장음표시 사용
611쪽
- - P. Localiter praesciis esse nequit Dio a. I THA. - totus praesens toti mundo o totus fringaeis ejus par idus citra multiplidationem Hissis. sionem sui sio 49. pari. I I l. isto. Potentia divina, qua pessiiuilia omnia ad actualitatem perducere potestis. 343 part Mid, Mon modo magnitudine differt a potentia naturae animarum nostrarum, verum ipsacie, scii alterius prorius generis est 3 7 6. para. I. nati, Quamobrem cum Anthropom, hi ta Deo senses 3 383. atque imagina imiem in signin tu proprio trimbuant s.f89 praesemiam ejus localamis iant l. 960,
eumque ope manuum moestamentes, quicquid extra se operaturis. 9z. potentiam divinam eiusdem generis cum humana statuant qui in hisce omnibus errent, extra omnem controvetitae aleam positum es s. a 4. C. .
Quoniam propositio contraria refutatur eo ipso, dum ve- Tademonstratur 3 Io 3 s. rae.), veras autem propositiones,m demonsti avimus ita systemate omnes Anthropomor
phitarum errores in Memate jam resutavimus minui quuoemonstrationes istam propositas probe perceperiti Orendum non est, ne an eremem ullio ex a uominor rhumo erata fluentem incidati Neque etiam metuendum, ne, quaede Deolriiniam,more licuntur in&S., insevsupinversoaccipiannisi quin potius ex sectioneprima liquido comstat quod principia nostra vero si si distincte explicauedo inservia
612쪽
quid fieri debeat, seu quid facere a permittere velit,
decemat non ab artemo de Vir omnia simul, quae in tempore fieri debent. Aut igitur non omnia praestavit ab aeterno, ut decemere ab aeterno potuisset, quae fieri, ει, aut ab aeterno omnia decernere noluit. Quodsi ab aeterii omnia praevideri non potuit, intellectus ejus immitatiis est tum quoad objectum, quatenus O COM Ut omni possibilia, sed quaedam ejus cognitioni subdu--- tum quoad modimi cognoscendi, quatenus non cognoscit omnia simul, sed quaedam saltem successive. Quodsi ab aeterno omnia coemere noluit neccile et in distincte omniae cognoscere noluerit, adeoque dea mundi quem ἡ-ducere decrevit, confuse ac obscure percepta invola G t, inue demum distincte percipiuntur,la, sivito, sinu intellectus ejus limitatus ciauo in quoad moavini gnoscendi ut que casu
intestinus divinus, nec voluntas est purus seu unicus immutabilis actus, verum tam ille, quam haec Deo tribui debet tantummodo per modxim facultatis. Quoniam1-tellectus noster e modo limitatur quoad objectum situ ad modin 'rΦrrientandi objecta f. 79. 03ciat. M, ac nemo inon in seipso experitur, quod prω picto dein iis , si successive, quid D
cerea Dei tim ad ea, quae nunt, qui
DMinii rebus providere statuunt, ut attentus ad ea, quae fiunt, hodie demum decernat, quid fieri velit, Deum ad similitiniuiem anta nostrae concipiunt jacite admit- tum, quae limstati es in eundem inferunt, etsi eidem non tribuant corpus , quale est humanum, ut organ
rimi ope comi di quae fiunt, faciat, quod extra se operatur quem odum istiunt Anthropomorphitae
613쪽
qui Deo equidem corpus humanum non tribuimi, eum tamen ad similitudinem anima nostrae concipientes tacite admittunt, quae limitationes in eundem inserunt Isso. ; qui Deum prorsus incorporeum rebus in hoc universo ita providere statuunt, ut ad ea cainsumi, attendat ho
die denuini, quid fieri debeat, seu quid licere ac petito iere velit . deceniat, Anthropon Q --.
Equidem eum Deus rebus in hoc universo ita pro Harat, aes ad ea, o ae fiunt, attentus hodie demum deremeret, quid fieri debeat, seu quid facere ac permittere V f. 9 3 s.
