장음표시 사용
401쪽
inepti. Atque iistitissiciet demonstratio, ubi animum ad eandem advenere velint, nisi obstent rationes ab appeti vendentes, inerudicur dam alia, quorum in animis
nominum occaecandis magnam vim esse constat. Sed illas remouehimus, haec dispellemus in sequentibus. Nequentilla vis est demonstratiom praesentis in pueriliter errantibus. Ubi enim in se experiuntur, sibi non tantum esse acinia praesentem diseu nem requiritur; viribus propriis Elasperantesiacilitiscedontiationibliis, fio dum , non ad conrineminam compostis, nisi adsint
pertinaciae rationes, cursesentes volentesque insim evellae quibus quomodo sit occurrendum, ex sequentibus patebit. Si autem dari nonnullos , qui dubii in errore persistere quam veritati manus victas dare malint nihil itide adversus valorem demonstiationis concluditur , quod quidam propria culpa convinci vel non possit f. 994. Og vel nolit o. 998. et ), quemadmodim ii hil laminiis a usus eandem, si qui probationibus a genuito demonstrarium quoad sorin m atque materiam procul distantibus .adas i sum duci patiuntur Demonstrationum Euclideamn nihil decedis, quod longe plurimi sint, qui eas capax
queunt, Vel quod dentur alii, qui Veritatem propontionum admittere malunt propter demonstrationes mechanica . quam ut tantis ambagibus incedere velim, per quas eos ad convictioncm ducit E ιι δεδερ. s. 417.
narure Dubitare idem est, ac velle assensum praebere alteriris u. γntradictionis parti, ignorare tamen, utrum is affirmat ce, an negativa praebcri debeat. Unde Alitistu est actus animae , quo quis vili determinare assensum in alteram contradictionis partem, non tamen novit, in quam eundem determinare debeat, utrum scilicet in inirmat vam , an Vero in negativam. Vel brevius est pronitas
ad assentiendum alteri contra ibrionis parti, conjuncta
402쪽
eum ignoranti, utrum es nativae, an negativa assentiri
idebeat. Ita dubitat de immaterialitate animae, qui ignorat, utrum dicendum sit eam esse immaterialem, an esse materialem, ubi de immaterialitate judicium ferre voluerit. Nimirum duae sunt propositiones, altera assirmativa, Anima est imism terialis p altera negativa , si a non est immaterialis. Quoni a iii earum uria de eodem subjecto assirmatur, quod in altera negatur eaedem sibi mutuo contradicunt f. I. Onto P. Ood si quis alterutri assensum praebere voluerit, ignoret tamen, quam eligere debeat, ne a veritates berret in hi errorem incidat is dubitare dicitur.
miraque parte coni iactum vel sunt rationes cures e duitat .Hylas Aon si cientes, in se casu aut ex una parte ratio satus. nes sunt probabitur ex altera minus probabiles, aut ex Irarae aeque probabiles vel denique ex una parte t ρ dum absentiendi rationes sed non susscientes, ex altera nuLD uoniam enim nihil est sine ratione sitissiciente, cur Potius sit, quam non sit o. Iol. , necesse etiam est, ut detur ratio sufficiens , cur in unam contradictionis partem assensus potius determinetur , quam in alteram. Et quoniam polita ratione sussciente as enses ponitur etiam ipse in sui g. ii 8. Onto qui vero dubitat, asscntiri quidci vult alteri contradietionis parti, sed assensum d terminare nequitis. 4i . nec datur in dubitante ratio lassiciens assensum determinandi in alteram contradicti ' nis partem, sed ea potius deficit ii amobrem cum d sciat, si vel nulla adsit ratio ex utraque contradictionis parte, vel si adsint rationes quaedam ex utraque sive aeque probabiles, sive ex una parte probabilioren, quam ex al-
403쪽
tera, mel ex parte tantummodo inerutra, sed mutime sinficientes; videns est, qui dubitat es vel nullam esse rati em esset itiei usi ex utraque parte contradictionis, vel ex utraque contradi ruonis parte a tenerat senes quasdam; sed sitfficientes mininae ad assentiendivn, sive ex ui, aciuepat te siclint aeque pinabiles, sive ex una parte proba, biliores , quae cister . vel deisque ex una dena. parte adesse quasdam assentiendi rationes , cinera miti
non mientes. . . Ita qui dubitat utrum anima st immateri alis nec ne .. nec perspeistae sunt rationes, ob quas ea sit dicenda: immaterialis, nec ullae cognitae sunt, cur negati Aebeatis quod sit immaterialis. . De eadem quoque immaterialitato
animae dubitat, cui prostant rationes, ob quas anima vides turmiteri sis,' prostant etia trines, ob si iras eadem videtur inumuenalis , meum tamen sumisint ut assi sim potius utar, quam alteri, tradictionis parti praebeata Et si vel maxime rationes statim probabiliores, obli Manima videtur inuriaterialis. quam tuae pro ejus nisteriotitate militant adhuc tamen dubius est, utrum immaterialia tali ut subscribere pollit nec ne consequenter dubitat, an verum sit, animam esse in materialem, an ex advers falsum sit, eandem esse immaterialem. Immo si qu.i per
spicit ratiotres , quas anima videtur immaterialis, ut las autem prorsus videt, a tinnisterialis Anequeat; tamen per eas nondum certum esse iudicae irvia ει-- materiaiis ad hucdubitat, num is me debeata animam esse immaterialem, in vero idem ne e debeat. Diver
