumseruntur apud eos principia peri- stuli

26쪽

euli plena circa res, quae sanctissima nostra mysteria spectant. Haud setis perspicuε liquet, quid credant de nostri Mundi creatio- .ne, productione materiae, providentia Dei, cui nihil aliud curae fuisse oportuit, nisi ut

exigui cubi materiae circa centra sua in Ryrum agerentur. Reliqua enim omnia absque

illo peragi potuere. Alii contra perhibent , nihil hoc mundo meliori ordine dispositum. Omnia illic mirε

conspirare. Cunei a peragi juxta regulas ac leges naturae. Esse equidem liberatum plurimis accidentibus, qualitatibus , speciebus intentionalibus, velut inutili supellectile, qua nostrum impedierunt Philosophi. Attamen falsum esse, sensus easdem, quas in hoc, in illo non recipere impressiones. Eo disci imine, quod illarum causae notiores sunt S.m lius explicantur.

Religionem quod spectat, nil facilius videtur quam Apologiam facere illorum hominum , quibus sortiό non sine temeritate lis movetur in re tanti momenti. Quis est, qui in-. signiorem Dei habeat ideam, quam Cartesius habuit 3 Ideam quam non formavit ex creaturis visibilibus , quae rudis tantlim delineatio sunt Εntis illius infinitd persecti; versim quam in seipso invenit Mens ejus , & per auam ipsi liberum non fuit dubitare de exsi- .entia Entis cujusdam supremi, licEt coelum

non exstitisset, nec terra, nec corpus, nec

alii piaeter suum spiritus. An Dei potentia ulterilis, quam ille protulit, proferri potest. 'Deus, juxta illum, potest essicere , ut duo dc tria non sint quinque , ut quadratum non

27쪽

r. 37

habeat quatuci , ut totum non sit majus .

fua parte atque reliqui omnes Philosophi haec omnia absque haesitatione supra potestatem Dei esse contendunt. Iam verb Auctor O- ipusculi cujusdam; cui titulus, Epistola ser pra ad eruditum Jesui tam , nonne ostendit , qui primo Genesios capite deseribitur, Mundum esse Cartesii 3 Alius quidam liber nuper in Hollandia prodiit, cui titulus Garrinus Mosais ni, qui idem adfirmare conatur. Auctor Libri de Influentii, 'rorum finern Mu 'di explicat ope hypotheseos Cartesianae. Sch8tanus in nova quadam Apologia, quam edidit pro Cartesio contra eos, qui id egerunt, ut ipsum Athe 1smi insimularent, enarrat nobis, quanta suerit erga Religionem reverentia , adfirmans inter rationes, quae ipsum moverunt ad redigendas in numerum sienarium suas meditationes , fuisse numerum sex dierum , quos Deus creationi Mundi insumsit.

Quod si fidem habeamus Patri Mersenno, erudito & celebri Minimo , familiarissimo Cartesii, nil magis Christianum videas , nilydd aequὶ placidε amorem inspiret Dei,quam hilosophia Cartesiana. Denique nihil est

quod pias magis cogitationes suggerat . ac Epistola Cartesii ad Doctores missa Sorbonae, ubi ipsis suas dedicaret Meditationes; atque hoc adeb verum, ut exiguo abhinc tempore, mearum amicorum aliquis, in hujusmodi rebus non admodum versatus, nescio quo casu apud me cum legisset illam Epistolam, qua adficiebatur , & dehinc conspecto titulo Meditationum in limine operis, me roga-

xit, ut ipsi commodarem librum illum spi-

28쪽

CARTESIL PARS I. 1

ritualem, qua pias suas cogitationes per se

ctam Hebdomada Occuparet. . Tantus sententiarum dissensius , ae adebcontrariae de isto Mundo narrationes , ali quin tam celebri , excitarunt me, atque adegerunt, . ut per me ipse de veritate vel falsite eorum, quae ferebantur, inquirerem. Deerat duX, qui viam praemonstraret in regione, ubi nec pedibus itur, nec equo vehi, nec navigio , nec curru licet, nec mari . nec terra

datur iter facere. Versim post exiguum temporis spatium , quam ad hoc iter animum adpuleram , sortε sortuna nactus sum occasionem, qua opportuniorem sperare non potuissem, illud faciendi summa cum voluptate & commodo.