n. I. Theol nat.) anthropomorphisinus equidem subti- . lis nullum infert in iis, quae ad providentiam divinam spectant, errorem ciuods tamen haec revera ita fieri supponas, quemadmodum iaciunt Anthropomorphiste, in summam livinitatis persectionem injurius es. Quoniam Deus per
eoncursum suum; eritia distinguit a praeterim atque tam is s. 939. μοι mimo, quae ruit a s ilin aeterno rescivis 346o , 3. noti I. THA. nisi x quicquid ab
aeterno s. so . Part. I. Theota t), unico , ohantatis a Suecto part L Thracno. decrevit in re in e iacit, quem admodum decrevitis. sas pari. I. Theo uat,n, de execintione decreti, quo providentia continetur ,.sa a Part. I. Theotnat. , si sermo suerit, dicendum est, Deum attendere ad ea, quae fiunt in univer , ac facere ciermittere, quae libuerit, aeterno scilicet ac immutabili decreto convenienter. Et hoc modo de executi e decreti providentve loquitur scriptur saera. Qui vero, qua Me do de creti docentur, ad deo et 1 -- a Mino affinem imariis a tropomo hisnum rubesem in eandi inserunt, qui quantum tolerari possit in hebetioximo, docuimus alibi
Me. s. '38.part. ET L nato, 'Deologum tamei abhoc errore immunem esse oportet, cums est ultra vulgus impe ritum sapere in divinis Uanus est illorum metus, qui sibi Persuadent, superfluas fore preces, siquidem decreto divino omnia sutura in hoc universo jam ab aeterno fuerint M'
614쪽
terminata. Den Deus in aeterno quo praescivit pre-
iuro earum in decentinuis habuit in emo, si σπια L. Thoes nat) rebusque providet per nexiun rerum in hoc universo s. 9a . partu Thre nat. sapientiain bonitate sua
constitutum f. 74I .piret. I. Triotnar.). Qualido preces ab homine actu funduntur, Deus ad easdem concurrens f. 874. pari. I. TheoLnar.) eas jam actu fundi cognoscit f. 939. N. I. Neu nat. , praescientiae sua infallibili convenienter s.s 3 a. para. I. Neia nat Et dum creaturas conservato. 843.part. Neot r. in adactiones earum concurrens
j. pari. 1 et .mi xvires agendi largitur 3 876. 't. ια- -δ quod precum intuta ab aetemora W- per monstr- , in te me jam acturasti, et s. parta μοι nu. , decreto immurabili convenieme s ,
so9. pari. I. Theo nat. Quoad precantem adeo eadem precum utilitas iecessitas, seu ad precandum obligatio est, quae foret, 4 Deus ad preces attentus nunc demum d cerneret, quid fieri debeat. Ut hebetiores facilius capiant, quae sine acumine difficulter capiuntur; simili at illustrare lubet. Ponamus te certo nosse, ei iam, luce adventu sum sempronium te rogaturum, ut fumiuia, tuum iptiissus maeres permittas Ponamus in b, decemere, quodi permittere velis, ac praeterea statuere, quid fieri de v, ne ejus absentia tibi noceati Ecquis non videt, ubi
decrerum exequeris, a quo propter voluntatis constantiam recedere non vis perinde esse, sive tum demum singula Meemas, ubi a Sempronio rogatus fueris, sive id nar, quam primum te ab eodem rogatum iri certo cognoverisimoniam in decernendo nulla temporis habetur ratio, sed ' raritummodo rinio, quae sunt ae fiunt in tempore; eadem
imorsus ratio est, nec in rebus quicquam mutatar', quam mmcinique pomis tempus, quo ex praescientia 4 eernitur, consequenter nec circa decretum divinimi aliquam dum in has , quod factum fuerit ab aeternoseptiescienti,aeterna.
unque de quolibet casu alio idem intelligatur verum,
615쪽
quod de uno diximus nec de decreto divino quoad singula, quae in mundo fiunt, aliqua uperesse potest dissicultas. Patet itaque Deum non minus dicendum exaudire preces homulum, si decreta aeterna tantummodo in tempore exequi,
tur, quam si in tempore demum decernis, Mul iv s. o 3. Decreta Anthropomorphisa saruunt, Deum stentum ad ea, qua temporaria fiunt in mundo, demum decernere, quid facere aut sermittere A thropo velit. Etenim anthiopomorphista Deum concipiunt admor istis similitudinem animae humanae, non attenta ditiarentia,
asser quae inter ens limitatum Millimitatum intercedit s. ao. .
