M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus

발행: 1829년

분량: 721페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

ν 4 6 DK Fl Ni B. BONOR. ET II ALO R. rius, qui est habitus iudex durior, dicere consessori

solebat, quum, datis testibus , alii tamen citarentur: Aut hoc testium satis est, aut nescio , quid satis sit: sic a me satis datum est testium. Quid enim Τ toipsum, dignissimum maioribus tuis, Voluptasne induxit , ut adolescentulus eriperes P. Sullae consulatum 7 quem quum ad patrem tuum retulisses, sortissimum virum, qualis ille vel consul, vel civis quum seni Per, tum post consulatum suti Quo quidem auctore nos ipsi ea gessimus, ut omnibus potius, quam ipsis nobis consuluerimus. XX. At qua in pulchre dicere videbare , quum ex altera parte Ponebas cumulatum aliquem plurimis et maximis voluptatibus, nullo neC praesenti nec suturo dolore; ex altera autem, cruciatibus maximis, toto corpore, nulla nec adiuncta, nec Sperata voluptate: et quaerebus. quis aut hoc miserior, aut su-

pestiore illo beatior foret 8 deinde concludebas , summum malum esse dolorem, Summum bonum voluptatem IL. Thorius Balbus suit, Lanuvinus ; quem meminisse tu non potes. Is ita Vivebat , ut nulla tam ex . qui sita posset inveniri voluptas, qua non abundaret. IΞrat et cupidus voluptatum, et cuiusvis generis eius intelligens et copiosus; ita non superstitiosus, ut illa plurima in sua patria et sacrificia et sana contemneret; ita non timidus ad mortem , ut in acie sit ob rem publicam interfectus. Cupiditates non Epicuri divisione finiebat, sed sua satietate. Habebat tamen rationem valitudinis; utebatur his exercitationibus, ut ad

252쪽

LIBER SECUNDUS, CAP. 2O

Coenam et esuriens, et sitiens veniret; eo cibo, qui et suavissimus esset, et idem facilissimus ad concoquendum ; vino, et ad voluptatem , et ne noceret. Cetera

illa adhibebat, quibus demtis negat se Epicurus intelligere , quid sit bonum. Aberat omnis dolor; qui

si adesset, nec molliter ferret; et tamen medicis plus, quam philosophis uteretur. Color egregius, integra

valitudo, summa gratia , denique conserta voluptatum omnium Varietate. Hunc vos beatum; ratio quidem vestra sic cogit. At ego huic quem anteponam,

non audeo dicere: dicet pro me ipsa virtus; nec dubitabit isti vestro beato M. Regulum anteponere. Quem quidem, quum sua voluntate , nulla Vi coactus, Peaetco fidem quam dederat hosti, ex patria Car-

si me cruciaretur, clamat virtus beatiorem suis se , quam potantem in rosa Thorium. Bella magna gesserat; bis consul suerat; triumphurat; nec tamen ψilla superiora, tam magna, neque tam praeclara ducebat, quam illum ultimum casum, quem Propter fidem constantiamque susceperat : qui nobis miseru-

bilis videtur audientibus, illi perpetienti erat volu-

eo Id. Pal. a. Eliens. I. partim e Th. Betillisi i eon ieetis ea. Vulgo huno mero beatum oratio quidem υestra cogitat. Ernestius dedit nune sero Matiam ratio quidem vestra ala cogit. Ο -

unte eum Manut. post eum Ernestius et Bremi. - Αt notum his vitis esse debebat, praeeedd. nihil, nemo, nullus, non satis frequenti usu prae ter pio nisi diei. Hae vi pati. haec recte stabit: uam sane vis talema erat, qua adigebatur Regulus adaervandam iusiuransi fidem. Sensiis igitur est i in nulla alia vi. quam iurisiurandi, quo se ad reditum obligarat, praestandi interna adactus. Hosti non sine vi enuntiati elansulam oeeupat: acili t eui vulgo silenantillam hahendam putant. C. 3) Tum ipsum est ea ipso rempore. Ergo reete Brein ius. et Coer. a Dauiato dissentiunt, qui e Pal. x

eortexit eiam ipsum.