sus Ue Ethitantium status xobe perpendendus est habet enim diversitatis cognitio, ut in omni ira etiam in prae senti c.isu, quando de existentia Dei dubitatur, suum usum. ubi dubitantem ad certitudinem perducere volueri
404쪽
inlitans nec pronior es ad Uirmandum quam negandum. Et confria . enim si dubitanti nulla proris sunt ex utraque parte con-ctionis sa
tradictionis assentiendi rationes per apoth nc ulla subest rem propem rati, cur pronior sit ad assirmandum, quam negandum, iat. Vel contra, adeoque cur in alterutram contradictionis partesia propendeat assensius. uainobrem cum sine Diione sufficiente nil esse possit s. o. IV nec assci ius dubitantis in alterutram contradictionis partem propcndet, ubi nulla prorsus sint alsentiendi rationes X par te utraque contradictionis erat unum. Quodsi cx utraque contradictionis parte fuerint rationes assentiendi probabiles , quae ejusdem ponderis videlitur per poth. nulla denuo adest ratio, chir assensus potitas propesideat in affirmativam , quam in negatrvatamquam obaena cum sine ratiotae sussiciente nihil esse possit
f. o. initio h ac impossibile sit, ut assensius unu in
virmativam propendeat, in negativam et 8 in L quod in neutram propertaeat, adeoque dubitans nec pro nior sit ad affirmaiadum, quam negandum, vel contra, d bitari neqtiit ferar alterum.
Ita si cui nulla adest ratio, cur assentiam propositioni affirmativae, assima est in aterialis , nec ulla adest ratio. cur assentiatur propositioni negativae, animarum es immaterialis is non pronior est ad amplectendam affirmativam, quam negativam sed dum dubitat, utramque in medio relinquit. Non nego, homines longe plurimos habere a sensum ab appetitu pendulum a leoque nussis perspectis rationibus, cur propositio aliqua vera esse debeat, ad unam contradictionis partem amplectentiam esse proniores, quam ad alteram. Etenim cum nec appetitus determinetur sine rationes 4. o. OmoL , nec appetitus seratur in incognitum
405쪽
contradictionis parte cognoscamus, quod penes alteram nomest, consequenter ex una contradictio itis parte adest aliqua: ratio, cur m .ilimus hanet potius esse veram, quam alteram etsi nulli adsit, quae perruadeat, eam esse veriorem. Adin' est igitur aliqua allentienia ratio, utut extrinseca, quaecum ex hypothesi propositionis praesentis non exinidatur; a
sis in huc minime quadrat . Nota vix meterea est. Moestam. quem actum menti interemini esse consutonoe esse confiindendum cum actis externo consessio-nis Etenim haud raro accidit ut homines rationibus extrinsecis adducti verunti profiteamur, cui minime assentiuntur. Aliam obrem nec mirum videri debet, si qui
profiteantur se proniores ad assirmandum , quam ad ne gandum, cum non magis propeiadeant ad affirmandum-- quam negandum I alia autem jam a nobis non alieno ix
loco monentur Quodsi enim ti exissentia Dei dubios a Leertitudinem cornitionis perducere voliteris; stat eo xi probe exploranaus, ne magno conariinihil agas, depertina ae alterius tribuas, quod tua accidit culpa. Unde necis M porro addere quod huc etiam referri debeat casus, quando quis j imparem agnoscit discutiendii probationis
quae pro altera contradictionis parte in hil tam affertur
Etenim rem ex parte ipsius perinde est, ac sinu assentis di ratio adesse dio: od si ST ubitanti fueris e rationes assentiens ex parte utrae sensus ubi que contrad=ctin is in incremes , ex parte ea ne una , παranti m a s sanae , videanta probaόιbπer alterisci assensis in unam terutram csnixataurionis artem magis prostende quana in aberam cistraaecti hoc es , pronior est dubitans ad avfirmanaetim , quam n ea is partem ganaeum , vel contra , prout casus tuleris: Quoniam dubi-yrgea stan tanti ex parte utraque contiadictionis non sint nisi rati ne insufficientes assentiendi per potέ. assensius autem
406쪽
si mrebere posse , Moein, miste isse anne i e quod se de vo quaerituri, nec negare Enimvero quoniam, timen ex parte una contradictionis adsunt ratibnes, Qve ipsi identur probabiliores sic quae prosi mi ini ab teram; ratio aliqua datur, cur altera contradictionis parsyideatur volo alteri , v. gr quod subjecto potius use lauendum videatin praedicatim quam in eo in rem vendum cs uer8 consequenter dubitans pronior est ad assentiendinuIarti uni quam ait si assensu non continente nisi in judicio de eritate propositionis v gr. pronior est ad inmaniuvii ves nega dumis, o Lago; actoque assensis propendet in par
rem utinam coli dictionis. v. gr. ut limitivam- iuum per iudicium mentis de veritate propc- uis, veluti quod recte quid de sibjecto assi et , vel nege arta ira diu enim musis
sit, propositionem datam esse veram, an falsam tamdiu ne rei contradictionis parti assentinar quam prImum autem cer . - nas sibi videmr astismativam est veram, assensium praebet assismativae contradictionis parti quemadmodum assensum negatiVae praebet, dum judicat, negativam esse veram. Co
init adeo assensu si juritio logico δε propos .ne data.
