장음표시 사용
371쪽
steriori mundo huic ine sistere mala physica & moralia, iste praeterea Gmstat, quod Deus, si ininc mundum sicere voluit. malis etiam physicis ac moralibus in eodem locum tam ed Meritis. 384 . Sapientiae seu divinae com ovem producere mundum, in 'o malis physicis monilibus lacus est, seu iis sapienter in hoc mundo secit
Qui igitur contendunt, Deum debuisse sisque malis physicis' moralibus, volunt ipsum aliter
quam secundum sapientiam suam agere, etiam seri posse concedatur, ut mundus aliquis liber sit ab omni malo phy-sco atque morali. Atque adeo patet ratio, cur Deus malis fecerit locum in mundo, quem creavit, etsi mundus aliquis
absque malo omni existere posset
Ams- ω - cis V -πHitas ocus es. Cum enim bonus Og alios t. sit, qui ad aliorum peritationem promovendam pronus est 3 69s. sunt. I. IMA, ML Dei bonitas summa est, sim re min turis tantundem confert boni, quantum fieri potest. ει nimvero mundum hunc in ovo malis physicis moralibus
locus est, ienter creavit , 810, re potuit, quam seciti . 376.). quamobrenicum constet,
quod eundem non alio fine creaveris, quam M. gloriam sistam manifestaret f. 3ri. , consequenter persectionem sis amis. 6 o parci seu adeoque etiam bonitatem suam alablute summam patefacereti as, . ,dubium sileo , est nullum, qui unicuique creaturae tantundem consenis boni, quantum fieri potest. Patet itaque bonitati ipsius non epi ignare creationcm n idi, in Utibus malis physicis
372쪽
Quae hic de convenientia creationis huius mungi eum sapientia ac bonitate divina, non obstantibus malis physicis aruque moralibus, quae eidem implicantur , succincte demo strantur in systemate luculentius proposuimus, ut nullus relinquatur scrupulus , qui animum turbare poterat. Non igitur opus est, ut repetantur , quae ibidem sufficienter volvimus. Praejudicia , quae scrupulos animo injiciunt, lassicienter ibidem sustulimus quamvis Tua veluti sponte
evanescant, si quis ad anteriora animum advertit, ne per errorem statuat de possibilitate rerum tam intrinseca, quam extrinseca, intellectus divini atque omnipotentia non setiagnarus, nec libertatem Numinis male concipiati
Decreti- creationis es numero unicum. Etenim mundus Unitas aωens unum f. 6o comoc , ita ut, si contingm unum, quod eri id iuin mundo contingere debet, mutari ponatur in contrarium, vel in seriem rerum aliquid intrudi supponatur , cujus actis per praecedentia non determinatur, sequens mundi pars non amplius foret eadem, quae alias sutura erat II 6 Cosmold, talis repraesentatur per deam in intellectu divino 3. oo.). Quamobrem cum Deus mundum hunc ab aeterno creared creverit r.), unico Voluntatis aetu I. 9o. decretum hoc esse non potuit nisi unicum.
Probe notandum est, in decreto divino totam rerum finitarum seriem spectandam esse tanquam ens unum, ne quis fingat unum decerni potuisse absque altero. Qui enim hoc faciunt, non modo Deum instar hominis fingunt, in summam naturae divina persectionem injurii ; verum etiam quaedam ad hunc mundum pertinentia noli decerni potuisse somniant. Atque hinc ortum traxit error admodum perniciosus, etsi plerumque periculum non advertant, qui eodem imburum possident animum , quasi Deus multa aliter in hoc mundo facere pomisset, veluti ut terram condidisset non habitatam ab hominibus, vel ei alios, quam bosce homines, dedisset incolas, mundo tamen permanerue eodem.
373쪽
De Providentia Waliis nonnullis attributis divinis.
s. 388. Criis is c req/Vra ββ seipsam conservare potes. Etenim eum si ipsemetis' crς xj dicatur actio, qua rebus creatis datur, ut
conservare perseVerent, seu existere perganti . 8 2. .equear par si creatura seipsam conseruare posset, quamprimum a Deo producta esset, ibimetipsi daret, ut existere pergeret, adeoque sibimetipsi susticeret ad existendum. Sed sibimetipsit susscere ad existendum est attributum divinum I. 3.). Quamobrem cum attributa sim incommunicabilia I. s. ochol rat. , conssequenter nec divina rebus creatis communicari possint nec fieri potest, ut creatura, postquam a Deo producta est, sibimetipsit sussiciat ad existendum. Patet itaque creaturam nullam seipsam coibservare posse.
