Elementa metaphysicae mathematicum in morem adornatorum ab Antonio Genuensi ..

341쪽

dum igitur , inquit , fidei mysteria contraria e diameistro esse cum naturali ratione. Quo in argumento aut

solitum hominis acumen requiro, aut fidem. Age, fingamus in Sile animantia esse eo corpore praedita, quod lit naturae Solis aptatum; neque enim id impossibile est, quando A corpus est Sol , &Qcorpora Solis naturae analoga ita in eo esse & vivere possint , quomodo in aqua pisces & sunt, & vivunt. Sed ita fingamus, ut nihil de his sciamus aliud, quam quod sint ,& vivant.

Opponat aliquis primo, vitae'respirationem esse necessariam , aerem respirationi, aerem vero igne dissipari , ut quum non sit aer in Sole respirationi aptus, ne animantia quoque in eo vivere posse . Secundo opponat

iterum igne corpora solvi , ac vitam dissipari ; ut iterum conficiat et se non posse in Sole animantia. Quid ad haec, Baeli usi Negabit id possibile esse P imperite . Si sapiat , respondebit, duo illa argumenta e notioni-hus vitae , aeris , ignis , & similium , quae sunt in

Tellure nostra , desumpta esse , ac hoc probare, terrestria animantia non sine aere , nec sine igne posse vi- verp ; animantia autem Solis Solis esse naturae aptata , ut aquatilia aquis . Praeclare prorsus . Cur non quoque intelligat , eodem modo se rem in fidei Christianae mysteriis e ratione nostra , id est e notionibus Terum nostrarum , oppugnandis, habere De Trinitate scimus unum esse Deum , sed in uno Deo tres esse, Patrem , Filium , Spiritum Sanctum : id revelatum est. Opponunt : quae eidem unum , inter se unum . Unde hoc argumentum desumptum Nimirum e rerum nostrarum notionibus : ergo divinam Naturam non attingit , nec propterea Trinitatem divinam oppugnat. Caetera simili modo. Quare ita ratio sua ipsa argumenta refellet , prorsus eodem modo , quo superius . Sed

enus , subjicit largo sibi fidei Christianae mysteria . Falso. Duo enim sunt refellendi genera , quae Baelium non animadvertisse turpe est . Unum est directum, quum e statis ac certis principiis posita consuto . Alterum indirectum , quum demonstro argumenta , quibus positio

342쪽

PARs TERTIA. 323tio aliqua probatur , sophismata esse, salsa . Ponit quis tres trianguli angulos redhis tribus esse aequales. Di recte refello , quum e positis & certis Geometriae principiis demonstro, tres angulos trianguli duobus efferectis aequales. In directe vero quum oliendo, eius, qui ponit, argumenta sophismata esse . Quum priori modo aliquid ratio naturalis refellit , id ad ames tum suum revocat, quum nihil aliud essiciat , quam de sui; notionibus demonstrare falsum . At cum po teriori modo

confutat , nihil ipsa e suis notionibus demonstrat, quae tantum in apertum ponit , aut adversae positionis notiones non se eo extendere , adversus quoi pugnant ;aut non rite inde consequentia deduci. Quoniam ergo ratio naturalis in re , de qua agimus , hoc tantum enficit, mysteria Christianae fidei notionibus humanis no a contineri , ac proinde nec probari illis , nec improbχ-ri posse; ea certe ad ambitum suum minime revocat, quae potius agnoscit , quam longe excedant. Quartum argumentum , ex modo scribendi , --θWiοkrέm o .

f.XXII. V Uartum autem argumentum,quo potissimum nititur Spinoga ciet , est hujus nodi. Deus quum homines alloquitur non solet argumentis & ratiociniis uti , sed res gravitate Legislatore digna prO- .

Ponit , earum aue unum est & maximum argumentum , Deum dicere. Homines autem argumentis , &ratiociniis pronunciata sua confirmare student, quia non alia ratione possunt ea aliis persuadere . Ratiocinantur

autem Apostoli , dum sua dogmata docene, praesertim Paulus; non igitur Dei spiritu, sed humano docent. f. XXIII. Respondemus, spiritum Dei, & consequenter spiritus & verbi Dei administros , Prophetas. scilicet , & Apostolos, aptasse sese hominum imbecillitati ς '

ta) In Tra t. Theologico polit.

