M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus

91쪽

ACADEMICOnvM PRIOR 'Mnonne etiam bis exclamavit se videre, quum omnino non videret 2 Quid 2 apud Euripidem Hercules, quum, ut Eurysthei filios, ita suos configebat sagit' lis, quum uxorem interimebat. quum conabatu Detiam Patrem. non perinde movebatur salsis, ut veris moveretur Τ Quid 2 ipse Alcmaeo tuus. qui negat cor

furore: Vnde haec flamma Oritur p

et illa deincePS,

secede, incede; adsunt, adsunt; me. me e etiant.

Quid 2 quum virginis fidem implorat,

Fer mi auxilium: Pestem abigct a me, Flammiferam hanc Am, quae me excruciat. Caerulea incinctae angui incedunt: 3 Circumstant eum ardentibus taedis i

num dubitas, quin sibi haec videre videatur 3 item

que cetera: Intendit crinitus Apollo

Qui magis haec crederet, si essent, quam credebat, quia videbantur 7 Apparet enim iam cor cum oculis consentire. Omnia autem haec proseruntur, ut illudessiciatur, quo certius nihil potest esse: inter visa vera, et salsa, ad animi assensum , β nihil interesse.

1 Here. Far. V. 36s.sa Nempe ex eadem Ennii tabula Alemaeone. - Davi . putat legendum inellatus f. o. e. subaud. d cie. M Egregie liti ne vereum emendavit Goerenetius, vulgo inepte sie aeriptum: eertileae intanetae igni incedunt. - Clelietis Aesendit vulgatam ieetionem, eoulendiique vel his incinctae igni exprimi hane Euripidis voeem lyh. Tave. v. 288 : ἐκ- τυρ rvrou v. T. ι) Sie edd. vett. tit A M. Camerari quod optirio iure restituti Coelen vulgo male luna inniatis. Lumhin. eon ieeit genti innixtis. θ) Sestuta. et animi assensum δoperarum errore, ut Puto. T.

92쪽

Vos autem nihil agitis, quum salsa illa vel sutiosorum, vel somniantium, recordatione ipsorum refelli-lis. Non enim id quaeritur, qualis recordatio fieri soleat eorum, qui experrecti sint; aut eorum, qui furere destiterint: sed qualis visio fuerit aut furentium, aut somniantium tum, quum commovebantur. Sed abeo a sensibus.

Quid est, quod ratione percipi possit 7 Dialecticam

inventam esse dicitis, veri et sulsi quasi disceptatricem et iudicem. Cuius veri et falsi 2 et in qu rey Iugeometriane, quid sit verum, vel falsum. dialecticus iudicabit 3 an in literis 3 an in musicis Τ At ea non

novit. In philosophia igitur 7 Sol quantus sit, quid ad illum 2 quod sit suminum bonum, quid habui, ut queat iudicare 2 Quid igitur indicabit 2 quae con

iunctio, quae disiunctio vera sit, y quid ambigue dictum sit . quid sequatur quamque rem, quid repugnet 2 4 Si haec, et horum similia iudicat, de se ipsa iudi.'at. Plus autem pollicebatur. Nam haec quidem iudicare, ad ceteras res, quae sunt in philosophia

multae atque magnae, non est satis. Sed quoniam 'tantum in ea arte ponitis; videte, ne contra Vos

tota nata V sit. Quae primo progressu sestive tradit elementa loquendi, et ambiguorum intelligentiam, concludendique rationem; tum, paucis additis, vinnit ad soritas, lubricum sane et Periculosum locum;

cir Teibu interrogalionibus disti . xii Sehulet; alii una tantum po t mu-ateis. cominate in duobus prioribus posito. T. α) Cod. Gud. Dresd. quid disitin.

3) Male. ut mihi videtur, hie et

avpra In Huloso ia igittir Sehuletios puncto distinxit. T. Sensus est: At vero plus diaialeeliea pollicehatur, quam Praestat. quom eam veri salsique diseeptatri-eem et iudieem dieerelis. s. 5) l. e. lola vobis adversetur. Ernestio displieehat nata. Sed bene illud defetidit G renatus.

93쪽

ACADEMICORVM Pn Onvuquod tu modo dicebas esse vitiosum interrogandi

genus.

