장음표시 사용
271쪽
luntati j his contrariis voluptatem percipit , easqtie non vult. Et quoniana hominem ob maletiacta punit Chio78.
pari. I. Ibi o nat. , quatenus Vult punire Ouimem ob actiones voluntati divinae contraiias. Quae in Theologia naturalis sestemate de ure Dei inhonii ne atque justitia, dicativa demonstrantur . nitun urprincipiis, quibus misso systemate etiam hie loeus esse poterat. Quamobrem nil obstat, quo minus ad ea deni hie prω vocemus. Inam quae indepelidenter ab iis pio pos 'ioni-hus , quae hic demonstrandae , in sis emate stibilita fuere; iis quoque hie tanq ram principiis ori licet odium vindictae cupiditas in nobis plerumque aliquid vitii habet: quamobrem multa circunu: ectione opus et , ne Deo iram tribuentes quod ipsum dedeceat tribuamur. Hoc vero metuendum non est , quamdiu iram divitia: non eatendimus ultra ea, quae in propositione definiuntur irascimur etiam ei, qui alteri, quem amemus' iniuriam insert 874 P ch. σ=npir.). Quamobrem cum Dena amet entia cetera a se diversi is 232. , ae inprimis recte agentes k sin J irariumque ipsi iribdenda videtur respectu entium aliorum, ac pret sertim recte agentium , consequenter notio ira divita a i , suis ciet uer explicsta videtur. Qui flessentiu a non perpendunt . quod suo loco cbirius consi etsi ex oblu,tione quoad alios sim intelligatur 97s. p. rvt. I Theol. Mi. ,rct onem omnem, qua alteri injUri in rcur, elle voluntati
bitari aequit O fontium ita se suci alit is ostinis, qua antinae noth a incit, De competit in gradu abiblute summo Gorale
272쪽
eno si. o. libertas hic que in nolendo si imma eidem ςompetere 2bet cor Isequenter voluntas ejυς tib Trinu est.
Nn nego clarius eonstare per demonstratione in in sesteritate dars P . 3I piari. I. I l. eiu nat. ylibertareri luntatis divina: quam Fer Praesentem, propterea et 'od ibidem usi
sum ipse libertati aefinitione tanqminis: incipio, ur adeo Midentu in mediate a licto de omni A nullo putideat S. 3 9 Log ) Non omen praesens negligenda , non modo quod hie ab anima quem dimodum in s ten, te a ui, do
materiali ad Deum argum eiν arnor sed luod Qed in nitIytic est, quippe principio lieuristico tora innixari uc illi i intimuis perspexere , ut perci lium ejus videritia teneant animuini, istensum eadem facillitate extorqueri patiuntur, quam demorastiatione tua cui que rana, modo libertare in ania
in probe pete pertiit, ire circa cantam lar reanti uncinbrnum tuetuit, Theologiam ques. d in docto iri ac vere pla minim is ad me literis sor psisse, se Deo tribuere vi ,lo diae nolenda neeessitatem, cum nulla appareat ratio,cur Deus persectit, ecnseri debeat , quod et ita ici se non repugnet, ut velit maturr vel quod Imper sed tu est. Si novi alici quo-oue ingentem risiit, si ita diis euuatem , quomodo libet laseivina consistere possit, si velit Quod optunum est . nec mo-r,liter seri possit, di xelit quod sit optimum D mae ii sobrii illoriam quoque avini a observatur, qui principium a tioni susselemia ad animam extensuiri libertati ejus adver
nat. Ipsa autem haec de cim natio citra omnem μ. nil
273쪽
tendum anima libertatis est,& non modo eum electione optio mi, verum etiam cuni principio rationis sufficientis eonsistit, immo ubi aeumine sussieiente fueris instri: flus ad pervidendum ea, quae animae nostrae iiisunt, eandem in seipso unus.
quisque experitur, sit ira quod mi consciusέt, determin timisit istam non fieri sine moliri, quemamodum decet ens non mo impetu, sed ex ratione M s.
f. 278 1 bra uti Deus hibere eligit quod es optimum Deo mihi summi Gaio ma competit libertas c. 77. . Quamobrem cum libertas sit facultas ex pluribus possibilibus sponte eligendi,quod ipsi placet 3 9 i. 'dicto empiri); Deus quoque exit ribus possibilibus liberrime eligit, quod ipsi placet niam itaque voluntas ipsius semper sertur in optiniuiu
isso ijm optimum est libere eligit.