343쪽

i4 ELEMENTOR. ΜΕΤΑΡΑ. fastosque omnia omnibus , tit omnes lucrifacerent, quem ad modum Paulus loquitur . Ipse Spinoeta non dissitetur, Deum non esse locutum per Prophetas , nisi linguam filiorum hominum , & docuisse scientiam naturae hominum attemperatam . Quum igitur homines ratione duci ament , eaque regatur argumentis , inde iactum est , ut ipsi Prophetae , & Christus, non tantum Apostoli, quod contendit SpinoZa , saepe argumentis ussi lint. Totum igitur hoc Spinoetae argumentum sophistica est argutatio . Praeterquam quod distinguendae sunt in divi nis libris Leges, quas per Administros suos Deus promulgat , ab argumentis , quibus populo fidem facit suorum Administrorum 'οπνευτίας , seu divinae inspirationis. In legibus promulgandis , quarum sanctitas,& .ivinitas statim

per se Omnibus innoteicit, unum cole Deum non occides , diliges Dominum Deum tuum stiper omnia, o proximum tuum sicut te ipsum c. suprema Legislatoris

potestate utitur: nec prooemia adhibet , nec argumentatur , ut philosophi essicere solent , ut inde quoque

Grotius pro divinitate Librorum sacrorum argumentum concluserit . Sed necessarium erat , ut aut miraculis, aut prophetiis , aut sit militas argumentis fidem facereta se missos esse eos , qui nomine Dei loquebantur . Ita Christus, si non vultis credere mihι, at credite Op ribus , quae ego facto . Non rerum argumenta profert , sed musionis . Inter hujusmodi argumenta non raro

Apostoli eo utuntur , quod a Prophetiis deducitur. Quum scilicet Auctores veteris Testamenti Prophetae fuerint, eorumque prophetiae maxima ex parte Christum , &Eccletiam spectaverint, ut inter Judaeorum mas st ros conveniebat; diuinae Oeconomiae suit ea via Hebraeos ad Christi Divinitatem agnoscendam perducere . Tandem in divinis Scrio turis diuinguunt quidam inter in pirationem , a styl ntiam Spiri:tis Sancti , ita ut licet non deceat in iis, quae inspirata sunt, argumentari, doceant minime dedecere in sis, quae ex adsit enita tantum Spiritus Sancti sunt. Videri potest Oiden de anatins FLdei libro primo . Quae ducti ina , quae plurium nostr

344쪽

PARI TERTr A. 333rum Theologorum est , ita intelligenda , ut omnia , quae Scripturis continentur Spiritys Dei sint , si ve inspirantis , sive assistentis , non ut quaedam sint humana , in quo errat gravissime , me saltem auctore , OL

Prop. XXXVII. Veteris Testamenti libri diu ante epo- .cham Christianam canonici sunt habiti. D. Veteris Testamenti libros iam diu ante Christi ortum in unum collectos fuisse apud Hebraeos magna consensione & Veteres Hebraei , & Christiani tradiderunt . Nam Origenes, vir in omnibus litteris erudi-

leato narrant apud Hebraeos viginti duos tantum libros sacros habitos fuisse & Theopneustos, reiectis aliis qui Sacri, & Divini non erant . Idem praeterea testatu)Josephuς lib. t. contra Apionem Grammaticum , Micum esset doctissimus Iudaeorum Sacerdos, & Oidem Pharisaeis, quae fccta potissima erat in Republica Iudaica, resque lacras omnes in manu hahebat, ignorare id non potuit. Floruit autem Iosephus Vespa sani tempore , id est primo Christianismi saeculo ς dubitare iginetur non so sumus, nisi omnem historiae fidem de mgemus , canonem librorum Ueteris Testamenti ante Christi tempora adornatum suisse . Sch. *. r. Hoc ipsum confirmatur ex Paraphrasibus ,& versionibus librorum illorum, quae & Christi circiter temporibus , & ante ex Hebraica lingua in Caldai-Cam, aut Graecam factae sunt. Quod spectat ad Paraphrases Chaldaicas , quas Tarhumim vocant Iudaei coeperunt illae feri post Babylonicam captivitatem , quemadmodum Doctiores Rabbini tradiderunt. Nempe cum populus Iudaicus, qui ex Babylone redierat , vem terem Hebraeam linguam minus intelligeret, Hebraeorum Magistri , qui Scripturam Populo explicabant

υ Apud Euseb. lib. 3. hisor Eccles. cap. 23. M in a. haeres;

