Theologia Naturalis Methodo Scientifica Pertractata Qua Existentia Et Attributa Dei Ex Notione Entis Perfectissimi Et Natura Animae Demonstrantur, Et Atheismi, Deismi, Fatalismi, Naturalismi, Spinosismi Aliorumque De Deo Errorum Fundamenta Subvertunt

511쪽

butis quili eam admittere teneatur, qui negat dari Deum, nemo non videt. Qilamobrem etsi atheus neget dari Deum s. ii. inter actiones tamen malac bonas, quatenus moraliter spectantur , admittere tenetur differentiam, conssequenter ex eo, quod negat dari Deum , inferre nequi iussum esse discrimen ita ter actiones bonas atque nimias, quatenus moraliter 'eetitur. Propositoris praesentis veritas adeo mi sina, ut in μbium revocari non possit nisi ab eo , tradinsciis occidicatum possidet animum. Unde non mirum, quod ab omni aevo .Philosophis Ma Theologi agnita atque defensa suerit , donec nostro tempore hypothesi de indisserentismo

morali invalescente quidam Protestantium in contrariam abierint sententiam, intrinseca actionum moralitate reje

quod vero aioriam mannulli eo usque progrediantur, ut illam deserulantibus Puroominii adiuuini exprobretit, se en diit omnino non est ecquis enim non vicet, eos --

aram . ex adverse si quid nobis repraesentamus tanquam malum, id amomu 39o Ps . empir. 9 atheus non necessarist

maias delectatar 8 bonas omnes aversatur. Qui hinc denuo pati ocinium atheisini inserunt , toto

caelo aberrant. Neque enim ideo commendatur atheismus, quod negetur consequentia i Si non datur Deus, male vivendum, ab omni actione bona abstinendum. Quin potius si e modo argumentetur atheus: erroris in redar

ea, quae demonsuata sinit, ut moscat se in Diuitia ' Corale

512쪽

sinae vitae pessimae patroci in non reperire. Huic Ac θοομ αματ ne μω Theotam, in vita eius , etsi sa

mosissimus audiat aureus,vitam tamen vixithonestam renuis, sonesia contentus, justus erga alios ad aliorum commisdapromoventa pronus. Facile concedo,clari atheos, qui pessime vi runt,in vel ideo quaevis sibi licere arbitrantur , quod nullum dari Deum arbitrentur sed eo , no . dum mista impia hypothesi in ruborem dari posse contendo, quod vitam pessimam vivant, a ratione omni alienam, quam

curare nequeum, etiamsi in errore impio persistantia heis uinctisus dicitur , qui mus sive niente Di conceptis, sive ore prolatis neg' dari muni. stas eas Aetiuevim nummi inaniae, qui a Deum dari negat, quem μου -- verbis pro stetur . . Ni, autem finis L si actio ci. ne ex habitu proquentes fuerint contrarior iis , qua tam motiva necessario stat , vel esse possunt divina atta

buta. adisi practiciamirare deterit,inetur Alim sos coarmetur, non adeo finde est. Magna gini circinii dictione opiis est,ne eina oleas evagemur. Non quase

vis promiscite actiones das atheorim practicorum mim in vias patrantem accensere licet. Sane Davides adulterium commissi cum Bathseha ' marirum ejus emedio tolli cur fit homicidii reus factus nemo tamen dixerit, eum fuisse atheum practicum. Similiter Solomo, ut pellicibus placeret, idola coluit nemo tamen ideo eundem in numerim aine

rum practicorum retulerit. Ad atheismum itaque practia eum requiaremus et ut intomim motiva esse nequeant a nil, mi direma, sed potius eorum i egiso motivumpra mero me di ut actiones ista ex habis proveniant, adeoque agendi consuetudo contradicar agnitim Numinis. Nos hic

ausi loquendi miime rem dere , sed fignificaritaeidem

513쪽

consermem ex vago fixit reddere, haud discester preM.

citur Atheus verbis negat clari Deum, quem theoreticum dicimus. Supponitur autem, verba esse animi sensis Conforismia secus enim se atheum simulat, qui non est Athe practicus cum theoreticus non sit, concedere debet dari