XXIX. Quid ergo Τ Ιstius vitii num nostra culpa

est y Rerum natura nullam nobis dedit cognit nemsinium, ut ulla in re statuere possimus, quatenus. Nec hoc in acervo tritici solum, Unde nomen est, sed nulla omnino in re minutatim interrogati: dives, Pauper; clarus, Obscurus sit; multa. Pauca; magna, parva; longa, brevia; lata, angusta; quanto aut addito, aut dempto, Certum respondeamus , non habemus. At vitiosi sunt soritae. - Frangite igitia reos, si potestis, ne molesti sint: erunt onim, nisi cavetis. Cautum est, inquit. Placet enim Chrysippo, quum gradatim interrogetur, verbi causa, tria, Pauca sint, anne multa; aliquanto prius, quam

ad multa perveniatur quiescere, id est, quod ab his dieitur, ησυχ 'Per me vel stertas licet, inquit Carneades, non modo quiescas. Sed quid proficitur 3 Sequitur enim, qui te ex somno excitet, et eodem modo interroget: Quo in numero conticuisti. si ad eum numerum unum addidero. multa ne erunt2

Progrediere rursus, quoad videbitur. Quid plura Τhoc enim lateris: neque ultimum te Pau Corum, neque primum multorum respondere posse. Cuius generis error ita manat, ut non Videam , quo non POS-

sit accedere. Nihil me laedit, inquit: ego enim, ut agitator callidus, prius quam ad finem veniam. equos sustinebo; eoque magis, si locus is, quo serentur equi, praeceps erit. Sic me, inquit, ante sustineo ,

Sie ex tino us. dedit Coerenet. Ego enim ... aualinebo. Loetis hie Vulgo pereeniat. Idem postea pro 7- mihi parum sanus videtur; nee tamen citur pro vulgato proseil. - Davis. qci idqtiam iuvant e ieea. Forsan relegendum eenaehat, quid proficia, ponendum: ego enim . rat agitator vel euιd Prosit. eouidua, pritisquam ad finem veniat, equos austinebit .... ais me, etc. DAE.

94쪽

Lin En SECUNDUS, CAP. 29

nec diutius captiose interroganti respondeo. Si ha bes quod liqueat, neque respondes; superbis. Si non habes; ne tu quidem percipis. Si, quia obscura; concedo. Sed negas te usque ad obscura progredi. Illustribus igitur rebus insistis. Si id tantummodo, ut taceas; nihil assequeris. Quid enim ad illum, qui

te captate vult, utrum tacentem irretiat te, an Io-quentem 2 Sin autem usque ad novem , verbi gratia, sine dubitatione respondes pauca esse, in decimo

sensum : hoc idem me in obscuris sacere non sinis. δNihil igitur te contra soritas ars ista adiuvat: quae nec augenti, nec minuenti, , quid aut primum sit, aut postremum, docet. Quid, quod eadem illa ars quasi Penelope telam retexens, tollit ad extremum

Superiora 2 utrum ea vestra, an nostra culpa est

Nempe sundamentum dialecticae est, quidquid enuntietur id autem appellant = αξιωμα; quod est quasi essatum ), aut verum esse, aut salsum. Quid igitur 7 haec vera, an salsa sunt 3 Si te mentiri dicis, idque Verum dicis, mentiris, an verum dicis 2 6 Haeo scilicet inexplicabilia esse dicitis. Quod est odiosius,

eomparati sum eom positivo non hene ire animaduertit GOerenetius.

3 Sensus est: Adeo in iis, quae per se certa sunt ut tinum numero vel addore. vel domere , assensum retines cinvia et ), quod tu nobis nain Ohaeueis quidem sacere eoncedis. 43 Sie Lani bin. Naa. et dὼ vrit. Pro vulg. atigendi nee minuendi. 5 Iia multi eodd. NM. et edd. vel . Vulgo appellatur.

dieis. mentiri. Mertim dies . Coeren Eius eum multi a Nsa. et edd. d dit: si te mensis. dieia idquo Merum dieia mentiris. Ego vero . qtitim Cellius N. A. XVlli. a seripseriti . Quaesitum id quoque est . quae esset hi ius sophismatis resollatio: Qtitim men. aior et mentiri mo dico. mentior an vertim die p. eodem modo hie seribendum putavi: Si te mentiri dieis idqua Dertim dieis, mentiris an Dertim diris p Noe optime et antecedentibus et eousequentibus convenit.