'. . de quotiescunque tibi persiades, te recte quid a lare, et negare, semper adest si non expressis , atramentacitus assensus, etsi de eodem minime cogites . Ceterum cianaim. obabilitate plurimum tribuam rationibus extrinsecis; haud raro etiam contingit, ut ob easdem vel solas assensus in al-
terutram contradiatonis parrem propendeat. Supponimus autem dubitantem agnoscere, sibi tantummodo probabiles esse assentiendi rationes Quodsi eniam hebetior fuerit,.
quam ut hoc pervidere possc atque adeo probabiles m. - ---t affiniani prassiet prodositioim, de Gu-
407쪽
.eritate adhue dubito debebat, consequenterim dubitare.
tium numero non est, etsi in eodem esse debebat ita sum, qui animam immaterialem esse negant, elli pereas, quae pro materialitate ejus militare ipsis videlitur, rationes de eadem adhuc dubitare debebant, una non Proboni, quod g. et r. AEUHahis dulitanti sim rationes assentiend probabiles Til tem ensi, in parte subsecti tales ex una contradctionis parte , uia
in vinco; lavero ex altera absen si iam propendii. Elcnim quia
tradetionis tibi tanti sunt rationcs assentiendi probabiles ex una conparumno tradictioni parte, nullae vero X altera per ri Ih as en- mainis civis autem non ponitur nisi ob rationem stillicientena s 38. OHIoc , qualis probabilis non est impossibile est, ut alterutri contradictionis parti assentiatur, hoc est', ut judicet eam esse veram. Qiloniam tamen ob ration Dipr babiles ex altera contradictionis parte judicare debe . hancine altera veriorem codum, quo in cmonstratione praecedente, modo patet, cum est proniorci ad assentiem .dum huic contradictionis parti cx qua adsunt rationes probabiles, quam alteri, quae iisdem destituitur, cons
nuciater assensus in hanc contradictionispartem propendta. Aerita ideo, ut hieocrisu, ubi alijdstituendiim
niamus interea aliquam veram eam contradimonis partem quae rationibus probabilibus niuriar, donee probetur comerarium. Ita probabile Videtur animam esse immaterialem iis, qui ad animum revocant, nullum se in hoc mundo deis Prehen lare corpus, quod cogitet, nec comprehendi a st. Posse, quomodo corpus cogitare posit, etsi demonstrare ne pineant, corpus cogitans involvere conci adictionem, adeoque in impossibiliumnum rota. M. 79. Omo J. Quamobrem etsi norint, animi in matvi usitatem lis e ipse nom
408쪽
- Mem primim quod materi illivino statur rationibue probabilibus, quae ipsis essent perspectat. tque adeo hoc
rpso docent, assensum propendere in assirmativam contrais dictionis partem, sciscet quod aisma sit immaterialis, non cro in negativam, quod non fit immaterialia.