Deum. Nil igitur relinquitur, quam ut facta a verbis di semiant, quemadmodum in homine, qui Deum, quem ag scit, incera mente colit, verborum iactorum ob si areae civisensis Aresibiit divina per modum mori mxum influere posse in actiones hominis liberas, nemo nega erit, suoque loco uberius vis demonstraturi. Enu

vero cum actiones, quorum motiva esse possunt, immod helit attributa divinat 3 99o pari. I Theo nas. , habeant etiam nlotiva alia, ab intrinseca nimirum honestate ac tu ritudine desumta, nec ab atheo neganda 3. oo.)οῦ non re- ' Pugnat aliquem edere actiones , quarum motiva esse po sunt am ibuta divina, ut tamen hisce non utatur ita nuda

igitur illorum omissione inseri nequit, quod fictis neget, quae verbis assisima, consequemur quod prouin dimisses mutuo conti adicant utut ultro concedatur, proin M.fectu applicationis maxima laborare impersectione. Ni, hi intur relinquitur nisi theoriae praxeos contrarietas,

Quo atheismum practicum faciat. Contrariatur autem pruxis theoriae, si aniones fuerint tales, ut, si ad Deum reforantur , motiva esse nequeant nisi eorum , quae de Deo agnoscuntur , negationes , consequenter ut contrarientur .actionibus, quarum motiva necessario sunt vel saltem esse

possunt ae debent attributa divina, seu quae de Deo agnini imiti quotam nemo adeo bonus est, quin humani quid patiat in per rationes exuinsecas singulares ad acti rem quandam malam se adduci patiatur, rei diuod amulo ante vidimus , Davide in aduli uri ino eboium Solomonem in idololatriam ruentem , nec ideo atheorum practicorum nomine diffamandos; necesse est ut is demum atheus practicus dicatur, cuius agendi consum do istiusmocli actionibus constituitur, consequenter ubi hae

actione ii bassiitu proficiscuntur iam cum secue sera possit,

514쪽

inallet, cui tamen non adeo facile mederi licet ex utinsione virioa etsi habitu li non statim inferendus atheis

mus practic Relinquit 'aque , quod ad atheum-

practicum requiratur aliquot saltem is non omnium, aut plurimarum actionum complexus. Mareat et, theis hium Practicum admittere S aduru

mum radicum Etenim si quis omittit actiones si Sincitam . determinare per motiva ab attributis distinis desumta cis raro de Deo serio cogitiat, ut adeo mulam facile oblivitiscaturis. aar. 1 hocem'r. , nec almis longinquo quasi secta recordati. panini movea Quamobrem si porro intrinsecam actionum honestatem ac turpituclinem non gnoscit motiva etiam cessant, quae ab illa desumuntur ad

actiones bonas conlinittendas, abhac vero ad malas omittendas C, 89o. 's . Nir Quare cum sine motivis nulla detur in Mima voino , Titilla nolitiois. 889. di se empiri y consequenter appetitus rationalis cesset s. 88o. 88 9 Philo m. r. 4 ut sensitivo locus sit, cons s opus est boni reprammatione s. 893. si cho empiri, Enimvero nemo non experitur tum in seipso, tum in Mius , si sensuum judicio statur , quemadmodum accid te solet distincti boni mali cognitione destitutis num quid judicariex eo, quodviluptas inde percipiatur: quod eum fieri non potii. s. s 6o P γε empiri), malum quod est bonum apparere ponest. Atque adeo contingi

hominem patrare actiones malas, earundemque iterati ne, in qua exercitium consistere constat I., 93. Is aevis.

515쪽

Hibitum male agendi contrahere. Quoniam iisque Deus malum morale velle nequit ssi flare L Neoc . Iadeoque a mim, quibus id inhaeret, motiva ab eo dosimi nequeunt homo habitum acquirit patrandi acti

notis contrarias, quarum motiva sent, vel esse possunt at tributa divina. Quamobrem cum iuste actionibus nego-tur dari Deum 3.1oa. , atheus vero practicus sit, qui factis negat dari Deum s.cit evidens est, si quis omittit actiones suas determinat e per motiva ab attributis diu, ius desum in nec intrinsecam actionum honestatem actus pitudinem certo agnoscit eum fualein affectis rast, cum incidere.