95쪽

AC A DEM ICOR VII Pn Ion vuquam illa, quae nos incomprehensa , et non Porcepta dicimus. XXX. Sed haec omitto. Illud quaero, si ista explicari non possunt, nec eorum ullum iudicium invenitur, ut respondere possitis, verane, an salsa sint: tibi est illa desinitio, estum esse id, quod aut verum , nul falsum sit 3 Rebus sumtis, adiungam, ex his sequendas esse alias, alias improbandas, quae sint in genere contrario. Quo modo igitur hoc conclusum esse iudicas 2 Si dicis lucere, et Derum dicis; lucet. Dicis autem nunc lucere, et Derum dicis: lucet igitur. 3PPObatis certe genus, et rectissime conclusum dicitis. Itaque in docendo eum primum concludendi modum

probabitis. aut ars ista nulla est. Vide ergo, hanc Conclusionem probaturusne sis: Si dicis te mentiri, Derumqua ἀcis ς mentiris. Dicis autem te mentiri, --riamque dicis : mentiris igitur. Qui potes hanc non Probare, quum probaveris eiusdem generis superiorem 2 Haec Chrysippea sunt, ne ab ipso quidem dissoluta. Quid enim faceret huic conclusioni 7 Si lucet, lucet ; lucet autem; lucet igitur. Cederet scilicet. Ipsa

enim ratio connexi, quum con CESSeris Superius , Cogit in serius concede Pe. Quid ergo haec ab illa con- elusione differt 2 Si mentiris p mentiris. Mentiris au- Iem ; mentiris igitur. Hoc negaS te posse neC approbare, nec improbare. Qui igitur magis illud 2 Si ars, si ratio, si via, si vis denique conclusionis valet; ea

i) Volgo legebator r Si dieis nune

Ihuius. Aldus Nepos reete iudiearunt hie aliquid exei diste; itaque sic edi

derunt i Si dieia nune lucere et Dertim dieis e lueet. Dieis aurem ttieere eloertim avis, Leel igitur. Et sie nuper Goerenetius, nisi quod partieulam ntine alteri membro praeposuit.

illud aut reete abieeit Coerena.

96쪽

dem est in utroque. Sed hoc extremum eorum est: postulant, ut excipiantur haec inexplicabilia. Tribunum aliquem censeo videant: a me istam exceptionem nunquam impetrabunt. Etenim quum ab Epicuro, qui totam dialecticam et cohtemnit, et irridet, non impetrent, ut verum esse concedat, quod ita estabimur, aut olora cras Hermachus, aut non Diret: quum dialectici sic statuant, omne, quod ita disiunctum sit, quasi, aut etiam, aut non, non modo verum esse, sed etiam necessarium: vide, quam sit cautus is, quem isti tardum pulant. Si enim, inquit,

ulterutrum concessero necessarium esSe, necesse erit. cras Hermachum aut vivere, aut Don vivere. Nulla autem est in natura rerum talis necessitas. Cum hoc

igitur dialectici pugnent, id est, Antiochus et Stoici. Totam enim evertit dialecticam. Nam si e contrariis disiunctio contraria autem ea dico, quum alterum nit, alterum negat , si talis disiunctio salsa potest ESSE, nulla era est. Mecum vero quid habent litium, qui ipsorum disciplinam sequor 2 Quum aliquid huiusmodi inciderat, sic Iude De Carneades solebat: Sir C e conclusi, teneo; sin pitiose, minam Diogenes

IIaec autem merces erat dialecticorum. Sequor β igitur eas vias, quas didici ab Antiocho; nec reperio, uia o modo iudicem, Si lucet, laces, verum esse, ob eam causam, quod ita didici, omne, quod ipsum ex se Con-NExum Sit, verum esse: non iudicem, Si mentiris, mentiris, eodem modo esse connexum. Aut igitur

hoc, et illud; aut nisi hoc, ne illud quidem iudicabo.

