장음표시 사용
21쪽
si aliquod aliud fidei Μysterium tredere videae,
illud non fide supernaturali et infusa credere dicem dum est, sed fide humana , atque adquisita. Q Te nihil valet contra nos adductum argumentum. f. 5 r. Contra. Ex concessis. Haeretiei fide humana credunt aliqua mysteria supernaturalia; Ergo
ex concedendis, attingunt naturaliter supernaturalia. Proh ans. Licet Haeretici fide tantum Dumana Credant, credunt tamen supernaturalia mysteria; Erin Semper Verum est, eos attingere supernaturalia m.
f. 53. R. disti eo '; Ergo semper ete: , alia quo modo, coner, ut oportet, n. conm. Cum dicimus , ultra gratiam externam, admittendam esse gratiam interiorem ad supernaturalia munia obeunda, nocnon intelligimus ita , ut existimemus, illam, V. g. nullo modo attingere posse verum naturale viribus suis, sed tantummodo id non posse modo perseeto. Sit exemplum de Fide: eredere Persecto modo, et uti oportet est credere Me certa ex parte revelantia , certa ex parte proponentis revelata. Et quia solus Deus sine dolo revelat, atque revelata proponit ideo sola Dei gratia potest homo credere. si vero I quamur de Fide, quae certa est solummωo, vel ex privato haereticorum spiritu , qui contraria revelat Vel ex Scriptura, quae praecise sumpta est littera cidens; utique id possumus naturaliter credere. At nos de huiusmodi naturalibus objectis non loquimur, cum dicimus, pro supernaturalibus neeessariam evel ei gratiam interiorem ; proindeque ipsam absolute
22쪽
De gratiae necessitate ad merum cognoScendum.
g. 53. Animad. x Nomine gratiae hic . intelligimus gratiam actualem S. 32. Nolum quippe est,
'hilosopli.,, Gentiles , Haeretiem, incredulos, ise pee-eatore , gratia habituali destitulos seipriliis 3 Datur, Iibus fuisse, ac modo esse, nitrabiliter exculim.
quo aliquid rase neqvis. Hoc paelo lux necessaria dicitur ad digno tenda obiecta. Ῥorro necessarium d Plex distingui uir, Msolatum nempe, et relatisum. g. 55. Du. 2. Necessarium absoliaum duι fur illud, dine quo aliquω, absolute erae non νυγί ιῆ ita ad videndum absolute necessarii dicuntur oculi, Iuuii ne ills reaii. 'S. 56. Def. 3. Necessarium relati m est illud . quod eat tale resa te ad finem, quem sibi quisque prο- Ponit in agendo, et aa media pro sinis illis conβ FUMisene. Ita ensem necessarium dicimus militi V Ienti ad bellandum eontra hostes procedere. Et ita etiam necessariam Ut dicimus gratiam, relative nempetum ad x Itam aeternam tamquam finem ; itum ad omnempus bonum, tanquam medium ad 'itam aeternam Consequendam L Et hoc necessarium , itidem duplex aest, simplex nempe, et secundum quid, ut dicitur..
g. 57. Du. 4. Necessarsum simplea illud diacitur, sine quo finis ob ineri si Eeιter non pot t. Hoc sensu alimenta simpliciter necessaria dicuntur ad
g. 58. Def. 5. Necessarium secundum quid ratillud, quod tale esι ad rem fatallas obtinendam. Hoc
Pacto equus dicitur necessarius ad iter faciendum. S. --ad: a. Verum duplicis est gene- i. , naturale scilicet, atque supernaturati , atque
23쪽
utrumque vel est inere Usculatavium , vel Aracis m. g. 6o. Def. 6. Verum naturale illud diei tir, q/ιω intra naturae similes contivetur ; et cujus notia Ilia humanae capacitatis limites non ea cessit. Talas sunt veritates Philosophicae 6 a. Deq. q. Verum supernaturale illud est, quod Orssinem naturae, miresque humani intellectus excedit; uti sunt mysteria omnia fidei Christianae. 62. Def. 8. Verum speculativum est illud , quod mensi ρ Ponitur, Solummodo ut cognOScatur , at ncto ad actionis moralis exercitium conducit :veluti': Homo ea ista, Deus est Omn*Oten .
