장음표시 사용
551쪽
XX. His tu praesentibus gemere et te iactare non audebis profecto. Loquetur enim eorum voce Virtus ipsa tecum: Tu ne quum pueros Lacedaemone
adolescentes Olympiae, barbaros in arena videris excipientes gravissimas plagas et serentes silentio, si te forte dolor aliquis pervellerit , exclamabis, ut
potest; natura non patitur. Audio; pueri serunt, gloria ducti; serunt pudore alii, multi metu; et tamen veremur, ut hoc, quod a tam multis et quod tot locis perseratur, natura patiatur 3 Illa vero non modo Patitur, verum etiam postulat. Nihil enim habet praestantius . nihil, quod magis expetat, quam honestum , quam laudem , quam dignitatem . quam decus. II isce ego pluribus nominibus unam rem declarari volo; sed utor, ut quam maxime signifi-Cem, pluribus. Volo autem dicere, illud homini longe optimum esse, quod ipsum sit optandum Perse, a Virtute prosectum, vel in ipsa virtute situm, sua sponte laudabile: quod quidem citius dixerim solum. quam non summum bonum. Atque, ut hae de honesto, sic de turpi contraria : nihil tam tetrum , nihil tam aspernandum , nihil homine indignius.
XXI. Quod si tibi persuasum est principio enim dixisti, plus in dedecore mali tibi videri, quam in
dolore . reliquum est . ut tuto tibi imperes.) Quamquam hoe nescio, quo modo dicatur, quasi duo
ummum honum, tum die tem Loeesse solum honum. ED. P.
lorem seras e nam males vitare iurpitudinem , quae ex ignavia otitur . quam suctvmbere dolori: qnia toepitudinem peiorem esse dolore eo-gnovisti. - me nereio quo modo Mae. Iloe, Mil. a ni tute litii imperes . ,
neseio quomodo diei possit et quia
homo dividi non pcisae videtur in servum et domiuum. ED. P.
552쪽
simus, ut alter imperet, alter pareat: non inscite tamen dicitur. Est enim animus in partes tributus duas: quarum altera rationis est particeps, altera expers. Quum igitur praecipitur, ut nobismet ipsi imperemus, hoc praecipitur, ut ratio Coerceat temeritatem. Est in animis omnium sere natura molle
quiddam, demissum, humile, enervatum quodammodo, et languidum. Si nihil esset aliud, nihil esset homino deformius. Sed praesto est domina omnium et regina ratio, quae, connixa per Se et Progressa longius, sit persecta virtus. Haec ut imperet illi parti animi, quae obedire debet, id videndum est viro. Quonam modo2 inquies. Vel ut dominus servo , vel ut imperator militi, vel ut parens silio. Si iurpissime se illa pars animi geret, quam dixi esse mollem, si se lamentis muliebriter lacrymisque dedet, ' vinciatur et constringatur amicorum Propinquorumque custodiis. Saepe enim vidimus , fractos pudore, qui ratione nulla vincerentur. Ergo
qui autem erunt firmiores , nec tamen robustissimi, hos admonitu oportebit, ut honos milites, revocat Osdignitatem tueri. Non nimis in Niptris ille sapientissimus Graeciae saucius lamentatur, vel modice PO-tius I
rium enerceamus. Neutrum agnin elatat
553쪽
Ne succussu arriρωι maior Dolor
Pacuvius hoc melius, quam Sophocles; apud ilici menim perquam nebiliter Vlixes Iamentatur in vulnere ; tamen huic leviter gementi, illi ipsi, qui se
runt saucium, Personae gravitatem intuentes, non dubitant x dicere:
Tu quoque, Vlixes , quamqu- gra ter Ceriamus ictum , nimis ρaene animo es Molli, qui consueris in armis
Intelligit poeta prudens, serendi doloris consuetudi
nem eSSe non contemnendam magistram. Atque ilIenon immoderate magno in dolore,
netinete, tenete, opprimit utius, 3 Nudale; heia me miserum s eorucior.
Incipit Iahi; deinde illico desinit,
erite, abscedite, iamiam mittite . nam attrectatu , et qua3m Saevom amplificati' dolorem.
Videsne, ut obmutuerit non sedatus corporis, sed castigatus animi dolor 8 Itaque in extremis Niptris alios quoque obiurgat, idque moriens,
Conqueri fortunam a orsam, non lamentari decet. Id uiri est inerum: Iesus muliebri ingenio additu'st.