Paucis abhinc mensibus citim degerem in oppido quodam Provinciali, amicitiam contraxi cum sene quodam Octogenario fere , haud ignobilis ingenii homine, cuique olim

multum cum Cartessio intercesserat negotii.

Q ia re dum pro illius Philosophi dolirina

supra modum contendere coeperat, dumque in eo totus erat, ut methodum opinionesque Scholasticas exagitaret , contraque infantiae declamaret praejudicia , perpetuisque Cari

sanam Philosophiam elogiis celebraret, adebsese illi mancipaverat, ut nihil in Philosophicis serret, quod vel tantillum ab ea ablud ret. Aliquando dum agebamus de istiusmodi rebus, ipsum percontatus sum, an adhuc ipsi

intercederet aliqua familiaritas cum nonnullis Cartesianis alicujus notae. Non, respondet, valere dixi omnibus, qui istam Sectam Profitentur. Non video illos aequε addictios

A esse,

29쪽

6 ITER PER MUNDUM

esse, ac primi Cartes ani, magno isti homini . Unusquisque prolubitu sibi systemata format, ac libe: δ addit, vel demit, quodcunque placuerit, illi, quod formavit Cartesus, undi- quaque per tiro , quod attingere plan E est

corrumpere. Posst illustris Clerseterii mor- . tem ad neminem litteras do. Sincerum illum Cartesianismum cum ipλ sepultum equidem crediderim.

Ad haec ego, lepida prosecto capita estis. .

Omnes Piete tiones vestrorum Librorum scatent declamationibus, & cavillationibus illorum , qui caeca mente Auctoris cujusdam: placitis adhaerent, quique numquam ab illo dissentire priae se ferunt. Videmini cum aliis neotericis Philosophis junctis viribus hellum indixisse Sectatoribus Aristotelis, ad

facesse dum iis ea super re negotium. Atque, interea dum iis hoc objicitis, in eundem inciditis errorem , utpote qui adparetis multis modis impotentius amare Cartesum,.quam illi Aristotelem. Equidem ego non pos iam non laudare hac in re Cartesianos paulo mitiores, qui tibi bilem movent. Quod si ratiocinium ipsorum alium iis tramitem monstret ab illo, quem secutus est Cartesius, cur iis non permittitis illum sequi Aristoteles longa possessione regnum in Phjlosophia tenebat. Longa seculorum series titulum Principis Philolophorum ipsi confirritaverat. Cartelius verb rebellione quadam in Principem suum insurrexit.. Quodnam jus majorem & submissiorem exigit obedientiam erga

illum, ac ipse praestitit Aristoteli 3 Respondet ille veritas S. ratio manife

stia

30쪽

stopro Cartesio militant. En, ajo, primum omnino rebellium praetextum,aequitatem causta suae adserere, ac ostendere , in hisce agi de bono Reipublicae. Nihilominus, adjungo , hac in re neutri addictus parti sum, ultra quam tibi videor. In animum induxi penitus cognoscere Philosophiam Cartessianam , cujus hactenus rudis & confusa satis mihi obversatur cognitio, utpote qui numquam ipsi ex ipso operam navaverim Cartesio , sed e Libris tant lim discipulorum ejus , prout in lucem prodiere, idque absque ulla methodo. Atque quia ab hac regione brevi cogor dis, Cedere, ac proinde tuis auXiliis hac in re diu frui non datur; rogavi te, numquid adhuc litterarum vel amicitiae foveres commercium, cum nonnemine ex industriis Cartesianis Parisiensibus, cum quo mihi notitiam conciliare posses , quique vellet docilem aded, ac ego me existimo , discipulum rectε infor

mare.

His auditis mirusia quanto delibutus gati diri meus senex. Ε vestigio omnis illi prae

laetitia micare fions. Simul te novi, dicere, manum amicissime prehendens, semper in te conspexi insignem amorem veritatis. Optisma est isthaec dispositio, ac prima quam Cartesius ad eam cognoscendam requirit. Ne an

garis, restant tibi bini menses, per quos hic

moreris. Hoc temporis res indiget. Brevi de Cartesii negotiis certior fiam : ac rationes inibimus, quae magnopere iter tuum contrahant.

Tum ego, de Cartesii negotiis tu certior fies 8 hui l Quadraginta sero fanni sunt.