g. 63. Def. 9. Verum pratisum est illud, quod
Da menti stroponitur crenoscendum , ut ad uSum quo ilque et Maxim revocetur. Ita sunt enata illa : Quoa tia hi fleri non sis, alteri ne faceris. : diliges dominum, Deum tuum. Parentes honorandi sunt eae. 64. Animad. 3. Verum naturale, Sive re Culativum , sive praeticum duobus modis accipi y test, et a nobis cognosci, aut nempe collectise; hoc est pro complexu omnium simul veritatum; aut dia atributive: scilicet de aliquibus tantum veritatibus
S. 65. Animad. 4. Quoad vero potentiam, Vel impotentiam vewm cognoscedi, duplex est distinguenda Pissica nempe, et moralia. q. t 6. D0. io. Potentis Abasea est illa, quin se eo rmeritur , c lus activa mixtus prFortionata est meri faciendo. Hanc habet homo robustus et sanuS ad longum iter faciendum. f. 67. Def. II. Potentia moralis illa dicitur, qua pollet is, cuatis activa fistus, non Solum Operi faciendo proportionata est, sed etiam e edita nullisque implicata dissi ultatibus, saltem qua graves Stat. Itaque moralem quoque potentiam longioris itineris habet homo vegetus et perferendis laboribus as-,uetus. Dis ad intelligentiam dicendorum motalis , sit
24쪽
Homo sine speciali Dei auxilio, alpae paria int riore, ταιtates Praeineas morales superioris Ordianis cognouere nequit. g. 68. Probat. I. Sine gratia non possumus gnoscere, quod intellectus in puris naturalibus relictus non solum non manifestat, sed manifestat OV positum; Atqui intellectus ita relictus non solum non manifestat veritatos practicas supinoris ordinis, quae hominem Christianum iaciunt, sed manifestat ore ritum ; Ergo eici: Prob: min: Intelloetus sibi re- ietus non manifestat, nisi quod est in Mundo : at omne, quod est in Mundo, ait S. Joannes Epistr a.
C. v. 2. con Piscentia carnis eat, concupiscentio Oculorum, et suPerhia vitae; Haec ergo manifestat intellectus, nempe concupiscentiam carnis, qua corpo-Has voluptates , sensibiles, ac sensuales, et reliqua adeo ius spectantia concupiscimus; concupiscentiam oc lorum , oua bona terrena , et temporalia desideramus, et supertiam vitae, qua ex praesumpta naturae exceu lentia honores, dignitates, et reliqua ad nos in Μundo excellentes faciendos conducentia optamus. Haec Sunt, quae in mente nostra a nativitate observamus. Haec quae intellectus sibi relictus cogitat, atque cognoscit. am vero haec sunt opposita veritatibus practicis, cum hujusmodi veritates non solum non monstrat sed monstat oppositum. Quare nisi adveniet gratia quae intellectum illustrando, et voluntati pium assectum in Deum inspirando animae ostendat, quod corporeae Voluptates, hona terrena, honores et dignitates, non Sunt vera bona , sed vanitales, et quod sola voluintas caelestis est vera' voluptas, quod sola bona Caelestia sunt vera bona, et quod verus hortor , et dignitas vera ex solo Dei servitio haberi potest, qui
25쪽
26 solus vere est excelle , hi cui de iur onmis alia vixci l leutia , nisi , iri sit .m , adveni t gratia , quae has
bia vitae. S. 68. : Uaee ei im applieant in tallectum
ad cognoscenda Crimalia , terrirna , et mustia ira , g ὲπeum vivido intellei tui x ore in Leuiciatne , et ex conti uua apprehensione litisti modi viva las ab in t fici iri ou-
ea ur ; fit inde, ut ocii liis interior , qua iii tellecluSaudatas veritates vidi re po. et, obnubila tis, et obcaecatus evadat. Ergo i ut 'le liis ad eas vid Mas moraliteria polens est. Sod impotens obiam est impotentia Physi, Ca r nam potentia plav,ica lutuli 'ctus ruet ejusmodLuaturaliS virtus, qua cognos, ei pole. t oibi P porti nata : at Iaudatae velit., es sunt in ollectui improportionatae, quia senaper res irritur ad Deum , quat mus est auctor gratiae, et gloriae, quod Donnibi per gratiam cognosci pol e t , non enim sunt veritales
Iracticae morales hominem Chiistianitin saeientes iuae, inqNihil, Detis non re pii itur , et quae ad l=cm Non reici uoi ; sic in hypothesi, q d qui, En in cile' vel spernenda bona terrisa propter incommoda inde
26쪽
27muentia , vel propter alium terrenum snem; noti idcirco cognosceret veritatem de qua loquimur Ergo est.
S. ' Obilis: Naturaliter exignoscere possumus quidquid in Natura fundatur, sed laudatae veritates morales in natura fundantur; Ergo est. g. II. R. diu: mai r in natura cognoscitiva
intelli uis , eouc. mai: secus n. mair, et e tonu rio distincta min : , nego comm. a. Contra. Atqui fundantur in natura cognoscitiva intellectus; Ergo etc. Prob. sviam ..Sunt Proportionatae intellectui et de saeto Philosophi Gemtiles nonnullas huiusmodi mutilates cognoverunt, eum eorum aliqui hona terrena myreverint; Ergo ete. g. 73. R. neg.- antee: vide g. R.
