장음표시 사용
141쪽
AC χ DEM ICOR VII POSTERIORVM rerum . quas in animis ponunt, una res optima. Ergo haec animorum. Vitae autem id enim crat tortium adiuncta esse dicebant, quae ad Virtutis usum vale-
tam naturae, quam beatae Vitae adiuncta sunt. Hominem esse Censebant . quasi partem quandam civitatis, et univcrsi generis humani, eumque esse coniunctum cum hominibus humana quadam societate. Ac de summo quidem atque naturali bono sic agunt; cetera
autem pertinere ad id putant, aut adaugendum , aut tuendum, . ut divitias, ut opes, ut gloriam, ut gratiam. Ita tripartita ab iis inducitur ratio bonorum. Ι. Atque haec illa sunt tria genera, quae putant plerique Peripateticos dicere. Id quidem non salso; est enim haec partitio illorum: illud imprudenter, si alios esse Academicos, qui tum apPellarentur, alios Peripateticos arbitrabantur. Communis haec ratio, et utrisque hic bonorum sinis, , adipisci quae essent Prima natura, quaeque ipsa Persese expetenda, aut omnia, aut maxima. Ea sunt autem maxima , quae in ipso animo atque in ipsa virtute versantur. Itaque omnis illa antiqua philosophia sensit in una virtute esse positam beatam vitam; nec tamen beatissimam, nisi adiungerentur et corporis, si et Cetera, quae supra dicta sunt, ad virtutis usum idonea. Ex hac descriptione, agendi quo-
t Reete nam reposuit MerenEius pro vulg. Iam. α) vulgo addebatur animi bonis eleo oris, quod erat prorsus a senistentia alienum. Itaque ea, auctori-hus Coieto et Halhero, praeeunte Goerenetio expunxi. Betilleio plaeebat
praeterquam animi bonis et cor oras.
ε) ille videtur exeidisse bona.
142쪽
que ali tu id in vita, et ossicii ipsius initium reperiebatur: quod erat in conservatione earum VCPram, quas natura praescriberet. Hinc gignebatu P suga desidiae, voluptatumque Contemptio: ex quo laborum dolorumque susceptio multorum magnorumque recti honestique causa; et earum rerum, quae e Pant Congruentes Cum descriptione naturae. Vnde et amicitia exsistebat, et iustitia, atque aequitas; haeque et v Iuptatibus, et multis vitae commodis anteponebantur. Haec quidem fuit apuit eos morum institutio, et eius
VII. De natura autem id enim sequebatur ita dicebant ut eam dividerent in res duas: ut aliena esset efficiens, altera autem quasi huic se praebens, eaque essi e retur aliquid. In eo, quod elliceret, vim esse censebant; in eo autem, quod esticeretur, materiam quandam; in ulvoque tamen utrumque. Neque enim materiam ipsam cohaerere potuisse, si nulla vγ contineretur, neque vim sine aliqua materia : nihil est enim, quod
non alicubi esse cogatur. Sed quod ex utroque, id iam corpus, et quasi qualitatem, quandam nominatiant. Dabitis enim profecto, ut in rebus inusitatis quod Graeci ipsi ne iunt, a quibus haec iam diu tractantur , utamur verbis interdum inauditis. Nos vero, inquit Atticus. Quin etiam graecis licebit utare, quum voles, si te latina sorte deficient. Bene sano facis; sed enitar, ut latine loquar, nisi in huiuseemodi verbis, ut philosophiam , aut rhetoricam , 4 aut
si Sie Davisius Eln. Coerena. Volso artis. a Partieulam quasi . aueloritate eod. Ursini a P. Manutio aliisque
3) Goelevatus Iluelsettianno obse .cutus pro aut rhetorieam . quod hue nihil pertineat, reposuit aut ethicam. Auditem, si Cieem voluisset philosophiam in troa pnties di Widere. At h. l. nihil aliud diei t. qvam se nolle graeeis vethis vii , nisi iis qui hus iam eonsuetudo utatur pro la-
