장음표시 사용
131쪽
i 26 ACADEMICORVM POSTERIORVM Roma novi; Atticus, Omitte ista , quae nec percontari , nec audire sine molestia possumus, quaeso, inquit ; et quaere potius. ecquid ipse novi. Silent enim diutius Musae Varronis, quam solebant: nec tamen istum Cessare, sed celare, quae scribat, existimo. Minime vero, inquit ille. Intemperantis enim arbitror
magnum in manibus, quod iam pridem ad hunc ipsum me autem dicebat quaedam institui, quae
et sunt magna sane , et limantur a me politius. Et ego, Ista quidem , inquam . Varro , iam diu exspe-Clans , non audeo tamen stagitare: audivi enim e Libone nostro, cuius nosti studium nihil enim eius- in i celare possumus , non te ea intermittere, sed accuratius tractare, nec de manibus unquam deponere. Illud autem mihi ante hoc tempus nunquam in mentem venit a te requirere: sed nunc, Posteaquam sum ingreSSus, res eas, quas tecum simul didici, mandare monumentis, philosophiamque veterem illam, a Socrate ortam, latinis literis illustrare; quaero, quid Sit, cur, quum multa scribas, genus hoc praetermittas, pracsertim quum et ipse in eo excellas, et id studium totaque ea res longe ceteris et studiis et artibus antecedat. εII. Tum ille, Rem a me saepe deliberalam et mul
seri piis plane omnibus et ah alii. ieetum revoeasii Goerenetius. putat anim Vie doeius, hane linguae rein gulam esse ponendam. conduplieariaueiori pronomina solere in loeta. tiu.rer datκτικως dicuntur. Cotis. Tuge. , s. 26. Atile. Il, ep. x exir. T)
3 Di,eiplinam philosophiae grae.
eae, quam mox ipse memorat. Nam
.d educaliouem nobiliam Romano iartim per ἱnebat leelio Metaueorum . et Stoieorum Iibrorum. ut apud Ceaeeos Homeri ; qui libri iustae omnium aestimabantur. H. Libo e) Seribonius Libo Varroni Perneeessarius erat. vir sane doctisset hi,tottaa se istori Lihurnicae autem et Aelialeae elassi in hello eluili praestiit. Ei libros nuneuparat Varro: eitatur enim a Naetobio Varro ad Libonem. Tva M. Q Lamhin. σιitecelliae.
132쪽
L BER PRINVS , CAP. a I 27 tum agitatam requiris. Itaque non haesitans respon-
Nam quum philosophiam viderem diligentissime grae
cis literis explicatam, existimavi, si qui de nostris eius studio tenerentur, si essent graecis doctrinis eruditi, graeca potius , quam nostra Iecturos: sin a Graecorum artibus et disciplinis abhorrerent, ne haec quidem curaturos , quae sine eruditione graeca intelligi non possunt: itaque ea nolui scribere, quae nec indocti intelligere possent, nec docti legere curarent. Vides autem eadem ipse. Didicisti enim non
nulla arte adhibita, de rebus ante oculos positis vulgari sermone disputant; nihil definiunt, nihil par-liuntur, nihil apta argumentatione , concludunt, nullam denique artem esse nec dicendi, nec disserendi putant. Nos autem praeceptis dialecticorum, et oratorum etiam quoniam utramque vim, virtutem
ca) sla volgo insere hantur istat quod ista ipsa δε γε miarum , ut dixi . sedis cogi Aa in quihua Goerenetiva
verissime glossatoria manum agnovit.
a) Davisius malebat: Vides autem c eadem enim ipsa dialetati ) non
3 Vulgo hie seribitur Amafinii.
Sed vertim nometi amatonii esse, quod alitii oeeutrit ap. Cie. monuit G erenetitia. Et hoe iam Lam hinus hie eo perit in aliquot Nss. 43 Reeepi argumentationa ex eouisaeel ora Deritieii, ut est de pio. v, 4. VDIgato in interrogatione minus h. l. aptum. Neque hie loetiis habetit illise N oleorum interrogationeulae de Fiti. IV. 3. 7. - Nihil apta interrogationa coneludunt Interrogario hie δε inera eouelusione rationis. nulla nec interrogatione adlithita. nee responsione, in elligitur. Fortasse sumptum est e consuetudine Stoico rom. qui Dialeetiei me exeellentiam appellati sunt. Cicero quidem isteris rogativneulas illorum saepe solet in ea signifieatione dieere. ut verbis minterrogare. a levi illi ἐρωταυ , pro
rationem coneludere. Clarum exemis
plum est in libro de fato ex stoieis .eap. tu. Sic enim interrogant, Si faetim tibi est, ete. tibi etiam αργου γά
γου interpretatur interrogialionam igna m. FABER. mram a rim Mirtutem esse nostri
mitini Seientias quidem virtutes esse post Academieos docuerunt Stoici. Quintilianus Inst. Orat. lib. II. eap. dio, hane rem suse tractat.