Huius 4 animi pars illa mollior rationi sic paruit, ut severo imperatori miles pudens.
554쪽
XXII. In quo vero erit persecta sapientia quem
adhuc nos quidem vidimus neminem; sed philoso-Phorum sententiis , qualis hic laturus sit, si modo aliquando suerit, exponitur , is igitur, sive ea ratio, quae erit in eo persecta atque absoluta, sic illi parti imperabit inferiori, ut iustus parens probis filiis; nutu, quod volet, conficiet, nullo labore, nulla
molestia; eriget ipse se, suscitabit, instruet, armabit, ut, tamquam hosti. sic obsistat dolori. Quae sunt ista arma Τ Contentio, confirmatio, sermoque intimus, quum ipse secum : Cave turpe quidquam, languidum non virile. obversentur species honestae animo : Zeno Proponatur Eleates, qui perpessus est Omnia potius, quam conscios delendae tyrannidis indicaret. De Anaxarcho Democritio cogitetur, qui quum Cypri in manus Nicocreontis regis incidisset, nullum genus supplicii deprecatus est, neque recusavit. Calanus Indus, indoctus ac barbarus, in radicibus Caucasi natus, sua voluntate vivus combustus est. Nos, si pes condoluit, si dens , si tactum dolore corpus , ferre non possumus. Opinio est enim quaedam esse minata ae
qua quum liquescimus fluimusque mollitia, apis aculeum sine clamore ferre non possumus. At vero C. Marius, rusticanus vir, Sed plane vir, quum Secaretur, ut supra dixi, principio vetuit se alligari : ne quisquam ante Marium solutus dicitur esse sectus. Cur ergo postea alii Τ valuit auctoritas. Videsne igitur, opinionis esse , non naturae malum 2 Et tamen suisse
i) sie Boni eius. quem aequuntur Davia. Ein. Wols. Olim Miro. - Mox hae additum a Schurato post Davis. ex eo Id. T. α Victor. et Gebbard. aurei a-ti vir. Alteram Ieelionem redoxit Davia. e eod. Med. Bah. Ball. 4. s. 3ὶ Seh. quam evidem in Mol. V e. eadem . Mitorem Paris. sequutua. expuaui. T
555쪽
SSo TVSC L. DibΡvZATI IUMaerem morsum doloris , idem Marius ostendit : crus enim alterum non praebuit. Ita et tulit dolorem , ut
vir, et . ut homo, maiorem ferre sine causa necessaria noluit. Totum igitur in eo est, ut tibi imperes. XXIII. Ostendi autem, quod esset imperandi genus; atque haec cogitatio, quid patientia, quid sortitudine, quid magnitudine animi dignissimum sit,
non solum animum Comprimit , sed ipsum etiam dolorem, nescio quo Pacto , mitiorem LCit. Vt enim sit in praelio, ut ignavus miles ac timidus , si mrat a Cviderit hostem, abiecto scuto fugiat, quantum POS- sit, ob eamque cauSam pereat nonnunquam , etiam integro Corpore, quum ei, qui steterit , nihil tale evenerit; sic, qui doloris speciem serre non Possurit. abiiciunt se, atque ita as Ilicti et exanimati iacent; qui autem restiterunt, discedunt saepissime superiores. Sunt enim quaedam antini similitudiues cum corpore. Vt onera contentis corporibus facilius seruntur, remi Ssis opprimunt; simillime animus intentione sua depellit pressum omnem ponderiam; romissione autem Sic Hrgetur, ut se nequeat extolIere. Et, si verum quaerimus. in Omnibus ossiciis Persequendis animi est adhibenda contentio. Ea est sola
ossicii tanquam custodia. Sed hoc quidem in dolore maxime est providendum, ne quid abiecto , ne quid timide , ne quid ignave, ne quid serviliter , muliebriterve faciamus , in Primisque relate tuo ne reiiciatu PPhiloetetaeus ille clamor. In gemiSCere nonnunquam viro concessum eSt, idque raro : eiulatus ne mulieri
quidem. Et hic nimirum est fletus, 4 quem duode-
556쪽
eim Tabulae in suneribus adhiberi voluerunt. Nec vero unquam ne ingemiscit quidem vir sortis ac sapiens , nisi forte ut se intendat ad firmitatem, ut in stadio cursores exclamant, quam maxime POSSunt. Faciunt idem, quum exercentur, athletae: pugiles vero , etiam quum seriunt adversarium, in iactandis cestibus ingemiscunt; non , quod doleant, animove succumbant, sed quia profundenda voce omne corpus intenditur, venitque Pluga vehementior. XXIV. Quid 2 qui volunt exclamare maius, num satis habent Iatera , nuces , linguam intendere , equibus eiici vocem, et landi videmus 3 Toto corpore, atque omnibus ungulis,d ut dicitur, contentioni vocis asserviunt. Genu mehercule M. Antonium vidi, quum contente pro se ipse lege Variat diceret, terram tangere. Vt enim balistae lapidum, et reliqua
tormenta telorum eo graviores emissiones habent, quo sunt Contenta atque adducta vehementius ; sic VOX, Sic cursus, Sic plaga, hoc gravior, quo est missa contentius. Cuius contentionis quum tanta vis Sit, si
gemitus in dolore ad confirmandum animum valebit, utemur. Sin erit ille gemitus elamentabilis, β si imbecillus , si abiectus , si flebilis; et qui se dederit,
stale; qua sanctium est, ut quaestio habetotur de iis . quorum operaeotisiliove socii eontea populum B. arma sumpsissent. Hoe in loeo Buherius tutelligi .uli aliain legem Vatiam de lueestu e quod Val. Max. III , 7.