253쪽

DE Fi R. BONOR. ET MALO R.

plurius. Non enim hilaritate et Iascivia, nec risu, aut ioco, comite levitatis, sed 'saepe etiam tristes si emitate et constantia sunt beati. Stuprata per vim Lucretia a regis filio, testata Cives, se ipsa interemit. Hic dolor populo Romano, duce et auctore Bruto,

primo anno et vir, et pater eius, consul est sactus. Tenuis L. Virginius, unusque de multis, sexagesimo anno post libertatem receptam , virginem filiam sua manu occidit, potius quam ea App. Claudii libidini,

XXI. Aut haec tibi, Torquate , sunt vituperanda , aut patrocinium voluptatis repudiandum. Quod autem patrocinium , aut quae ista causa est Voluptatis , quae

nec testes ullos e Claris viris, nec laudatores poterit adhiberer Vt enim nos ex annalium monumentis te stes Excitamus EOS , quorum Omnis vita Consumpta est

in laboribus gloriosis, qui voluptatis nomen audire non possent: sic in vestris disputationibus historia muta est.. Nunquam audivi in Epicuri schola Lycurgum . Solonem , Miltiadem , Themistoclem , Epaminondam nominari e qui in Ore sunt ceterorum omnium Philosophorum. Nunc vero, quoniam hae Cnos etiam tractare coepimus, suppeditabit nobis Atticus noster de thesauris Suis, quos, et quantos vivosi , Nonne melius est de his aliquid, quam tantis voluminibus de Themista loqui 3 Sint ista Graecorum: quamquam ab his philosophiam et Omnes ingenuas

i) Ita Coerena. eod. Spir. Erl. et Bas. secutus. Vulgo nee laseisia. di Sie edidi ex emendatione Coeiatenati. Volgo hie dolor mytili Ro

33 Sie Coee. Vulgo in i eris. ι) Alii possint. 5) Vulgo addebantur verba ha-δere testitim sal est, quae ab aliis latia tineis iuel tisa reete CoerenEios delevit, tu vitiis Aeliam eodd. MAs omissa.

254쪽

LlBER SECUNDUS, CAP. 2 Idisciplinas habemus; sed tamen est aliquid, quod nobis non liceat, liceat illis. Pugnant Stoici cum Peripateticis. Alteri negant quidquam esse bonum, nisi quod honestum sit. Alteri plurimum se, et longo longeque plurimum tribuere honestati, sed tamen

et in corpore, et extra esse quaedam bona. Et certamen honestum, et disputatio splendidat omnis est enim do virtutis dignitate contentio. At cum tuis quum disseras ,- multa sunt audienda etiam de obseenis voluptatibus , de quibus ab Epicuro saepissimo dicitur. Non potes ergo ista tueri, Torquate, mihi crede, si te ipsum, . et tuas cogitationes et studia perspexeris. Pudebit te, inquam, illius tabulae, quam Cleanthes, saue commode, verbis depingere ε soΙebat. Iubebat eos, qui audiebant, secum ipsos cogitare pictam in tabu Ia Voluptatem, pulcherrimo vestitu, et ornatu regali , in solio sedentem ; praesto esse Virtutes, ut ancillulas, quae nihil aliud agerent. nullum suum officium ducerent, nisi ut Voluptatiministrarent, et eam tantum ad aurem admonerent

si modo id pictura intelligi posset , ut caveret, ne

quid faceret β imprudens, quod offenderet animos hominum, aut quidquam, e quo oriretur aliquis dolor. α Nos quidem Virtutes sic natae sumus, ut tibi serviremus ; aliud negotii nihil habemus. δε ο

i Ernestius malebat Est eertamen. aeri similitas est quod Goerenetio in mentem ueuit: En certamen hone- aliam ' en dispia alio amandida sca Ctim tuis si disseras eod. Vrinain. Ed. Narsi.

Tabialia quam cleanthes Tabella.

Cic. o. Tom. XII.

) Davisina e eoAd. M a. aliquot pingere. quem Meuti sunt Ernestius, Bremi vulgatum depingere recte de sendit Goerenae. 5 Sie Davis. e M M. idque recte probaroni Bremius et Coerena. eon- aenitentibus eodd. Spir et Etl. vulgo perscaret. ε) Allia negotium non halemus eod. Spie. Erl. aliud negotium nihil habemus eod. Gud. a.