Sine gratia possumus munitia phmira cognoscere Omnes veritates cirrinis nasu dis imm Spe Atia S, quiam Practis , εἰ- morales, sive naturalea. g. 4. Prob. Potentia Physica intellectus estri dem naturalis virtus, qua potest cognoscere ea omnia, quae eius naturali virtuti sunt proportionata; at vero omnes Veritates ordinis naturalis cujuscumque generis sint, sive speculativae naturales , ut prima scientiarum principia, sive naturales practicae, ut regulae artium, sive speculativae morsra ut universam
in moram principia tum naturalem constituentia, sive morales practieae ut universalia morum prinessea ad acti mes hic, et nune Hielendas, vel non in te das pu eonscientiam applicata; hae in quam omnes veritates 1 oportionatae sunt intellectui, 4usque nat ratem virtutem non excedunt, eum in illis nihil observetur quod supernaturale sit; siquidem de rebus --
27쪽
lemis intellectus sua naturali virtute, occasione se suum , ideas etlarmare potest, et in ideis veritatem contemtari: res vero morales, Per Iegem naturale in homnunt corde inscriptam, per conscientiam cogn Mere potest. Quare intellectus absque gratiae auxilio potest polentia physica in horum omnium veritatum cognitionem pervenire. Nam gratia est necessaria tantum ad cognoscendum id quod naturalem intel- Iectus virtutem incedit, ut sunt omnia SuPernatura- Iia , et quae ad Supernaturalia necessariam relati nem habent. De iacto Ethnici Philosophi plures verites tam Speculativas, quam practicas agnoverunt ut eorum scripta declarant. Λtsi plures, prolaeto omnes potentia phystea agnosecro potuerunt, cum non minus una, quam altera sit naturalis virtus , et 1do naturali virtuti intellectus proportionata. Quare ete.
Potes homo sine speciali αἱ gratia quasdam veria
g. 75. Prob. Nam Sapientiae Cap. XIII. v. S. ν
legitur: A magnatidine ναοί, et creatum, cOγο--ibiliser poteria creator horum videri. Quibus verbis duo ostendit Sapiens e primum , res creataS CO-gnosci ab hominibus naturaliter posse : Sesundum , earum cognitionem ducere ad cognitionem auctoris earu indem uincesApostolus ad Romanos scribens
Cap. I. 2o. , inexcusabiles dicit Philosophos gentilas , quonian, naturali ratione Deum auctorem naturae , o rehus hujus Mundi aspectabilibus, agnoscentes , et gloriam , ut oportebat, non dederunt, aitESiquidem . Iniasibilia Dei a creatura Mundi, Per e quin facta sunt, intellecta conFiciuntur . . ut Mnt Aeacusabiles, quia cum cognovisaeut Deum, non dicat Deum Mori aperime. Supponit itaque Pa
28쪽
ius , et pro terio habet, Paosoplios Ipsos Ethnk os ,
alia Dei carentes, multas velitates solo naturaliliamine cognovisse, et quidem certe , alias inexcusa-rales eos non vocasset quod Deum sic cognitum , ut Deum non Morificaverint. Ergo hic. f. 76. Prob. 2. ratione. Experientia constat mul osse iisdedes nedum antiquos , sed etiam rocentes, scaenim rerum naturalium adeo donatos fuisse, ut
admirationi fuerint, librosque conscripserint Plenos Scientia , et loctrina; et quid mi sine speciali Dei auxilio; Et sane, ait S. 1 rosper. α Quis ambigat
γ, hanc sapientiam huinano generi ad remporAlis vitaer, utilitat ni ex natura a Deo condita Supere me reli-μ qua ' Si enim nec ad ista terrena ordinanda r 1, tionalis animi vigeret ingenium, non vitiata esset, M sed pXlincta natura D. Ergo etc. Adversarserum mposlisenos reficiuntur.
