장음표시 사용
451쪽
in omnis mare potes Hi rim existere a se in vel quicquam credis scasimpuro comingere casu puro, consequenter faberutrum a rn et percribuere demonstratimem in possibilitatis caseus puri ad absurdum redigen- liceat , εο δει , 96 Cosi ld.
quomodo Vides adeo utilitatem propositionis praecedentis in refel- convincem lendo athe, tantum abest, ut recte dicatur, eam faverea Ys. atheismo. Ceterum moneo de casu puro judicium fieri de here ex notione distincta f. 94. C hoc , non vero confusa' vaga, ne idem, ibuantur, quae ad eundem referri minime possvnr. Ponamus hominem sceleratum ac inDeumhlasphemum ictu fulminis perire etsi dicat atheus, hoc casu fieri, negans rationem aliquam, cur fulmine ictus suerit, quaerendam in pessima ejus vita vel in blasphemia non tamen ideo negat essectum, quateruas naturae tanquam cau sis tribuitur, rationem sufficientem habere, nec propterea casu puro in eventibus naturalibus qua talibus facit locum. Ceterum ne casus simpliciter distus cum casu puro consumdatur, illius notionem explicare iubet.
Cissis V Cases simpliciter dictus est concursiis causarum ad Lxilio sectum alterius gratia agentium Effectus, qui idcm tanquani cauta tribuitur, Esse s sualis appellatur. NOΠ- nulli etiam effectum ab isto calliarum concursu pendentem casum appcllant; sed praestat ambiguitalcm in Ioquendo evitare, a qua philosophia abhorret ob confusionem inde oriundam neque enim in eadem idem termiuo diverit imponendi sunt significatus, sed idem isque determinutus semper retinendus s. 143. Disi. 'E . .
Ut desinitio intelliganit exemplo aliquo eandem sustiore lubet. Ponamus aedificilini dirui ' intra murum reperiri gemmas pretiosas gemmae casu repertae dicuntur. Etenim eas inrea murum condidit dominus non eo sine, ut aedificium diruens easdem reperirut nec qui aedificium di- ruit Diuitia ' Cooste
452쪽
Oh, eo sine Acit, ut gemmas reperiat Concurrunt adineaad hunc essemim,rum qui gemmas intra murum conclusi. ineas certius asservaret tum qui murum diruit, ut aedificium novum extrueret. Sed uterque egit propter effectum alium, quam qui ex illo concursu resultavit. muliter ii ventus ex tecto dejicit tegula quae praetereuntis caput vulnerat,ad Hunus capiti inflissim concurrunt diventus, causae tegulam disponentes, ut impulsui venti facile cedat, aegula ipsa de scendens, vi gravitatis, aut, i mavis,grmitas tegulam descendere faciens,in homo edes praeteriens. Enimvero nec Ventus tegulam deiiciens, nec causa eam clisponens, ut venti impulsui facile cedat, nec gravitas, qua deorsim sertur, nec homo meteriens vulneris capiti infligendi causa agunt. Essectus adeo, qui casui tribuitur, vulnus nempe capiti infitinim, oritur ex concursu causarum , quarum unaquaeque alterius
essemis gratia agit. Quodque ad hic dicitur casus, aliud non est , quam concurius causarum ad essemina quendam, quae singulae alterius essectus gratia agum. quidem vulgo ad casum requiritur, ut essectus rarus sit; sed raritas intrinsece rem non assicit desinitiones autem ingredi non dobent nisi rebus intrinseca f. Is . Q.
quae casia fieri dicuntur, proveniunt ex concursu causarum, miti casu quarum unaquaeque alterius gratia agit 3, 46o. puras aer. am itaque concursiti huic insunt, unde intelligitur, cur istisinodi effectus sequatur, etsi ex actione cauta uniust jusque sequatur alius, cujus gratia agit, quemadmodum empla loquunturi quae casu fieri dicuntur, rationem sussicientem habent in isto concursu g. 36. Ont. . Qua obrem cum casi puro fiat, quod absque ratione susticiente ad actitasitatem perducitur 3 94. Cust quae casu fieri dicuntur, non nunt casu pum.