Propositio emaximi monimui est, mu*- -- si satis fuerit probata , ut percipi possit, multo tamen luc lentius in philo pia morali eluce sicet, ubi omnem acti

num humanarum theoriam atque praXin enu Ieaverimus. Patet hinc ratio, cur inter ipsos Christianos qui non modo ex Iumine narurali, verum etiam revelato Deum norunt, tot dentur athes practici, ita subinde in eorum numerum res

iendi istoruminadagnitione unctis de hau Lexiguus servor in propugnanda eri ruta eo odiungulari exemplo illum am poteramus , si hibereti Mai: qui maritia A ambitioni dat omnia, odio implacabilistarat adversus eos, quos sibi adversos everitur, vinclictae

mmum ponit modum, irreverenter se gerat adversus supremum, cui subest, Magistratum, mendaciorum Acalumniam conum non erubescit, salutem alliorum libidini suae postponit, contra conscientiam Deum testem appellat,cum tamen videri velit gloriae divinae acerrimus defenser ii

rarisi emyrae illis assistet; quin is se probet assim ur .ma praesent Wint instituti qua, se vota, ut se id uix minissesentiam rauconsista itur se

tinuis experimentis cinfirmemus, amorium Humnarum.

516쪽

3i ad determinandam vestitiinein moti, is utantur, quae ab . - m in Deum si cera 'recola . une periculum incidenssi in atheismum naaicum sub eamus. Discimus denique , quomodo athei practici sint

convertendi id quod haud raro diiscilius quam atheum rheoreticum ad erroris impii agnitionem perducete. Atque ideo praestat atheisinum practi curra prae cavere. Sed haec re-

iis i tu in philosophia morali.

admistitur tanquamverum , quia Deum habet mutaerarum uel cui adeo Deus ea diuere censeatur, quaecunquedicit Scibptura sacra. Ei univero atheus negatavi Deum s. ii consequenter nec admittit Scripturam sacram , quam dicimus, esse verbum Des talare ac falli recitati Quam. obrem nec concedit vera esse, quae dicit Scriptura lacra, visi ex principiis rationis dem strentur. Tum Vero ea agnoscit vera esse, quia demonstrantur 3 368 illa, nam nime auton quod in s. s. continentur. Quoniam itaque veritatis demonstratae certus nonin, qui vel praemi nius syllogisinos in demonstratione concatenatos ny dientisveritatem orat L seto. . , alterum, quem refutare studes, erroris convicturus uri debes principiis ab ipso concessis sioset. . , evidens omnino est, 'theum theoreticum argumentis ex scriptura sacra petris refutati minime posta

Apparet adeo necessitas Τheologiae naniralis ad profligandum atheismum theoreticum. Unde porro intelligitur, philosophi esse refutare atheos , nec utilem in iis retulandis

collocare operam eum , qui in omni philosophia peregrinusac lici ci est

517쪽

AMSamusdem remini puri lciatim si atheus practiciis Christi uereari siti nus esse voluerit, vera esse adistitue, qua in scis iram in continentur; si vero a Cluisti stetis fuerit alienus,e, dein vera esse non concediti Quamobrem cumis, qui albterim refutaturus eum erroris convincere studet, non uti

debeat principiis, nisi ab eo concessis io 3 . . hi si atheus acti s Christianus esse voluerit, argumentis ex Scriptura saera desumtis resimul potesta si, Christi uis sit alienus sis lem refutari nequit

Qui Christianus esse vult, autoritatem Scripturae sinaea ruinit si quis enim inter Christianos vivit, ejus tameliam

toritatem non admittit, non tamen ideodiopotest, quod Christitivis esse vesit, sed tantun1-- quod videri velit. Unde consultum inadversus idinum euimp in Gesu Christianorum est , argumentis rationis pugniue,

mirandiu ignoratur, mi Christianus esse , an tantumniindo vigeri velis quae enim rationi consenta a sent, ea admittere tenentur homines in universum omnes M, ubi no. iuerint, ex principiis concessis erroris quoad principia refutandum atheismum practicum neceuaria redargui posessint sanesi vis vel maxime Theologus audit ceteris ominus pietare seperior videri vult, talem tamen se praebet, qualem passio ante depinximus noris so3. procum sumi nequit, quod Christiam esse non vero inmim Hderi velit, adeoque scriptura sacrae autoritatem, ut comeradicunt istiones omnes ex habitu profluentes, reum admittat, si ita quod ad atheisinum praeticum palliandum ad eandem provocet. Nemo est, qui dubitat, nisi stupidus fuerit, inter eos, qui quaestus gratia Christi instituta docent, anteos ari theoreticos, quos Scripturis sacrae autorita-

518쪽

n Manli habendum, ut,qui assis practicias suerit, divunam Scriptiuae sacrae autoritatem non agnosc- ac vel de caua in acteisitum practicum incidati

omisi ea, me exscript---- -- piarimi. uam vera non adimittit qui eius autoritatem agnostit ii, , t ias quae menti eius consormia concedit, quod per se patet; atheiμα- anicus argumentis exta muri sacra des minis, fractios rudus, Mnesse es, atheus -- --Mur, non in m --α