N. Antonium de luceatu accusatum tradit. eumque locum hue retulere interpretes. Sed tempor Em ratio sa-elle arguit sententitim. Cieeto dieit,sa vidisse Atilouium pro se dicentem eausam lege Varia. At neeusatio de ineestu facta est anno quuesturae provinetalis 6 o. quo Cicero uotidum natus ervit. EBN. - CL Nax. vlli .s, . NE D. 5 Ernestitis ex edd. vett. nov. nullis revocavit lamen tibilis.
557쪽
55a TVSCvL. Di SPVrATIOI vra vix eum virum dixerim. Qui quidem gemitus si 1 vationis aliquid afferret, tamen videremus , quid Esset sortis et animosi viri; quum vero nihil imminuat doloris, cur frustra turpes esse volumus 2 Quid est enim fletu muliebri viro turpius 2 Atque hoc prae-eeptum, quod de dolore datur, patet latius. Omnibus enim rebus, non solum dolori, simili contentione animi resistendum est. Ira exardescit libido concitatur 2 in eandem arcem confugiendum est; Eadem sunt arma sumenda. Sed quoniam de dolore loqQimux , illa omittamus. Ad serendum igitur dolorem placide et sedate plurimum Proficit, toto pectore, ut dicitur, cogitare, quam id honestum sit. Sumus enim natura, ut ante dixi dicendum est enim saepius , studiosissimi appetentissimique honestatis: cuius si quasi lumen aliquod adspexerimus, nihil est, quod, ut eo potiamur, non parati simus ot serre et perpeti. Ex hoc cursu atque impetu animorum ad veram laudem atque honestatem, illa Pericula adeuntur in praeliis; non sentiunt viri sortes in acie vulnera , vel si sentiunt, se mori malunt, quam tantum modo de dignitatis gradu demoveri. Fulgentes gladios hostium videbant Decii, quum in aciem eorum irruebant: his levabat omnem vulnerum metum nobilitas mortis et gloria. Num tu ingemuisse Epaminondam putas, quum una Cum Sanguine vitam enssuere sentiret Imperantem enim patriam Lacedaemoniis relinquebat, quam acceperat servientem. Haec sunt solatia, haec tamenta summorum dolorum.
