장음표시 사용
461쪽
TVSCVL. DISPUTATIONvΗros esse , quid sit, primum est videndum. Sunt enim. qui discessum animi a corpore putent Essu mortem. Sunt, qui nullum censeant fieri discessum, sed una
animum et Corpus occidere, animumque in cor
pore exstingui. Qui discedere animum censent, alii stati in dissipari, alii diu permanere, alii Sem Per. Quid sit porro ipse animus, aut ubi, aut unde, magna dissensio est. Aliis cor ipsum, animus videtur: ex quo ex ndra, νωO1 des, concordesque dicuntur; et Nasica ille prudens , bis consul, Conculum , et
Egregie cordatus homo Catus Aeliae Sextus. 2
Empedocles animum esse censet, cordi suffusum sanguinem . . Aliis pars quaedam cerebri visa est animi
Moll. Vulgo animuntiyua eum cori ora viastingui.
α Ennii versiculus quem laudat etiam de Ota l. l. 5. 3 IIuie philosopho eandem opinionem tribuistit Tertulliantis de Anima e . 5. et Maetobitis tu Somti. Sei p. lib. t. cap. I . nec deerat ansa, e ila se gererent: At ara γαρ πιρικάρJiovisti ημα tit illa cestiuit. Exstat apod Si obnetim Eelog. Pbrs. p. 23 , et eos. quo laudai Meuagius ad Laertii via. Is. Eius tamen auelorem Cratiam Leit Philopontis ad Aristotelem de Animaeo P. 8. et is fialae animum e fiatigia inee stare dixit, ut perhibent veletum inulti. Eadem suisse videtur He-
Naeseum veterum seutentia; qnem in admodum palei ex Gencs. ix. 5. Hoe
loeo prolato sie loquitur Chaleidiuatis Psaiotiis Timaeum g. ccxvii: Quae
si uia intel untur ut debent, animiam esse animul iam a Suinem. quia sis Nehi liam irrationabilis animae, euitis partes stini importuni a peritas et habet plana rationem talis assertis .... Ralionem qua rati inamur; sang&inem putare esse , non reciae opinionis
est. Post eorporis quidem sata μέ His terediderunt Hebraei. quod e irithouissa Samuelem evocante merito collegit Iustinos Nar- 3r. Diat. eum Tophon. p. 333. Ae. ut pulo' non ipsum sanguinem esse aut inuiti. aed animi sedem existimavit Empedoeles; hoe enim Miserte tradit Plutarebus Plae. Pliit. lib. iv ciis'. 5. et in Suomat. apud Eusebium
D. E. lib. I. Op. v it. pag. 24. Immo necesse est ita se res habeat. si qHidem animorum aetervitatem cloeuit, ut inter alios reserunt Lactantius Ill. 48. et Theodoretus Therap. v.
462쪽
principatum tenere. Aliis nec cor ipsum placet, nec cerebri quandam partem, esse animum: sed si ii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem , et locula. Animum autem alii animam , ut sere nostri, declarant nomine. Nam et agere animam . et emare dicimus, fet animosos, et beno animatos, et ex animi sententia l: ipse autem animus ab anima dictus est. Zenoni Stoico animus , ignis videtur.
X. Sed haec quidem, quae dixi, cor, Sanguinem, Cerebrum , animam, ignem, vulgo: reliqua sere singuli, ut inulta, anto veteres; proxime autem Aristoxenus, musicus , idemque philosophus, ipsius corporis intentionem quandam, β vel, ut in cantu et 1i
ita constituendum putabat: Animum vi a m alii animam; tit Iere nostri; laeelarae nomen φsum ; nam animus ab anima dieitis est. Davisius ei palacis exeeptis adstipulatus, ale edidit imelarae nomen Dam ea agera ani-mtim et inara dicim , et animos , et bene animatos, et ex animi aen-renti ipsa enim animus ab anima dieitis est. Grosov. Eru. tit Iera nostri Mee arane nomen. Ego Olsum se et tus sum. Verba tamen et animosos sementia tineis inelusi. Haee enim quia nil Reiunt ad rem . profecto spuria sunt.
I Sanguinem v lgo omissum Hete addidit Davis. a cod. Manut. 3) Superiores de animi natura sententiae plurium philosophorum
sententiae erant. reliquae singulis autum Plaeebant. NEm.