Apparet adeo, quanta sit necessitas in sensu S.S clamomst viva ratione stabiliendo. Dedimus interpretationis hujus Praecepta in Logica 3 9 o. eqq. Ag. dc notis system iis passim adjecimus alia. In eodem quolue piosum ei

inter ationes bonas, malas , quatenus marister siectamur. . .

ostenditur eodem modo, quo supra evicimus aineluias mismittere debere disserentiam inter a mones malasin bona , in Mori. quatenus moraliter spectantur rurn differentia haec ridis. patet independenter a Deo, adeoque ignorimi ininon obstat, quo minus eadem reposcat Eatemplo tussimisinae , vos Deum munA autorem

ignoras supra minotavimus - , a ., octamennon obstante eonstat, od actiones mada a bonis optime diu screverint,is virtutem veram ab ejus specie extem rite se paraverint. Patebit Veritas propositionis praesentis lurale sius ex iis, quae de moralitato actionum humanarum nere in philosophia prinica universalici quoad singulas species in omni jurenatiuali, necnon Diuitia ' Corale

519쪽

-iginans s illam qui ignorat dari Deum adimnemn inmum inter actiones bonas malas , quatenus moraliter

Exemplo nobis est Conseius , quem distincta Numinis notione destitutum ignorasse Deum mundi autorem Ῥωbernatorem vel ex eo constat, quod nullibi ejus mentionem fecerit, nec assionum bonarum motiva unquam ab ejus

attributis perierit. Hoc tamen non ob ne vitam vixit honestamin per omnem vito nil antiquius habuit; quam ut virtuti operam daret, talios ad eandem perciliceret. Unde R. R. Patres Missonarii e Societate Iesu, qui primi summi hujus Sinarum Philosethi libros in Latinum idio.

ma translatos Parisiis ediderunt, in Declaratione prooemia.. lia XXI. consuerum a Vitae innocentia , modestia , severi. tate ac probitate commendant. Sane iam civi consensunt actiorus externae cum interna maxime urgebat, nec absque

eo virtutem alicui esse posse docebat, ipse sinceritati studio. Munus, quam biculamis admodum exemplis adeo comprobaram dedit, ut in ruborem conjiciantur Neo-pliari saei, in Ecclesia Protestansum nostro aevo ab insitis ei cim L, Duno sumis studio id tandem esse is, ut magesem aetatis Mino appetitus sensitivus cumrationali aponte . consentiret de quo alii ne cogitant quidem, annuo abest,

ut idem consequantur, quemadmocium alias me monuisse memirum notis ad Orationem de Sinarum Philosophia practica Non tamen nego , virtutem tam cis fuisse admoedum impersectam , quod attributorem divinorum agnitio per modum momorum non influeret in eandem , quem

520쪽

di issimum vi res gradum in eo conflituo, quini actionum nono non sint , nisi φαν ab honestate ae turpi sine intrinseca actionum desumuntur. Etsi adeo Sina nonnisi ad

infimum vi tis gradum contenderint, exemplo tamen

Con ei docemur, quod eidem ex asse consequendo ope

O9. IN Mira ab existentia Dei. -- 'Him a se Liuisis ramim mire actines μωρο malas , pinenus maraliter spe existentia iam Etenim atheus admitteretenetur differentiam in Mimniinrer actiones malasi bonas, quatenus moniliter sipectam ωMetii tur som), consequenter cum atheus ne et darimum, risiatiris ii. , eandem a ratio tenetur, qui Deum existere mini runm r. Enimvero qui de existentia Dei dubitat, ignorat, utrum Deus detur, necne 4 417. , vel pronior ad assentiendum alteri contradictionis parti, vel aduum

que indifferens a se Quamobrem qui de

mustentia Dei dubitat, muto magis, quam atheus, asminere tenetur differentiam inter actionesiamas mali quatenus moraliter 'ectantur. ostenditur etiam hocmodo. Qui ignoraedarimum, Ministere tenetur di*e amiser actiones nas&m las, quatenus moraliter seinantur s. sor , Enimvero mare, an negare debeat, vin Deum s. 4370. Quan

ohrem qui inibitat de existentia Des , admire divientiam inter assiones bonas &nialas, quatenus moririliter 'inanturu Immo idem eodem modo demonstraturi, quo ante probavimus soO IOTH, atheumin eum, qui ignoraedari Deum, differentiam adtioinun bonarum malarum, quaten moralita spς- M. ιd uere debere.