Hinc mirum toti est, quod, etsi anima sit sibimetipsi sui
conscia, nihil tamen in eadem observemus, unde intelligere datur, cur in actu , ad quem perducta est , perseveret. Quemadmodum nullam in eadem rationem deprehendimus, cur potius existat, quam non existat ita nihil quoque rationis in eadem reperire licet, cur existere pergat. Nec ex quod ponimus, eam existere hoc momento , demonstrari potest, quod etiam existere debeat altero Nisi igitur sumere velis, quod tamen sumi repugnat s animam esse en necessarium fatendum omnino erit, eidem non inesse , per quod intelligam , cur existentiam continuet,no est, cui altero momento existat, quia hoc existi Fadi Corale
374쪽
cile apparet, ab arum argumentationem fieri debere ad alias substantias simplices, cum quoad a alitatem non diss . rant ab eadem tenim quemadmodum anima nonnisi comtingenter existit, Ma Deo actualitatem sortita ita etiam su stantiae simplices ceterae, quae in creaturarum numero sunt, norusia contingenter eximini,' a Deo ad actum ex statun
da possbilitatis fuere deductae. Utrisque adeo actualitas non inest per sientiam , adeoque non in deis earunden, quemadmodum in idea Dei includitur sed superaddita intelligitur per omnipotentiam DA, sine qua , cur ipsis insit. intelligi nequit. Superaddidit Deus actualitatem actu creationis, quo quae incidis possibilia erant ad a alitatem perinducta g. 3 3.). Enimvero cum actus istius nullam habeamus idem nec satis capimus, quomodo ex ente nude possibili fiat actuale. Quodsi ea talis esset, ut posthac independenter a Deo perennaret tum eam habere deberemus ejus notionem, per quam intelligi poterat, cur independenter a Deo existere debeat ens momento altero,
quod primo existere non poterat nisi per potentiam Dei, consequenter quod ideo quid secundo momento existat, quia primo existit,' quod tamen actualitatem necessario aliunde habeat. Sed eam quis ex iis , quae de anima
sua observat, frustra eruere conabitur.
Deus creaturas omnes conservat. Etenim creatura nul Cissis ola seipsam conservare 3 388. , consequenter nec sibimet iis matri ipsi dare potest, ut, dum a Deo ad adlualitatem perducta, Dissi,
in eadem perscveret I 8 a. pari. I. Theol. at. , Quam tua. obrem cum a posteriori pateat, cas in actu perseverare; necesse est Deum ipsis dares, ut in esse suo perseverent. Deus itaque creaturas omnes conserint citJ.
Facile apparet, quando de conservatione sermo est, rationem sussicientem quati Lactualitatis continuae in ente, quod per essentiam suam necessario non existit, aut, si mavis continuauom actualitatis per se eidem non competentis.
375쪽
uso pars I cap. V. Atque adeo id respicimiis quod substantiale in rebus RUrule nobis iam non sermo est de conservatione corporum, vi cujus eaedem limitationes extensionis certo temporis matervallo subsist R. anc enim conservationem suppons re eam, de qua hic nobis sermo est, nemo non videt. Una non confundenda cum altera. Conservatio earundem iami tum in extenso ad hyscam spectat is ibidem de eadem erit dicendi locus ast conservatio athualitatis substantiarum eius, quod in substantiis compositis substantiale est , ad Theologiam naturalea pertinet. Non sine ratione haec a me monentur: subinde enim a nonnullis confunduntur, praeter necessitatem dissicultatibus datur locus , quae nullae sunt, ubi confusionem hanc evitaveris. Non igitur sibi invicem opponenda sunt, quae de conservatione corporum partialium docentur in hysica re quae de conseruatione substantiarum traduntur in Theologia naturali, quam Phy-scus f ponat.