143쪽
i 38 Ac DEMIConvM POSTERIORVM physicam, aut dialecticam appellem, quibus, ut aliis
In ultis, consuetudo iam utitur pro latinis. Qualitates igitur appellavi, quas ποι-ας Graeci vocatit: quod ipsum apud Graecos non est vulgi verbum, sed philosophorum , atque id in multis. Dialecticorum vero verba nulla sunt publica: suis utuntur; et id quidem commune omnium sere artium . Aut enim nova sunt rerum novarum iacienda nomina, aut ex aliis
transferenda. Quod si Graeci faciunt, qui in his rebus
tot iam saecula versantur, quanto id magis nobis concedendum est, qui haec nunc primum tractare conamur' Τu vero, inquam, Varro, bene etiam meriturus mihi videris de tuis civibus, si eos non modo copia verum auxeris, ut effecisti, sed etiam verborum. Audebimus ergo, inquit, novis verbis uti, te auctore, si necesse erit. Earum igitur qualitatum sunt aliae principes, aliae ex iis ortae. Principes sunt unius modi et simplices. Ex iis autem ortae variae sunt et quasi multiformes. Itaque aer δ utimur enim pro latino , et ignis, et aqua, et terra primae 4 Sunt. Ex iis autem ortae animantium sormae, earum grae rerum, quae gignuntur e terra. Ergo illa initia, Et , ut e graeco Vertam, elementa dicuntur: e quibus
uer et ignis, movendi vim habent et essiciendi; reliquae partes, accipiendi et quasi patiendi; aquam
dico, et terram ; - quintum genus, e quo essent astra mentesque, Singulare, eorumque quatuor, quae
ἰnia. IIvlusmodi eme qua noe illara. y Nioso iam . I. rhetorieam, 3. phialeam . 4. dialectierim i quibus omni hos etiam Cieero pro latinia tititur. Nusquam vero athleiam posuit; ed etias loeo doestinam da moribus a. morialem. de Fat. a. erentins mavulti sis diateia
vi mrfectori. 3ὶ Quoque, vulgo additum. ariClo riiala aliquot Mas. eia it Coerenet. post Davis.
144쪽
LIBER PRIMUS, CAP. 7 i 39 supra dixi, dissimile Aristoteles quiddam esse reba
tur. - Sed subiectam putant omnibus sine ulla specie, atque carentem omni illa qualitate iaciamus enim tractando usitatius hoc Verbum, et tritius materiam quandam, ex qua Omnia expressa atque essi-cta sint; quae tota omnia accipere possit, omnibusque modis mutari, atque ex omni parte; eoque etiam
interire, non in nihilum, sed in suas partes, quae infinite secari ac dividi possint, quum sit nihil omnino in rerum natura minimum, quod dividi nequeat:
quae autem moveantur, omnia intervallis moveri;
quae intervalla item infinite dividi possint. Et quum
ita moveatur illa vis, quam qualitatem esse diximus, et quum sic ultro citroque versetur; et materiam ipsam totam penitus commutari putant, et illa essici, quae appellant qualia; e quibus, omni natura cohaerente
Sed stibiae om) Nam illia materia
rtitit P. Mantil. Davis. Em. GoerenE. Nonnulli habent essectis quod nuper amplexus est Werielitia. Tora omnia aeripere possit Elementa et maletia omnia qiraecumque gignuntur aeeipiunt, omniumque re eum sorinas inAuunti aut quiequid gignitur, et elementa et materiam aecipit. eaque Remia mutat et Do vat. Alii possint et mulari testini. ae de maleela intelligunt, quae Omnium receptaculum sit. Tvas. Mutarer Nouare, aliis atque aliis subinde advenientibus formia. In. Non in nihliam) Quia materiam habent. non possunt in nihilum interire . vertim in materiam. lieet non Primam, resolvuntur, sed forma alia novatam, ut in elementa. quae ipam rum partes anni. ID.