97쪽

9 ACADEMICORUM PRIORVM XXXI. Sed, ut omnes istos aculeos, et lotum to tuosum genus disputandi relinquamus, ostendamusque, qui simus; iam , explicata tota Carneadis sententia, Antiochia ista corruent universa. Nec vero

quidquam ita dicam, ut quisquam id fingi suspice

tur: a Clitomacho sumam, qui usque ad senectutem cum Carneade fuit, homo et acutus, ut Poenus, et

valde studiosus ac diligens. Et quatuor eius libui

sunt de sustinendis assensionibus. Haec autem, qua Oiam dicam, sunt sumpta de primo. Duo placet esse Carneadi genera visorum. In uno hanc divisionem: Alia visa esse, quae percipi possint, alia quae non possint. In altero autem: Alia visa esse probabilia, ulla non probabilia. Itaque, quae Contra Sensus, Contraque perspicuitatem dicantur, ea pertinere ad superiorem divisionem: contra posteriorem nihil dici oportere. Quare ita placere, tale visum nullum esse,

ut perceptio consequeretur: ut autem probatio, multa. Etenim contra naturam esset, si probabile nihil esset: et sequitur omnis itae ea, quam tu, Luculle, commemorabas, eversio. Itaque et sensi-hus probanda multa sunt: teneatur modo illud, non

inesse in his quidquam tale, quale non etiam fal-

i) Davi sitis malebat ne diligens

etiam. Qunitior. Sed recte vulgatum detiodit Coerena Alia Misa esse quaa periam possint ete. Quoniam haee di Wisio Stoieorum est, ut in Zenone Diogenes testatis e. et Calentis in lib. IX de Deeretis Hippoeratis et Platonis; Carneadi au

tem sunt ineomprehensa omnia, id est, αχαταDirrra απαυτα, ut ait Ari-atoteles apud Eosebium, et saepius

idem hoe libro a Cieetone dicitur, facile suspicetur quis hie aliquid es,o mendi. Nihil est. Supra dixit LoeDI- Ius quum Aradomicos refelleret, illos

etiam componere artem quandam . et visortim , inquit, et Mim et genera

desinitine, in his quati ait id. η-Apereipi et eomprehendi masia, totidem merhis qtioe Sisies. Deinde verbo messa usitatum pro diei monuit etiam Pet,eianua in lib. XvIII. Donatus eo. dem paene vetho apud Terentium itiillia, Qtiem semper ta esse dietitasti. nominari interpretatur. idque moris antiquorum esse dicit. FABER.

98쪽

LIBER SECUNDUS , CAP. 3i 93sum, nihil ab eo disserens, esse possit. Sic, quidquid acciderit specie probabile, si nihil se osseret, quod

sit probabilitati illi contrarium, utetur eo sapiens: ac sic omnis ratio vitae gubernabitur. Etenim is quoque, qui a vobis , sapiens inducitur, multa sequitur probabilia, non comprehensa, neque perceΡta, ne que assensa, sed similia veri: quae nisi probet, omnis vita tollatur. Quid enim 2 conscendens navem sapiens, num comprehensum animo habet atque perceptum , Se eX sententia navigaturum 2 qui potest 2 Sed si iam ex hoc Ioco proficiscatur Puteolos, stadia triginta, probo navigio, bono gubernatore, hac tranquillitate : probabile videatur, se illuc venturum esse salvum. Huiusmodi igitur visis consilia capiet et agendi, et non agendi: faciliorque erit, ut albam esse nivem probet, quam erat Anaxagoros; qui id non modo ita esse negabat, sed sibi, quia sciret aquam nigram esse , unde illa concreta esset, albam ipsam esse, ne videri quidem. Et quaecumque res eum sic attinget, ut sit visum illud probubile, neque ulla re impeditum, movebitur. Non enim est e saxo sculptus, aut e robore 4 dolatus. Hubet corpus; ha bet animum; movetur mente; movetur sensibus, ut ei multa vera videantur, neque tamen habere insignem ilIam et propriam percipiendi notam: eoque sapientem non assentiri, quia possit eiusdem modi exsistere salsum aliquod, cuiusmodi hoc verum. Neque nos contra sensus aliter dicimus, ac Stoici; qui multa

i) a notis eod. Vrainua; minus

hone

a Hae aeil. tranquillitate maria,

quae nune est.