g. 39O. Creaturarum acualitas contiuis dependet a potentia , laniare Dei. Etenim creaturae omnes a Deo conservanturi
389. , nulla seipsam conservare potest f. 3 8 8 , Quam
obrciti cum conservatio non ponatur nisi posita actione divina, qua creaturis datur, ut existere pergant, sci, quod perinde est, ut carum actualitas continuetur s. 84 a Part. LTheol nat.), haec ipsa actio divina est ratio sufficiens continuationis actitalitatis. Enimvcro per potentiam Dei possibile est, ut aruialitatem det ei, quod in se spectatum possibile est I et et a Part. L. Neol nat. sit velit dare, iii amplius obstat, quo minus eandem det potentiae it, que ac voluntati divinae insunt, per quae intelligitur , cur
adlualitas creatularum continuetur, consequentc in tentia & voluntate Dei continetur ratio continuationis M
itualitatis creaturarum I. 36. Quoniam itaque
376쪽
n. -- salis nam,ias istin is xhnum ab altero dependet, quatenus eius , quod ipsi in
existit, ratio in altero continetur I 8s I. Onrol. crea- turae quoad actualitatem suam continuo dependent a potentiain voluntate Dei, seu, quod perinde est, actualiatas creatuinum continuo dependet a potenui volunta te Dei de uni eremini Deo productas existennam
sibi propria, etsi a Deo accepta, continuare posse tollunt Continuam creaturarum a Deo quoad actualitatem depende tiam, easque entia indepedentia faciunt, cum tamen inde
pendentia sit attributum divinum iri as. , emi nonDeoim
diu existunt ementa juxta principium rationis sufficie m ἶ- tis combinata , ex hac combinatione residiantibus co poribus jun hominum atque brutorum anime s. roo. . amobrem cum Deus Elementain animas conservans si Min det, ut existere per g a. . mundus existere pergit, inu elementa iuxta principium retistionis iussicientis combinati animae corporibus humanis d ut mini junctae conservantur, consequenter his e co-xatisconse Mur s. m. . Vide is adeo, quodnam proprie lapiendo stob, meonsereationis divisue, nempe sunt istud ementa corporum atque animata iis intelligitur, cur corpora com em inpossim vi naturae naturae aurem coissem alio si mari conservationem divinam Nimirum mimias a Deo creatur, dum elementa rerum materialium juxta principium
rationis sumentis combinara, domin jam hominiim quam
377쪽
brutorum producit g. 3 α.) euiidem vero conseri at duri eadem elementa atque animas easdem conservat vis praes. Unde idem est objectum creationis, quod conservationis.. Quicquid vero non creatur , sed e eo , quod creatum naturae vi producitur, id etiam non conservatur a Deo , sed vi naturae, supposita tamen conservatione divina.
. 492. Mh, di 5 Mis atque Naturae ordo conservathri, iam limenni orae or rerum materialium juxta principium rationis susscientis com-H omodo lunata conservantur. Dum nim elementa rerum materi consio ethr. lilium juxta principium ratiotai sitssicientis combinata comsei natur, eadem sic combinata Xister pergunt 3 8 a. pari. I. Theol. at Enimvcro cum ordo mundi is, rurar c elementorum combinatione uXta principium Diionis ussicientis faeta re se resultet 'S 3 al.); tamdiu uterque cxistere pergit, quamdiu elementa existentiam coim tinuant. Quamobrem uterque conservatur, dum cleme ta juxta principium ratiotiis si cientis combinata conse
vantur. Quoniam eadem semper subsistunt elementa, etsi in rerum natura per continuas mutationes semper prodeant alia aliaque corpora idem quoque cunstanter subsistit naturae ordo. Et patet eundem tamdiu fore, quamdiu hic umdus subsistet. Ex principiis hactenus de conservatione rerum demonstratis muli particularia deducere daretur quidem prolixioribus esse liceret. Enimvero cum mulia jam tradiderimus in systemate, Vara occasone cetera hinc facile eruantur; non opus esse videtur, ut hi diutius tam
Orco Naturae atque munia piam actu , o mundus ipsi consimatur Etenim dum elementa rerum materi,
lium juxta principium rationis sicilicientis combinata coim
378쪽
mantur conservarii & mundum 39i. Naturae atque Mutacti ordo g. 39a.). ordo igitur an ad arundi eodem inii, quo mulio ipse conser itur. Ne imperitus Logica consequentiarius hinc inseratio
I sibi persuadeat Deum non posse pari are miracula , comsequenter aliis persuadere conetur, qui nostra non legerunt. neg.iri a nobis miracula, nec Deo potentiam amandi mi- culta concedi , etsi contrarium demonstraverimus tam in
mos sunt animo nostrum erat adhuc doceres, quomodo miracula cum identitate amis Contervatorii subsistant Equudem non ignoro morem Mataeologi illius famosi , qui ina arte sophi1hica, qua sibi excellere videtur, tantam fiduciam
ponit, ut nubem pro Junone cuivis, a se obtrudi posse ar- - - dc facile a ' quod juxta illius leges excep - rinae Iericulo a aeriamus ; F expl- ' in, - - in nostra pera pendentes' puritatem dogmatum nostrorum agninaros artem istiusmodi sophisticam male suram 8 inspuitios aio
mines dedecentem detestaturos.