nthua eonvenit . ut in iustitia potestate seeari possint . ut Aeadem ieἱ est Peripatetiei, adeoque geometrae ramis nes censent, repugnanti hisa Epieti- reis . qui eorpi eula quaedam indi vidua ponunt rerum primordia. tu Inter allis Motus spatia habet. quae eodem modo ut eorpora insulta diuidi possunt, ni Aristoteles fetibilequumque tempus numerus sit motus primi globi caelestis, eodein mod eius partes infinite aeeari possunt. ID. Qualia Τα ποῖα, vel πεποιωμIsa: id est eorpora eonstantia ex materia a Dema, vel a forma finita et date
a Vulgo in omni nnitim. Corre xit, auelora Davisio, Coerenet. qui coma posuit post eontinuata.
145쪽
I4O ACADEMi CORVM I OSTERIORVM et continuata cum omnibus suis partibus, essectum esse mundum, extra quem nulla pars materiae sit, nullumque Corpus. Partes autem mundi esse omnia , quae insint in eo, quae natura sentiente teneantur; in qua ratio persecta insit, quae sit eadem sempiterna: nihil enim valentius esse, a quo intereat. Quam vim animum esse dicunt mundi, eandemque Esse mentem sapientiamque persectam; quem Deutri appellant, omniumque rerum, quae sunt ei subiectae, quasi prudentiam quandam, procurantem Cae-Iestia maxime, deinde in terris ea, quae Pertinent ad homines; quam interdum eandem necessitatem appellant, quia nihil aliter possit, atque ab ea Constitutum sit, inter quasi salutem et immutabilem continuationem ordinis sempiterni : nonnunquam quidem eandem fortunam, quod essiciat multa improvisa hahc ne opinata nobis, propter obscuritatem
VIII. Tertia deinde philosophiae pars, quae erat
in ratione et in disserendo, sic tractabatur ab utrisque. Quamquam oriretur a sensibus, tamen non
seat, quae non lautum sit supremi Dei. verum etiam animi mundi, qui caelestia maxime proeurat: in quibus nulla mutatio est, sed eo natana et ratos ordo. Tvare.
For tintim ) Cieero ita Topicis eap. 7: Qtium enim nihil sine e sa sal,
hoe ψatim eae Iortunae eoenitia . M Macrara Musa. ae latenter essest. Sed neseio quomodo vis asseritie voeahalis, et eorum notiones conturhantur. Ita enim esseitur, ol quum salum et sotltitia plurimum disserant. tinum lainen idemque esse videantur. ID. In rutione In oratione legendum fortassis esse videatur. ID.
Otiam am) Veri diseeptatio et δό- iudieatio dialeetiees propria est: ad
veri autem notio em duo eomparatu sunt, quae κριτερin dieuntur. sensu et mens. Plato Lameu senatii quam
mio iratim tri hisit, ae prope nihil rplurimum menti. ID. Oriretur Nam quamdiu in hoe
eorpore itielusus est animus. se rati ministerici et aersitio utitur ad tertimeognitionem, qui tamen ea tantum percipiunt quae nunquam vere fiuiat, sed esse videatur. In.