453쪽
Aeetit, ut tibi laterent ac secure servarentur, non fecit tineratione sufficientes ex sine enim, quem intendit, intelligutur, cur fecerit, atque adeo hic ratio lassiciens estis. 6. tι10. Assio etiamsi physice consideretur, ratio lassiciens est, cur ibidem sint gentina pretiosis. Quod murus diru
niti sit novi aedificii e Graiisi gratia, atque adeo denuo rintlanen sis ienteli habeti Cumque ibidem date ni ἐει me preficiis, imam dirum inconsilinum prodea
porro intestigitur, cur inveniantur. Habet itaque inventi, λrum rationem icientem Lere. O uJ. Eisi adeo tibi lemur satant, propterea quod intra muriam condens non intemderit, ut eum dirutum eas inveniret, nec qui eundem diruit, cum ignoret, eas ibi lateres iiiveniendarum gemmarum gratia hoc faciat , sed praeter intentionem & expectationem suam easdem inveniat i in ipso tamen causarum conis cursu ratio sussciens continetur, cur invenerit, cons quem
teriis vitio cinis purusnonesti , . C M. . Ginum ipse concursi causuum , qui hic requiritur, ut miri
reperiantur, intelligitur, cur raro a aere debeat, ut murum diruens gemmas inveniat pretiosii; cinna iube de vandi modus sti requens, nec communiter receptu juetiam gemmarum pretiosarum possessio in eorum numero scquae rara dicuntur. Atque adeo smul patet, cur casus hie rarus sit, habere rationem issicientem in ipso casu, cons quenter cum ex ejus notione demonstrari possit raritas, o Pus non esse, ut ea definitioni inseratur 4 37. g. . Idem
eodem prorsus modo sese habet in aliis exemplis, quemad- dimi in ceteris experiri licet, maead destinis ei quinus sonis aratu in medium admo imis Ad uiginis potest, quaeuam casia fieri , nec opus est, ut a communi loquendi more recedamus , veritati convenienter explicabili, eis impossibilitatem cassis puri stabili verimus s. 9s como , Quodsi sint, qui inter casum simpliciter dicti in
cassim purum non distinguunt. Millum ratione sussiciente destitui sibi imaginantur id errori per praecipitantiam inj dicando acuminis da uidebitam orto tribuendum. 46 a. D 9llide ny orale
454쪽
462. Ex parte Dei casus usius est illis VP sita 'teramum do ex parte cosiarum secundarum , aut , si malis, natu bum Etenim cum Deus praesciverit ab aetemo μ' - ,sed omnes effectus rerum materialium ouinesque nostras cogi Τ μ' rationes, seu quicquid in hac rerum serie existi di .pq ἔς - - part L Neo nat. PQ fieri non potest, quin omnes etiam ν η'
effectus praeviderit, ex quocunque causarum naturalium sve secundarum concursu resultantes. Et quoniam hoc universium gubernans s. oo para. L. Neonnat omnia dirigit ad certum finem f. 899. part L. Neol nat. 9 bium non est , quin etiam effectus ex concursu causarum alterius gratia agentium dirigat ad certum finem, cons quenter codem utatur tanquam medio ad eundem cons quendumis. 937. to Etsi itaque cauta naturales mve secundae alterius effectus gratia agant, non vero ejus gratia, qui ex eorum concursi resiuitat , si eas in se spectes agunt tamen etiam propter finem a Deo intentum, consequenter etiam effectus ex eorum concursu resultat iis gratia, si ad Deum referantur. Quamobrem cum com cursim causarum ad effectum aliquem producendum ideo casus dicatur, quod unaquaeque alterius effectus prod cendi gratia agat, non ero ejus, qui ex eorum concursu resultat praeter eos , quorum gratia agunt, quatenus ii se spectantur 3 46o. evidens omnino est, ex parte Dei casum admitti posse nullum , seu nihil casi fieri, sed tantummodo ex parte causarum secundarum , aut, si mavis,
naturalium. Concedi adeo potest atheo casu fieri nonnulla, quamdiu ea, quae in rerum natura eveniunt, reserunciar ad solaseausas naturales in hac rerum serie existentes non tamen concedenda est consecuentia, quod nulla fiant providentia.