Quamobrem cum nos attenti ad ea, quae fiunt in mundo, decemamus, quid in dato casu facere, aut permittere velimus Deum quoque attentum ad ea, quae fiunt in mundo, demum decernere statuunt, quid facere, aut
P mittere velit. 'Decreta adeo temporaria ad anthropomo hismum serutilem pertinent. Sociniani ea defendunt, propterea quod liberas hominum actiones a Deo praesciri non posse opinantur, falsa notione libertatis detuli. Ast qui eadem prinpugnant, etiamsi Deum lumlinum quoque actionestirictas ab aeterii praeseruisse admittanti ne oiani ratione lame rorema lectuntur. Si vero rem pennius inspicias, vera rum α' a Socinianis sentiunt, quana ad decreta Dei temporaria confugiunt neque enim alia de causa ὀρο, cretum aeternum suspectum est, quam quod libertati humanae videatur inimicum, etsi notionibus confusis impliciti, ex quibus sese extricare nesciunt, non advertant, quodnam sit, quod difficultatem decreto aeterno assensum pr. ebendi parit. Atque hinc Hucet necessitas Systematis veri nominis, quo veritates omnes inter se connexae exhibentur, ut e rundem appareat consensis ac re uiua a te invicem depem dentia, ne inscii in contradictoria incidamiis idquo honimnibusa Syflamini vin nominis simi
616쪽
stropomorphistas admittere, quod actiones araim uom-
per naturam Messentiam earundem dete inentur, eumpsimo πι' quando Deus in tempore decernit, quid fieri debeatis ρ M'. Aut igitur decernit, quod per naturetur Messeritiani crematurarum eventurum absque isto. decreto aut quod docemit, minime consequitur. Quoniam in utroque casii decretum temporarium superfluum est, necesse est juxta
anthropomo fustas, ut Deus vi decretioni temporariis . rum actiones creaturarum aliter terminet, quam peres-stntiamin naturam earundem det niunantur. E. M. Ponamus deis pluviae interitum imminere segmti,' precibus ad Deum fusis pluviam laetam caelitus d
ubi motam tamdemum, quando precer adi msi intur, decernit plin iam se nullinea-vi sinererim continentur, adeoque necesse est, ut Dein determiser quasdam causas ad actiones dias nonsecutim veluti ventum ad Dandum ex ea plaga, unde advehunturmabes, cum alias ex eadem non spiraret, neque adeo nubes adveheret. Similiter si Deus globum ex tormenro emissuma precante tum demim averti decerneret, dum precatur, necessarium esset, ut vel directionem globi absque causa naturali immutaret, vel motum vi homine determinares ruo ei emieses duceret Miluo morsusishocm . a veritare amuli, ex iis praecederae mimari .
617쪽
ira πιτυ--decernere, qui a creaturis fieri velit s. o 3. , atque
-- vi decretorum temporariorum aestiones aeuurarum aliter cara dete inare, quam per essentiam laesuram earundem determinanturi f. o J. In essentia igitur matura e rundem non continetur ratio sumiens actionum eam dem, sed in decreto Dei temporario cliviae conveniente Aione divina in creaturas, cum non per essentiam naturam creaturarum, sed per decretum Dei tempora ri in actionem in creaturas huic convenientem intellμwitur, cur hanc nunc edant aestionem s. 6. nul
Limvero miraculum est, cujus ratio lassiciens nin conmtinetur in essentiain natura creaturarum I xio. νμ
,, ro ri 6 rari, Actiones itaque cremararum vi
decret,um divinorum aliter deternumta a Deo, quam per essentiam maturam earundem determinantur mi, racula sint, atque adeo pater, Anthropom plustas per petua admittere in rerum natura miraculta
Equidem non ignoro, e traordinariam istam actionum creaturarunt directionem non haberi pro miraculis ah Amthropbmorphistis. Nemo tamen non videt, qui ex notion, bis distinctis ratiocinari suevit, negari ab ipsis, quod ne
gari non potest. Neque enim inter kl, cuius ratio sussiciens in essentia, natura rerum continetur, Mid, cujus ratio sussiciens in essentia Mnatura rerum non continetur, non
litur medium 3. 33. Ontia. . Quoniam itaque nemo non adminis, id naristinesse, quod rationem sussicienseminesseri Anatura rerum agnoscit , so'. imo fueriquo .cogitur, non naturale seu miraculiun esse. -dran nem susticientem inessentia nanuari, um non trabe 10. svo Como Quamobrem si ponas, Deum adpreces 1i
tii avertere globum, ne seria caput ejus, retinendo dire- , ctionem, juxta quam ex tormento explosus fertur, in idem impacturus mutatio directionis a Deo absque causa natu
rali facta miraculum utique erit. Absit aurimi, ut tibi per
618쪽
suadeas veritatem nocere praxi ostendemus potius suot eo, quod ad eandem maxime conducat, error autem edem noceat. Quamvis enim in systemate monuerimus errorem istium praxi magis
severe, quam nocere, ubi quis uerit hebetior, quam ut , pere ponit, quomodo mim praescieritia divina dc futur
rum contingentium determinata veritate ab averno libertas
hominis in agendo contam possit id tamen non inseri te intelligendum est de praxi omni, sed secundum quiddapro praecipua officiorum erga Deum. Etsi autem error aliquis non noceat praxi praecipuae, hoc tamen non obsta te uipersunt casus quidam rariores, in quibus obest. De
his autem apertius dicemus in Philosephia morali, ubi omnem ossicior nergamum praxinpenina explicaturis Mis. Veritas nunquam nocet, nisi in abusam trahatur error vero per se nocuus est, nec semper evitari potest, quominus noceati Semper igitur praestat veritatem agnoscere, quam errore imbutum possidere animum. Quod mundi persectionem tollant loc ipso in summam Numinis perfectionem injurii sint, qui per decreta Dei temporaria rhuracula multiplicant, alibi jam anno Vim twLI. xlar .