146쪽
esse iudicium veritatis in sensibus. Mentem volebant rerum esse iudicem; solam censebant idoneam, cui crederetur, quia sola cerneret id, quod semper esset simplex, et unius modi, et tale, quale esset. Hanc illi ideam appellabant, iam a Platone ita nominatam; nos recte meciem possumus dicere. Sensus autem omnes hebetes et tardos esse arbitrabantur, nec percipere ullo modo res eas, quae subiectae sensibus viderentur; quae essent aut ita parvae, ut sub sensum cadere non possent, aut ita mobiles et concitatae, ut nihil unquam unum esset Constans; ne idem quidem, quia continenter laberentur et fluerent omnia. Itaque hanC Omnem Pariem rerum opinabilium ' appellabant. Scientiam autem nusquam esse censebant, nisi in animi notionibus atque rationibus: qua de causa definitiones rerum probabant, et has ad omnia, deu quod a. eri Plato in Timaeot
id est quod samper ait, neque ut tam habeat ortum ι et quod gignarur . nee unquam au p quo mallertim inaelligentia et rationa eom prehenditur: quod untim atque idem a Per est: alteriam , quod asseri omni nem per aenatis. rationia evera; quod iratim opinalita est, id gignitur ea inuerit, nec unquam esse Mero ρ rest. Mens igitur rerum speetea qua sim Aea sunt et timuimodi nihil enim in eis eo ostium . mtilii ea, varium, ut in iis quae erealia sunt9peret t. Tv N. Ria molitis In Theaeteto et Tiamaeo id a Platone pluribus tractatur: atque hae in re, vi Laetitus ait, He.
Taeliti sententiam sequebatur. omnia mobilia et nuxa esse prositientis more tigentis. ID.
ι Iri . . . quidem ferri poterit, si pro nolum accipiatur; aliter vix recte haee se habere Goerenxio videntur. Suadet ipse quidem eum aliis et idem, deleto quidem. T. Labererieti Cieero in oratore ad
Brutum cap. 3: ma rertim formas appellat ideas.... Plato: easque gigni negat, ei ait semρυ esse, ae ratione ei intelligentia eontineri: eaedem nia. sei. oecidere, ere, tibi. nec Liarius esse tino et eodem alaeti. ID.
Opinabilem Quod eo im rationis
est expers, qvodque in senati eonsidit. opinabile est . ut ait Plato: opinion m enim ereat, non simam seientiam. ID. 2 vere sie eorrexit Gerenetiva vulgatum rertim op nobilem. Idem paullo post reeie reposuit noli ilias pro vulg. motioni s. Ita iam Lain. hiniis ex uno eod. Ma.
Desinitiones Semper enim Platoni in omni institolione proseiscipia i n des uitione. TvpNEs.
147쪽
quibus disceptabatur, adhibebant. Verborum etiam explicatio probabatur, id est, qua de causa quaeque essent ita nominata; quam etymologiam appellabant. Post argumentis, et quasi rerum notis, ducibus utebantur ad probandum, et ad concludendum id, quod explanari volebant: in qua tradebatur omnis dialoeticae disciplina, id est, orationis ratione conclusae. Huic, quasi ex altera parte, oratoria vis dicendi adhibebatur, explicatrix orationis Perpetuae ad persuadendum aCcommodatae.
IX. Haec erat illis prima a Platone tradita; cuius quas acceperim disputationes, si vultis, exponam. Nos vero volumus, inquam, ut pro Attico eliam respondeam. Et recte, inquit, respondes. Praeclare enim explicatur Peripateticorum et Academiae veteris auctoritas. Aristoteles Primus species. quas paullo ante dixi, labefactavit; quas mirifice Plato erat amplexatus , ut in his quiddam divinum esse diceret.
vulgo ederetur et quasi rerum nolis ducibias inebantur. Lam hintia diaetiabus deleri volebat. Dasis io plaeebat ea rerum notia. quasi ducibus inebantur. Walhero quasi rerum nolis
In qua Non est quo pronomen emininum referatur. Forsan rescri-hendum. ib. e. Da v. Refertur ad
id quod supra, Tertia pha opticia
Metiona nati inatione: nam συ - πιι abs Staiei uγov voeare solebant, et eorum more alii. Dialectica autem posita eat in prohationibus et conclusionibus: istae argumenta ha bent, hae argumenta in ratiocinationes inelodon . TF N. Prima Ratio, in qua posteriores aliqoid mutaverant, ut mox dieet. ID. Ciaitis quas Meeperim disputationes 3 Per diminationes Turoebos intelligit ea quae in diaptitationem vorata fiunt. seu de quihisa luit eontentio. Sed ei vota talem vim eompetera non --diderim. Vertimi meo illa quidem Tullii mens eat, ut forsan ver
mendo qtiodam laborent. Lem. --itia quas a verim mutationes . vel immutationes. Da Is.