133쪽
ACADEMICORUM POSTERIORVMosse nostri putant sic parentes, ut legibus, verbis quoque novis cogimur uti: quae docti ut dixi a
Graecis petere malent, indocti a nobis ne accipient quidem: ut frustra omnis suscipiatur labor. Iam vero physica , si Epicurum, id est, si Democritum Probarem. Possem scribere ita Plane, ut Amasinius. Quid est enim magnum, quum causas rerum evicientium sustuleris, de Corpusculorum sita enim appeIIat atomos concursione fortuita loqui 3 Nostra tu physica nosti, quae contineantur ex ei sectione, et ex materia ea. quam fingit et format effectio. Adhibenda enim geometria est: quamquam quibus quisquam enuntiare verbis, aut quem ad intelligendum poterit adducere haec ipsa. de vita et moribus, de
expetendis sugiendisque rebus 7 Illi enim simpliciter
pecudis et hominis idem bonum esse censent: apud nostros enim, non ignoras, quae sit et quanta subtilitas. Sive enim Zenonem sequare: magnum EStesticere, ut quis intelligat, quid sit illud verum, et simplex bonum, quod non possit ab honestate seiungi; quod bonum quale sit, se negat omnino EPi-
Verbis, quamquam noris Pro amis iam . Latu binus. vii quando ; Faber. .am iam; Davisiva. nonnunquam. si Sie meliore ordine Goereulliva. Vulgo ne a nobιε quidem. Quia est enim magnum . ete. Ohacuritatem , si qua est. Ostundit v eis in iis lupa Lio a vulgari usu remota. Res esseientes appellat Cicero quaa. .lgo diei mus causas. Iulea cap. s. De natura stilem ... ira diectant. tileiam Λι-derent in res duas r in alιera ea de emetens. Causas appellat, quaavolso dieimus sines. vel causas Pro mar quas agunt causae, quae appellatitue esseientes. Porro Epieurei quum et iei omnia eorpusculorum soria uita eoucursioue dice reui, caua is sna
quam enuntiare e Pro otioniam. auctore Goerenetio, reposui quamquama mea autem aponte pro quibusnam dedi quilias, ne tria os tuτεμυτα deitieeps oeeurrerent. -NOhis valde placeret eoniectura quin elium . quas diceret, non tantummodo DiaIMG-
eam, Physicam. sed ipsam Ethieam. propriis et technieis verbis indigere; quem sensum protolli I. V. Letaer in gallica versiotia. ED. P. Se negat Ahest vulgo se. T. Simplex ) Non a tribus eo tislatumgetieribus, auinii, corporis, et sortiatia. sed tu sola virtute positum. Tv N.
134쪽
curus sine voluptatibus sensum moventibus nee suspicari. Si vero Academiam Vetere in Pei Sequamur, quam nos, ut SC is , probamus : quam erit illa acute explicanda nobis 2 quam argute, quam Obscure etiam contra Stoicos disserendum
Totum igitur illud philosophiae studium mihi qui
dem ipse sumo, et ad vitae constantiam, quantum pos .m, et ad delectationem animi: nec ullum arbitror, ut apud Platonem est, maius aut melius a diis datum munus homini. Sed meos amicos, in quibus est studium, in Graeciam mitto id est, ad Graecos ire iubeso , ut ea a fontibus potius hauriant, quam rivulos consectentur. Quae autem nemo adhuc docuerat , nec erat, unde studiosi scire possent; ea, quantum potui nihil enim magnopere meorum miror , feci, ut essent nota nostris. A Graecis enim peti non poterant, ac, post L. Aelii * nostri occasum, ne a Latinis quidem. Et tamen in illis veteribus nostris, ' quae, Menippum imitati, non interpretati, quadam hilaritate conspersimus, multa admixta eX.
intima philosophia, multa dicta dialectice: quae εquo Acilius minus docti intelligerent, iucunditate quadam ad legendum invitati , in laudationibus , in iis ipsis antiquitatum prooemiis, philosophiae , scribere voluimus, si modo consequuti Sumus.