Wollianam ale exponit Neid. . Vt veterea philosophii singuli attigista clo aliis rebus philosophieis protulerunt, quae ipsis cum ceteris philosophia
etim nathitis ale eonstituendum putati Sed haee quidem .. vulgo I re Iiqua vero subtilius, ut multa alia veteres. Primum ait esse ani um Aristoxenus, musicus idemque philosophus, ipsius eorporis intentionem quamdam . vel, ut in eantu esse si Aibusque harmonia di lue. sie exeorporis totius natura et sgura varios molus eieri. a b) Mil. animam esse eensebat Του σώματος ἐπιτασius non enim erat, eur P. Manutius de postremae voeia integri late dubitaret. Plato IoPhaedon. p. 388 : Oes at εγωγε καια-ου τούτο amo: lauat, ori
463쪽
dibus , quae harmonia dicitur , sic ex corporis totius
natura , et sigura , varios ' motus cieri, tanquam incantu sonos. Hic ab artificio suo non recessit, et tamen dixit aliquid; quod ipsum quale esset, erat multo
ante et dictum et explanatum a Platone. η Xenocrates animi figuram , et quasi corpus, negavit eSSe; verum numerum dixit esse, cuius vis, ut iam ante Pythagorae visum erat, in natura maxima esset. Eius
doctor Plato triplicem finxit animum : cuius principatum , id est rationem , in capite, sicut in arce, posuit; et duas partes parere voluit, iram et cupiditatem , quas locis disclusit; in iram in pectore , cupiditatem subter praecordia locavit. Dicaearchus autem in eo sermone, quem Corinthi habitum tribus libris exponit, doctorum hominum disputantium, primo libro mullos loquentes facit: duobus Pherecratem
i) Legendum arbitror a Maracta animi moltis. Sie Laelant. Inia. VII. 33. sed stetis in f libtis ex in entiona
miario ama et die iam ea quale esset e Iunialtim a Platone. Wytteuha-ellitis ad PDaed. Plat. it. 249. hu Pi-ecitur pro earlanaitim oli ira fieri plum uisae explosum a quod sane plaeet, modo lotuiti sie legatur: quia ipsum. quale nqειε esset, erat mutio ante e levium et e losum a Plutone. Sie de Fiu. V. s. iam ea osae eiectaequas ientiae cirrhonia ete.
3) Dauis. e eod. Eliena. edidit
nervotum estici eontordem sonum.
. No,iei etaim intentionem conretiis timuiae neruorum iu integros modos sitio ulla osses ione consonti aliuma armoniam voeati . Volutit igitur a uiuium simili ratione totist Me icii oviliae, qua eone ra modulatici eou. sitit ira suibus u. - Celeriam omuesti, quo in Opioiones de animi natura reeenae t. alii magis aliis maieritis iam . que in voeant nostri, addi. ii ertitit. NElD. - Nox Meltia tina visco vulgo Aeripli m n. isI Wolt. Selauta. et dictu disiunxeruiri.
464쪽
quendam Phthiotam senem, quem ait a Deucalion ortum , disserentem inducit, nihil esse omnino animum , et hoe esse nomen totum inane, frustraque animalia et animantes appellari; neque in homine inesse animum, vel animam, nec in bestia; vimque omnem eam , qua Vel agamus quid, vel sentiamus, in omnibus corporibus vivis aequabiliter esse fusam . nec separabilem a corpore esse, quippe quae nulla sit, nec sit quidquam , nisi corpus Unum et simplex , ita figuratum , ut temperatione naturae vigeat, et
sentiat. Aristoteles longe omnibus Platonem semper excipio praestans et ingenio et diligentia, quum
quatuor nota illa ' genera principiorum esset complexus, e quibus omnia orirentur, quintam quandum naturam censet esse, e qua Sit mens. Cogitave enim, et Providere, et discere, et docere , et invenire aliquid, et tam multa alia, meminisse, B mare. Odisse, cupere, timere , ungi, laeturi: haec , et similia eorum, in horum quatuor generum nullo inesse putat. Qui uium genus adhibet, vacans nomine; et sic ipsum animum Drε θεt δ appellat novo nomine,
i) Caluee organisation. Insen quoque Iv. a, temperatio eruiliatis. α) no a a Lambino et Gebh. cimissum revocavit Davis. ex edd. vett. et M 1s. Eandem ab Ernestio repudiatam Mois. restituit. 3 Ds.ls. ex edd. Med. et ven. 3έs . it. eod. Reg. dedit . - De huius . ahuli vi vehemeti iee dispistatum esse constat. Nos, quae ex hoe loeo potestas eliei possit. videbimus. et eum ipso Aristotele comparahimus. Cieero uit, Aristotelem vidisse , aetiones animi esse eas. quae tu materiam cadere nou Pos- sivi; neque ab ullo gutiere elevientorum proselaei queant, quae nobis qui sein nota sitit. Atque Id vere iudieavit. Nam eorpori hus nihil prae . ter motum, aisetore ipso Aristotelo. accidere potest. Di Philolophi certi, arptimetitis demonstrant. Inter cogitatioues autem , ideas, ete. Et motum utilla similitudo est. Itaque lib. I. de Anima, in quo opiniones allin