XXV. Dices, quid in pace 2 quid domi 7 quid in
lectulo 3 Ad philosophos me revocas , qui in aciem non saepe prodeunt. E quibus homo sane levis IIe
558쪽
racleotes Dionysius , quum a Zenone sortis esse didicisset, a dolore dedoctus est ' Nam quum ex venibus laboraret, ipso in eiulatu clamitabat, salsa esse illa, quae antea de dolore ipse sensisset. Quem quum Cleanthes condiscipulus rogaret, quaenam ratio eum de sententia deduxisset, respondit: Quia , quum tantum oporae philosophiae dedissem, dolorem tamen for- Te non possem; Satis esset argumenti, malum esse dolor m. Plurimos autem annos in philosophia consumpsi, nec ferre possum et malum est igitur dolor. Tum Cleanthem, quum pede terram Percu SSi Sset, versum ex Epigonis serunt dixisse:
Audisne haec , Amphiarae, sub terram abdite 'Tenonem significabat; a quo illum degenerare dolebat. At non noster Posidonius ; quem et ipse saepe vidi, et id dicam, quod solebat narrare Pompeius :se, quum Rhodum venisset decedens ex Syria , audire voluisse Posidonium; sed quum audivisset, eum graviter esse aegrum, quod vehementer eius artus Iaborarent, voluisse tamen nobilissimum philosophum visere; quem ut vidisset et salutavisset, honorificisque verbis prosecutus esset, molesteque se dixisset serre, quod eum non posset audire; at ille, Tu vero. inquit Potes: nee committam, ut dolor corporis essiciat, ut frustra tantus vir ad me venerit. Itaque narrabat. eum graviter et copiose de hoc ipso, nihil esse honum, nisi quod honestum esset, cubantem disputavisse ; quumque quasi saces ei doloris admoverentur,
Sie optima eorrexit Beni latus. volgo deducitis est. αλ Benileicis legendum putabat rQtiictim a tantum O. p. dedisset posset.
goedia, quam latissat Schol iastes Pio dati ad Isthm VI. ro. Eamque vide tui Aeeius tu lingitam Latinam vertisse. Vide Nouium eum alibi. tum in maelare. Fallunitie ii, qui Euti pidis drama fuisse censuerunt. Da .
559쪽
saepe dixisse: μ Nihil agis dolor: quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum. M omnino-
siunt etiam tolerabiles. XXVI. Videmusne , apud quos eorum ludorum, qui gymnici nominantur, magnus honos sit, nullum ab iis, qui in id certamen descendant , devitari dolorem 2 Apud quos autem venandi et equitandi laus viget, qui hanc petessunt, nullum sugiunt dolorem. Quid do nostris ambitionibus, quid de cupiditate honorum loquar 2 Quae nam ma est, perquam non cucurrerint ii, qui haec olim punctis singulis colligebant 7 Itaque semper Asricanus Socraticum XenOPhontem in manibus habebat. Cuius in primis laudabat illud, quod diceret, eosdem labores non esse aeque graves imperatori et militi, quod ipse honos Iaborem leviorem iaceret imperatorium. Sed tamen hoc evenit, ut in vulgus insipientium opinio valeat honestalis, quum ipsam videre non possint. Itaque fama et multitudinis iudicio moventur, quum id honestum putent, quod a plerisque Iaudetur. Te autem, si in oculis sis multitudinis, tamen eius iudicio stare nolim , nec, quod illa putet, idem putare pulcherrimum. Tuo tibi iudicio est utendum. Tibi si recta probanti placebis, lum non modo tete 4 viceris, quod Paullo ante praecipiebam , sed omnes et omnia. Hoc igitur tibi propone: amplitudinem et quasi quandam exaggerationem quam altissimam animi, qui maximo
560쪽
eminet contemnendis et despiciendis doloribus, unam esse Omnium rem pulcherrimam , eoque pulchriorem , si vacet Populo, neque plausum captans sotantum ipsa delectet. Quin etiam mihi quidem laudabiliora videntur omnia , quae sine venditatione et sine populo teste fiunt: non quo fugiendus sit omnia enim benefacta in luce se collocari volunt sed tamen
nullum theatrum virtuti conscientia maius est.
XXVII. Atque in primis meditemur illud, ut haeo
patientia dolorum , quam saepe iam animi intentione dixi esse firmandam, in omni genere se aequabilem praebeat. Saepe enim multi, qui aut propter victoriae cupiditatem, aut propter gloriam,' aut etiam ut ius suum et libertatem tenerent, Vulnera exceperunt sortiter, et tulerunt, iidem Omissa Contentione dolorem morbi serre non possunt. Neque enim illum, quem iacile tulerant, ratione aut sapientia tulerant , sed studio potius et gloria. Itaque barbari quidam et immanes servo decertare acerrime possunt, aegrotare viriliter non queunt. Graeci autem homines,3 non satis animosi, prudentes, ut est captus hominum , satis, hostem adspicere non possunt, iidem morbos toleranter atque humane serunt. At Cimbri et Celti- heri in praeliis exsultant, lamentantuc in morbo:
nihil enim potest esse aequabile, quod non a certa ratione prosiciscatur. Sed quum videas, eos, qui quo aut studio , , aut opinione durantur , in 'eo persequendo atque adipiscendo dolore non frangi; debeas