i) verba id est ad Graeeos ire
iubeo reete Lambitiva ae nuper Uet-xelitis ex iciterpretatioue glossatorisio textum immigrasse censuerunt. Quia enim umquam, praesertim postea quae paullo ante de Graecis philosophis dieta erant, de sensu horum ver horum in Graeeιam ni ιga dishi-tare potuisseip
4ὶ Goeten eius edidit quaeque. Eq. idem malim itemque. In liati lationibus Λογους , ut vi detur, ἐπιταρι-ς intelligit; hi etiim audis itines passim voeantur. DΑvis. Antiquisiatum in Quadraginta eiu uia libris constabant. De iis vide Αὐρα- stititiis de C. D. lib. v I . cap. 3. ID. 5ὶ Da uisio placebat diloswhice , ni ediderisui Paullus Nautitius uitisque situs Alutis, sed iuulosos Laeheue G cenkius defendit.
135쪽
i 3o ACADEMICORUM POSTERIORUM III. Tum ego, Sunt, inquam, ista, Varro. Nam
nos in nostra urbe peregrinantes erranteSque, tan
quam hospites, tui libri quasi domum deduxerunt,
ut possemus aliquando, qui, et ubi essemus, agnoscere. Tu aetatem Patriae, tu descriptiones temporum , tu Sacrorum iura, tu Sacerdotum; tu domesticam, tu bellicam disciplinam; tu sedium, regionum, Iocorum, tus omnium divinarum humanarumque rerum nomina, genera. Ossicia, causas aperuisti;
Plurimumque poetis nostris, omninoque Latinis et Ilieris luminis et verbis attulisti; atque ipse varium et elegans omni sere numero poema fecisti; philosophiamque multis Iocis inchoasti, ad impellendum satis, ad edocendum parum. Causam autem probabilem tu quidem affers : aut enim Graeca legere ma-Ient, qui erunt eruditi; aut ne haec quidem, qui illa nesciunt. Sed da mihi nunc: satisne probas 2 'immo vero et hae , qui illa non poterunt; et qui Graeca poterunt, non Contemnent sua. Quid enim Causae est, cur poetas latinos graecis literis eruditi
legant, philosophos non legant 7 an quia delectat Ennius, Pacuvius, Attius, multi alii, qui non verba, sed vim Graecorum expresserunt poetarum 2 Quanto magis philosophi delectabunt, si, ut illi Aeschylum, Sophoelem, Euripidem; sie hi Platonem imitentur, Aristotelem, Theophrastum Τ Oratores quidem Iau
Ere vera ar nam mixtum erat eae in
minum varietate. ut Quintilianus ait. Tv NM. 3 Vrainua eotitieiebat aedaiam mihi nunc non satia yrobas. Aldus Napos didit a.d la mihi istinet avitian pro a. quod er. prae celeria unicae probat. ae ita explieair quare eo mitis ta mibi. et aperta eloquere. Si vulgata reeie M hahet. dare hie paeo diaera aeeipiendum eat . a sententiareeentioria Paria. Εdi L. qni laviviis e contextu ita aeeipi posse , duhilare .ide ue. I Dasisio in metite
136쪽
LIBER PRIMVS , CAP. 3 i 3 idari video, si qui o nostris Hyporidem sint, aut
Ego autem dicam enim, ut res est dum me ambitio , dum honores, dum causae, dum rei publi
cae non solum Cura, Sed quaedam etiam procuratio multis ossiciis implicatum et constrictum tenebat, haec inclusa habebam; et, ne obsoleSCerent, reno vabam , quum licebat, legendo. Nunc vero et sortunae gravissimo perculsus Vulnere, et administratione rei publicae liberatus, doloris medicinam a philosophia peto, et otii oblectationem hanc, honestissimam iudico. Aut enim huic aetati hoc maxime aptum est; aut his rebus si quas dignas laudo gessimus hoc in primis consentaneum; aut etiam ad nostros cives erudiendos nihil utilius; aut, si haec ita non sunt, nihil aliud video, quod agere
possimus. Brutus quidem noster excellens omni ge
nere Iaudis, sic philosophiam Iatinis literis persequitur , nihil ut iisdem de rebus Graecia desi/oret;
et eandem quidem sententiam sequitur, quam tu.