ipsa corpus esset, essiciet itit, laeproprium genus substantiae eo iu-
465쪽
qua si quandam continuatam motionem, et Peren
XL Nisi quae me sorte fugiunt, hae sunt sere de
animo sententiae. Democritum enim magnum quidem illum virum, sed laevibus et rotundis corpusculis enficientem animum Concursu quodam fortuito , omittamus : nihil est enim apud istos, quod non atomorum turba conficiat. Harum sententiarum quae vera
sit, deus aliquis viderit: quae veri simillima, magna quaestio est. Vtrum igitur inter has sententias dii dicare malumus, an ad propositum redire 2 A. Cuperem equidem utrumque, si posset: sed est dissicile confundere. 4 Quare si, ut ista non disserantur, li-
tueret, sub quo animae humanae eontiuerentur, quod esset ab eorporeo genere seiunetum et plane dia. eretum. Hoc novum geuus. novo etiam vocabulo ευetam diu appellavit, hoe est, quasi quamdam Perennem et continuatam morionem. Notidieit motionem, sed quasi quamdam motionem. Sie dicimus: ratio est quasi quadam lux animi; non quod Iux sit. sed quod ita se habet ad animum ratio, ut Itix ad oetitos. Stetit motio sis habet ad eorpus. iis ἐυτιώχεια ad animam. Nam , ut iam ad Aristotelem veniamus. ἐπιαλέχεια ex eius mente non est ipsa an iuia, aed eius forma: subieelum autem eius , et quasi materia, hoe e t quod se ad ora latiotv h bet . ut admo tum eorpus, est δυυαμις via agendi, hoe eat pereipiendi. eogitandi. Videamus eius verba lib. II. de Atii macap. r. In omni re tria esse dixerat, υλ v , μορρη , M amet, et ea aκτου v. HOe ad animam sie transisseel: coe n suis , ὀυνο sim, eto δε a docauete; χεια Aristoteles non diserta dieit ri t. εδιχtia Neque tamen Cieero peeeat. ei hcie en tintiatum tribuens. Nam res asorma sua, qua ah aliis rebus distinguuntur maxime, appellari in omni hos linguis. usi alum est. Haee est mea de hoe verbo sententia, quam ex parte viqit etiam Lethnii ius. v. Theod. lib. i. 3. 87. Quod Davisius hie putat, animam Aristoteli exsesormam corporis, quae eam acii metierrat. Nam haee Dieaeaeehi est aeniatentia. non Aristotelis, quam Cieero .h illa distinguit. Veteres profecto eodem ue nos modo cepisse hoe verishum videtitur. Sext. Empir. advers. Naia. X. 3 o. pro actu posuit. et potentiae opposuit: Τo Hos κατάδυγαnv μἐυ , εοσσος εστι , νατ' εγυ- λέχatis v c i ουκ εστιυ. Confer quos lata .it Fabrie. ad 3. 33 5. Est autem verbum arto τού ἐντελι. εχais. Esett- est perennis, perpetuus. GN.
466쪽
berari mortis metu possumus, id agamus. Sin id non potest, nisi hac quaestione animorum explicata, nunc,
si videtur hoc: illud alias. M. Quod malle te intelligo, id puto esse commo
dius. Essiciet enim ratio, ut, quaecumquct Vera Sit earum Sententiarum, quas exposui, mors aut malum non sit, aut sit bonum potius. Nam si cor, aut sanguis , aut cerebrum est animus, certe , quoniam est corpus, interibit cum reliquo corpore. Si anima est,
sortasse dissipabitur; si ignis, exstinguetur; si est Aristoxeni harmonia, dissolvetur. Quid de Dicaearcho dicam , qui nihil omnino animum dicat esse
His sententiis omnibus nihil post mortem pertinere ad quemquam potest. Pariter enim Cum vita sensus amittitur. Non sentientis autem , nihil est, ullam in partem quod intersit. Reliquorum sententiae spem asserunt, si te sorte hoc delectat, posse animOS. quum e Corporibus excesserint, in caelum , quasi in domicilium suum, pervenire. A. Me vero delectat: idque primum ita esse velim; deinde, etiam si non sit, mihi tamen persuaderi. velim. M. Quid tibi ergo opera nostra opus est 2 num eloquentia Platonem superare possumus 2 Evolvo diligente. eius eum li-
Iegendom eenset coniungore. In Nss. nonnullis est e sulare et unde runt l. egendtim opinabat e seu esse diss-tati constere. - Conantur eritici litieexesngere. Sed Dihil opus est. Conscindere eat miseere mulis diversi generis. quasi qutim una mυhia iuraeon undia eoqtitia . ut ait Plautus alie tibi. Velim. inquit Cieerotii Auditor, cloeere me possis. quid sit de animne natura sensiendum. At enim disseile est agere haec simul, et intinam disputationem ineludete res varias ae multiplices. Si ergo morti
metum exculere possumus. sine haediseeptatione ; eam sane omittamus. Sin id non potest fieri, ut liberemue mortis metu . nisi hae quaestione de Dalura animorum explieata, nunc . si oldestir tibi, hoe agamus. et tu quaestione animorum immorem iret illud argumentum de molli abigenda metu. iii quod erantiis ingressi. exequemur alias. B M a.