255쪽

XXII. At negat Epicurus hoc enim vestrum lumen est quemquam . qui honeste non vivat, iucunde posse vivere. Quasi ego id curem , quid ille aiat aut neget. Illud quaero, quid ei. qui in voluptate summum bonum putat, consentaneum sit dicere. Quid affers, cur Thorius, C. Hirrius Postumius, . cur omnium horum magister, Orata, non iucundissime vixerit 3 Ipse negat, ut ante dixi, luxuriosorum vitam reprehendendam, nisi plane fatui sint, id est, nisi aut cupiant, β aut metuant. Quarum ambarram rerum quum medicinam pollicetur, luxu viae licentiam pollicetur. His enim rebus detractis, negat se reperire in asotorum Vita quod reprehendat. Non igitur potestis voluptate omnia dirigentes , aut tueri, aut retineri virtutem. Nam nec vir bonus

ac iustus haberi debet, qui . ne malum habeat, abstinet se ab iniuria. Nosti credo illud :

Nemo Pius est, qui Pietatem 4

Cave quidqua in putes esse verius. Nec enim, dum metuit, iustus est: et certe, si metuere destiterit, non erit. Non metuet autem , sive Colare potuerit, β sive opibus magnis , quidquid fecerit, obtinere; certeque malet existimari bonus , si ut non Sit, quam esse , ut

si Sie plerique Mas. et edd. vett. nat. 55: primus uti martim Mi At Grater. e Pal. mnat. quod re- riviri exemitasse dieittir. ceperunt Davis. Εrn. repugnantibaa 3ὶ Mars. et Otat. nisi vitii plane Bremici et Goerenetio, quibus obseis cupiant. cuius veterem ieetionem revoravi. έ) Perperam in Iass. nonnullis od- έα Volgo eur Thoritia, mathuia ditur caMel e sequenti emis eorruptum. mitis eur Chius. In Pal. x etir vinis Ursini amicus eonieeit qui pia meturitis. ων mitia maestimatis; tu Eliens. aget. Gulielm. qui pietatem mariam d. n. eur chiretis Postumias, evit. qua aeripitire eonfirmari videtur Ie- 5 Sie Goerena. e eod. Spie. et elio C. Hirrius Postiamitis, Ioa S - Erl. Vulgo poterit. ligeri ingenio excogitata, quam reee- εὶ Vulgo Mntia λγ. Cod. Spit perunt Davia. Goerenet. . ut sigili in Erl. vir bonus. Bas. simpliciter bonias,lieetur is qui teste Plinio ix hist. omisso Ap.

256쪽

LIBER SECUNDUS, CAP. 22

25 i

certaque iustitia, simulationem nobis iustitiae traditis; praecipitisque quodam modo, ut nostram stabilem conscientiam contemnamus , aliorum errantem

opinionem aucupemur. Quae diei eadem de ceteris virtutibus possunt: quarum omnium sundamenta vos in voluptate, tanquam in aqua ponitis. Quid enim 2 sortemne Possumus dicero eundem illum Torquatum 2 Delector enim . quamquam te non possum , ut ais, corrumpere ; delecinr, inquam, et familia vestra et Domine. Et hercule mihi vir optimus nostri quo amantissimus, A. Torquatus, versatur ante Oculos: cuius quantum studium fuerit et quam insigne 4 erga mo temporibus illis, quae uota sunt omnibus , scire neceSSe mi utrumque vestrum. Quae mihi ipsi, qui volo et esse, et haberi gratus, grata non essent, nisi eum Perspicerem mea causa mihi amicum fuisse, non sua: nisi hoc dicis, sua, quod interest omnium recte iacere. Si id dicis, vicimus. Id enim volumus, id Contendimus, ut os licii fructus sit ipsum ossicium. ΙΙogit Ie tuus non vult, omnibusque ex rebus voluptatem, quasi inercedem , exigit. Sed ad illum redeo. Si voluptatis causa cum Gallo apud Anienem depugnavit Provocatus, Et Ex eius spoliis sibi et torquem, et cognomen induit ullam , aliam ob causam , nisi quod ei talia facta digna viro videbantur; sortem non puto. Iam si pudor, si modestia, si pudicitia, si, uno verbo, emperantia, poenae aut infamiae metu coercebun-

257쪽

252 DE FiNIB. BONOR. ET MALO R. tur, non Sanctitate sua se tuebuntur: quod adulterium , qtiod stuprum, quae libido non se proripiet ac proiiciet, aut occultatione proposita, aut impunitate, aut licentia tQuid 2 illud, Torquate, quale tandem videtur 2 te isto nomine, ingenio , gloria, quae iacis, quae cogitas, quae contendis, quo reseras, cuius rei causa