Nam Aristum Athenis audivit aliquamdiu, cuius tu fratrem Antiochum. Quamobrem da, quaeso, te huic etiam generi literarum. IV. Tum ille, Istud quidem considerabo, nec vero sine te. Sed de te ipso quid est, inquit, quod audio2 Quanam, inquam , de re 2 Belictam . te veterem, inquit; tractari autem novam. Quid 2 ergo, inquam,
t) Ita Vae et Bas ut dudum ad h. I. vet. Fa e seribendom esse doetiit. vulgo ρον satis. Bene de horum veris hortim diserimine exponit Bremi ad Nepotia Dioti. V. 3. Pereelii autem νυ nere quid sit , aueloe ipse prodit Tisse. III, diu, ra. Per Ila videtor is, qui νυlnera ita laetus est, ut de gradu
tatuqtie suo plane deii elatur. G. Per Isias oulnere, Tulliae filiae morte. quem Casum suum s avis imum apis
pellat ad Fare. IV , ε. Loetis similis
de Nat. Deor. l. 4: Hortata eLiam est. tir ma ad haec eonuerrem , animi aegritudo. fortunae magna et smυieommota iniuria.
α volgo oeterem iam. Berilleio placebat Me erem Ac demiam; quod sane hahet. quo se defendati Quidquid sit eerte iam expungendiam, quod vidii Gerengius.
137쪽
i 32 ACADEMICORUM POSTERIORVM Antiocho id magis licuerit, nostro familiari, remi
grare in domum veterem e nova, quam nobis in novam e vetere' Certe enim recentissima quaeque sunt correcta et emendata maxime. Quamquam Antiochi
magister Philo, magnus vir, ut tu existimas ipse, negat, in libris quod coram etiam ex ipso audiebamus , duas Academias esse; erroremque eorum, qui ita putarunt, coarguit. Est, inquit, ut dicis; sed
ignorare te non arbitror, quae contra Philonis Antiochus scripserit. Immo vero et ista, a et totam vo-terem Academiam, a qua absum tam diu, ren varia te, nisi molestum est, velim: et simul, assidamus,
inquam, si videtur. Sane istud quidem, inquit: sum enim admodum infirmus. Sed videamus, idemne Attico placeat fieri a me, quod te velle video. Mihi vero, ille: quid est enim, quod malim, , quam ex Antiocho iam pridem audita recordari 2 et simul videre, Satisne ea commode dici possint latine Quae quum dicta, in con ectu consedimus
omnes. FTum Varro ita exorsus est: Socrates mihi videtur, id quod constat inter omnes, primus a rebus occultis, Et ab ipsa natura involutis . in quibus omnes ante eum philosophi occupati fuerunt, avocavisse Philo-
esse , ex quo hane diaeiplinam reliquetit. atque ila eatn albi renovatam velle. s. Hie fortasse excidit in is, quod Nanui. et Lamb. ante illa inseru retit. Sed illisa melius abesse saeile
agnoverunt Gulielmus et Goerena. etsi Dauisiva repugnat vulgo quum essent dicta: et ista ceteris eotitiuuantur. T
tale Grier. edidit pro vulg. negaret. a) Se. sententiam . quae v x ex anteeedontibus facile intelligitur. G.
Davia. Goer. aliisque. eon antit Vst SehulEius istam . tit vulgo, quod nihil est. Hortaliae enim varronem Ge. ut talia. quae Antiochus contra Philonem dupularii, et simul omnia. quae Ae domiae veteria propria sint,aeuarrando comprehendat. Diu enim
138쪽
sophiam, et ad vitam communem adduxisse: ut de virtutibus et vitiis, omninoque de bonis rebus et malis quaereret; caelestia aute in vel procul esse a nostra cognitione Censeret, vel, si maxime Cognita eSSent,
nihil tamen ad bene vivendum. Hic in omnibus sere sermonibus, qui ab his, qui illum audierunt, perscripti varie et copiose sunt, ita disputat, ut nihil assirmet ipse, refellat alios: nihil se scire dicat, nisi id ipsum; eoque praestare ceteris, quod illi, quae nesciant, scire se putent; ipse, se nihil scire, id unum sciat; ob eamque rem se arbitrari ab Apolline
esset una omnis sapientia, non arbitrari sese scira quod nesciat. Quae quum diceret constanter, et in ea sententia permaneret, omnis eius oratio tum in virtute Iaudanda et in hominibus ad virtutis studium cohortandis consumebatur, ut e Socraticorum
libris, maximeque Platonis, intelligi potest. Platonis
autem auctoritate, qui varius et multiplex et copiosus fuit, una et consentiens duobus vocabulis philosophiae serma instituta est, Academicorum et Peripateticorum : qui robus congruentes, nominibus