345쪽

singulas Imbraici Coclicis periodos totidem Chaldaicis Interpretabantur quo ex more paraphrates illae natae sunt. Legatur Richardus Simonius lib. 2. histor. crit. Vet. Teliam. cap. I9. Qui autem primi paraphrases istas scripserint, & quo tempore, non satis constat . Incertum virumque, & fabulosa , quae super his in Thalmude tradidere Rabbini, pronunciat eodem in loco Simonius. At interea agnoscit p/raphrasium , quae Ionathani, & Οnheloso tribuuntur , clitum simpliciorem esse, & puriorem, quam stilus Thalmudis; ex quo conficitur antiquiores et se paraphrases. Compilatum autem est Thalmud, ut doctiores consentiunt circa Antonini Imperatoris tempora: ergo hoc tempore antiquiores paraphrases sint necesse est. Humfredus Pridaux in hist. Iudaeorum lib. 16. harum paraphrasum initium resert ad ann. 37. ante Christum : putat igitur omnium primum nkelosum Pentatheucum vertiise Chaldaicε , deinde Ionathanem vertisse libros Iosue , Iudicum , Samuelis, Regum, Isaiae, Jeremiae Eetechielis , & duodecim Prophetarum minorum ; nam reliquae paraphrases lon- sunt posteriores. quemadmodum ex stili barbarie demonstrat Simonius . Bellarminus censuit Onkelosum eumdem suisse cum Aquila Pontico, qui scripturas in Graecum vertit sermonem: sed Aquila Ponticus posterior certe suit , quippe qui scripsit sub Adriano Imperato- ι

f. a. Illud contra Τargumim Critici oppositere , quod nec Iosephus, nec Origenes, nec Eusebius, nec Epiphanius , nec Hieronymus, qui rerum Hebraicarum 'fuerunt studiositissimi e nec ullus alius scriptor paraphrastis istas memoraverit : quod argumento.est, inquiunt , non esse tam antiquas, quam seruntur. Sed hujusmodi adizumentum contra come tationem omnium veterum Rah- binorum mere negativum est, nec, propterea ullius ponderis. silentii huius apud veteres Chri ilianos ea esse Potuit causa , quod eae paraphrases in usum privatum Judaeorum fae .le , Chrilsianis non erant propalatae , quod iple Simonius agnoscit . Dubitari. ergo non Potest

quid

346쪽

quin Paraphsasses Chaldaicae Apostolis sint vetustiores, adeoque quin Canon Hebraicus ante Apostolos cons gnatus fuerit. Qui plura cupit super hujuscemodis Thargumim adeat Brianum Ualtonum in appar. Biblico

f. q. Iam vero idipsum confirmatur. ex versilane πων septuaginta Patrum , quae verso Apollolorum tempore eXtabat , quaeque argumentum eit perspicuum , extitisse jamdudum, apud Hebraeos librorum Divinorum Canonem, unde septuaginta illi viri transtulerunt, seu quisquis fuerit ejus versionis auctor . Huius versionis historiam narrant Tertullianus in Apologet. cap. I 8. Justinus Martyr in Apolog. 2. Irenaeus lib. R. cap. 23.

qui quingentis circiter annis a Ptolemaei Philadelphi te pore distabant: Tum Josephus, & philo, qui eodem tem

pore trecediis quinquaginta circiter annis iuniores erant, itaut dubitari nequeat , quin traditionem majorum super

ea re recenter consulere potuerint, praesertim eo tempore litteris florentissimo, & apud Gentem disciplini .excultam. Si vera haec est historia, necesse est Can nem librorum veteris Testamenti antiquiorem esse Ptolomaeo Philadelpho. . . Li

. f. q. Sed quoniam plurimi viri docti putant aucto

res superiori l. laudatos totam hanc historiam ex uno Aristeae libello deprompsit e, demonstrantque Arilleam istum solemnem fuisse impollorem ; id quod consequi tur, hanc historiam veluti fabellam explodunt. Aristeas iste, cujus librum de versione σων septuaginta habemus , narrat Ptolemaeum Philadelphum , Ptolemaei Lagi, qui in comitatu Alexandri Macedonis fuerat , filium , & AEgypti Regem , cum magno litterarum flagraret amore , omnis generis libros , qui ulli bi in veniri poterant, conquisivisse, ut Bibliothecam suam , quam Alexandriae coll*git, instrueret, ad id permotus Demetrii Phaleraei Graeci philosophi, atque Oratoris, conssilio, cui Bibliothecae curam demandaverat . Eam ob rem curavit, ut Iudaeorum quoque libros in Graecam linguam v*rsos haberet. Misit idcirco ad. Elmetavi

347쪽

rum Summum Iudaeorum pontificem legatos, rogatum ut tibi os illos mitteret, simul & homines ueriusque linguae callentini moet. EleaZarus convocato Concilio virus septuaginta duos, ex qualibet nempe Tribu sex , una cum exemplo librorum facrorum litteris aureis deseripto ad Regem misit. Isti in Insula Pharo, quae septem stadiis ab Alexandria distat , collatis ii iis septuaginta duorum dierum spatio integram ablolverunt versionem. Secundum haec lecta eis coram toto J udaeorum , Gra corumque Alexandrinorum Populo, & p obatae ita honorifice dimissi patres. Haec Aristeas. Quibus addidit Philo Iudaeus, dipm festum eam ob rem institutum Alex driae , qui anniversarius vel suo tempore cel

brabatur . ' .