455쪽
EHi enim nondum convimis erit, dari Deum, convinci tamen potest, hoc non obstante, quod intuitu causarum se- undarum sive naturalium casu evenit, subesse providentiaei divinae, quidem Deum dari supponatur, seu eius respectu non fieri casu. E. gr. Viator fulniine ictus in via perit. . Si mortem eius consideres nonnisi causarum naturalium in miti, per definitionem casus dici omnino potest , uda casu diem obiit supremit . Non tamen inde inferre licet, si detur Deus, eum non sue providentia dii ina periisse. Neque utilitate sua caret, eo perduxisse atheuim, ut a b mittat, id quoad Deum casu factum non esse. siquidem Deus detur, sed sinis cujusdam gratia, quem Numen pro vidum intendit, etsi nobis non semper perspectum, nec a cumine nostro detegendum. Quamprimum enim eum ulterius conviceris dari Deum: absque omni haesitatione jam
admittet non sine providentia divina stamine ictum esse viatorem. iii hypothesin, sub qua quid inmatur, veram non agnoscit, agnoscit tamen ex hypothesi data necessariosequi quod assirmatur is convincendus est veram os ehypothesin , ut nullum ipsi de veritate ejus , quod si eritur, supersit dubium. Non loquimurnis experta iis, qui in lectione scriptorum mathematicorum sunt versati, quorum rationes per principi logica sunt maiusest , ex quibus facile demonstratur assurrum, siquidem desideretur. Cetenim propositio ipsa dudum desens a Scholasticis communiter recepta, quamdiu philosophia Aristotelica in usu fuit. Quamobrem cum nihil habeat, quod a veritate recedat, re vulgo multa in communi sermone casu seu formito fieri dicantur nostrum quoque suit demonstrare,quo respectu casus simpliciter ita dictus admittendus sit, ne, quando cum atheis vel Deistis nobis est negotium, negemus, quod negari non debebat.
Nurea re Atheos necessaris negat promidem cremam. Etenim olentia De negat dari Delim i in eventus rerum naturalium
456쪽
iuxta eum seipsum construat, nec indiget ente sto, ut conis servetur j. 449. . Quasnobrem cum providentia divina iii
consei vationed gubernatione rerum in mundo atque comcursu ad actiones eantiadem consistat j. 9a a patri. I. Theoc-.; atheus necessario negat providentiam divinam.
Quaecunque igitur de providentia divina demonstrata sunt summum influxum in actiones hominum ac felicitatem eorundem habent,quemadmodum suo tempore locoque demonstraturi sumus ea omnia negari debent ab atheo. Neque enim fieri potest, ut admittat aliquod ens, quod sapientia tonitate gubernat hoc liniversum, cujus nullum cognoscit autorem I. 4II. dc quod independens facit ab omni ente alio a se diverso g. 4 9. , ita ut nihil sit in hoc mu do adspectabili, quod rationem habet in ente alio ab ipso diverso, 3. 44o.). Poteramus quoque in ipsa definitione athei sumere, quod neget mundi guber torem, cum fieri possit, ut quis neget creationem mundi, admittat tamen provHentiam divinam. Sed cum posuerimus autorem universi, quod vocabulum generalius est xmodum depe dentiae mundi in existendo a Deo non determinat, non opus erat addi, quae ex assumtis demonstrari possunt. Modo athetim adduxeris, ut dependentiam mundi in existendo abente alio agnoscar; haud dissiculter ipsum deinde corrvicerisereationis providentiae, quidem methodi compos fiteris& systema Theologiae naturalis ammo comprehensum en eris. Mundi enim dependentia in existendo ab ente alio ob astitatem ejus atheismi genuinum fundamentum est, eum quo quemadmodum creatio, ita conservatio atque gubernatio mundi, seu providentia non consistit 464.