467쪽
46 a Tuscul,. DisPUTATIONUM hrum , qui est de animo; ampIius quod desideres. nihil erit. A. Feci mehercule . et quidem saepius
sed nescio quo modo, dum lego. assentior quum Posui librum, et mecum ipse de immortalitate animorum coepi cogitare , assensio omnis illa elabitur. M. Quid hoc 7 dasne aut manere animos post mor-lem, aut morte ipsa interire 2 A. Do vero. M. Quid . si maneant 2 A. Beatos esse concedo. M. Si intereant' A. Non esse miseros , quoniam ne sint quidem. Nam istud , coacti a tE , paullo ante concessimus. a M. Quo modo igitur, aut cur mortaem malum tibi videridicis, quae aut beatos nos efficiet, animis manentibus , aut non miseros, sensu Carentes 2 XII. A. Expono igitur, nisi molestum est, Primum animos . si Potes, remanere post mortem; tum, si
minus id obtinebis est enim arduum ), docebis . ca-
Tere omni malo mortem. Ego enim istud ipsum vo- Teor, ne malum sit, non dico carere sensu , sed Carendum esse. 6 M. Auctoribus quidem ad istam sententiam , quam vis obtineri, uti optimis possumus ;quod in omnibus causis et debet, et solet valere Plurimum: et primum quidem omni antiquitate; quae quo propius aberat ab ortu et divina progenie, hoc melius ea fortasse , quae erant vera, cernebat. Itaque unum illud erat insitum priscis illis , quos Cascos appellat Ennius, esse in morte Sen Sum, neque ex CesSu
vitae sic deleri hominem, ut tanditus in te Piret : id-
A. DO Marvi quoia. at muneiani hea-pria esse eoneedra; sin intereiatil, nonam miseros, quoniam ne sint quisiem.
468쪽
que quum multis aliis rebus, tum E pontificio iure, et eaerimoniis sepulcrorum intelligi licet; quas maximis
angeniis praciliti nec tanta cura coluissent, nec violatas tam inexpiabili religione sanxissent, nisi haereret in eorum mentibus , mortem non interitum esso omnia tollentem atque delentem , sed quandam quasi migrationem commutationemque vitae , quae in claris viris et seminis dux in caelum soleret esse : quum ceteri humi retinerentur, Et permanerent tamen. Ex hoc, et nostrorum opinione,
Romulus in caelo cum dis agit aevum ,
ut famae assentiens dixit Ennius; et apud Graecos.
Hercules tantus et tam praesens habetur deus. Hinc Liber, ε Semele natus, eademque famae celebritate Tyndaridae fratres: si qui non modo adiutores in praeliis victoriae populi rornani. sod etiam nuntii sui maperhibentur. Quid 2 Ino, Cadmi filia, nonne Leucothea nominata a Graecis, Matuta habetur a nostris7 Quid 2 totum prope caelum. ne Plures Persequar, nonne humano genero completum est 2 XIII. Si vero scrutari vetera , et ex his ea, qua scriptores graeci prodiderunt, eruere coner ; ipsi
illi, maiorum gentium dii qui habentur, hinc a no-
Gadibita enim Heretiles sitit eostus eaqne insula terrarum snta hii Latoe. Oilius ii alieti, lib. lit 3: . Ex. templo positos finiti ordine mundi Victor adit populos. eognata itio liis mitia Cades ii. IA uortis Orig. lib. XllI, cap. 35: η Herodes quom Cadibus pervenisse le . Godes usque nixi l eolii naa ibi posuit , spe
rati, illie μ se this terrarum finem u.