, . U. His addi solent miracula quaedam , quorum tria praecipua . Primum quod Interpretes illi Spiritus licti vi afflati nec erraverint in vertendo , nec e Tare potuerint . Ita Irenaeus adversus haereses lib. 3. cap. 23. Clemens Alexandri n. strom. I. Theodoret. praef. in Psar α; & August. de civit. Dei lib. I 8. cap. q3. Accedunt ex recentioribus Theologis Bellarm. de verbo Dei scripto lib. χ. cap. 6. Caesar Baron. ad anonum 23 I. & Johan. Morinus exercit. o. cap. I. Sed hanc sententiam acerrrimὶ olim confutavit Hieronymus. Et sane ipse Aristeas , dum scribit septuaginta duos I terpretes inter se singulis de rebus contulisse ut perse Elam versionem darent, aperte indicare videtur Patres illos inspiratos non fuisse . Caeterum id non uetat, quiras non inspiratio nem, at fallem assistentiam Spiritus Sancti habere potuerint : illa enim, non haec cum colla tione pugnat . Alterum Miraculorum , quod narratur, est de septuaginta duabus cellulis , quas primus Videtur Iulgasse Iustinus Martyr in exhortat. ad Gentes, quem einceps secuti sum Irenaeus adversus haeres. loco laudato, Cyrillus Hier solym. Cathec. 4. aliique . Αjunt igitur sugulos Patres in singulis cellulis septuaginta duas Versiones adornasse , quae vel in ipsis apicibus inter se

convenirent. Quamquam Epiphan. in libr. de mensim

i sin

348쪽

& ponderi non septuaginta duos, sed triginta sex cellulas memorat. Eam opinionem velut anilem fabellam 'idem deridet Hieronymus in Prologo ad Pentatheucum ,

additque imposuisse Iustitio callidὴ AEgyptios, qui cellu

larum rudera ostenderunt. Tertium tandem mi -

quod narrant , est , quod septuaginta duorum spatio tota versio perfecta fuerit. Sed non video, ut id ifieret miraculo opus fuisse , praesertim quum non con solum Pentatheucum , an caeteros quoque Veteris testamenti libros verterint. 'f. VI. ' Ad hanc quaestionem duo hoc in loco istinguenda sunt , historia ipsa Aristeae , & historia vesionis sub Ptolemaeo illo , aut perfectae , aut saltem Coeptae. Ac principio plura sunt, quae ostendunt, Aristeam hunc personatum Ege, atque imposuisse libelli ibi ius editione . Primum facit se Aristeas hic missum a Ptolemaeo ad Eleazarum fonsilio Demetrii Phaleraei. Atid' esse non potuisse , facile evincitur ex iis, quae Ari-s eqs ipse narrat. Nam tempore Ptolemaei Philadelphi

Demetrius Alexandria; non erat: eiectus enim erat, ut tradit gravissimus testis Hermippus apud Diogenem Laertium lib. 6. sect. 78. Deinde tempore hoc, quo ado nata sertur haec versio, nullae erant se duodecim illae tribus Hebraeorum , quas memorat confidentissime Ari-

steas: sola' enim tribus Iudae , paucis ex aliis Tribubus admixtis, qui semper sine nomine fuerunt, redierant ex Babylonica captivitate . Id ignorare Aristeas nota poterat, si Iudaeus ille fuisset , quem mentitur. Praeterea tota Aristeae narratio sapit paulo recentiorum Rab binorum fabellas , quod vel mediocriter 'na Iuli odorirantur. Quocirca aut libellus hie , , qui sub nom ne Aristeae circumsertur, alius est a veteri illo i quo usi 'sunt superius laudati Auctoresζ aut Aristeas iste is non est, quem mentitur. Ob has, & alias rationes prim voLudovicus Uives ad August. de Cloit. DK lib. I ri cap. 62. librum Aristeae in suspieionem vocavit: deinde Leo a Castro , Alphon sus Salmero Iosephus 'Scaliger eon lucturas adversus Aristeam longius promoverunt: Tan