3) Aliquot eodd. liabent aut abore quod ieele repudiavit Daulsius; nonaoltim enim Nonitis v. dolitum legit a robora. sed eertum est etiare Ciceronem expressisse illud Homeri eum

99쪽

salsa esse dicunt, Iongeque aliter se habere, ac

sensibus videantur. N XXII. Hoc autem si ita sit, ut unum modo Sen-

ullam percipi posse sensibus. Ita, nobis tacentibus, ex uno Epicuri capite, altero Vestro, perceptio et

comprehensio tollitur. Quod est caput Epieuri 3 Sitillum sensus uisum falsum est; nihil percipi potest. Quod vestuum 3 Sunt alsa sensus pisa. Quid sequitur 7 ut taceam, conclusio ipsa loquitur, nihil ρosse percipi. Non concedo , inquit, Epicuro. Certa igitureiam illo, qui a te totus diverSus est: noli mecum, qui hoc quidem certe, salsi esse aliquid in sensibus, tibi assentior. Quamquam nihil mihi tam mirum videtur, quam ista dici , ab Antiocho quido in maxime, cui erant, quae paullo ante dixi, notissima. Licet enim haec quivis arbitratu suo reprehendat, quod negemus rem ullam Percipi posse; certe levio ereprehensio est. Quod tamen dicimus esse qua damprobabilia, non videtur hoc satis esse vobis. Ne sit; illa certe debemus effugere, quae a te vel maximo

agitata sunt: . Nihil igitur cernis3 nihil audis nihil tibi est perspicuum 3 α β Explicavi paullo ante, Clitomaeho auctore, quo modo ista Carneades diceret.

Accipe, quemadmodum eadem dicantur a Clitomu cho, in eo libro, quem ad C. Lucilium scripsit poetam, quum scripsisset iisdem de rebus ad L. Consorinum, eum, qui consul cum M' Manilio fuit. Scri

i) Noe idem supra hia vethis ex- tuor suis codd. edidit coerenetius. pr sum vidimus e. 25. Eo enim Beete. Vulgo sensatia. pom dimittit Epieurus, si tantis sensus a) Sunt haee quodammodo ex- semel in Mila mentitus sit. nulla tim- probrantis, et eum quadam imitationaqtitim esse eredandum; male igitur tu vocis Luculleae eogitanda Exprobrati aliquot eodd. om iiiiur Blsum. lia ea esse. vel inde elarum . quod , Iia a quinque Davisti et qua- coutivuo argu ruentum abrumpitur. C.

100쪽

LIBER SECUNDUS , CAP. 32 'Spsit igitur his sere verbis: - sunt enim mihi nota, propterea quod earum ipsarum rerum, de quibus agimus, prima institutio et quasi disciplina illo libro continetur; - sed scriptum est ita: a Academicis

aliae probabiles videantur, aliae contra: id autem non esse satis, cur alia posse percipi dicas, alia non Posse; propterea quod multa salsa probabilia sint: nihil autem salsi perceptum et cognitum possit

esse. Itaque, ait, Vehementer errare eos, qui dicant, ab Academia sensus eripi, a quibus nunquam dictum sit, aut Colorem, aut saporem, aut Sonum nullum

esse; illud sit disputatum, non inesse in his propriam, quae nusquam alibi esset, veri et certi notam. Quae quum exposuisset, adiungit, dupliciter dici

RSSensus Sustinere sapientem: uno modo, quum hoc intelligatur, omnino eum rei nulli assentiri: altero, quum se a respondendo β sustineat, ut neque neget

aliquid, neque aiat. Id quum ita sit, alterum pla-Cere, ε ut nunquam assentiatur; alterum tenere, ut sequens probabilitatem, ubicumque haec aut Occurrat, aut deficiat, aut etiam, aut non reSPOndere POS- sit. Nec ut placeat, eum, qui de omnibus rebus contineat se ab assentiendo, moveri tamen, et agere aliquid: reliquit eiusmodi visa, si quibus ad actionem excitemur; item ea, quae interrogati in utramque Partem reSpondere possimus, sequentes tantummodo quod ita visum sit, dum sine assensu: neque tamen

glossenia iam a Dauisio et Goereniaetio utieis inclusum delevi. - Versu seq. Seliaita. in Goer. neque sal. T.