Attius casui tribuit, quae 'midemiae minae tribuen insenum
Hsent. Quaedam enim in mundo assu fiunt, xt patrie atheus Hia
hausianim secundant De naturalium, non vero casu
fiunt ex parte Dei j. 46 a. . Quamobrem cum Deus gu
457쪽
bemet eum re soo.λ- λαυο -t , ademque Moneso ciuiuarum ad comiti finem dirigat a yy p. n. L - - λὰ haec ipsi vel ges,omnio ad provis dentiam divinam pertineat 9aa. Murri L - ,σδι quae ex parte causarum se avidatumsti naturalium orium auro concursii causistum interius e ctus gratia agentium, adeoque earum intinni'c se tribuum ueo. , prinvidentiae divinar tribuir a stat ouoniam itaque atheus
providentiam divinam dari nem l 46 30, adeoque ulva cauru mmdas i ii progreditur, quarum req)msui locus estis. 6 sinu utique tribuit, γ' provi densa divina tribue a sum
E. gr. Ponamus viatormi silminis inuenerari in uic Dubium non est subesse huncis sim providentiae divinae. nec sime missi fierivoluntve. Ponamus hoc accidere hinmini, qui a pravisite sua se revocari patas non est; D. pientiae divinae conveniens est, fune n casum in eum cle- Cernere ut eum tum sit aliis terrori Quamobrem qui hane vitae Iacti convenientiam ad providentiam reseri; qua Veritati consultanea sunt, admittit. Enimvero atheus
eandem casui tribuitin manum sibi praesidium in eo re
perisse Menst, quod uneta isti
dis tollantur, qui a pravitate absument, non perpendenti diu eiusdeminimirum directionemvis flemiaedivinaeim exhausi e multiplicem habere finem adeoque non semper eundem. Sed de histe dicemus apertius alibi, quando ob α. ligationem divinam post am ad actiones iuri com
formandas demonstraturi sumus. Ceterum ex his intelligitur quod nihil proseceris contra atheum, si sunpliciter me volueris casu quaedam fieri in universo, quem ne is admittendum esse, mi causarum secundarumin
dubium revocari ne in ius ab imperito s. 46αδ. cedendiam itaque ista, s caus-nsecundariam rationem unice habeat cassi fieri, werrovidentiaedivinae tribuumir; ast ex eo nondum Muirroridentiamta hiam elisimpossibilem
458쪽
bllet demons tandum. 4ussiet enim agnosci providentiae divina possibilitatem, etsi eam dari non constet, antequam demonsbatum fuerit, dari Deum, a quo pendet hoc universan rerumque in eodem nexus. Quando enim atheus providentiae divinae possibilitatem adinstrere tenetur, nec absurditatis redarguere valet eos, qui eandem profitentur; s sapit, omni studio id agere deber, ut, num etiam detur inquirati Moc ipso nimirum, nisi sciens volensque insip . re Velit, error Impius, cui deditus est, .speistus ps red- ditur, ut cum animi tranqLullitate acquiescere nequeat, cum oppositi i mdane jam conjunctus
sectus cassabis uni ve iam, et ab ad fartima ram mreferendu Etenim cum effectius casiuales resultent ex con esse scursu causiarum, quanam unaquaeque aberius gratia au61t sales raram f. 46od conclusis, inde oriimriar, in iram Herimi. Ἀ----xumepotest, qui omnem causarum istim a concutiuntur.
rei spe a minime habemus. Quamobrem cum serrima nqnsit nisi conclusis causanim minime praevisus ad His bim homini vel iiii vesanalamis, o rLL THMAM, scisinus casuales in horrum inique numero sini; quis inin boni, in mali deprct emiruta vir ritet itaque e ciuis viseris homini ves bonocves malo ad lunam eta reis
rendos. gr. Ponamus viatorem in via biminis ictu perire. Essinus hic, si causas secundas tantummodo spectes, re fertur ad cassimi is 3 46α. , adeoque casualis est 3 46od.