μετα τα φυσικα. Plato autem speetes induxerat ad disputationum desivitiones . ut ait Ariatoteles. Itaqtie ea de Musa a Cicerone idea dialeeli ahie auiihvis est. Tv N.
148쪽
Theophrastus autem, vir et oratione suavis, et ita moratus, ut prae se probitatem quandam et ingenuitatem serret, vehementius etiam fregit quodammodo auctoritatem veteris disciplinae. Spoliavit enim virtutem suo decore, imbecillamque reddidit, quod negavit In ea soIa positum esse, beate vivere. Nam Strato, eius auditor, quamquam fuit acri ingenio, tamen ab ea disciplina Omnino semovendus est: qui quum maxime necessariam partem philosophiae, quae posita est in virtute et in moribus, reliquisset, tolumque se ad investigationem naturae oontulisset, in
et Xenocrates, qui primi Platonis rationem auctoritatemque Susceperant; et post hos Polemo, et Crates, unaque Crantor, in Academia congregati, diligenterea, quae a superioribus acceperant, tuebantur. 4Ιam Polemonem audiverant assidue Zeno et Arcesi-Ias. Sed Zeno quum Arcesilam anteiret aetate, valdeque .subtiliter dissereret, β et peracute moveretur, corrigere conatus est disciplinam. Eam quoque, si videtur, correctionem explicabo, sicut solebat Antiochus. Mihi vero, inquam, videtur: quod videsidem significare Pomponium. X. Zeno igitur nullo modo is erat, qui, ut Τheo- Phrastus, nervos virtutis inciderit: si sed contra, qui
i) Moderatus Tura. P. Nanu . Lamia Fruu In Ith. de heata vita , ut Cieero ait Tuaea v. s. Et in Cal- Iisthene. in qtio illam laudavit aen
tentiam . Uliam regia fortuna, nona ieritia. Tv N.
Geui. Davia. eis. quae a superioribtis ac Periani, utebantur.
5ὶ Benileios malebat definiret. Peraeiale mo--ων Aevlissimi esset ingenii. Noster de Leg. lib. II, eap. I 8: Qui modo ingenio possiem-eri. vide de Orat. I, 25. Dam ε) Sie edd. vett. quod restituit Goerena. At Davia. et Ern. incidaret.
149쪽
ACADEMi CORVM POSTERIORUM omnia, quae ad beatam vitam pertinerent, in una ivtute poneret, nec quidquam aliud numeraret in bonis; idque appellaret honestum, quod esset simplex quoddam, et solum et unum bonum. Cetera
autem etsi nec bona, nec mula essent, tamen alia secundum naturam dicebat, alia naturae esse Contraria. II is ipsis alia interiecta, et media numerabat
Quae autem secundum naturam ESSent, ea Sumenda,
et quadam aestimatione dignanda docebat; contraque Contraria: neutra autem in mediis reliciquebat; in quibus ponebat nihil omnino esse ψ momenti. Sed quae essent sumenda, ex iis alia pluris esse aestimanda , alia minoris. Quae pluris, ea Pimemsita appellabat; Deiecta autem, quae mino Pis. Atque ut haec non tam rebus, quam vocabulis commutaverat;
sebat esse: quod hie iacta esse solli ei totidum hetie doeuit Goerena. Reiecta autem quae minoris Ai-lende sis oratiotiis seriem. Qinie se- earidum naturam sunt, ea sumenda. Ex sumendis alia Pluria sunt aesti- inauda , mi uoris alia. Quae pluris. praepositur quae mitiori . reiecta. Ergo, si diis Diaeet , reiecta sunt stimendia, quod prorsus repuguat.