Ninurum patet, Deum eligere primum , quod opsi nium ipsi maxime placet, eligere autem optimum, quod est, non quod tantummodo videtur, quia ob flammam intes lectus pei sectionem I. 16. yerae nequit s. 36.3 atque judicia omnia ipsi certa sunt g. 33. . Id adeo fieri liberri
me, haud difficulter intelligitur. Enimvero ne quid diff- cultatis supersit, exemplo aliquo idem illustrare lubet. Ponamus artificem construere velle horologium ae conflauere
posse quale ipsi visum fuerit. Ponamus tantam ejus esse artem , ut inter varia genera non modo agnina , quod optimum sit, venam etiam optimum non minus , quam quodvis aliud construere pollit. Ponamus ipsum velle, ut horologium a se construitum sit sanum artis suae infallibile.
Ecquis non asseverabit, eum electurum optimam horolingit construendi formam , quod horologium optimae Bbrbcae non modo maxin e pl.iceat , Veriam etiam quod fini, quem intendit , omnim maxime sese probet iis vero tam erit ab omni ratione alienus, ut inde inserat, cum structuram optimam non libere eligere Nulla adest nectitias.
274쪽
.; s seximio se, qui ipsiun vi externa adigat ia istam eae stim di sieni nec intera quaedam adsit minio . etsi fini a se.
- , tento com enienter agat, quoniam ipsius erat hune finem intendere , ct in ipsius non 'nus arbitrio postum , qu n tum eidem satisfacere velit. Hypotheticam adeste necessi-icem in electione, facile largior, quatenus finem exasse ast sequi non scet, nisi electione hoe modo facta, nyn alio, δι ' sapienti in g, probantur media omnia ecteria. -ilis sincessitas libertati minime repugnat, eum non tollat Acubui fratem auum nolitionis deteriumqndi prout udum fuerit, aliquam instrat dependentiam ab ab lacniam ab an, ma ad Deum argumentari datur , si observetur disserentia.' inter realitates luntratas artiue inimitata. I O. , ab Me ipso exemplo arrifiei optimam norologii structuram eligentis ad: Deum recte argumentainw; ita ut simile in casu praesente φαmodo illi stret , sed se probe velim igitur ad prinperpend ni qui ves electionem optimi negant, ut liber 'Mem Dei tueantur bel libertatem Dei tollunt , ut elemo nimii subsistit. Nesios enim duba sine, quin plenissime istelliant electionem optimi eum libertate voluntatis se, Mere.. indein suo loco in philosopnua praelita ostende- unus, hominem obligari ad eligendum optimum , etsi ob .hnpersectionem naturae suae huic obligationi exasse satisfa- non posit, satissae et Ainem mani lubentissime, sevu
ς Possibilitas rerum non sp 'ndet a desuntrate De et Lilibertate seu nihiιico, si iis, Pia Devi libere utili uiuia possibili- ej Pile. si iam enim vollantas non sertur in inco istis bi' 'ragdit in f. 929 PBcho empir. , vi vi libertatis ex pluria Vet bus possibilibus eligit ut quod placeti f. 94r. I A ch. emp. ;ram natura, quam libertas voli inlatis possibile quid esse
supponat. Nihil iduo ideo possibile, irea Deus libere vult id esse possibila.
275쪽
Quoniam itaque voluntati divinae non institat , permiae quid possibile esse iiitelligituri in eadem ratio possibilitatis rerum minime contincturi 3. 56. O itol. . Qua ni-obrem cum possibilitas rerum a voluntate dependere nequeat , nisi quatenus ejus ratio in eadem continetur f. Mi. Ontol , evidens est, possibilitatem rerum a voluntate Dei minime dependere , consequenter nec a libertate
rius. Ex demonstratione liquet, propositionem praesentem intelligendam esse non minus de possibilitate rerum extrinseca, quam intrinseca quidem universaliter, ita ut etiam ad ipsum Deum extendenda.
f. 28 o. Inipeu i Quoniam essentiae rerum in earundem possibilitateria essentia intrinseca consistuntis. 33. Ontol. pos41bilitas vero earum a volun a voluntate Dei minime dependet nec ideo quid pos
ιμις μ/- , quia Deus se possibile est vult f. 79. y es M
rerum a voLutate Dei minime dependest, nec ideo tales sunt, quia Deus libere tales esse voluit.
Dependentiam ess entiarum a voluntate Dei Cartesus ideo defendit , ne praeter Deum aliquid aeternum Mimmutabile statuatur, quemadmodum jam annotavimus in systemate non 6. pari. I. Theol nat. 3. Unde facile intelligitur, philosophum alias aeutissimum incidisse in hunc errorem, quod Philosophiam primam seu Ontologiam prorsus neglexerit, nec Psychologiamis Theolcgiam naturalem methodo dimonstrativa pertractaverit, ut veritatum liue spectantium dependentiani a te invicem perspiceret. Cur vero dubium ipsius nullum sit, loco citato jam ostendimus Cartes exemplo docemur, quam sit dissicile veriam a salso distingui, nisi disciplinae omnes nostr1 methodo pertractentur, qua con sona ct repugnantia in apricum producuntur.