Enimvero cum reque viatoris malus dicendus utique, viat, ad se nam adversam omnino referendus, immore ferri solet. Ἐκ adverso es istus itidem casualis est, si quis murum diruens invenit gemmas pretiosas nox. f. 46Ο. . Sed cum inventio bona clicatur inventori festinae tribuinar
secundae. Hine dudum obsomni seruesasties omnem Artunam includere casum, etsi ossis omnis non sit tum, cum haec stipponat destinato consito agentum,
459쪽
Curiori a Iuxta at uim forium non subes providentia diminis seu juxta alia casui. Etenim atheus negat dari providentiam divitiam
um casui non h. 463 Quamobrem per ejus hypothesin fieri nequis, pro Minis ut serium eidem subsita dis πινα
Enimvero atheus casiui tribuit quae providentiae di- .vinae tribuenda sunt j. 464. . Quamobrem cum effectus casuales homini vel boni, vel mali ad fortunam sint reserendiij. 6s P effetiuis istos casui tribui atheus. Atque adeo sertuna, quae siubest providentiae divinae , 932.farnLTheocnard juxta atheum casui subest
Nwisnam quaecunque sinetinis simiai Mirum oblisigunt,ves utinistri era emaccidus inevitabili, propterea quod ipsi nexus rerum, undepen des concursus ille causinim, qui casus nomine sgnificatur 3 46o.), est absolute necessariusis 4ss. , adeoque prorsus immutabilis s. 9 et OntoIJ. Quods atheus non neget
libertatem animae, quam gare non tenemr 3. 4 6.)ς eate
nus homo evitare potest in ipsius hypothesi castan, quat se a uiui libertas in eundem inquit, vi cujus ea a omitti minax, qua adessectiun cesiuile concure , veluti viator nil he non ictus finget, nisi gradum acce--: Moisse contigit, ut eo temporis montento hineret ni fulmen petit. Patet amem casum dissicillime
evitari posse, propterea quod eum ram idere non Iliceat, veluti in exemplo dato ignorat viator, quod locum istim, in quo perit, fulmen iit petiturum. Unde est, quod atheus casum simpliciae inevitabilem pronunciet. Quae enim non cadunt sub deliberationem nostram, ea a nobis
460쪽
Aures admittere unetur progressum in in itum vel Progressu rectilineum, vel circuiarem Atheus enim negare in diama in instri, habere existendi initium & finem s. 444. 443. . Quam ab altioobrem cum mundus contineat seriem contingentima et murra H. 8 i. Cosmo b ea ipsa nec initium habet, nec furem , aseoque utrinque interminata est. Enimvero series rerum contingentium interminata , in qua nec primum datur,
nec ultimum, progressus in infinitum est I. 9 i. mul. . Atheus igitur progressum in intalium admittere tenetur. Est vero progressus in infinitum vel rectilineus, vel cire laris s. a. simu Σ Atheus igitur admittere en tu progressum in inruuium vel re in , vescire
larem. Progressis in infinirum rectilinei impossibilitas sta im ucescit in oculos 3. 93. Comol , quoniam principio rationis sufficientis manifesto contrariatur i quod etsi distincte non cognoscatur,ita tamen ejus notio menti nostra infixa est, ut, quod eidem repugnat, assensum adversum experiatur. Hinc qui aeternitatem mundi defenderuntPhilosophi Geniblas, vesinistrici, in progressianicimilaremita Imri in Emratae sunt mimia revolution quarum operedom ouae jam mi extiterimi, etsi nonnisi longissimo temporis rubi. Ita qui nunc est in toto numdo stinis aliquando in his theli progi essu circularis iterum rediturus. Viisent in te
ra homines, qui nunc vivunt, Meadem agent singuli, quae nunc agunt. Has revolutiones repugnare veritati revelatae, nemo non videt. Relegenda hic sunt, quae de progressu in finitum tam rectilineo, quam circulari annotarimus,
eum disserentiam utriusve progressis explicaremus 3.sa. O M )α rectilinei imposia illimi demonstra mis