349쪽

plane perfecerunt.

f. VII. Quicquid autem eius libelli sit , . non idcirco

conficietur etiam Ptolemaei Philadelphi tempore nullam vel coeptam, vel persectam verssionem librorum sacrorum veteris aestamerui extitisse. Nam & certum est Apo-- stolorum tempore versionem hanc septuaginta viralem extitisse, & certum, Apostolos , & Patres , . Apostolis 'viciniores, ex ea versione veteris Testamenti loca citas se . Accedit consensus veterum Iudaeorum , & Christianorum , qui cum scripserint de . publico facto, nec' inimis remoto, nec omnes una mentiri poterant , 'nec, omnes decipi . Neque vero illud concesserim, ex Aristea omnes, quae de hujusmodi versione narrant , acce-

.pisse : nam & discordant in pluribus , quod esse non let in iis , qui ex uno fonte hauriunt ; ct traditio eius. versionis publico instituto festo , quod tradit Philo Judaeus Alexandrinus horno , integra ad hos Auct es devenire potuit. His accedit quod probabile nullo modo est, Iudaeos Hellenistas , qui linguam Hebraicam=,& chaldaicam ignorabant, nullatiabuisse Biblia in Graecam linguam versa , quae legerent. Tantum igitur abest, ut debitem factam esse aliquam sub Ptolemaeo librorum

Veteris Testamenti versionem , ut potius censeam non .bhorrere a 4 vero, quod narrgi Aristobolus Iudaeus au-perantiquus apud Clementem Alexandrinum stromat. 1. & Euseb. in I 3. Praepar. EUang. cap. I 2. ex titisse versionem . aliam Graecam , Alexandro Magna antiquidrem , aut aequa em In quam . Opinionem , ut

caetera desiint argumenta, id me vehementissime impeliit , quod, ut dixi, nequeo 'mihi persuadere ρ Hebraeos Hellenistas nullas habuisse vulgari lingua divinas Scri- Pturas , quὲs legerent , quum caeteri Iudaei adscita quis . que dingua scripturas legere consueverint. g. 8, . Per icuum est ex superioribus , canonem veteris Testa nunti antiquiorem esse epocha christiana , Illud superest inuestigandum, quinam hujus. Auctor fuerit, & quando con gnatus. Observandus autem Omnivri

350쪽

PAns TERTIA. 332 primum est aureus Josephi locus in lib. I. contra Api nem , qui locus merito laudatur Danieli Huetio . Narrat eo in loco Iosephus, eam suilse Iudaicae gentis

consuetudinem, ut post bella libros sacros recognoscerent. Quae consuetudo comprobatur ex eo, quod in a. Mach. cap. a. legimus, Nehemiam post reditum ex captivitate Babylonica libros sacros recognovisse , &emenda se . In eo fundamento in aedificata est Rabbinorum illa communis opinio , canonem veteris Testamenti ab Esdra, auctoritate Synagogae Magnae , soluta captivitate Babylonica, compilatum fuisse . Erat enimvero Esdras ad ii aptissimus , propter eximiam rerum sacrarum peritiam . Atque haec opinio tam invaluit apud veteres christianos , ut plerique vetusti Patres crediderint , omnes libros sacros in Hierus olymorum incendio funditus periisse , atque ab Esdra Divino Spirita iterum dictatos de verbo ad verbum, quod Auctor libri IU. Esdrae narrat. Sed utcumque prior opinio ab veri sunt litudine non abhorreat, posterior aperte falsa est. Primum, quartus Esdrae liber, nec genuinus est,& putidissimis fabulis scatet . Deinde non est probabile in Hierosolymorum incendio nullos privatos codices superfuisse : Neque enim in templo tantum & domibus Hierosolymorum libri sacri extabant , verum etiam quacumque patuit Iudaea . Tandem quidam libricanonici, ut paralipomenam , Iudicum , Regum , ex vetustioribus codicibus, ad quos saepe Lectores remittuntur, compilati sunt, quod pugnat cum hoc syste

q. q. Scio Richardum Simonium in historia Cfit.

Vet. Testam. opinionem hanc de Synagoga Magna, deque canone ab Esdra collecto inter tabulas Rabbin rum retulisse. Scio praeterea, & Benedictum Spinoeta in tract. Theol. Polit. & Thomam Hobbes in Leviat ἐcensuisse post Iudam Macabaeum Canonem Hebrai cum fuisse conflatum, eo praesertim argumento motos, quod in hoc canone quidam libri recepti sunt, qui res Eestas Esdra recentiores narrant . Cui sententiae accedere a