disserebant. Nam , quum Speusippum . sororis filium, Plato philosophiae quasi heredem reliquisset; duos
autem praestantissimos 4 studio atque doctrina , Xenocratem Chalcedonium et Aristotelem Stagiritem :
a Sie lagendum esse vidit Lamia
bistis, ut saepe alibi apod Cieetonem e. e. Cal. Mai. e. 2 . Lael. 2. 7. et s. 4. 23, quad attulit Goerentius. Volgo alarum. a In edd. nonnisilia et Maa. Ii-hris eat omnitas hominibus. Lamhi
ncia delevit hominibias; reetius alii . ut Goetenetius, omnibus. 3 mos aviam. Ne eum haud
paueta v v. DD. orationem maneam imperseetamque pulea. hoe leuendum eat, verba dia a vitilem , a te ad reliquis Exae reserenda . ut A scipulos simul eogites. G. - Codd. Pall. Baliol. Parisiens. alii. praestantissι-mo , quod reoeperunt Coelena. et Sebula
139쪽
1 34 ACA DEM ICOR vM POSTERIORVM qui erant cum Aristotile, Peripatetici dicti sunt, quia disputabant inambulantes in Lyceo: illi autem , qui Platonis instituto in Academia quod est alterum
gymnasium , coetus erant et sermones habere soliti, e loci vocabulo nomen habuerunt. Sed utrique Platonis ubertate completi, certam quandam disciplinae formulam Composuerunt, et eam quidem plenam ac resertam: illam autem Socraticam dubitationem de omnibus rebus, et nulla assi matione adhibita
quod minime Socrates probabat, ars quaedam philosophiae, et rerum ordo, et descriptio disciplinae. Quae quidem erat primo duobus, ut dixi, nominibus una : nihil enim inter Peripateticos et illam veterem Academiam disserebat. Abundantia quadam ingenii praestabat, ut mihi videtur, β Aristoteles : sed idem
sons erat utrisque, et eadem rerum expetendarum
sugiendarumque partitio. Sed quid ago inquit: aut sumne sanus, qui haeo vos doceo 2 nam etsi non sus Minervam, ut aiunt; tamen inepto, quisquis Minervam docet. Tum Atticus, Tu vero, inquit, Perge, Varro. Valde enim
amo nostra utque nostros; meque ista delectant,
quum latine dicuntur, et isto modo. Quid me, inquam, putas, qui philosophiam lain prosessus sim populo nostro exhibiturum 3 Pergamus igitur, inquit, quoniam placet. V. Fuit ergo iam accepta a Platone philosophandi ratio triplex: una, de vita et moribus; altera , de
i) P. Ciaeontis legendum puta in
α Di,aerandi male hie repetitum
3 idem vulgo adieettim cum Guerenetio delevi.
140쪽
LIBER PRIMVS , CAP. 5 natura et rebus occultis; tertia, de disserendo, et quid verum, quid salsum, quid rectum in oratione pra-
natura petebant, eique parendum esse dicebant: neque ulla alia in re, nisi in natura, quaerendum essa illud summum bonum, quo omnia referrentur; COnstituebantque, extremum esse rerum expetendarum et finem honorum, adeptum esse omnia e natura et animo, et corpore, et vita. Corporis autem ulla ponebant esse in toto, alia in partibus. Valitudinem, vires, pulchritudinem, in toto; in partibus autem,
sensus integros, et praestantiam aliquam partium singularum : ut in pedibus, celeritatem ; vim , in manibus; claritatem, in voce; in lingua etiam explanatam vocum expressionem. , Animi autem, quae essent ad comprehendendam ingeniis β virtutem idonea, si in naturam et mores dividebantur. Naturae celeritalem ad discendum, et memoriam dabant; quorum utrumque mentis esset proprium et ingenii. Morum autem putabant studia esse, et quasi consuetudinem: quam partim exercitationis assiduitate, partim ratione sormabant; in quibus erat philosophia ipsa. In qua quod
inchoatum est, neque absolutum, Progressio qua dam ad virtutem appellatur: quod autem absolutum, id est virtus, quasi persectio naturae, omniumque
i) Bene Gnerenetitis post Merum putam expunxit ei post eonsentiem addidit sit. a Ita plarique Nis. reeis. In alii erat eomeritiens. quid reptignans, et sie Maaiatiua et Lambin. ediderunt.
N.liorem lectionem ex aliquot NM. et edd. vett. revoeavit Goerena. 4) Sie eod. Pal. t. Eliens. Balliol. Vulgo i-ressionem quod Meren