- ---. Etenim crearunis consereat, quatenus esses vim omin i in principium rationis lassicientis comiγε--- . natorii di amnorum coi mbus hominum atque la Hora acti rarum iunctarum actualitatem continuo vult eandemqueneri
379쪽
rat. , qua omnes ejus actiones producuntur s. o. Puer Lot. vis autem omnis in se contineat rationem sussicientem actualitati. I. et et Ontes. in Dei Voluntate atques
tentia continetur ratio ultima, cur creaturae agant. Enimis
vero conculsus ad actionem alterius est actio, quae in erontinet aliquid rationis, cur agen agat 873. Part. LNeol. t. . Patet itaque cum creaturas conservando ad sngulas earum actiones concurrere.
Modum concursus divini ad in las creaturarum actio nes a conservatione pendentis , dudum a Theologis desin, tum in systemate s. 876 P.ιrt. I. Theol mi hira jam demonstravimus , ut demonstiatio tota huc treansferri possir, squidem prolixioribus esse liceret, nimirum quod Deus iaconcursu universali conservet substantiam agentis largiatur vires agendi. Evicimus quoque modum , quo vires agendi tribuunturi . 877 Paret. I. Theot nat.), ne quod creaturae est, confundatur cum eo , quod est Dei I 8 8 Parr. LTheo nat.), salva dependentia creaturarum in agendo a Deo I. 8 9. Meqq. Part. I. Theo . nat. & mali moralis culpx
omni in hominem translati I. 883. x μὰ Pa t. I. Theo nox. - s. 39s. ημυμ oncursius Dei ordinarius dicitur, quo natura sibi r o marius nihil fit contra natura ordinem. in extraordo /r rius sive miracuosus appellatur, quo quid fit contra nia
Deus ad ingulas erraturarum aEhiones concurrit eas conis servando 39 .). Dum igitur a Deo conservantur , aut natura sibi permittitur, ut eidem convenienter agat, aut
efficitur, ut essectus quidam resultet, qui naturae viribustum oriri minime poterat. In casu priori concursus divi Inus dicitur orditiarius in posteriori autem extraordinarius sve miraculosus, notioni miraculi tum quoad corpora
380쪽
g. 396-Cum Deus conservando creaturas ad earum actiones ansereat 3 concurrat 3 3 94.), absimili modo conscreationem ora uiari
quoque in ordinaritanis extraordinariam, sive miraculosam distinguere liccr. Consemationem ordinariam Sico, qua Deus naturam sibi relinquit extraordina iam ver sive miraculosam, qua quid in eadem immutat.
Deus nimirum mundum conservat, dum elementis iuxta principium rationis ussicientis combinatis Manimabus ho--inum atque brutorimi corporibus junctis tribuit actualitarem potentia uat 39o. 39I hoc ipso conser. vatur quoque natura rerum s. 849 patri. I. Theol nat ). Quando itaque Deus hoc universum conservat, aut naturam sibi relinquit, aut, quid in eadam immutat. Quamobrem conservatio alia ordinaria est, clia extraordinaria. Atque deo patet, conservatioilem eodem 'edo distingui posse, quo concursus distingui solet id quod mirum non est, cum o cursus pendeat a conservatione, nec ab actu conservationis separari possit, sed in eodem potius contineatur. Ceterum ut differentia utriusque conservationis rectius intelligatur, Iubet adhuc nonnulla annotare Deus crearura ita conservat, ac si nulla conservatione indigae actualitatem propria virtute continuarent. Quodsi igitur creaturae eo agant modo, ut e rum actiones per esentiamin naturam earum explicari posisunt conservatio erit ordinaria. Quodsi vero sic agant, ut rationem sussicientem in essentia matura agentis non hab ant, sed ea quaerenda sit in omnipotentia Dei conservatis extraordinaria, seu miraculosa est.
I. 397. Ei latisne naturales sunt , quae vel essentiis rem timit is inhaerent, vel vi naturae insunt misi uno vero sup μημm