276쪽
'Liberias voluntatis divinae non infuit in ideas rerum, Meammes hct in veritates uniuersales. Etenim realitates illimitatae, νιλ itatum
quae De in sint, prima possibilia siunc I 87 88.J. Quo eloiam realitates proritas illi initata Deo tanquam enti perse elissimo tribuuntur 9. 14. II. , quia δε se pOulbi lectunt udi midis
6 12. δε ens persectissimum, cui tanquam subjecto simul insunt, possibileis. 3. rerum vero omnium, immo pos. sibilitas ipsius Deis earum, quae ipsi insunt perfectionuin a voluntate divina St ejus libertate minime dependent nec Deus ideo possibilis, quia se poss1bilem esse libere vult, nsque ipsi ideo inlunt realitates illimitatae, quia eas sibi ines.se libere vult f. 279. 4 piri tria possibilia a voluntate Dei ac libertate ejus minime depetulant , nec ideo possibilia priam sunt, quia Deus ea esse libere vuli, consequenter liber--tas in prima possibilia nullo modo influiti Possibilia primitiva secunda seu a primis orta nascum tur realitatum, quae Deo insunt, diversa limitatione sisI. . Enimvero realitates illimitatae in idea hasce limitationes Minitiunt, quod istiusmodi limites realitatibus istis non
repugnant f. 8. Omologia , adeoque in se possibiles sunt M smolog Quamobrem cum possibilitas rerummo dependeat a volutatate Dei, nec ab ejus libertate, nihilque ideo possibile sit, quia Deus libere vult id esse pos- ile Lam.), possibilitas quoque primitivorum secundorum a voluntate Dei libera minime pendet, nec ideo milia sunt, quia Deus voluit realitates illimitatas hasce recipere debere limitationes. Patet itaque nec libertatem muniatis in possibilia primitiva secunda seu a primis orta
Qu si omnia possibilia primitiva secunda seu a pru - ori juxta princhflum contradictionis combinentur;
277쪽
essentis mim limi Marii resultant g. secuti sunt stilicet principum contradite ionis , 28. 29. que . admodum & ex demonstratione liquet 3 94.J, Sui primcipii nitionis ussicientis smul necestari resultant attributa lium limitatorum una cum modis quoad potentiain otinodorim omnium ordine atque dependentia entis limit ii imius quoad modificatioiaem stam ab aliis s. 93. , a que ideae omnium stibstantiarum simplicium in stagulis, vi. incipii rationis sufficientis prodeunt, possibilibus primi :tivis secundis secundum priticipium contradimonis eos, binatis F. 96. , ideae nimirum omnium animarii tam hominiim , quam brutorum S sugulorum elamentorimi
, set uoniam adeo ideae omnium substanti in
si litaui muti animam innitimo omianim elemen tortim rerum inlaterialium , tales intellami divino insunt vi principii contradiminusatque rationis semientis,ade que per naturam intellectus, evidens est per naturam tu. tellectus intelligi , cur tales vi substantiarum simpliciunuvellati animarum S elementorum idea, non vero per naturam volistatis, seu per ea, quae votivitati insinit, cons euenter nihil in voluntate dari rationis, cur eaedem tales linis 36 intol. oque eas a Maenate vestimatis esse prorsus independentes f. 83i sui . ,eonsequenter iste talem invasden nullo modo inquere.
Qiodsi iam porro elementa renim materialium iitrii
principium rationis bificientis combinentur , omnes non modo corporum possibilium,verum etiam omnium inuimidorum possibilium ideae resultant , S , si porro corporibbus in eadem sene existentibus jungantur animae vi Hu dem principii , in unaqualibet serie prodeunt quoque ideo hominum ac brutorum, quotquot naturaliter in m
itam exissere polluatis No. unde porro , quemas
278쪽
modum idem de deis substantiarum simpliciunt modo ostendimus, conficitur, libertatem voluntatis in ideas coraporum, hominum atque brutorum , immo integrorum aestiridorum non influere.