. o6.4M essentias rerem ex causerum finalium conienseari Do M a Deo exaras μι-nt; Amthra' phisia sunt Etenim mox semis quando nos idem alicujus entis nondum existentisin desobrius camo antea nondum cogitavimus inVenire Volumus, minas remistinem quendam eidem pra scribimus Wo ejus noti ne evoluta deducimus, quales eidem tribuendae sint deo
imminationes intrinsecae , ut illi consequendo inserviatim gr. Ponamus inveniendum esse automaton planetarium,
quale invenit cin peculiari Tractatu, qui in operibus possitumis legitur, descripsit Inventor sumit,
machinam repraesentare debere motus planetarum , qu les in coelo observantur. Fine hoc sibi proposito, ima-
619쪽
chinae,quam invenire decrevit, praescripto, disquirit, quo nam&qualibus rotis, vel aliis potentiis mechanicis habeat opus, 'quomodo combinari eaedem debeant, ut motus planetanim, quales in Astronomia definiuntur, b neficio maestinae repraesententur. Quodsi stiuetura primum eperta voto nondum latisficiat, eam emendare stude donec fini intento, quantum datur, satisfaciat. Qui igitur similiter admittunt, Deum vi sapientiae suae intendisse fines, ob quos res quasdam extra se producere deam rat, illis convenienter his tribuisse determinationes es sentiales, adeoque statuunt essentias earundem ex caus rum finalium contemplatione erutas fuisse Deum ad Ginilitudinem animae nostrae concipiunt, seu per modum vnimae sibi repraesentant, quoad alium inveniendi essentias rerum nonum existentium , quarum nulla adhuc nobis est idea Quoniam vero nos ex fine eruimus essentiam res, veluti iuni miram alicujus machinae, quia possibilia omnia non simul distinctu nobis repraesentamus, adeoque unum ex altero demum colligere necesse habemus , quod intellectius noster non absblute summus eae a 8. Is Lenm P, in mitatus tum quoad objeetiam, tum quoad
tacite Deo tribuunt limitationes intellectus, quales sivix humano. Enimvero qui Deo per modum anime repra sentato tacite tribuunt limitationes, Anthropomorphisbe sunt sto. . Quamobrem qui essentias rerum ex causa' rum finalium contemplatione a Deo mitas stat m, An o pomorphistae sim . An opomorphistae, a Que raeter Deum existere
possint, aut mavis, creani Hia in quia i ante deqcrerum divinum tanquam vacua sibjecta. Per decretim
numni finis, ob quo creanira es existere debet, Asini
620쪽
fini hiue libere a Deo statuto convenienter induntur determinationes essentiales. Atque hoc pacto insunt ideat creaturarumin Deo, qua producere decrevis, pendentes adeo libero ejus decreto Hanc Carrasin, quemadmodum jam in systemaminoris. 39 -- Ἀ---t. amiotavinius, Deum indimentem in pronunciat ad cninium rerum 1 adeo ut nullum bonum, uallum verum, nihil quod
credendum, faciendum vel omittendum sit, fingi possit, e jus idea in intellectra divino prius fuerit, quam ejus voluntas se determinavit ad essiciendum, ut id tale esset. ropria igitur principia non satis intellexit ex notione entis perfectissimi, quae instat Deo , demonstranda esse contende
propterea quo ea notione minime deduxit idearum in intellectu direm inerastemiam, quemadmodum supra --mus n. ostentate veri nominis non condito. Unde liquet, quam sicile se incidere in eo ores propriis principiis repugnantes, etiam non dest mentis Peripla eia, si a Systemate recesserisin extra illud de renis ad idem pertinentibus judicare volueris.
contemptitione a Deo erutas paruunt. Anthropomo his .etriis 1 is Deum sibi per modum animae nostrae repraestentant tacite juxta in ei tribuentes limitationes, quales nobis insunt s. 8Q . iis , Quamobrem, Deo eum tribuere debent modum per-- . veniendi ad idem rerum, qua producere decrevit, qu modo nos ad ideas rerin pereenimus , quas facere decrevimus, de quibus ante decretum non cogitavimus. Enimvero nos ideam entis, de quo ante nondum cogitavimus quod facere decrevimus, invenimus ex fine, quem eidem praescripsimus, determinando ea, quae eidem inesse debent , quemadmodum exemplo automati