exstent De dubitat, e asiqua notio Dei esse divi oriri Qui enim de existentur Dei dubitat, is vulvas eri in alis is
sum praebere inerum harum propositionum , Deus, , , , - Π
sit Deus non eiussit , ignorat tamen , utrum assis se M. H. mare, an negare debeat, quod existatis. 417.J. Enin vero qui quid afannat, is medicatum subjecto ungiq qui negat, idem ab ipso removetis et os. g. . N cesse igitur est, ut deliberans, num praedicatum subjecto jungere , num ad eodem removere debeat, intelli
gat, quid ocabulis , quibus significatur subjectum atquei dicatum, intelli itur, consequenter notio aliqua si ori non minus quam praedicati ipsi esse debet. Quamobrem qui dubitat de existentia Dei, ei aliqua n tio Dei esse debeti Sidis ira Die edinta in nee amissu in
.era sit hinee propositio , lictri est scynlapsis, an altera. 'liistri non in cymapsis: si te ignorare ais, quid alter ini velit, dum blimi scynlapsum esse dicit , nec intellige re, quid sibi ita loquens velit. Unde dari nequit exemplum, quo dubitare te experiris de veritate propositioitis, cujus vel subjectum , vel praedicatum est sine mente se uso
409쪽
exsere Deum, i, nondum iri at eum di istere . ammolabinde ad affirmanduintroisior est, quam ad n pandum s. 4 et r. qaa. . Quamobrem imis demum meus si cui Deum dari negat s. ii. , qui de xistentia Dei lubitat, atheus non aest
Si accurate philosophari Volueris, quae disserunt, a se invicem distinguenda, non ero in virum confundendatum. Quem imodum itaque in Geor tria triaris in equilaterum ascaleno distingui spe diversitatem rariolis laterum ad se invicem, quia nimirum alia est ratio aequalitatis, vilia ratio inaequalitatis L ita militer qui negat dari Deum, distinguendus et ab eo, qui dubitat .vi existeritia
Dei, propterea quod negiar 5 dubitare non minus disserim in Logica, quam alio ae qualitatis tu inaequalitatis in Mathes Inter assirmationem Abneg ationem dubitatio intem media est quemadmodum ita uesasfirmatio distinguitura
negatione ita id dubitatio destinguenda ab utraque Ne que est quod eam/cum negatione confundere in unum iis, nulla adsit ratio, cur eam potius ad negationem, quam M atamationem referre velis etenim aut dubitatio medio prorsus loco inter assimationema negati me comsisti sit. 19.), aut perindo in assirmationem quam negationem inclinatur s. I9. ao 4 a I.), atque adeo in casu priori nulla prorsus ne fingi quidem potest ratio, tu ad. negauonem potius, quam ad affirmationem referri debeati in casu posteriori si inclinario in altaam Contrildactiomspv- tem sussiciens seret ratio, cur ad eam referri deberet, nunc
ad assem tionum , tunc id negationem reserenda foret. Quemadmodum haec an genere rite sese habenti ita Minquaestione de mustentia Dei renenda sint. Etenim tressunte sus posthaei, quando ad eandem ondendum alius
enim assirmat exillam Deum, alius negat dari Deum lius dubius haeret, utrum Deus detur, nec ne & vel in neutram contradictionis partem propendet, vel ad affr- mandum pronior, quam ad negandum, contra. Quam Meso cum alia fluant ei nonone amationis, alia exim cons
410쪽
ia a neganonis, alia ex nonone dubitationis de musten.
Dei; scuti alia sunt, quae fluunt ex notione trianguli quilateri, alia ex notione Scalent, alia ex notione aequi cruperinde qui dubitat de existentia Dei non confiindendus est cum eo, qui negat dari Deum, acris, qui negat existen δ
tum divinam, separatiar ab eo, qui assonat, atque dubi- tans ab amnisi e iuriam tale, unino haud durissia inum seret, in atheoriam nimierum referre, hoc est, iis qui negant dari Deum, aequiparare velle de existentia Dei dubitantem. Exae rata dis ostrum distinctione nullum
enatatur veritati praejudicium t errores autem facile irrci, punt, ubi diversa pro iisdem habentur β. 3I. L g. . Ta- ceo, quod methodus demonstrativa requirat terminos ae- ε, eurata definitione explicatos A. II 6. Dise. PraeAm. , nec se- rat, ut nunc atheus dicatur, qui Deum existeres Sat, nunc
vero quide existentiamidessitati m- in cum gratiam monentur prolixius, qui vago me iani ruit Diutinantur, ut ii munibus odiose alios imiamare liberius pos . sint a quorum moribus nos maxime sumus alieni, quippe veritati unice litant , nec in ea dijudicanda lithiam γ idantes. 'riones ex utraque contra is parte, vel si piae ex uin'-- ἡ-
que 'sant, videantu que ' δετ torminis Mai ab Ma a ismo, qua tam a veritare, seu nec pruinis es ath inm-sismum, quam ad veritatem vim octo Etenim, vin re dubitanti de existentia Dei ves nulla sim assentiemsi rationes ex utraque conmidictionis parte, vel siqvie eo
utraque prostant, videntur aeque possibiles, vir πα-
si vero dubitanti hullae sunt rationes assentisidi ex uir que contiadictionis parte, vel si quae ex utraque prostant,
videntur aeque probabiles, dubitans nec pronior est ad astirinandum, quam ad negandum s 4 9J-αὶ - missu Mol. . Parava ce tia