Persicere, quae conaris, velis , quod optimum denique in vita iudices, non audere in conventu dicere Quid enim mereri velis iam, quum magistratum inieris, et in concionem ascenderis est enim tibi edicendum, quae sis observaturus in iure dicendo; et sortasse eliam, si tibi erit visum, aliquid de muto-

xibus tuis, et de te ipso dices, more maiorum quid

merearis igitur, ut te dicas in eo magistratu omnia voluptatis causa iacturum esse 2 teque nihil fecisso in vita nisi voluptatis causa 2 An me, inquis, tam

amentem putas, ut apud imperitos isto modo loquar 2At tu eadem ista dic in iudicio , aut, si coronam times , dic in senatu. Nunquam iacies. Cur 2 nisi turpis est oratio 24 Mene ergo, et Triarium, dignos existimas, apud quos turpiter loquare 2

o Ernes . ex Dauisti eoni. Virgil. rilog. III. as, laudantia, dedit,

quo .... quo .... quo, et sie oti uerba

ae proripies neeessario requiri iudicat. Atque ita vere Oxonn. Ε. et Sed hi duo eodd. ubique seorsim sentiunt. et vulgata ut per se hona est. ita est etiam explieatu disseilior. quam tit a seri bis prosecta videatur. valent enim verba haee idem. ae, a nonne omnia generis adulteria, etc. quae aliaa o ultantur. palam Pr rumpent, ete. . Quod enim, si e gat. Pro quatinam, quan titia. e qnenter die; tur. Rapere deinde au-eloe proprie de eupiditate, proripere vero h. l. de eadem antehae tecta et celata. Et iam novo quasi cum impetu proruente. Nihil igitur erat. eue iure Etti . in vulgata offenderet. G. M Otium tu magistratam recepit Davia. ex ed. victor. eod. Eliens.

258쪽

XXIII. Verum esto. Verbum ipsum voluptatis non habet dignitatem : nec nos fortasse intelligimus. Hoc enim identidem dicitis, non intelligere nos, quam dicatis voluptatem. Rem videlicet dissicilem et obscuram. Individua quum dicitis, et intermundia ,

quae nec sunt ulla, nec possunt esse, intelligimus: voluptas, quae passeribus nota est omnibus, a nobis

intelligi non potest 2 Quid, si essicio, ut lateare, me non modo, quid sit voluptas, scire est enim iucundus motus in sensu , sed etiam, quid eam tu velis

esse' Tum enim eam ipsam vis , quam dixi, ' et nomen imponis, in motu ut sit, et saciat aliquam varietatem; tum aliam quandam summam voluptatem, cui addi nihil possit: eam tum adesse, quum dolor omnis absit, eamque stabilem appellas. Sit sane ista vo-Iuptas. Dic in quovis conventu, te omnia facere, ne

doleas. Si ne hoc quidem satis ample, satis honeste dici putas; dic te omnia et in isto magistratu, et in omni vita, utilitatis tuae causa secturum , nihil nisi quod expediat, nihil denique nisi tua causa : quem

clamorem concionis, aut quam spem Consulatus eiusfiqui tibi paratissimus est, suturam putes 2 Eamne rationem igitur sequare, qua te uin ipse et cum tuis

i) Sie Lamhio. tit P. Manutio quia alias langueat ego. Cod. Spir. visum erat. Vulgo indes. Ern. ma. Et Erl. Mam modo dixi ego Gud dilohat ωide, Dauia. rideo. Sed huie l. et Baa. quam dixi modo ego. Vienna Midelirat aptissimum eat, ironice po- quam ego modo dixi; unde proh silom ; pro rilus ut Aa Orat. II. e. 47 hiliter coniecit merenEius .erba quamobrem hoc Moa a eo, hontia ego mod ego insititia esse eoque derideberi atque erudietis magister etc. levit. a Indisi a , atomos. Intermunis sέ) Davis. e Pal. I reeepit sequere. Aia. Sie voeahan oe ab Epieuro spa- Temere, quum aequatur, audeas. tia , quaa a Diis ineoli die bat inter Idem reeia ex eodem situr posuit varios mundos. post rationem, Beemi auetoritate M Visigo eum quam mouo ego eodd. Fliena. et duorum Oa. post dixi. Ernestiua pro tum Posuit tue eamne.