4 ῆ- 77. OHic. Doctrina s. Pauli est, aliorumque
aerOrtim Scriptorum, saeibius rePetita, mentem hominis per culpam fuisse sauciatam , et ignorantiae poena mulctatam ; Ergo nullam prorsiis veritarem potest homo noscere, absque Dei vociali auxilio. f. 78. n. Dist. ans. ignorantiae Poena ita muletatam, ut nullam penitus veritatem naturalem adquirere possit, nego ans; ut nequeat omnes noscere; et eo modo nos ore , quo primus homo eas agnosce-hat , conc. aris Ergo etc., n. consm. Inter alia hona quae Deus homini pr;maevo contulit, et illius uxori, dedit illis insusam rerum luna naturalium , cum Su-Pematuralium scientiam: legitur quippe Cap. XVII. V. 6. Disciplina intellectus repleωit illos : crensit se samentiam visitus, sensu implevit cor illorum. Hinc poterat Adain tali scientia praeditus, veritates omRes
naturales, nedum cognoscere, Sed Cum ut ira Pom-
Ptitudine, atque iacilitate. Porro baec scientia in lim
29쪽
mine per eulpam laeso, et sauciato frustra quaeritur: Nam aliquae tantum veritates, easque nomisi post longum tempus, et improbo labore ad mirere potest. Et hoc sensu loquitur Paulus cum aliis Sacriptoribus, non vero denegat homini aliquas rerum naturalium v .' auxilio, uti P - S aperte docet, nutilam Penuus veritatem naturalem, sine Dei speciali auxilio, POSSc hcmuem cognoscere; Erso n. r. Piob. subsui. Paulus ad Corinthios scribens , ita Eslist. I.
p. I. v. 4. 5. in piit: Gratias ago Deo meo Δcn per pro ιobis in gratia Dei quin data est et obis. ιnGriato Iem, quod in omnibus disites facti estis in silo M omni Cerbo , et in omni aesentia: Si ergo
Paulus omnem scientiam attravit gratiae Dei, pros clo aperis docet, etc. . 8o. R. Dist. ans. Et nomine omnis scientiae intelligit Paulus intelligentiam spiritualem Doctrinae Evangelii, quae conducebat ad aeternam salutem con-βequendam , concedo ans. ἔ intelligit omnem prorsus scientiam, eliam rerum naturalium, n. af, et cons. Paulum laudato in loco, non de omni scientia, et quacumque loqui, sed de illa quam per Evangestum adquisierant Corinthii in ordine ad vitam aeternam, SatIS compertum est, et Sacri Expositores clare demonstrant 0. Et sane : venerat ne Paulus erudire
Conrinthios in Ouihologia, in Physica, in Mathematicat Ad praedicationem ne muli omnes subito lacti sunt Philosophi , Mathematici Z Non equidem et
et si quidem tales evasissent, non ideo Sequeretur eos aliquas veritates , solo rationis lumine, et ab que gratia cognoscere non potuisse , quippe, licet iὶ Vide S. Thomam , Cornesium a Lapide, alios que tu hunc locum.
30쪽
3IEatia Dei possit quis subito fieri doctus, absque
Dei gratia iiiiiilonii iiii S, potest tempore, et labore aliquibus frientiis exi ultus videri. Venerat ergon Paulus erudito i iri in illios Evangelium Iesu Chri sti , et quia eos iii I xangelii sensu, et spirituali in telligentia versatos .aguovit, cum id sine gratia fieri haud potuisse perspiceret, pro gratia, et tali Mnescio Corinthiis collato, gratias Deo agit, non quod Coria: bii in omni, et quacumque scieutia divites facti suerint. g. 8 i. Contra. Atqui Paulus omnem, et quamcumque scientiam in homine a gratia repetit; Ergo
n. r. Piob. subm. Res ita se habet si Paulus, nedum Omnem vostram cognitionem , Sed et cogitatiouem nostrae inentis, imo sustuletitiam ipsam ad aliquid cogitandum a Deo repetit; Atqui revera hoc iacit Paulus : ad Corinthios namque rescribens Epist. ΙΙ.Cap. III. v. 5. ait: Plan Sumus si Aιentes cogia Ia re aliquid a nobis tanquam ea n ιs, ud a iaciensia nostra ex Deo est; Ergo etc. g. 82. R. Apostolus laudato in loco non loquitur de cogitatioue quacumque, sed de cogitatione sancta, quae sdeles attrahit, atque ad virtutem sectandam allicit; atque hanc dicit esse a Deo. Λu
is Cogitantes credimus, cogitantes loquimur, cogi-n latiles ogimus quidquid agimus: quod autem attinetis ad pietatis viam, et Verum Dei cullum, non suis miti, idonei cogitare aliquid tanquam cX nobism M tipsis, sed Sufficientia nostra ex Deo est η. Hoc
autem et nos ipsi tuemur si . g. 83. Ubiic. 2. Apud Ecclesiasticum habetur Cap: I. v. I. : Omnιs Sapientia a Domino Deo
i Consul. Frassen Tract. III. Disp. I. art. I. q. I. Conel: I.