Quin et saee reiectu qualia sunt dolor, morbus, ei similia) noti κή v situ, sed παρὰ υσιυ dicebaut Stoiei. vido Fiobaetim Eelog. Eibie. lib. ll. p. i 3. et Ci. eroue .n Tisse. li, r. Quae quum isa sint, latine locum vel vitiosum , vel mutiluvi Putat Iu,t. Lipatos Manud. ad Phil. Stote. lib. Il , Disseri. 23. Nee aliter sane fieri
potest. Certe reiecta sive cirror ora γμέ- , nulla aestimisti ne digna esse, ωαι κοὶ ia, Haiv ἁπαξιαv statuerunt.
Vidis Tullium de Finib. lib. Ill. e.
interest . tamen eiusmodi sunt. Me --m vitia eligendia sint, alia reiicientia, villia omnino nog emia, etc. Vide sis
150쪽
sic inter recte iactum atque peccatum, ossicium eteontra ossicium, messia Iocabat quaedam: recte facta sola in bonis actionibus ponens; prave, id est, Peccata, in malis. Ossicia autem et servata, praetermissaque, media putabat, ut dixi. Quum quo superiores non omnem virtutem in ratione esse dicerent, sed quasdam virtutes natura, aut more persectas; hic omnes in ratione ponebat: quumque illi ea genera Virtutum, quae supra dixi, seiungi posse arbitraren
tur; hie nee id ullo modo seri posse disserebat, nec
Virtutis usum, ut superiores, sed ipsum habitum per se esse praeclarum; nec tamen virtutem cuiquam adesse, quin ea Semper uteretur. Quumque pertur-
Οyriis riviam et aerealia. ete. Ornamenti ea uia et iterari nottim est: tu erri autem que post ei, quod hie Cieero facit. minus tritum est in consuetudirae Latiuae linguae. Itaque, ne mendostis Ioetis putetur , exempla
subiungam. Lib. IV de Finib.: Omne
animal ipsum sibi commandaliam, iase ee sauiam in suo genore, incolumemqua υellet. Et it h. v. eap. III is est qui non intia ligar et eos nosque oon ea. eie. NuNu T. De re
et a8. Natara aut more9 Quae en ἱm naia iura perseelae sunt. ah illis in ratione ponuntur, ut docilitas, memoria: quae more, sere in ea animi parte, quae per se rationis est expers, perturbationibusque agitatur: quamquam rationi paret Tvari.
In rutione Nam ratiotii virtua .ihil aliud est quam perseela ratio. vel quam constans et perpetua ratio vitae. uas destiitiones a Stoleis lih. I. Legum Cicero mutuatus est. Quin
etiam Zeno perturbatIones in opinione ei iudieio posuit. ID.
Pssae artis renitir) Neque enim quisquam Academi eorum et Peripateticorum , tit censet Cicero, assema vii, qui virtutem unam haberet, eum omnes hahere. Id adeo vitaedoeent exemplii. Nam sere prudentis timiAior est, et philosophi lihenistius iti Iectolo quam proelio mori n-tur. multosque abstinetitissimos et innocentissimos videmus, qui, ut iniuriam noti saetunt, ita, eum inseritie aliis . minime propulsauti Sioiei non piat aut seiungi posse. Laeetius: Τας ἀρετάc φα νου ἀντανο nuru υ πληχαις, και του μία, ἔχον-πασας εχatv. Id est. Vir tales attine
s Has muttio aequi, vi qui unam lear, omnes habeat. Eorum sen
tentiae etiam astipulatur Alexander Aristotelis interpres, disseritque Na-etuc ias taxa oudaῖv-ις, libro secundo de Λvimo. ID. i) Puttieulam modo vulgo hie additam recte sustulit Goeren .eum aliquot edd. veil.