259쪽

a54 . DE FIXl D. BONOR. ET MALO R. utaro, prositeri autem , et in medium Proserre nciri audeas 3 At vero illa, quae Peripatetici, quae Stoici dicunt, semper tibi in ore sunt. In iudiciis, in senatu, sicium, aequitatem, dignitatem, fidem, Tecta, honesta , dignia imPorio, digna mPulo Romano , omnia Pericula Pro ne Publica, moni Pro Patria; haec quum

loqueris , nos barones stupemus; tu videlicet tecum ipse rides. Nam inter ista tam magnifica verba, tamque praeclara , non habet ullum voluptas locum , non modo illa, quam in motu esse dicitis, quam omnes Drbani, rustici, omnes, inquam, qui latine loquuntur , voluptatem vocant; sed ne haec quidem stabilis, quam, Praeter VOS , nemo appellat voluptatem. Vide igitur ne non debeas verbis nostris uti, sententiis

tuis. Quod si vultum tibi, si incessum fingeres, quo

gravior viderere . non esses tui similis: verba tu sin-gas , et ea dicas, quae non Sentias, aut etiam, ut vestitum . sic sententiam habeas aliam domesticam, aliam forensem , ut in fronte ostentatio sit, intus veritas occultetur Vide, quaeso, rectumne sit. Mihi quidem hae verae videntur opiniones, quae honestae,

quae laudabiles, quae gloriosae, quae in senatu, quae apud populum, quae in omni coetu concilioque

pudeat dicere. XXIV. Amicitiae vero locus ubi esse potest, aut

quis amicus esse Cui quam , quem non ipsum amet Propter ipsum 8 Quid autem est amare, is quo no-

ia Verba quam in mota easa aliseitia absunt eod. Eliens. eaque insititia pnta hat Davia. I Igitur vulgo omisatim primus e Pal. 1 Et Eliena. 2 addidit Davis. Idem in aliis reperium reeepit Goer. 3 Prosi an atina Davis. e Pal.

amare.

260쪽

assici quam maximis, etiam si ad se nihil ex his re-

animo. Immo videri sertasse. Esse enim, nisi eris, εnon potes. Qui autem esse poteris , nisi te amor ipse ceperit 7 quod non subducta utilitatis ratione .

nascitur. At enim sequor utilitatem. Manebit ergo amicitia tam diu, quam diu sequetur utilitas : et, si utilitas amicitiam constituet, tollet eadem. Sed quid ages tandem, si utilitas ab amicitia ut fit saepe defecerit 27 Relinquesne 2 quae ista amicilia est 2 Retinebis 2 qui convenit 2 Quid enim do amicitia statueris, utilitatis causa expetenda , . vides. ει Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. D Primum cur ista res digna odio est, nisi quod est turpis 2 2 Quodsi, ne quo incommodo assiciare, non relinques umi

i) volgo a quo nomen Mettim amitaliae est. Davis. ex Eliensi, utroque Paristi iribus Med. Ball. M. Victor. e quci nomen amitariae ducium eat . quam iretionem equidem tenui . sed ita ut verbum est h. l. superfluum deleri in . a) Ita Goetenet. a eodd. Spit. et Lel. Vulgo ex iis nihil.

perisset Quid prodest , in aliis Et quid prodest. emendabat Eequid prodest. vietor. Quid p prodest inquis. Dauia. e Pali. 2Iiquot et prodest inquit ι idem tamen seribi posse putat

quin prodest inquit. Nos edim Grui. et Goerenetio uerum putamus ea quidem ι inquis vero quod Davis. Beeis mitis et Coerenet. avetoritate Msa. in in id mutarunt h. l. secvandum dia.

ximus.

lautia ratione. Sed Nonius v. aiah dueera habet sub iuria, quod reeleassumpserunt Lamh. Davis. Erti. ele. ε) Ex se eum e d. Ned. Ball. al. edissetvut vietor. Davis. Sine cavsa Eruestitia malebat dissederit. 8 verba utilitatis eausa expetenda a P. Manutio, Lamb. et Davi sio, ut e glossemate Oela, damnatitur. Αhanni etiam eod. Eliens. a. Attamen ea recte deletidit Beemius et Goer. ρὶ Sie Ceutertiae eod. Pal. , quem Tecte sequuntur celeri. vulgo erat: Numquid est tarpe Nisi quod est. Lambici. Gmquid est, nisi quod turre est p

SEARCH

MENU NAVIGATION