ore incideis divinis veritates omnes universales Antinenturis. 76. , Quamobrem cum is illas libertas voluntatis nullo modo influat' de instrata ea iuveritam univeriales influiti
pis pluit eo seductu in ratis ius sufficiemis ideaeierum ommum in intellectu dirim determistantii i73. honi iiii itaque ea, quae per principium omni selionis 6 rationis sufficientis determinantur, per natiuam ineuiectus eidem insiuitis et . 74 oui, cur tales insint im esse , di, in ideae eonsequenter etiam cur tales tat, per blam in lectis divini naturam in ligitur patet ideo libertateat voluntatis nullo prorius modo in ideo
influcre, Atque adeo jam prorsus a priori ex ipsi harum origine in ImeIlecta divino per ipsam eatis naturam intelligitur , inutii, rerum me veritatis binisus lisus nisi inmitimidoni urbitraria, oneinadmodum visum sui c- δε - doctri. nam scholimcorum de Meessitate idearum ae in iis omen. D isti meritatiun triversassum es veritati consentanea
veritates cui aseun ι 3 generis semonstrabiles sunt ' nec systemata demonstrativa omnium disciplinarum condi repugnax, m Od eo ordine pertraetentur fingula , quo vexitas una a veritatibus aIn cependet, neque per saltum
demonstrare volueris, quae denisnstrari non possum nisi anse te demonstoris avi. Qui verentur ne n visitare idearum, hi si, eomeniacam veritariam universilium absolum rerum
: omnium neeestitas introdii eatur, ipsique Deo omnis in orea
279쪽
rationis lassicientis non perspiciunt di possibilium numerum eorum, quae ad actum perducuntur, numero metiuntur.
Maloucta Maltim metaplasmur deis remm in intellectu didi, ιpusici oris'. inhaeret imi endenter a voluntate divisim Elcni in aliun metaphysicunt in limitatione determinationiam essentialium conlistic 3 37a pari. I. Theol nat. . Quoniam sentiae entium limitatorum resultant, si possibilia primitiva secunda seu a primis orta, quae diversa limitatione realitatum Deo inexistentium nascuntur i. x, secundum principium contradictionis combinenturi 3 9 limitationes determinationum essentialium ipsis rerum ideis in. sunt. Quamobrem cum voluntas divina non influat in ideas rerum c=. 28 i. y malum metaphysicum deis rerum in intellectu divino indefendenter a voluntate divina iam
haeret. Qui ideas rerum arbitrarias fingunt, eas per modum receptaculi inanis imaginantur , quibus Deus pro arbitrio suo ceterminationes essentiales indit, atque adeo limitoiones earundem consequenter malum metaphysicum perperam a libertate voluntatis divinae deducunt, sicque inextricabilibus prorsus dissicultatibus implicantur eire mala oriesertim physica atque moralia. Quod si Carlesius originem idearum in intelle u divino profundius mediatus suistet, quemadmodum ante a nobis factum errorem suum ipseniet anovisset correxisset. Abst enim ut desectu acuminis, quod summum in viro summo veneramur , tribuamus , quod neglectui diseussionis susscientis tribuendum.
Atili, tu Malum metaphi P. est Volute necesvriwn, nec a Grufici nece bus auferri potest. Malum metaphysicum ideis rerum in A intellectu divino independenter a voluntate divina inhaeret Cooste
280쪽
ret f. 28a y, adeoque impossibile est ut iisdem non inhaereat. Quanaobrem cum necessarium sit, cujus opposi-iunt ilia possibili 279. OuIoth; malum metaphysicum necessarium est. Et quia hoc ipsum malum in limitatione determinationum essentialium consistit 3 37a part L Theol nari , ab sollita vero est necessitas , quae ex essentia entis oritur s. i5. Onto λ malum metaphysicum abi, Iute necessarium cst. Quod necessariun est, illud immutabile est 3 292. Onto ), adeoque ceteris manentibus iisdem , pro eodem nihil aliud substitui 3 29 i. Onioth, conlequenter ab ente , cui inest , auferri nequit. Quamobrem cum malumnaetaphysicum sit necessarium pera Netonstratas nec idem a rebus auferri potest.
Exemplo res manifesta Malum metaphysteum sunt Iiamitationes facultatis cognoscitivae in anima humana. Eaedem adeo neeessariae sunt, ut ii ablatis non amplius maneat anima humana ct aliis in ejus locum substitutis prodeat ens aliud ab anima diversum, perinde ac triangulum subsistere nequit, si numerus laterum ternario non limitetur, sed ei substituatur numerus quicunque alius , veluti senarius, quo facto loco trianguli habebis hexagonum.
Nullus mwidus maL metaphυῖco carere, nec ab eo, qui MalimGa existi , malum metor bl Dim a Verri potest. Etenim idea physici iumundi nascittir, si elenient a rerum materialium juxta prin qu γli teipitina rationis sussicie litis combinenturis resultantibus Dex hac combinatione corporibus vi e Iusdem principia lungantur animae IOO Idea animarumis elementorum prodeunt , si possibilia primitiva secunda, adeoque realitates, quales Deo insunt, limitatae 9i. , vi princi-