c) Volgo addit ne Reus . quod reeie Golsus tineis inel tisil. 53 Castor et Pollux. Maiartim gensium uti Aa linue
469쪽
his profecti in caelum reperientur. Quaere , quorum demonstrantur sepulcra in Graecia; reminiscere, quoniam es initiatus, quae traduntur mysteriis: tum denique, quam hoc late pateat, intelliges. Sed qui nondum ea, quae multis Post acinis tractari coepissent , physica didicissent, tantum sibi Persuaserant, quan
tum natura admonente Cognoverant; rationes. Et
causas rerum non tenebant; visis quibusdam saepe movebantur, iisque β maxime nocturnis, ut viderentur ii , qui vita excesserant, vivere. Vt porro firmissimum hoc asserri videtur, cur deos esse credam riS, quod nulla gens tam sera, nemo omnium tam sit immanis . cuius mentem non imbuerit deorum opinio. Multi de diis prava senti uot; id enim vitioso momessici solet: omnes tamen esse vim et naturam divinam arbitrantur. Nec vero id otillocutio hominum , aut consensus essecit; non institutis opinio est confirmata, non legibus. Omni autem in re consensio
oeum respieit Augustinus C. D. lib.
II .. a p. s. Naiorum vero gentium deos quos etiam consentes vocabant.
hoe dixtietio eomplexus est Ennius, Itino, Vesta, Miserea , cerea, Diana, Ventia. Mara. Meretiritis, Ioviis, Neptunus, Vulcanias. Amtio. Id exhibent Apuleius de Deo Soer. et Mattianua Capella lib. I. Davis. Per metaphoram. Nam senatores illi ulum . quos legit Romulus, appellati soni maiorum gentium. Centum illi quoa legit Tarquinius Prisens, minoriam gentium. II e transtulit, ae stative quidem . Cieero ad deos eleetos et ad eriptitior. GuIET. moestea. Est sensu latiori, et complectebatur apud Veteres omnem, quam diei mus. philosophiam theore-liea in . Sensus asta Antequam homi mea tu causa, rerum philosophice inquirerent, saepe phantasmata no clurna destin elorum uidete .ihi sunt viiii et itide animos laomitium post mortem perdurare concluserunt.ΛΕια α Quantum natura iadmonente. Ea tantum norant, quae experietilia docebat, nee penitus in causus remis inquirebant. NE D.
Consensus efffecit) Conaenatis ex colloeutione. lia sentiunt omnes, inquit Petriis Vietorius, quamMt e naenaici nulla hominum intere se iam . neque ilia inter se ipsi pepigerint. Itaque consensus hic est paelio, et, iii iurisperiti vulgo loquutitur, con Mentio. Anonym.
470쪽
omnium gentium, lex naturae Putanda est. Quis est igitur, qui suorum mortem primum non eo lit-geat , quod eos orbatos vitae commodis a Phitretur Tolle hanc opinionem: luctum sustuleris. Nemo enim moeret suo incommodo. Dolent soriaSse et angunturi sed illa lugubris lamentatio fletusque moerenS , ex eo est, quod eum, quem dileximus, vitae commodis Privatum arbitramur, idque sentire. Atque haec ita sentimus natura duce, nulla ratione , nullaque doctrina. XIV. Maximum vero argumentum eSt, naturam ipsam de immortalitate animorum tacitam iudicare , quod omnibus curae sunt, et maximae quidem, quae post mortem sutura sint. Serit armores, qua
alteri saeculo Prosint, ut ait ille r in Sunephebis: quid spectans, nisi etiam postera saecula ad se pertinere 7 Ergo arbores serit diligens agricola, quarum Adspiciet baccam ipse nunquam : vir magnus leges , instituta, rem publicam non seret 2 Quid procreatio liberorum . quid propagatio nominis, quid adoptationes 4 sillorum, quid testamentorum diligentia, quid ipsa sepulcrorum monumenta , quid elogia significant, nisi nos futura etiam cogitare 2 Quid illud num dubitas, quin specimen naturae capi deceat , ex optima quaque naturn 2 unae est igitur melior in
hominum genere natura, quam eorum, qui se natos ad homines iuvandos, tutandos, Con Servandos arbi-
male in Nas. nonnullis tia ait Ennias. - in Synephebis. Est eomoe dia Neriandri a Caeeilio in latinam versa lingua Sie eodd. Beg. Eliens. 2, 3. Bak. ut recepit Da vis. Vtilso adoptim